sif. və zərf Rəhm bilməyən; mərhəmətsiz, insafsız, amansız. Rəhmsiz adam. Rəhmsiz baxışlar. – Jandarmların rəhmsiz sifəti, çapqın, talan, qanlı xəncər
is. Mərhəmətsizlik, amansızlıq, insafsızlıq. Rəhmsizlik etmək
is. [ər.] 1. Girov. Onun bütün əmlakı rus bankının rəhnindədir. M.S.Ordubadi. [Hacı Vəli:] Evində iki otaq dolusu rəhn qoyulmuş şeylər var idi
is. [fars.] klas. Yolgöstərən, bələdçi. Ümmətin rəhnüması tərbiyədir; Millətin pişvası tərbiyədir. M
is. [fars.] 1. Yıxıq, dağınıq yer, çökmüş yer. 2. məc. Zərər, ziyan. □ Rəxnə salmaq – çaxnaşma salmaq, qarma-qarışıqlıq salmaq, vəlvələ qopartmaq
“Rəxnələnmək”dən f.is
f. Dağılmaq, sökülmək; kökündən sarsılmaq, ziyan çəkmək
f.sif. Sökülmüş, dağılmış, kökündən sarsılmış; ziyan görmüş. Rəxnələnmiş həsarü divarı; Səqfi çökmüş, qədimi asarı
is. [fars.] köhn. 1. Minik atına lazım olan şeylər. [Heydər bəy:] Əmiraslan bəyin övladı genə dünən də Ağcabədi bazarında dədələri osmanlıda qəsb etdi
is. [fars.] Yataq, yorğan-döşək. Güləndam rəxtxab götürüb getdi balaca otağa. Ə.Haqverdiyev. Axund o biri otağa girəndən sonra barmaqlarının ucunda ye
is. [ər.] İdarə edən, rəhbərlik edən, başçılıq edən adam. Milis rəisi. Sex rəisi. – [Çeşməkli kişi:] Mən bu tikintinin rəisini axtarıram
is. Rəis vəzifəsi; başçılıq, rəhbərlik
is. [ər.] Bir dövlətin tabeliyində olan(lar); təbəə. Atabəy Məhəmməd, Marağa və Təbrizi alandan sonra şəhərlərə qasidlər göndərib, rəiyyətlərinə böyük
sif. [ər. rəiyyət və fars. …pərvər, …pərəst] köhn. Öz rəiyyətini sevən, onun rifahına çalışan. Atabəylər rəiyyətpərvər deyildir
is. [ər.] 1. Hər hansı bir sahədə eyni məqsədi əldə etmək üçün ayrıayrı şəxslər arasında mübarizə, çəkişmə
is. [ər.] 1. Ədədlərin, sayların yazıda işarəsi. 3 rəqəmi. 15 rəqəmi. – [Fərman] qabağına bir kağız qoyaraq, karandaşla bir çox rəqəm yazır və hesabla
is. [ər.] 1. Eyni şeyi tələb edən, istəyən, arzu edən şəxslərdən hər biri. [Gülüş Dilbərə:] Görürsünüz ki, rəqibiniz nə qədər gücsüzdür
is. [ər.] köhn. 1. İncə, nazik. 2. məc. Hər şeydən mütəəssir olan, həssas
is. [ər.] Rəqs edən, oynayan; balet artisti. Eh, keçən günlərim, keçən günlərim; Deyib qoca rəqqas ah çəkdi; Yenə… B
is. [ər.] Saatların mexanizminin hərəkətini təmin etmək üçün aşağı ucuna ağırlıq, yuxarı ucu isə sabit nöqtəyə bənd edilmiş olan hərəkət edən mil; kəf
is. [ər.] Rəqs edən, oynayan qız, qadın; balerina. Musiqi çalınır, rəqqasələr rəqs edirlər. M.S.Ordubadi
is. Rəqqasənin işi, sənəti; balerinalıq
is. Rəqqasın işi, sənəti
is. [ər.] 1. Musiqinin tempinə uyğun olaraq ritmik bədən hərəkətlərindən ibarət incəsənət növü. Azərbaycan xalq rəqsləri
bax rəqqas1
bax rəqqaslıq
is. [fars.] Sürü. Qoyun sürüsü
is. [ər.] Əruz vəznində şeir forması. Mikayıl Müşfiq heca vəzninin bütün bölgülərində (üç hecalıdan tutmuş iyirmi hecalıya qədər), əruz vəzninin əsasə
is. [ər.] Rəmmalların qum üzərində müxtəlif işarələr çəkərək və ya başqa üsullarla fala baxıb gələcəkdən xəbər verməsi
bax rəmmal. [Vəzir dedi:] Şah sağ olsun, bir rəmlçi tapmışam ki, yerin altını da bilir, üstünü də. (Nağıl)
is. [ər.] Rəml atan (bax rəml); falçı; rəmlçi. İnanma gər desə rəmmal, sirriqeybə agahəm. S.Ə.Şirvani
is. Rəmmalın peşəsi; falçılıq, rəmlçilik
is. [ər.] 1. Bir fikri və ya anlayışı ifadə edən rəsm, şəkil, hərf və s. işarə. Göyərçin sülh rəmzidir
sif. [ər.] Rəmzlə ifadə olunan, işarə ilə, dolayı yolla bildirilən; üstüörtülü. Rəmzi məna. – Sənətin, hünərin rəmzidir dağlar; Bizləri eşq ilə sənətə
sif. və is. [ər.] şair. 1. Gözəl (qız, qadın). Kim bilir, yollarında, ey rəna! Nə qədər, uf, boyun bükənlər var
is. şair. Gözəllik, göyçəklik, qəşənglik. Qopar qiyaməti sərvin girəm gülüstanə; İnanma sərv, sənubərdə var bu rənalıq
is. [fars.] klas. 1. Əziyyət, zəhmət. Ah, bizlər çocuq ikən nə qədər; Vermişik valideynə rəncü kədər! M
is. [fars.] 1. Taxıl əkib becərməklə məşğul olan kəndli; əkinçi, taxılçı. İş rəncbərin, güc öküzün, yer özününkü; Bəyzadələri, xanları neylərdin, ilah
is. 1. Rəncbərin işi, peşəsi; əkinçilik, taxılçılıq. Kəndlilər rəncbərlik, maldarlıq və bağbançılıqla yarıac həyat sürərdilər
[fars.] bax incik. [Qadın:] Xudahafiz. Mənim ərim bir qədər tündməcazdır. Xahiş edirəm rəncidə olmayasınız
sif. və zərf [fars. rəncidə və ər. qəlb, xatir, hal] İncik, incimiş, küskün, küsmüş. Belə şübhəli və bir az da rəncidəxatir xan durub darvazadan çıxdı
is. İnciklik, küskünlük, küsmə, incimə. [Müstəntiq:] Paşa bəylə pristav Kamalın arasında inciklik, rəncidəlik vardırmı? Ə
is. [fars.] Taxtanı yonub hamarlamaq üçün dülgər aləti. [Fərmanın] atasından qalan rəndə və əl mişarının dəstəsi xurcunun ağzından görünürdü
“Rəndələmək”dən f.is
f. 1. Taxtanı rəndə ilə yonub hamarlamaq, rəndədən keçirmək. Bir yanda xarratlar taxta yonub rəndələyir, qapıpəncərənin çərçivəsini yerinə salır, döşə
“Rəndələnmək”dən f.is
məch. 1. Rəndə ilə yonulub hamarlaşdırılmaq, yaxud rəndə ilə kəsilmək. 2. məc. Ora-burası düzəldilmək, yaxşı şəklə, qaydaya salınmaq