По-русски
Dil
Növ
Lüğətlər
Lüğətlər → Azərbaycan dastanlarının leksikası

DARAYI

Qalın ipək ipdən toxunan sıx parça.

Darayıdan, əsasən, qadın paltarları tikilirdi. Hərbi bayraq hazırlanmasında da istifadə olunurdu.

Əyninə geyibsən gözəl darayı,

Şana alıb tellərini darayı,

Səyyad olan tərlanını arayı,

Ala gözlüm, tərlanımı gətir ver!

                                (“Əsli və Kərəm”)

#darayı #suray #tirmə #daranqı #darçın #adi #cavid #dodu #yer #məşşatə #bari-həmlini yerə qoymaq #darvaza #əriş #çörək tutmaq #arxaizm #çər #həllac #məxmər #zərbaft #nigarlı
a b c ç d e ə f g ğ h x ı i k q l m n o ö p r s ş t u ü v y z
da de də dı di do dö du dü
DAR-DAMANDA
DARDAĞAN
OBASTAN VİKİ
Darayı
Darayı — kətan qrupuna daxil olub toxunuşlu, sapı tovlu, bişmiş baramadan toxunan, üzü qeyri-şəffaf parçadır. Hələ XVII əsrdə Azərbaycanın Təbriz, Ərdəbil, daha sonra Şamaxı və Gəncə şəhərlərində darayı toxumanın yüksək səviyyədə istehsal edildiyi məlumdur. Kətan qrupuna aid toxumalar kimi, darayı da arşınüma və ədədi toxunurdu. XIX əsrdə toxumanın hər iki növü Şamaxı, Gəncə və Şuşa şəhər istehsalında mühüm yer tuturdu. Darayı toxumalar zolaqlı və dama-dama naxışlı olurdu. Lakin bu toxumanın ədədi növü nisbətən zəngin tərtibata malikdir. Belə ki, darayının ədədi nümunələrinin, məsələn, fitə, boğça və s. bu qəbildən olan əşyaların aydın, ifadəli, xoş və yumşaq boyalarla nəzərə çarpan zolaq və damaları üzərinə sərbəst olaraq “bulud” və ya “ot” təsvirli çox xırda ağ cizgilər və ya rəngli metal saplar da əlavə olunurdu. Bu sadə və bədii detallar ayrılıqda heç bir dekorativ məna kəsb etmir. Bunlar yalnız müəyyən formaya malik qeyri-şəffaf ədədi darayı toxumalara tətbiq edildikdə sözsüz ki, quru zolaq və dama naxışların qismən yumşaq və mülayim olmasını təmin etmiş olur.

Digər lüğətlərdə