sif. Cəmiyyətə, cəmiyyətin mənafeyinə zidd olan, yabançı olan. Cəmiyyətəzidd hərəkət
bax xeyriyyə cəmiyyəti (“xeyriyyə”də)
[ər. cəmiyyət və fars. pərəst] bax cəmiyyətçi
bax cəmiyyətçilik
is. [ər. cəmiyyət və fars. …şünas] Cəmiyyət elmləri mütəxəssisi. …[Həyatı] dərindən və hərtərəfli öyrənib ümumiləşdirməli olan cəmiyyətşünas alimlərin
is. Cəmiyyət haqqındakı elmlərin məcmusu
“Cəmləmək”dən f.is
f. Toplamaq, bir yerə toplamaq (yığmaq). // Bir-birinin üstünə gəlmək. Ədədləri cəmləmək. // Bax cəmləşdirmək
“Cəmlənmək”dən f.is
f. Bir yerə yığılmaq, bir yerə toplanmaq, bir yerdə mərkəzləşmək. [Ərəstunun] fikirləri yenə öz dastanı üzərində cəmləndi
f.sif. Bir yerə toplanmış, bir yerə yığılmış, bir-birinin üstünə qoyulmuş. Prokuror mizin üstündə cəmlənmiş yetmiş iki min manatı [muzdura] göstərib r
“Cəmləşdirmək”dən f.is
f. Cəmləmək, mərkəzləşdirmək. Bütün diqqətini [Xəlil] bir nöqtədə cəmləşdirdi. M.Hüseyn. Qız dik Eyvazın gözlərinə baxır, sonra ani olaraq, ya kəndlər
“Cəmləşmək”dən f.is
f. Bir yerə toplanmaq, bir yerə yığılmaq, cəm olmaq. [Salman bəy:] Balam, sən də mən günlü, mən də sən günlü, sabah ertə dərdlilər cəmləşib
is. [ər.] 1. köhn. Görünüşündən cəmiyyətin imtiyazlı təbəqəsinə mənsub şəxsə oxşayan adam. Bir cənab içəri daxil oldu
is. [ər.] Kəfənə tutulmuş ölü; meyit. Həcər Mehdinin cənazəsi üstünə düşüb, göz yaşlarını bahar buludu kimi axıdır
1. sif. Qarışıq, dolaşıq, davalı, qalmaqallı, şər. [Dilara Ağagülə:] Nə üçün bütün bu cəncəl işlərdə gərək həmişə sən iştirak eləyəsən? Ə
sif. Cəncəl salan, qalmaqal salan, cəncəl, böhtançı, fitnəkar, cəncəl salmağı sevən, davakar. Çox cəncəlçi adamdır
sif. Davalı, dava-dalaşlı, qalmaqallı; çox qarışıq, çox dolaşıq, çox mübahisəli, başağrısına səbəb olan
is. [fars.] Paxır, pas. Mis qazan cəng atıb
is. [ər.] köhn. Dava, müharibə, vuruş, döyüş. Ağız açıb göylər belə heyran qaldı bu cəngə! S.Rüstəm. □ Cəng etmək – müharibə etmək, vuruşmaq, döyüşmək
is. [fars.] köhn. Dava-dalaş, dava-mərəkə, qalmaqal. [Səkinə Rüstəmə:] A kişi, – dedi, – eşitmişəm orada da cəng-cidal açmısınız
sif. [fars.] Cəsarətli, məharətli döyüşçü, yaxşı vuruşan, döyüşlərdə bişmiş döyüşçü; döyüşkən. Cəngavər tayfalar
zərf Cəngavərə, cəsur döyüşçüyə yaraşan tərzdə, cəngavər kimi. Cəngavərcəsinə vuruşmaq
is. Vuruşlarda, döyüşlərdə fövqəladə məharət, rəşadət; döyüşlərdə, vuruşlarda bişmiş adamın halı. Rüstəmbəy Qafqaz barəsində xanıma bir çox şeylər nağ
is. [fars.] Sıx, qalın ağac, kolkos, ot basmış yer. Cəngəl də özünü bağ sanar. (Ata. sözü). [Ağa Kərim xan:] Görürsünüz, Züleyxa xanım, mənim qızım nə
is. Sıx ağaclıq, kolluq, kolkosluq; keçilməz qalın meşə, ya kolluq. Cəngəllikdə itmək. – Həmişə [Hidayətə] arıq, cansız-gücsüz görünən Həmişəyev … cən
is. [fars.] mus. Qəhrəmanlıq və cəngavərlik ruhunda hava. [Eldar:] Zalıma gözdağı, bizə şan qılınc; Azadlıq uğrunda vuruşan qılınc
“Cəngimək”dən f.is
f. Paxır basmaq, pas atmaq, paslanmaq
[ər.] bax behişt. Bizim babamız Adəmə və anamız Həvvaya cənnətdə nə əskik idi, genə Allahın əmrini sındırdılar və cənnətdən qovuldular? İnsan belədir!
