SİF

(Lənkəran)
sıx. – Bı parça sif toxınıb
SİƏZİ
SİFAHİ
OBASTAN VİKİ
Qvatemalada sifilis tüğyanı
Qvatemalada sifilis tüğyanı — 1946-1948-ci illərdə Qvatemala hakimiyyəti ABŞ ilə birgə zöhrəvi xəstəliklərin tədqiqi məqsədilə böyük maliyyələşdirilən layihə. Təcrübə altına psixi xəstələri və həbsxana məhkumlarını salmışdılar. Onları bilərəkdən sifilislə yoluxdururdular. Məhkumun yanına artıq xəstələnmiş qadın göndərir, ya da cinsi orqanında cızıq çərtib bilərəkdən həmin yaradan xəstəliyə yoluxdururdular. Bu təcrübənin nəticələri və sonu barədə heç bir məlumat yoxdur. Amma 2010-cu ildə Amerikanın dövlət katibi Hillari Klinton 60 il bundan əvvəl keçirilmiş təcrübəyə görə Qvatemaladan üzr istəmişdir.
Sifar (Vərziqan)
Sifar (fars. صيفار‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Vərziqan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 321 nəfər yaşayır (61 ailə).
Sifarişli proqram təminatı
Sifarişli proqram təminatı (custom software) – konkret müştəri üçün işlənib hazırlanmış, yaxud özəl tələbatı ödəyən proqramlar. Sifarişli proqram təminatları heç də “sıfırdan” hazırlanmır. Bəzi məhsullar, məsələn, Visual FoxPro, Microsoft Access, Delphi və başqaları xüsusi olaraq sifarişli proqramlar yaratmaq üçün nəzərdə tutulub və bunun üçün konkret vasitələrə malikdirlər. İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s. What is Custom Software Development?
Sifarişli qətl
Sifarişli qətl — adətən böyük məbləğdə pul müqabilində həyata keçir. Cəmiyyət varlandıqca cinayətkarlığa qarşı mübarizə güclənmirsə, ayrı-ayrı şəxslər öz rəqibləri ilə məhz bu yolla hesablaşır.
Sifarişçi (2000)
"Sifarişçi" — Natiq Rəsulzadənin ssenarisi əsasında Elnur Mehdiyevin filmi. Ağır xəstəliyə düçar olan bir nəfər (Ötkəm İsgəndərov) ağrılara dözməyib öz ölümünə qərar verir. Lakin killer (Kazım Həsənquliyev) onu qətlə yetirməyə hazırlaşdığı son anda xəstə fikrindən daşınır. Beləliklə də yaşamaq yanğısı, həyatın gözəlliyi ölümə qalib gəlir. Film yazıçı Natiq Rəsulzadənin eyniadlı hekayəsi əsasında ekranlaşdırılmışdır. Quruluşçu rejissor: Elnur Mehdiyev Ssenari müəllifi: Natiq Rəsulzadə Quruluşçu operator: Şərif Şərifov Quruluşçu rəssam: Ağaəli İbrahimov Səs operatoru: Nataliya Nuriyeva Musiqisindən istifadə edilən bəstəkar: Yanni Ötkəm İsgəndərov — sifarişçi Mehriban Xanlarova — sifarişçinin sabiq sevgilisi Kazım Həsənquliyev — killer Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər.
Sifarişçi (film, 2000)
"Sifarişçi" — Natiq Rəsulzadənin ssenarisi əsasında Elnur Mehdiyevin filmi. Ağır xəstəliyə düçar olan bir nəfər (Ötkəm İsgəndərov) ağrılara dözməyib öz ölümünə qərar verir. Lakin killer (Kazım Həsənquliyev) onu qətlə yetirməyə hazırlaşdığı son anda xəstə fikrindən daşınır. Beləliklə də yaşamaq yanğısı, həyatın gözəlliyi ölümə qalib gəlir. Film yazıçı Natiq Rəsulzadənin eyniadlı hekayəsi əsasında ekranlaşdırılmışdır. Quruluşçu rejissor: Elnur Mehdiyev Ssenari müəllifi: Natiq Rəsulzadə Quruluşçu operator: Şərif Şərifov Quruluşçu rəssam: Ağaəli İbrahimov Səs operatoru: Nataliya Nuriyeva Musiqisindən istifadə edilən bəstəkar: Yanni Ötkəm İsgəndərov — sifarişçi Mehriban Xanlarova — sifarişçinin sabiq sevgilisi Kazım Həsənquliyev — killer Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər.
