f. Zəngi və ya metalı bir şeylə vuraraq zanqıltı səsi çıxartmaq. Qazanı zanqıldatmaq
is. Zəng və metal cisimləri vurduqda onların çıxardığı səs. …Sağ tərəfdəki “Təzəpir” məscidinin minarəsindən ucalan axşam əzanının səsi, daha aşağıda
[rus.] Kişi üst köynəyi qollarının manjetinə taxılan düymə. Mahmud Qəmərlinin … [köynəyini] aldım. Gümüş zaponka axtarırdım
sif. Zaponkası olan, zaponka taxılmış. Zaponkalı köynək
is. 1. Bədənin bəzi üzvlərini daxildən bürüyən incə nazik pərdə. Bu sözləri elə yanıq bir səslə, miskin bir tövrlə söylədi ki, qulaqlarımın zarında hi
[fars.] klas. 1. Səslə, yanıqlı-yanıqlı ağlayan, inləyən, nalə edən, nalan (adətən izafətlərdə işlənir)
zar-zar ağlamaq (zarıldamaq) – səslə, zarıltı ilə ağlamaq, fəğan etmək. Ey Vidadi, sənin bu puç dünyada; Nə dərdin var ki, zar-zar ağlarsan? M
1. is. [ər.] Gülmək, əylənmək və dilxoşluq üçün deyilən söz və ya edilən hərəkət; hənək. Kobud zarafat
zərf Zarafat yolu ilə; zarafatyana, zarafatla. Aşıq Ələsgərin zarafatca arvadına söz dediyini, bundan ötrü Anaxanımın küsüb getdiyini camaatın hamısı
zərf Zarafat yolu ilə, zarafat tərzində. Zarafatcasına demək
bax zarafatçı. Bir küncdə oturub siqar çəkən üzügülər, zarafatcıl Məmməd İsmayılov Hüseyni yaxşı tanıyır… S
bax zarafatçılıq. Zarafatcıllığı və comərdliyi ilə məşhur Zeynalın gur səsi bu dəfə qaranlıq izdihamın başı üstündə dalğalandı
sif. və is. Zarafat etməyi sevən (adam); hənəkçi, zarafatcıl. Zarafatçı adam. O yaman zarafatçıdır. – [Bağban] həmişə deyən, danışan, gülən, zarafatçı
is. Zarafatçı adamın xasiyyəti
bax zarafatyana. Zarafathəngi demək. Zarafathəngi söz
“Zarafatlaşmaq”dan f.is
qarş. Bir-biri ilə zarafat etmək; hənəkləşmək. Qızların səsində elə bir səmimi məyusluq var idi ki, heç kəs zarafatlaşmır, gülüşmürdü
zərf Zarafat olmadan, ciddi; doğrudan, həqiqətən. Bu sözü zarafatsız deyirəm. Zarafatsız danışmır. – [Halay:] Elədir, zarafatsız, bizim Turşsuyun bütü
zərf və sif. Zarafat yolu ilə, ciddi olmayaraq. Zarafatyana söhbət. – Hətta hesab müəllimi məsələləri taxtada həll edəndən sonra, zarafatyana üzünü on
təql. Metal cisimlərə bir şeylə toxunduqda və ya vurduqda, onların çıxardığı səs
təql. bax zaranq. Plovun da ətri evi bürüyüb, qazanın qazmağını zaranqazaranq ilə qopardırlar. C.Məmmədquluzadə
zarı-zarı ağlamaq – bax zar-zar ağlamaq (“zar-zar”da). Mən ağlaram zarı-zarı; Bu zülmü götürməz tarı
“Zarıldamaq”dan f.is
f. 1. Şiddətli həyəcan, ağrı, əziyyət, əzab və s. təsirindən zarıltı səsi çıxarmaq; inildəmək. [Sofiya:] Allah xatirinə məndən əl çəkin, günahımı artı
“Zarıldaşmaq”dan f.is
qarş. Zarıldamaq (hamı bir yerdə)
“Zarıldatmaq”dan f.is
icb. Zarıldamağa məcbur etmək, ağlatmaq
zərf Zarıltı ilə; ağlaya-ağlaya, inildəyə-inildəyə. Molla zarıldaya-zarıldaya şikayət etdi. P.Makulu
is. Ağrıdan, əzabdan və ya şiddətli həyəcandan insanın çıxardığı səs; inilti. Qaraca qız tamam gecəni ufultu və zarıltı ilə keçirib sübhə yaxın yuxuya
“Zarımaq”dan f.is
1. bax zarıldamaq. Xəstə zarıyır. – Sən uğursuz bir güllənin ağrılarından; Zarıyırsan pələng kimi, sinən yaralı
is. məh. Çox xəstəlik çəkib zəifləmiş adam; üzgün. Qurbanıyam mən, sevərəm narıncı; Yar-yar deyib, oldum belə zarıncı
“Zarıtmaq”dan f.is
f. Zarımasına səbəb olmaq
is. [rus.] 1. Şəkilçəkmə. 2. Şəkil, rəsm
[rus.] Dövlət sərhədinin müəyyən sahəsini mühafizə edən hərbi hissə, habelə bu hissənin yerləşdiyi yer, məntəqə
is. [ər.] 1. Əsil, mənşə, kök, nəsil, nəsəb. Xəbər alın o namərdin zatını; Aparıbdı mərd igidin atını
is. [ər.] Sətəlcəm. Əgər zatəlcənb də tutmasan, yəqin ki bir zökəm tutacaqsan. Ə.Haqverdiyev
zərf [ər.] 1. Təbii olaraq, əslində, fitrətən, həqiqətdə, həddi-zatında olaraq. Zatən muzdurların bədənləri davamlı, ruhları qüvvətli olur
sif. və is. dan. Nanəcib, fırıldaqçı, kələkbaz, etibarsız. Babacanın əlli cür nadürüst tanışı, zatıqırıq dostu var
is. dan. Zatıqırıq adamın xüsusiyyəti
zərf [ər.] klas. 1. Zatında, əslində, bünövrəsində olan; anadangəlmə, fitri. Zati xasiyyət. 2. bax zatən
is. [ər.] köhn. Yüksək rütbəli şəxslərə müraciət etdikdə və ya onların haqqında danışdıqda hörmət məqamında işlənən ifadə (çox zaman cəmdə işlənir)
is. [ər.] 1. Ziyan, zərər, təbii fəlakət, afət. Bu körpəcə meynəni qoru hər bir zavaldan; Qoy torpaqda kök salıb bərkitsin öz yerini
sif. 1. Dolu, istilik və s. nəticəsində zədələnmiş (ağac, bitki, meyvə və s. haqqında). Zavallı alça
zərf Yazıq-yazıq, məzlumməzlum. [Kərəm:] Xan Əslim bağça içində; Gəzər zavallı-zavallı. “Əsli və Kərəm”
is. Acınacaq halda olan adamın halı; yazıqlıq, bədbəxtlik
sif. Məhv olmaz, yox olmayan, zail olmayan; davamlı, dayanıqlı, daimi, həmişə yaşayan. // Zərf mənasında
is. Məhv olmama, zay olmama, həmişə qalma, yaşama, var olma; daimilik