sif. [ər.] Təşkil olunmamış; mütəşəkkillikdən, təşkilatdan məhrum. Qeyri-mütəşəkkil kütlə. Qeyri-mütəşəkkil çıxış
is. Qeyri-mütəşəkkil şeyin halı. Konsertin qeyri-mütəşəkkilliyi nəzərə çarpdı
sif. [ər.] Müvafiq olmayan, uyğun olmayan, münasib olmayan, məqsədə uymayan
sif. [ər.] Nizami olmayan. Qeyri-nizami qoşun. // zərf Nizamsız bir surətdə, heç bir nizam və qaydaya riayət etmədən
is. Qeyri-nizami qoşunun halı
sif. [ər. qeyri və lat. normal] Normal olmayan, adi normadan kənara çıxan; qeyri-adi. Qeyri-normal hal
is. Qeyri-normal olma; qeyri-normal vəziyyət, hal. Vəziyyətin qeyri-normallığı
sif. [ər. qeyri və lat. real] Real olmayan, gerçək olmayan, həyati olmayan, həyata keçirilə bilməyən
is. Real olmama, həyati olmama, həyata keçirilə bilməmə. Təklifin qeyri-reallığı
sif. [ər.] Rəsmi olmayan, rəsmiyyətə salınmamış, rəsmi cəhətdən əhəmiyyəti olmayan. Qeyri-rəsmi məlumat
is. Qeyri-rəsmi olma, rəsmi olmama. Məlumatın qeyri-rəsmiliyi
sif. [ər.] Sabit olmayan, möhkəm olmayan, qərarsız
is. Sabit olmayan şeyin halı
sif. [ər.] Səmimi olmayan, öz həqiqi hiss və fikirlərini gizləyən, ikiüzlü, riyakar. Qeyri-səmimi adam
is. Səmimi olmama, ürəkdən gəlməmə; səmimi olmayan iş, hərəkət, münasibət; ikiüzlülük, riya
sif. Simmetrik olmayan, mütənasib olmayan
sif. [ər.] Şəffaf olmayan, şəffaflıqdan məhrum. Qeyri-şəffaf şüşə. Naftalan yağabənzər, qatı, qeyri-şəffaf bir mayedir
is. Qeyri-şəffaf şeyin halı, xassəsi
zərf [ər.] Düşünmədən, düşünülmədən, bilmədən; qeyri-ixtiyari, qeyri-iradi. Qeyri-şüuri söyləmək. Qeyrişüuri halda demək
is. Qeyri-şüuri olma, qeyri-iradilik, qeyri-ixtiyarilik
sif. [ər.] 1. Təbii olmayan, qeyri-adi. Qeyri-təbii səs. Qeyri-təbii (z.) səslə bağırmaq. – Bahadırın yaşına uyğun gəlməyən ciddiyyəti nə üçünsə qocay
is. Qeyri-təbii şeyin halı; sünilik
sif. [ər.] Tənqidi olmayan, tənqidə əsaslanmayan. Qeyri-tənqidi münasibət. Məsələyə qeyri-tənqidi (z
sif. [ər.] Heyvan, ya bitki aləminə mənsub olmayan, həyat prosesləri olmayan; cansız. Qeyri-üzvi maddələr
is. [əsli lat.] Qədim Roma və Bizans padşahlarının ünvanı. // Ümumiyyətlə, padşah. Ərəb meydan oxudu şövkətli qeysərlərə
is. köhn. İmperatorluq, padşahlıq
is. [ər.] Qəzəb, hiddət, acıq. Koroğlu qeyz ilə nərə çəkəndə bir ağaclıqdan eşidilirdi. “Koroğlu”. □ Qeyzə gəlmək, qeyzi tutmaq – hirslənmək, qəzəblən
“Qeyzləndirilmək”dən f.is
məch. Qeyzlənməsinə səbəb olmaq, acıqlandırılmaq, hiddətləndirilmək, acığı tutdurulmaq
“Qeyzləndirmək”dən f.is
f. Acıqlandırmaq, hiddətləndirmək, qəzəbləndirmək, hirsləndirmək, acığını tutdurmaq
“Qeyzlənmək”dən f.is
f. Hiddətlənmək, qəzəblənmək, bərk acığı tutmaq. [İmamverdi:] Bəy, namus bir bəyzadələrdə deyil, kasıb-kusubun da özünə görə namusu var və namusum da
“Qeyzlətmək”dən f.is
bax qeyzləndirmək
sif. və zərf Hiddətli, acıqlı, hirsli, qəzəbli; hiddət, acıq, hirs, yaxud bərk narazılıq ifadə edən. Qeyzli baxış
zərf Acıqlı-acıqlı, hiddətlə. Qeyzli-qeyzli danışmaq. – Lütfəli bəy evinə gəlib, qeyzli-qeyzli gəzinərək öz-özünə deyirdi: – Arvad, dayan, gör mən sən
zərf [ər. qeyz və fars. …nak] köhn. Qeyzli surətdə, qeyzlə. Cütçü baba böylə deyib qeyznak; Eylədi ol qırğını ol dəm həlak
is. [ər.] Keçmişdə adətən mollaların geydiyi uzun paltar, cübbə, don (bəzən əba-qəba şəklində işlənir)
is. [ər.] Çirkin iş, çirkin hərəkət, yaraşmaz iş; qüsur, nöqsan, günah. Əgər qəbahətdir, bunun nisbətini bizə niyə verirsən? M
sif. Qəbahəti olan, qüsuru olan. Qəbahətli olduğuna görə səsini çıxarmır. Qəbahətli eynilərdi çox üzləşənlər; Nadanları tutaşdırıb zövq alan azmı? M
sif. Qəbahəti, günahı, qüsuru olmayan
is. Qəbahəti, günahı, qüsuru olmama
is. [ər.] köhn. Bir mülkün və sairənin alınıb-satılması haqqında rəsmi sənəd. Bunlar pul təməssükləri, mülk qəbalələri və sair lazımsız kağızlardı
is. [ər. qəbalə və fars. …namə] bax qəbalə
sif. köhn. Qəba geymiş, əynində qəba olan. Atlazdan qəbalı, belində şalı; Gövhərdən bahalı üzündə xalı
sif. [ər.] köhn. 1. Çirkin, yaraşıqsız, kifir. Qəbih üz. Qəbih əndam. 2. Qəbahətli, nalayiq, yaraşmayan, ləyaqətsiz, pis
[ər.] Cür, növ, kimi, cins. Bizim mübarizə apardığımız əmir də bu qəbil adamlardandır. M.S.Ordubadi. Qəhrəmani o qəbil insanlardan idi ki, onların fik
is. [ər.] İbtidai cəmiyyətdə: bir soydan törəmiş və bir rəisin idarəsi altında birlikdə yaşayan köçəri tayfa, nəsil; əşirət, oymaq
is. [ər.] Ölüləri basdırmaq üçün xüsusi şəkildə qazılan çuxur: məzar, gor. Hər cümə axşamı [Zeynəb] ərinin qəbri üstə gedib, bir yekə mərəkə qurar