Azərbaycan dastanlarının leksikası

  • ƏNVAİ-MÜSİBƏT

    ər. ənva “növ” sözünün cəmidir Çox çətinliklə, çox böyük əziyyətlə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Min ənvai-müsibətlə qayaya dırmaşdı

    Tam oxu »
  • ƏPPƏK

    Çörək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səhərdən qalxanda təbil vurulur, Dəryatək çalxanır, göltək durulur, Toplanır bir yerə, içki qurulur, Dağıdır əppə

    Tam oxu »
  • ƏR

    1. Mərd, qəhrəman, igid, qoçaq. 2. Bax: ərən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qorxum yox paşadan, sultandan, xandan, Gəlsin mənəm deyən, keçirdim sandan

    Tam oxu »
  • ƏRCƏL

    Bədxasiyyət, pozğun. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRDƏMLİ

    Fəzilətli, mərifətli, hünərli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRDƏMLÜ

    Bax: ərdəmli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRDİL

    Ürəkli, cəsur. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRƏBƏ

    Araba. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRƏN

    Ər sözündən olub, “müqəddəslər” mənasında da işlənir. Ermək sözü ilə də bağlayanlar vardır (haqqa ermişlər mənasında)

    Tam oxu »
  • ƏRƏN

    Ər sözündəndir, igid, cəsur, mərd deməkdir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda “müqəddəslər”, “ulular” mənasında da işlənir

    Tam oxu »
  • ƏRƏNLƏR

    Ululular, ulu qəhrəmanlar. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRƏSAT

    Bax: ərəsət.

    Tam oxu »
  • ƏRƏSƏT

    1. Məhşər günü yenidən diriləcək insanların öz əməllərinə dair haqq-hesab vermək üçün toplaşacaqları yer, meydan

    Tam oxu »
  • ƏRƏSƏTİ-MƏHŞƏR ƏRƏB

    1. Məhşər günü yenidən diriləcək insanların öz əməllərinə dair haqq-hesab vermək üçün toplaşacaqları yer, meydan

    Tam oxu »
  • ƏRGƏN

    Həddi-büluğa çatmış, lakin hələ evlənməmiş və ya ərə getməmiş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu dövlətin endirsin düzə, Say, götür hamısın səksən

    Tam oxu »
  • ƏRGƏNLİK

    Qadının kişiyə hədiyyəsi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRĞƏVAN FARS

    Tünd-qırmızı rəngli gözəl gül (klassik şeirdə gözəlin dodağı bu çiçəyə oxşadılır). Gözlərin nərgizdi, hüsnün mahtaban, Açılıb gül, süsən, sünbül, ərğə

    Tam oxu »
  • ƏRĞÜVAN

    Bax: ərğəvan.

    Tam oxu »
  • ƏRĞÜVANİ

    Tünd-al, qırmızı, ərqəvan çiçəyi rəngində (qırmızı və parlaq).

    Tam oxu »
  • ƏRKAN

    ər. rükn sözünün cəmi Ədəb qaydaları. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Çox vaxt ədəb-ərkan şəklində işlənir

    Tam oxu »
  • ƏRKƏC

    Bax: erkəc. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRQƏVAN

    Bax: ərğəvan.

    Tam oxu »
  • ƏRQƏVANİ

    Bax: ərğüvani.

    Tam oxu »
  • ƏRMAĞAN FARS

    Hədiyyə, bəxşiş, töhfə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gülün dərdim dəstə-dəstə, Ərmağan göndərdim dosta, Mən gedəndə yollar üstə, Durub Eyvaz ağlar qa

    Tam oxu »
  • ƏRMƏĞAN

    Bax: ərmağan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • ƏRŞ ƏRƏB

    Göy, asiman. Ərş-gürş kimi də işlənir. Könlüm gəzir ərş üzünü, dərini, Sevdim, seçdim alagözlü pərini

    Tam oxu »
  • ƏRŞ ƏRƏB

    Göy, asiman. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)  Gələndə anamdan aldım dərsimi, Çıxarda bilmərəm ərşə səsimi

