ə. 1) sıraya düşmə; sıralama; 2) tədarük etmə; hazırlama; 3) dağınıq hissələri bir yerə toplayıb sistemə salma; 4) üsul, nizam, qayda, tərz; 5) plan, sistem; 6) dəstə, sinif, fəsil; 7) xəstəni müalicə etmək üçün işlədilən dərman və müalicə üsulu; 8) mətbəə şriftlərini sütun və səhifə şəklinə salma.
Aktın tərtib edildiyi yerin qanunu
Lex loci actus və ya aktın tərtib edildiyi yerin qanunu — beynəlxalq xüsusi hüquqda qəbul edilmiş qayda. Bu qaydaya görə, mülki hüquq aktının tərtib olunduğu dövlətin hüququ tətbiq olunmalıdır. Bu, təhkimetmənin ümumi formuludur və bu şəkildə nadir hallarda istifadə olunur. Buna səbəb mülki hüquq aktının müxtəlif mülki-hüquqi hərəkətlərini əhatə edən geniş anlayış olmasıdır. Buna görə də aktın növündən asılı olaraq bu formul dəqiqləşdirilir. Aktın tərtib edildiyi yerin qanununun ən çox yayılmış variantları "Müqavilənin tərtib edildiyi yerin qanunu", "Müqavilənin icra edildiyi yerin qanunu", "Zərər vurulma yerinin qanunu"dur.
Minik avtomobillərinin tərtibatı
Minik avtomobili kimi bir motorlu nəqliyyat vasitəsinin tərtibatı ümumiyyətlə mühərrikin və idarə olunan təkərlərin mövqeyi ilə müəyyən edilir. Tərtibatlar təxminən üç kateqoriyaya bölünə bilər, ön təkərdən çəkməli, arxa təkərdən çəkməli və dörd təkərdən çəkməli. Praktikada bir çox fərqli mühərrik mövqeyi və idarə olunan təkər birləşmələri mövcuddur və hər birinin mövqeyi avtomobilin istifadə ediləcəyi tətbiqdən asılıdır.
FF = Qabaqda mühərrik, qabaq təkərlərdən çəkiş tərtibatı
FR = Qabaqda mühərrik, arxa təkərlərdən çəkiş tərtibatı
MF = Ortada mühərrik, qabaq təkərlərdən çəkiş tərtibatı
FMR = Ön ortada mühərrik, arxa təkərlərdən çəkiş tərtibatı
RMR = Arxa ortada mühərrik, arxa təkərlərdən çəkiş tərtibatı
RR = Arxada mühərrik, arxa təkərlərdən çəkiş tərtibatı
RF = Arxada mühərrik, qabaq təkərlərdən çəkiş tərtibatı
F4 = Qabaqda mühərrik, dörd təkərdən çəkiş tərtibatı
M4 = Ortada mühərrik, dörd təkərdən çəkiş tərtibatı
R4 = Arxada mühərrik, dörd təkərdən çəkiş tərtibatı
Qabaqda mühərrik;
Ortada mühərrik;
Arxada mühərrik.
Səthi meyillik xəritəsinin tərtibi
Səthi maillik xəritəsinin tərtibi
Səthi axın potensial enerjisini yaradan relyefin bütün ünsürləri eroziya prosesini yaradan imkanına malikdir. Daha doğrusu hər hansı bir şəraitdə eroziya prosesinin əmələgəlmə gərginliyi və inkişafı ilk növbədə yerin relyefindən, eləcə də mövcud yamacların mailliyindən, baxarlığından, onların məsafəsindən və yamacların səth quruluşunun formasından (kələ-kötürlü, çala və qabarıqlığın bir-birini əvəzetmə tezliyindən) asılı olur. Ümumiyyətlə səthi maillik xəritəsi dedikdə yer səthinin relyef quruluşunda sərbəst su axımının yaranması potensialına malik relyefin müəyyən maillik bucağı altında şaquli formasını özündə əks etdirən planı yada düşür. Səthi maillik xəritəsi hər hansı şəraitdə səth axınlarının sərbəst baş vermə ehtimalı olan bütün ərazilər üçün tərtib edilir. Bundan başqa dağətəyi və dağlıq bölgələrdə torpaqların becərilməsi müxtəlif maillik bucağına və baxarlığa malik yamaclarda aparıldığına, eləcə də leysan xarakterli yağışların yağma ehtimalı çox olan dağətəyi və dağlıq bölgələr üçün səthi maillik xəritələrinin tərtibi olduqca vacibdir. Səthi maillik xəritələri digər tərəfdən ona görə lazımdır ki, tərtib edilmiş həmin xəritələrdə yer səthinin hansı dərəcədə mailliyə malik olması və eroziyaya potensial təhlükəli sahələr əvvəlcədən müəyyən edilir və sel hadisəsi baş verdikdə və səthi yayılma prosesi getmə ehtimal olan yerlər (xüsusən əkinaltı torpaqlar yayılan sahələr) üzrə eroziyaya qarşı tədbirlər sistemi göstərilməlidir.
