Ciğdamlı

Ciğdamlı, Ciğdəmli, Azatavan (erm. Ազատավան) — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd.[1]

Kənd
Ciğdamlı
Ciğdəmli
39°59′ şm. e. 44°30′ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Region Gərnibasar mahalı
Rayon Qəmərli rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 5,5 km²
Mərkəzin hündürlüyü 834 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
  • 2.895 nəf. (2017)
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Nəqliyyat kodu 25
Xəritəni göstər/gizlə
Ciğdamlı Ciğdəmli xəritədə
Ciğdamlı Ciğdəmli
Ciğdamlı
Ciğdəmli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kəndin başqa adı «Cilçay»dır[2]. Erməni mənbələrində kəndin adı Çidəmli[3], Cidamlı, Cifdamlı[4] formalarında da göstərilir. Rayon mərkəzindən 5 km şimal-şərqdə yerləşir.

«İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Ciğdəmli[2], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Ciğdamlı formasında[5] qeyd edilmişdir.

Toponim qədim türk dilində «həsir toxunmasında istifadə olunan parlaq gözəl çay bitkisi» mənasında işlənən cıq sözünə[6] mənsubluq bildirən -lı şəkilçisinin qoşulduğu «ev, bina, tikili» mənasında işlənən dam sözünün[7][8] birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Fitotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.

Erm. SSR AS RH-nin 20. VIII. 1945-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Azatavan (Azad qəsəbə) qoyulmuşdur.[9]

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə 1828-ci ilə kimi yalnız azərbaycanlılar yaşamışdır. Ermənilər buraya 1828-1829 - cu illərdə İranın Salmas vilayətindən köçürülmüşdür[4].

Ermənilərlə yanaşı kənddə 1831-ci ildə 166 nəfər, 1873 - cü ildə 155 nəfər, 1886-cı ildə 161 nəfər, 1897-ci ildə 135 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[10].

1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilərin soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuşdur. İndi burada ermənilər yaşayır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002.
  2. ↑ 1 2 İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.99
  3. ↑ Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.50
  4. ↑ 1 2 Hakopyan T.X., MəlikBaxşyan St.T., Barseğyan O.X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, (erməni dilində) I c., AD, İrəvan, «İrəvan Universiteti», 1986. s.41
  5. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.284
  6. ↑ Древнетюркский словарь, Л., «Наука», 1969. s.147
  7. ↑ Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti, II c., Bakı, «Elm», 1980. s.26
  8. ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., «Мысль», 1984. s.170-171
  9. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-08.
  10. ↑ Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.50-51, 130-131