Sifatilik
Sifatilik — Qurana və hədislərə əsaslanaraq Allahın bilik, qüdrət, dirilik, idarə, eşitmə, görmə, danışma və bir sıra digər əzəli atributlara malik olduğunu iddia edən dini-fəlsəfi təlimdir. Müxtəlif firqələrə bölünən sifatilərin bəziləri Allahı insana bənzədir, maddiləşdirirdilər. Kərramilik firqəsinin başçısı göstərirdi ki, Allah cisimdir, onun həddi və sonu vardır. Sifatiliyin tərəfdarlarının fikrincə Quran Allahın kəlamıdır, o, yaradılmışdır. Onun işarələri də, hərfləri də, sözləri də əzəlidir, qədimdir.
Siffeyn döyüşü
Siffeyn döyüşü (ərəb. وقعة صفين‎) — Xəlifə Əli ilə İslam dövlətinin Suriya valisi Müaviyə ibn Əbu Süfyan arasında Siffeyndə 657-ci ildə baş verən döyüş. Siffeyn indiki Suriyada, Fəratın sahilindəki Rəqqə şəhərinin şərqində yerləşir. Üç aya yaxın davam edən və ən böyük döyüşü 657-ci il iyulun 26–28-də baş verən müharibədə bir nəticəyə gəlinmir. Hər iki tərəfin razılığı ilə qurulmuş hakim heyətindəndə heç bir nəticə əldə olunmur. İslam tarixi baxımından Siffeyn döyüşü; Müsəlman cəmiyyətində Əlinin nüfuzunu sarsıdan, xaricilər (sonralar Əlini öldürəcəklər) adlı qrupun yaranmasına səbəb olan və Əməvilər sülaləsinin yolunu açan mühüm hadisədir. Suriya valisi Müaviyə inb Əbu Süfyan asilər tərəfindən öldürülən 3-cü xəlifə Osmanın qohumu idi. O, Əlinin Osmanın qətlində günahkar ola biləcək bəzi şəxslərdən dəstək aldığını və bu səbəbdən də bu qətli araşdırmaqdan çəkindiyini düşünür. Buna görə də Əliyə qarşı qiyam qaldırır. Əlinin üsyanı yatırmaq cəhdi Siffeyn döyüşü adlanan uzun toqquşmalara səbəb olur.
Siffin savaşı
Siffeyn döyüşü (ərəb. وقعة صفين‎) — Xəlifə Əli ilə İslam dövlətinin Suriya valisi Müaviyə ibn Əbu Süfyan arasında Siffeyndə 657-ci ildə baş verən döyüş. Siffeyn indiki Suriyada, Fəratın sahilindəki Rəqqə şəhərinin şərqində yerləşir. Üç aya yaxın davam edən və ən böyük döyüşü 657-ci il iyulun 26–28-də baş verən müharibədə bir nəticəyə gəlinmir. Hər iki tərəfin razılığı ilə qurulmuş hakim heyətindəndə heç bir nəticə əldə olunmur. İslam tarixi baxımından Siffeyn döyüşü; Müsəlman cəmiyyətində Əlinin nüfuzunu sarsıdan, xaricilər (sonralar Əlini öldürəcəklər) adlı qrupun yaranmasına səbəb olan və Əməvilər sülaləsinin yolunu açan mühüm hadisədir. Suriya valisi Müaviyə inb Əbu Süfyan asilər tərəfindən öldürülən 3-cü xəlifə Osmanın qohumu idi. O, Əlinin Osmanın qətlində günahkar ola biləcək bəzi şəxslərdən dəstək aldığını və bu səbəbdən də bu qətli araşdırmaqdan çəkindiyini düşünür. Buna görə də Əliyə qarşı qiyam qaldırır. Əlinin üsyanı yatırmaq cəhdi Siffeyn döyüşü adlanan uzun toqquşmalara səbəb olur.