Xəritələr tərtib edilərkən səth axınlarına potensial təhlükəli yamacların və digər sahələrin maillik dərəcələrini ifadə etmək üçün aşağıda göstərilən şkaladan istifadə edilməlidir: 0-1, 1-3, 3-5, 5-10, 10-15, 15-20, 20-30, 30-45, >45. Göstərilmiş metod və şkaladan istifadə edilərək Azərbaycan Respublikasının eroziyaya potensial təhlükəli bütün əraziləri üçün irimiqyaslı (1:10 000) səthi maillik xəritələri tərtib edilməlidir. Həmin materiallar əsasında gələcəkdə torpaqların səthi və qobu eroziyasının qarşısının alınmasına aid tədbirlər kompleksinin işlənməsi məqsədilə müvafiq kiçik (1:100000, 1:200000 və 1:500000) miqyaslı xəritələr hazırlanmalıdır.
Son vaxtlar iqlimdə istiləşmələrin yüksələn xətlə davam etməsi ilə əlaqədar leysan xarakterli yağıntıların tez-tez təkrarlanması və bunun nəticəsində torpaq eroziyası prosesləri və yaşayış məntəqələrinin, yerüstü və yeraltı xətt tikintilərinin su basması halları güclənmişdir.
Proqram təminatı tərtibatı
Proqram təminatı tərtibatı — tətbiqləri, freymvorkları və ya digər proqram komponentlərini yaratmaq və müşayiət üçün nəzərdə tutmaq, dəqiqləşdirmək, dizayn etmək, proqramlaşdırmaq, sənədləşdirmək, sınaqdan keçirmək və səhvləri düzəltmək üçün istifadə olunan proses. Proqram təminatının tərtibatı mənbə kodunun yazılmasını və müşayiət olunmasını əhatə edir, lakin daha geniş mənada o, arzu olunan proqram təminatının konsepsiyasından yekun təzahürə qədər bütün prosesləri, adətən proqram təminatı mühəndisliyi ilə üst-üstə düşən planlı və strukturlaşdırılmış prosesdə bütün prosesləri əhatə edir. Proqram təminatının hazırlanmasına həmçinin tədqiqat, yeni inkişaf, prototipləşdirmə, modifikasiya, təkrar istifadə, yenidən mühəndislik, texniki xidmət və ya proqram məhsulları ilə nəticələnən hər hansı digər fəaliyyətlər daxildir.
Bir sistemin tərtibat metodologiyası bütün layihələr tərəfindən istifadə üçün uyğun deyil. Mövcud metodologiyaların hər biri müxtəlif texniki, təşkilati, layihə və komanda mülahizələrinə əsaslanan spesifik layihələr üçün uyğundur.
Proqram tərtibatçısı araşdırma, dizayn, proqramlaşdırma, sınaq və kompüter proqram təminatının yaradılmasının digər aspektləri daxil olmaqla proqram təminatının hazırlanması prosesi ilə məşğul olan şəxs və ya şirkətdir. Bənzər mənaları olan insanlar üçün digər iş başlıqlarına proqramçı, proqram analitiki və ya proqram mühəndisi daxildir. Proqram təminatı sahəsində ixtisaslaşmış şirkətləri proqram evləri adlandırmaq olar. Böyük bir şirkətdə sadəcə bir hissədən məsuliyyət daşıyan işçilər ola bilər. Daha kiçik tərtibat mühitlərində bir neçə nəfər və ya tək bir şəxs bütün prosesi idarə edə bilər.