    Tam oxu »
  • ƏRŞİ-ZƏMİN

    ərş – göy, asiman, zəmin – yer, torpaq Yer-göy. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir ah çəkdim ərşi-zəminə düşdü, Ələm oxu bir-birinə ötüşdü

    Tam oxu »
  • ƏRZ ELƏMƏK

    Bildirmək, anlatmaq, məlum etmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • ƏRZ ƏRƏB

    Söylənilən, nəzərdə tutulan fikir, söz, mətləb. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Telli xanım ərzin sənə eyləsin, Dili tutmur beş kəlməni söyləsin, Bircə

    Tam oxu »
  • ƏRZAN

    Bax: ərzən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qırat, başuva dolanım, Sənə canlar ərzan olsun, Ağca verdim, satın aldım, Tər yoncalar ərzan olsun

    Tam oxu »
  • ƏRZANİ FARS

    Lütf, yaxşılıq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRZANİ QILMAQ

    Lütf etmək, yaxşılıq etmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏRZƏN FARS

    1. Arzu. 2. Layiq, layiq olan (B.Əhmədov “Etimologiya lüğəti”). 3. Ucuz (ərzan şəklində). 4. Darı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) H

    Tam oxu »
  • ƏSBAB ƏRƏB

    1. Paltarlar. 2. Yaraq, silah; hacət, avadanlıq, ləvazimat. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kafir ərəb məni candan eylədi, Yaxdı kabab bağrım büryan ey

    Tam oxu »
  • ƏSBABUL-ƏSBHƏ-ƏSLƏHƏ

    ərəb. əsbab – yaraq, silah; fars. əsb – at; ərəb. əsləhə – silah Dahaduruz bəy özü polad geyim geyindi, dəbilqəni qoydu başına, otuz iki əsbabul-əsbhə

    Tam oxu »
  • ƏSƏL ƏRƏB

    Bal. Səndə nələr var hələ, Özün salıbsan dilə, Mən yazığa rəhm elə Zər düşüb kakilə, Dilin dönüb əsələ

    Tam oxu »
  • ƏSƏR ELƏMƏK

    Təsir etmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəmirçioğlunun sözləri Koroğluya yaman əsər elədi. (“Koroğlunun Ərzurum səfəri”) * Əgər mənim çalmağım, oxu

    Tam oxu »
  • ƏSƏR ƏRƏB

    Təsir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • ƏSİR-YESİR

    Yoxsul, hüquqsuz, yazıq, aciz, kimsəsiz adamlar. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)   – Ay rəhmətliyin oğlu, indi ki sən Koroğlusan, bəs day bizi niyə bura

    Tam oxu »
  • ƏSMƏDİN

    Əsmədən, əsmədiyi halda. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏSMƏR ƏRƏB

    Qarabuğdayı, qarayağız. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Çəmlibelin səfasında, seyrində, Gülüstanda arzumanım qalmadı

    Tam oxu »
  • ƏSRƏMİŞ

    Qızmış, coşmuş. Seydi bir qədərdən sonra əsrəmiş nər kimi yerindən qalxdı. (“Seydi və Pəri”)

    Tam oxu »
  • ƏSRƏMİŞ

    Qızmış, coşmuş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kişnəyib meydanda gəzən, Hərdən sağa-sola süzən, Düşmanın başını üzən, Bir əsrəmiş nər atımı

    Tam oxu »
  • ƏSRİMİŞ

    Bax: əsrəmiş.

    Tam oxu »
  • ƏSRİMİŞ

    Bax: əsrəmiş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • ƏSRÜK

    Sərxoş. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏSRÜKMƏK

    Sərxoş etmək, sərsəmlətmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ƏŞRƏFİ ƏRƏB

    Qızıl pul (çəkisi 3,45 q). Misirdə Bürci məmlük sultanlarından olan Əşrəf Seyfəddin Bars bəy tərəfindən kəsilmiş və onun adı ilə adlandırılmışdır; ümu

    Tam oxu »
  • ƏŞRƏFİ ƏRƏB

    Qızıl pul (çəkisi 3,45 q). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Misirdə Bürci məmlük sultanlarından olan Əşrəf Seyfəddin Bars bəy tərəfindən kəsilmiş və onun

    Tam oxu »