Sifibo Ntşeba
Sifibo Ntşeba — Cənubi afrikalı tenor CAR-da keçiriləcək FİFA Dünya Kuboku 2010 ərəfəsində vəfat edən Sifibo Ntşeba yarışın açılış mərasimində mahnı ifa etməli idi. Cənubi afrikalı tenorun ölümünə sətəlcəm səbəb olub. Nelson Mandelanın bu məsul vəzifəni yerinə yetirmək üçün seçdiyi 34 yaşlı ifaçının vaxtsız vəfatı təşkilatçıları da çətin vəziyyətdə qoyub.
Sifiddəşt
Sefiddəşt (fars. سفيددشت‎) — İranın Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanının Bürucin şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,880 nəfər və 1,333 ailədən ibarət idi. Əhalisinin əksəriyyəti Qaşqay türklərindən ibarətdir, Qaşaqay türkcəsində danışırlar və şiə müsəlmandırlar.
Sifidşəhr
Sifidşəhr — İranın İsfahan ostanının Aran və Bidgül şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,151 nəfər və 1,249 ailədən ibarət idi.
Sifilis
Sifilis — xroniki yoluxucu dəri zöhrəvi xəstəlik olub, gedişatında dərinin, selikli qişaların, daxili orqanların, sümük və sinir sisteminin zədələnməsi müşahidə olunur. Xəstəliyin törədicisi solğun treponema (treponema pallidum) yarımnövündən olan spiraxetalardır (lat. spirochaetales). Qədimdən sifilis xəstəliyi milli xüsusiyyətinə görə — "alman", "fransız" xəstəliyi kimi tanınırdı. Xəstəlik haqqında ilk yazılı məlumat 1530-cu ildə Paduan universitetinin həkimi Ciralomo Frakastro (1483–1553) tərəfindən yazılmış "Sifilis və ya Qalliya xəstəliyi" poemasında verilmişdir. Poema mifoloji süjetə malikdir. Sifilis (yun. συς — donuz, yun. φίλος — həvəskar) adlı sadə bir donuzçu tanrıya meydan oxuyur ki, yerdəki tanrılar Olimp tanrılarından daha üstündürlər. Göy tanrıları bunun üstündə onu ağır azara salırlar ki, bu azar da onun adı ilə sifilis adlandırılmışdır.
Sifoid meduzaları
Sifoidlər (lat. Scyphozoa) — heyvanlar aləminin dalayıcılar tipinə aid heyvan sinfi. 200-ə yaxın növü var. Dənizdə yaşayırlar. Sifoid meduzalarının bədəni çətirə və ya zəngə oxşayır. Çətirin alt hissəsində ağız yerləşir. Bədənin kənarlarına doğru gedən radial kanallar mədədən başlanğıc götürür. Sadə halda onlar cəmi dörd ədəd olur, bəzi növlərdə səkkİzdir. Kanallar çətiri əhatə edən həlqəvi kanala açılır. Çətirin kənarı ilə sinir halqası boyunca 8 ədəd sinir düyünü yerləşir.
Sifoidlər
Sifoidlər (lat. Scyphozoa) — heyvanlar aləminin dalayıcılar tipinə aid heyvan sinfi. 200-ə yaxın növü var. Dənizdə yaşayırlar. Sifoid meduzalarının bədəni çətirə və ya zəngə oxşayır. Çətirin alt hissəsində ağız yerləşir. Bədənin kənarlarına doğru gedən radial kanallar mədədən başlanğıc götürür. Sadə halda onlar cəmi dörd ədəd olur, bəzi növlərdə səkkİzdir. Kanallar çətiri əhatə edən həlqəvi kanala açılır. Çətirin kənarı ilə sinir halqası boyunca 8 ədəd sinir düyünü yerləşir.
Sifon (dəqiqləşdirmə)
Sifon (termin) Sifonoforlar -ərbəst üzən dəniz heyvanları dəstəsi. Sifon (hidrotextika) - avtomatik suötürücü. Sifon (məişət) - içərisində qazlı su hazırlamaq və saxlamaq üçün qab.
Sifon (hidrotextika)
Sifon — əsasən SES su anbarlarından (bəndlərdə), kanal və basqı hovuzlarından izafi suyu kənar etmək üçün tətbiq olunan boruşəkilli avtomatik suötürücü. Giriş hissəsi çox vaxt geniş olur və yuxarı byefin su səviyyəsindən aşağıda yerləşdirilir ki, içərisinə hava, zibil və ya buz girməsin.
