Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • TAXTAPUŞÇU

    is. Taxtapuş ustası olan dülgər

    Tam oxu »
  • TAXTAPUŞLU

    sif. Taxtapuşu olan, damında taxtapuş düzəldilmiş. Birdən [Tapdığın] nəzəri kəndin qırağındakı qırmızı taxtapuşlu, ağ imarətin həyətində oynayan çoxlu

    Tam oxu »
  • TAXTAYONAN

    is. Kələ-kötür taxtaları yonub hamar etmək üçün maşın. Taxtayonanı işə salmaq. // Sif. mənasında. [Yunis] transportyorların ilişərək getdiyini görüb,

    Tam oxu »
  • TAXTÜ TAC

    is. Hakimiyyət, hökmdarlıq rəmzi olan taxt və tac. Hikmət İsfahani çoxdan İran taxt-tacına göz dikmişdir

    Tam oxu »
  • TAKELÁJ

    [holl. takelage] 1. Gəmi iplərinin (kəndir və metal) hamısının bir yerdə adı. 2. xüs. Yükləmə-boşaltma və yükü yaxın məsafələrə aparmaq üçün istifadə

    Tam oxu »
  • TAKELAJÇI

    is. Takelaj işləri görən fəhlə

    Tam oxu »
  • TAKSİ́

    [ing., fr. taxi] Gedilən yolu və onun haqqını hesablamaq üçün sayğacı olan minik və ya yük avtomobili

    Tam oxu »
  • TAKSİÇİ

    is. Taksi maşını sürücüsü, şoferi

    Tam oxu »
  • TAKSİR

    is. [ing.] Sayğacı olan minik və ya yük avtomobili

    Tam oxu »
  • TAKSÓMETR

    [lat. taxo və yun. metr] Yol haqqını hesablayıb göstərən taksi sayğacı

    Tam oxu »
  • TAKSOMOTÓR

    [lat. taxo və lat. motor] bax taksi. Taksomotor parkı

    Tam oxu »
  • TAKT

    [alm. Takt, əsli lat. tactus] bax vəzn 2-ci mənada

    Tam oxu »
  • TAKTİ́K₁

    sif. [yun.] 1. Taktikaya aid olan, taktika ilə bağlı olan, döyüşü, vuruşu, ayrıca hərbi əməliyyatı aparmaqla əlaqədar olan

    Tam oxu »
  • TÁKTİK₂

    [yun.] Hərbi taktikanı yaxşı bilən, taktika mütəxəssisi (bax taktika 1 və 2-ci mənalarda)

    Tam oxu »
  • TÁKTİKA

    [yun. taktike] 1. Döyüşə hazırlıq və döyüşü aparmaq üsulları haqqında nəzəriyyə və praktika; döyüş vaxtı qoşun hissələrini idarəetmə üsulu

    Tam oxu »
  • TAQ

    təql. Düşən və ya bir şeyə dəyən bərk şeylərin çıxardığı səs

    Tam oxu »
  • TAQ-TAQ

    1. təql. Dəmir, taxta və s. bu kimi bərk cisimlərin bir-birinə dəyməsi nəticəsində çıxan səs. 2. Taq-taqla şəklində zərf – taq-taq edərək, taq-taq səs

    Tam oxu »
  • TAQANÓK

    [rus.] Xörək bişirmək, su qızdırmaq və s. üçün stol üzərində qurulmuş ikigözlü qaz cihazı; pilətə. Taqanokda xörək bişirmək

    Tam oxu »
  • TAQƏT

    is. [ər.] Güc, qüvvət. Ustanın dili daha söz tutmurdu, ayaq üstə durmağa taqəti yox idi. Çəmənzəminli

    Tam oxu »
  • TAQƏTSİZ

    sif. və zərf Gücsüz, qüvvətsiz; əldən düşmüş (halda), üzgün (halda). [Dərviş:] Ruqiyyə bu yana-o yana ilan kimi taqətsiz yollandı

    Tam oxu »
  • TAQƏTSİZLİK

    is. Gücsüzlük, qüvvətsizlik, heysizlik; üzgünlük. Mən əsəbilik, taqətsizlikdən otura bilmədim. Mir Cəlal

    Tam oxu »
  • TAQIM

    is. köhn. 1. bax vzvod. Uzunboylu, sarıbənizli, alagözlü taqım komandiri taqımı fişənglə təchiz edirdi

    Tam oxu »
  • TAQQ

    təql. Düşən və ya bir şeyə dəyən bərk şeylərin çıxardığı səs

    Tam oxu »
  • TAQQANAQ

    sif. dan. Çox quru, qupquru. Taqqanaq çörək

    Tam oxu »
  • TAQQATAQ

    təql. Davamlı taq-taq səsi. Döyülür dabanlar yerə taqqataq; Gurultu, şaqqıltı… tutulur qulaq. H.K.Sanılı

