[ lat. ]
1. Tarixən iri maşın sənayesindən əvvəl olmuş kapitalist istehsal forması (manufakturanın səciyyəvi xüsusiyyətləri fəhlələrin əməyinin kapitalistin rəhbərliyi altında emalatxanada birləşdirilməsindən, istehsalatda əl zəhmətinin əsas yer tutmasından, emalatxana daxilində ciddi əmək bölgüsünün olmasından ibarət idi).
2. köhn. Fabrik (əsasən toxuculuq fabriki) və toxuculuq sənayesi məmulatı; parça.
Manufaktura
Manufaktura (latınca manus - əl, factura - hazırlamaq, düzəltmək) — əl işindən maşın istehsalına keçid arasında baş vermiş istehsal üsuludur.
Manufaktura şəxsi və ya dövlət xətti ilə baş vermir, əsasən aşağıda qeyd olunduğu kimi baş verir:
1. Müxtəlif peşəkarların bir evdə iş münasibətinə girməsi. Əvvəllər ayrı-ayrılıqda çalışan işçilər indi bir mərkəzdən idarə olunurlar. Məsələn, tornaçılar, çilingərlər, zərgərlər.
2. Hər hansı bir peşənin şaxələnməsi. Bu zaman əvvəllər bir işçinin gördüyü iş bir neçə yüksək ixtisaslı işçilər tərəfindən ayrı-ayrılıqda yerinə yetirilə bilir. Məsələn dərziçilikdə.
Auqarten Farfor Manufakturası
Auqarten Farfor Manufakturası (alm. Porzellanmanufaktur Augarten) — Birinci Habsburq İmperiyasının məxsus, Vyana şəhəri ətrafında yerləşən farfor manufakturasıdır.
== Tarixi ==
Faktiki olaraq Vyanadakı farfor manufakturası meysen manufakturasından sonra Avropada ikinci oldu.
25 may 1718-ci ildə Avstriya İmperatoru VI Karlın fərmanla 25 il ərzində imperiyada farforun istehsal etmə hüququnu Klaudius İnnosensius dyu Pakenə (Claudius Innocentius du Paquier) xüsusi imtiyazlarla verildi. Avstriya farforunun istehsalının bu dövrü "Dyu Pake dövrü" kimi məlumdur. Manufaktura paytaxtın şəhərətrafı ərazisində yerləşmişdir. Manufaktura əvvəlki yerləşməsi müasir dövrdəki küçənin adı ilə adlanırdı — Porzellangasse. "Dyu Pake dövrü"nün məmulatları barokko üslubunda hazırlanırdı.
VI Karlın taxtdan enməsindən sonra hakimiyyətə Mariya Teraza (1740–1780) gəldi. Şəxsi manufaktura dövlətin xeyrinə satılmışdı və "Vyana İmperatorunun Dövlət manufakturası" adını almışdır.