Sifon (məişət)
Sifon — içərisində qazlı su hazırlamaq və saxlamaq üçün qab. Avtosifon adlanan növü metal və ya şüşə (metal torla armaturlanmış) balondan ibarətdir: balonun ağzına yivlə burulub bağlanan axıdıcısı və maye karbon qazı baloncuğu üçün dairəvi hissəsi olur. Metal avtosifonlar 1 və 2 litrlik, şüşə avtosifonlar 1 litrlikdir. Doldurulan sifon növünü qalın şüşədən 0,8 və 2 litrlik hazırlayır və xüsusi yerlərdə 6101—8105 N/m² (6—8 am) təzyiq altında doldururlar.
Sifon (termin)
Sifon (rus. сифон, ing. siphon) — yun.siphon-kiçik boru, nasos – geomorfologiyada, yeraltı karst çaylarının kanalının şaquli səthdə dirsəkvari əyilməsi.
Sifonoforlar
Sifonoforlar (lat. Siphonophorae) — heyvanlar aləminin dalayıcılar tipinin hidroidlər sinfinə aid heyvan dəstəsi. Olçüləri 1 sm-dən 3 m-dək olur. Bədəni rəngsiz və şəffafdır. Bəziləri əlvandır. Sifonoforlar polimorf koloniyalar əmələ gətirir. Koloniyanın fərdləri xüsusi gövdə üzərində yerləşir. Gövdənin təpə hissəsində çox zaman üzmə qovuğu və ya pnevmatofor olur. Onun içərisi qazla (əsasən, azot qazı) dolu olub koloniyanı suda şaquli istiqamətdə saxlamağa kömək edir. Bəzi sifonoforlarda (lat.
Sifre burnu
Sifre burnu - Antarktik yarımadasıının ucqar nöqtəsində yerləşir. Bütünlüklə buzla örtülü olur. Bu adı Fransız Antarktika ekspedisiyasının kapitanı Jules Dumont d'Urville tərəfindən təstiqlənmişdir. Antarktidanın ucqar şimal nöqtəsidir. Dreyk boğazı sahilində yerləşir. Cənub okeanı hövzəsinə daxildir.
Sifəkəran
Sivəkəran — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun Vizəzəmin inzibati ərazi vahidində kənd. Sivəkəran kəndi Lənkəran çayının sahilində, Peştəsər silsiləsinin ətəyindədir. Yerli əhali arasında Sifəkon/Sefəkon adlanır. Oykonim sif/sef (talış dilində "alma" və kon "ev" sözlərindən yaranıb, "almalar evi" mənasındadır. Tarixçilərin məlumatına görə 1941-1945 müharibə dönəmində səngərə bu kənddən almalar göndərilirdi.Kənd turizm üçün çox əhəmiyyətli bölgədə yerləşir.Kənd iki taydan ibarətdir.[mənbə göstərin] Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild.
Sifət
Üz və ya sifət — insan başının yuxarıda baş dərisinin, aşağıda - alt çənənin küncləri və alt kənarı ilə, yanlardan - alt çənənin kənarları ilə sərhədlənmiş ön hissəsi.
Sifət (dəqiqləşdirmə)
Sifət Sifət (nitq hissəsi) — ümumi qrammatik mənasına görə əşyanın əlamətini bildirən əsas nitq hissəsi.
Sifət (nitq hissəsi)
Sifət — əşyanın əlamət və keyfiyyətini bildirən əsas nitq hissəsi. Sifət necə? nə cür? hansı? suallarından birinə cavab verir. Sifətlər əsasən əşyanın əlamətini, keyfiyyətini və rəngini təyin edir. Əlamət dedikdə, əşyanın zahiri görkəmi, keyfiyyət dedikdə isə onun daxili xüsusiyyəti nəzərdə tutulur. Əşyanın rəngi də onun əlamətlərindən biridir. Sifət həmişə ismə aid olur, isimdən əvvəl gəlir, cümlədə ən çox təyin və xəbər vəzifəsində işlənir. Ancaq isimləşdikdə mübtəda və tamamlıq vəzifəsində də işlənir.

Digər lüğətlərdə