bax behiştlik. ◊ Cənnətlik olsun! – yeri cənnət olsun! (ölmüş adam haqqında). [Qadın:] Kişi çox başlı adam imiş, cənnətlik olsun! Mir Cəlal
is. [ər.] 1. Dörd cəhətdən biri, şimal əksi. Kompas cənubu göstərir. // Şimala müqabil olan səmt, tərəf
is. Üfüqün cənubla qərb arasındakı hissəsi, səmti. Cənub-qərbə gedən yol. // Ölkənin, dövlətin, qitənin həmin istiqamətdə yerləşən hissəsi
is. Üfüqün cənubla şərq arasındakı hissəsi, səmti. Cənub-şərqə tərəf istiqamət almaq. // Ölkənin, dövlətin, qitənin bu istiqamətdə yerləşən hissəsi
sif. [ər.] Cənuba mənsub, isti iqlim qurşağına aid; cənubda olan. Cənubi Amerika ölkələri
sif. Cənub ölkələrinin birində doğulub yaşayan adam. …Leninqradın havası rütubətli olduğundan, bir çox cənublular kimi… [Nuriyyəyə] də düşmür
is. Omba sümüklərini birləşdirən buğum. □ Cərcənək olmaq – omba ağrısı tutmaq. [Rüstəm kişi:] Çünki tələsərsən, cərcənək olarsan
is. 1. Suyun öz məcrası ilə axması; axın. İti cərəyan. // Dənizlərdə, okeanlarda suyun hər hansı bir istiqamətdə hərəkəti, habelə müəyyən istiqamətdə
is. xüs. Elektrik və ya su cərəyanının gücünü ölçmək üçün cihaz
bax sıra. Qadın üzünü çevirərək: – Geridə qalma, nizamı pozma, cərgəni düzəlt, – deyə, uca səslə komanda etdi
zərf Cərgələrlə, sırasıra, səf-səf, cərgələr halında. Cərgə-cərgə durmaq. – Əllərdə yellənən qızıl bayraqlar; Gəlir cərgə-cərgə dalğalar kimi
bax cərgələrarası
zərf Cərgə-cərgə, sıra-sıra, səfbəsəf. Cərgəbəcərgə düzülmək. – [Şair:] Özünü kişidən əskikmi saydın; Dəlilər duranda cərgəbəcərgə? Sən, ey gözəl Niga
1. “Cərgələmək”dən f.is. 2. zərf mənasında. Cərgə ilə, cərgə-cərgə, sıra-sıra. Evlər cərgələmə tikilib
f. “Cərgələnmək”dən f.is
f. Cərgə-cərgə, sırasıra düzülmək, durmaq, sıralanmaq. Baxın cərgələnib keçən əsgərə; Səsinə səs verir hər dağ, hər dərə
sif. k.t. Əkilmiş bitki cərgələri arasında olan. Cərgələrarası sahə. Əkinlərin cərgələrarası becərilməsi
“Cərgələşmək”dən f.is