əsərin müəllifin özü tərəfindən digər dilə tərcüməsi (avtotərcümə). Avtotərcümə ilkin mətnə işarə-modelləşdirmə səviyyəsinə görə münasibətdə ori
ardıcıl formada izah olunan təfəkkür zənciri. Müxtəlif mənalılıq (müxtəlif mənalılıq forması) –ikidillik situasiyası şəraitində idiomatiklik və tər
bu, elə ideoqrafik sinonimlər deməkdir.
bu, annotasiya, yaxud referat anlayışıdır.
əsil (orijinal) ilə müqayisədə müxtəsər tərcümə olunmuş mətn.
1. Əslin məna-məzmun tərəfinin tam şəkildə verilməsi və ona tam funksional-üslubi uyğunluq. 2. Mükəmməl tərcümə həm də adekvat tərcümə kimi başa d
bu, dilçiliyin elə sahəsidir ki, orada məqsəd iki və bəzən də genetik cəhətdən bir neçə qohum və qohum olmayan dillərin aralarında dil strukturunun bu
bax: müqayisəli dilçilik.
bu, dilçiliyin elə bir sahəsidir ki, onun obyekti bir-biri ilə genetik cəhətlərdən bağlı olan qohum dillərdir ki, onların arasında münasibətləri (uyğ
predmetlər, proseslər və əlamətlər arasında məna əlaqələri ifadə edən semantik kateqoriya.
kitabın əlyazma hissələrini, yaxud fəsillərini təşkil edən məzmunun sadalanması.
dünyada ən çətin dil aşağıdakı dillər hesab edilir: hippev - bu Minnesota Şimali Amerika hindularının dilidir ki, bu dildə fel formalarının maksimal
müstəqil cümlələrdən yaranan, struktur-məna korrelyasiyası xas olan sintaktik vahiddir; o, kontekstdən çıxarış edildikdə belə öz sintaktik müstəqil
nitq situasiyasının elə hissəsidir ki, o məlumatın tam şəkildə verilməsinə kömək edir və situativ informasiyanın mənbəyi olur
bu, korpusda lüğət vahidlərinin ümumi sayını, daha doğrusu, lüğət vahidlərində seçilmiş məcmuyun həcmini göstərir
hər hansı şeyin (mətnin) məzmununun şərhi. Müqayisə et: dəyişdirmə (uyğunlaşdırma).
1.Çoxsaylı auditoriyaya yönəlmiş müraciət, yaxud nitq. Buna görə də o xüsusi keyfiyyət tələb edir: müəyyən və bərabər səsin təmin olunması, xüsusi
natiq nitqi dinləyiciyə istiqamətlənmiş nitqdir ki, ona müəyyən fonetik, xüsusən ritmik tələblər verilir
1. Dildə, bəzən isə verilmiş hər hansı kontekstdə müvəqqəti, okkazional (fərdi) yaranmış, bəzən bu və ya digər vaxt (dövr) ərzində özünə yer almış s
bu, elə yeni sözlər lüğəti deməkdir.
bax: neologizmlər.
bu, təsvirə əks olub, müxtəlif zaman kəsiklərində gedən hadisələrin təsviridir ki, onlar bir-birinin ardınca gedir, yaxud bir-birini şərtləndirir; bu
mütərcimin bu və ya digər tərcümə variantını seçərkən özünə inamı olmadığı zaman istifadə olunur. O, özündə deyimin məzmununun sintaktik və leksik
süni bilinqvizm nəticəsində iki dildə nisbətən sərbəst danışan şəxs; ikidilliliyin nisbi xarakteri, dillərdə danışma xarakteri
quruluş və məna etibarı ilə uyğun olan semantik konstruksiyalar.
Bu, mətnin (korpusun) elə hissəsini lüğət vahidinin faizlərlə təmin etməlidir və ödəməlidir ki, bununla onun mühümlüyünü müəyyənləşdirmək olsun
1. Prosesində dilin funksionallığının kommunikasiya prosesində informasiyanın verilməsi verilməsi. 2
sintaqmların, frazaların, yüksək fraza vahidlərinin nitq deyiminin seqmentasiyası.
bu elə nitqdə və dildə dil vahidlərinin və nitq vahidlərinin birliyi deməkdir.
real deyilmiş, yaxud yazılmış cümlələr, yaxud cümlələr cəmi, eyni zamanda hər hansı uzunluqda olan şifahi, yaxud yazılı nitqin parçası; ədəbiləşən,
1. Müxtəlif dilçilik, psixologiya, fiziologiya və s. elmlərin predmeti kimi eyni zamanda çıxış edən (nitqin bir əsər kimi təqdim olunmasından fərqli
oxu, danışıq, tərcümə, redaktə, referat çıxarma, korrektor işi və s. kimi ola bilər. Əgər nitq fəaliyyətinin professional növlərini atsaq, o zaman dö
ritmik-informasiya vasitələri ilə fərqləndirilən cümlənin müxtəsər olan başlıca hissəsi. Ayrı-ayrı nitq həlqələri qismində, adətən, sintaqma və ritm
nitq fəaliyyətinin elementini təşkil edən hərəkət.
nitq işarəsinin (siqnalının) minimal sahələrdə səsdən kiçik olan, həm də səslərin, bəzən isə hərflərin seqmentləşməsi
müvafiq məzmunun verilməsində diskursiv praktikalardan istifadə ssenarisidir və konkret kommunikativ məqsədlə əlaqədardır
1. Ünsiyyətin şifahi forması. 2. Bu və ya digər üslubun, dilin çərçivəsində ünsiyyət. 3. Söhbəti, danışılanı bildirmək
bu, elə kommunikativ kompentensiya deməkdir ki, toplanmış dil materiallarını ünsiyyət məqsədi ilə istifadə etmək bacarığıdır
1. İlkin mətnin heca həcminin ikinci dərəcəli informasiyalara malik nitq vahidləri hesabına kiçildilməsi və eyni zamanda leksik və qrammatik transform
nitq kontaktını həyata keçirməyə imkan verən danışıq klişeləri.
Bu, elementin nitqdə istifadə olunma xüsusiyyətləri, şəraiti.
bax: mədəni nitq.
nisbətən məna müstəqilliyi ilə xarakterizə olunan nitqin minimal parçası və mətnin seqmentasiyası nəticəsinə nitq zəncirinin fasiləsiz saxlanma qayda
1. Nitq ünsiyyəti həyata keçirilən situasiya. 2. Kommunikasiya həyata keçirilən real gerçəklik. Tərcümə ilə kommunikasiyada N1 nitq situasiyası fərq
bu elə situasiya konteksti deməkdir.
konkret nitq quruluşunda öz əksini tapmış nitq situasiyası, nitq şəraiti, deyiminin məqsəd və vəzifəsi
təbii dilin köməyilə ünsiyyət.
1. Konkret nitq sferasında dil üslubunun tətbiqi. 2. Dil üslubunun (yaxud dil üslublarının kombinasiyasının) konkret nitq sferasında tipik tətbiqin
nitqin sıra xətti, səslənmənin fasiləsiz ardıcıllığıdır ki, qəbul edən tərəfindən semantik səviyyəli vahidlərin təşkilinin ardıcıllığı kimi bölünür
fonetika, psixologiya, fiziologiya, akustika, sosiolinqvistika, kommunikativ linqvistika kimi biliklər sahəsini özündə birləşdirir