    Tam oxu »
  • TAQQILDAMA

    “Taqqıldamaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TAQQILDAMAQ

    f. Taqqıltı səsi çıxartmaq, taq(q) etmək. Lap yaxında pəncərələrdən birinin qapısı açılıb taqqıldadı

    Tam oxu »
  • TAQQILDATMA

    “Taqqıldatmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TAQQILDATMAQ

    f. Bir şeylə vuraraq taqqıltı səsi çıxartmaq; döymək. İldırımzadə qapıya yanaşıb taqqıldatdı. S.Rəhimov

    Tam oxu »
  • TAQQILTI

    is. Bərk bir şeyin bərk bir cismə toxunmasından çıxan səs, taq-taq səsi. [Əsgər bəy:] Taqqıltı gəlir, çıx gör nədir, deyəsən, qonaqlar gəlirlər

    Tam oxu »
  • TAL

    is. [holl.] Yükqaldıran mexanizmlərin bir növü

    Tam oxu »
  • TALA

    is. Meşədə ağacsız, çılpaq yer, sahə; açıqlıq. Kiçikbəyim fındıq və yemişan kollarını əyərək otlaq bir talaya çıxdı

    Tam oxu »
  • TALAQ

    is. [ər.] köhn. 1. Boşama, boşanma, nikahı ləğv etmə. Məşədi Qulamın talaq məsələsini aralığa qoymaması və hətta o barədə eşitmək belə istəməməsi Cava

    Tam oxu »
  • TALAQLI

    sif. köhn. Talaqı olan; kəbinli. Talaqlı arvad

    Tam oxu »
  • TALAQSIZ

    sif. köhn. Talaqı olmayan; kəbinsiz. Talaqsız arvad

    Tam oxu »
  • TALALIQ

    is. Meşədə ağacsız, açıq yer; tala, açıqlıq. O biri tərəfdə qabaq-qənşər isə açıq talalıq idi. S.Rəhimov

    Tam oxu »
  • TALAMA

    “Talamaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TALAMAQ

    f. Qarət etmək, çalıb-çapmaq, soyub talan etmək. Oradan töküldülər bazara, tamam dükanları və karvansaraları taladılar

    Tam oxu »
  • TALAN

    is. [fars.] 1. Qarət, çapovul, çapqın, soyğun. Qabaqlarda dağlarda talan və qarətlə məşğul olan quldurlar çoxdan tutulmuşdur

    Tam oxu »
  • TALANÇI

    is. Talanla məşğul olan, talan edən; qarətkar, çapovulçu, çapqınçı, soyğunçu, quldur. Araz talançı (sif

    Tam oxu »
  • TALANÇILIQ

    is. Talanla məşğul olma; soyğunçuluq, quldurluq

    Tam oxu »
  • TALANMA

    “Talanmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TALANMAQ

    məch. Var-yoxu əlindən alınmaq, talan edilmək, talan olunmaq. Bir evdə ki belə gözəl olmaya; O ev bərbad olub talanmaq gərək

    Tam oxu »
  • TALÁNT

    [yun. talanton] İstedad. Bizə həyat gərəkdir! Bizə həyat gərəkdir! Həyat hər talant üçün su, hava və çörəkdir

    Tam oxu »
  • TALANTLI

    sif. İstedadlı. [Elçin:] Sevinc, Qaçay … gənc ustaların ən talantlısıdırlar. Z.Xəlil

    Tam oxu »
  • TALASSEMİYA

    is. [yun.] İrsi qan xəstəliyi

    Tam oxu »
  • TALAŞA

    is. Balta ağzından çıxan kiçik ağac, taxta parçaları. Taxta zavodunda gecəgündüz kəsilən, yonulan taxtaların talaşası … böyük bir sahəni tuturdu

    Tam oxu »
  • TALE

    is. [ər.] 1. Bəxt, qismət. [Nazlı:] Heç böylə padşah sarayında yaşayan bir xanım da taleyindən şikayət edərmi? H

    Tam oxu »
  • TALESİZ

    sif. Bəxtsiz, bədbəxt, uğursuz. [Zeynal:] Mən talesiz bir adamam. S.Hüseyn. Səfdər özünü yalnız ona görə bədbəxt və talesiz (z

    Tam oxu »
  • TALESİZLİK

    is. Bədbəxtlik, bəxtsizlik, uğursuzluq. [Cəmil bəy:] Of! Bəxtiyarlıq içində talesizlik, nə böyük fəlakət! H

    Tam oxu »