Gərd (Ermənistan)

Gərd və yaxud Kərd (erm. Կարդ) — Ermənistan Respublikasının cənubunda Sünik mərzində yerləşən kənd. (Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında (İndi Ermənistanın Qafan rayonunda) kənd adı.)[2] 1930–1995-ci illər aralığında Qafan rayonu inzibati-ərazi vahidinin tərkibinə daxil olan kənd Qafan şəhərindən 30 km şimal-qərbdə Gərd çayının sol sahilində, Mahmudlu kəndindən 2,5 km cənubda yerləşir. Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidmətinin 2001-ci il məlumatlarına görə Gığı kənd icmasına daxil olan Gərd kəndində yaşayış yoxdur, kənd tərk edilib.[3]

Tarixi Zəngəzur mahalı əraziləri
Gərd
Ümumi məlumatlar
Ölkə Ermənistan Ermənistan
Bölgə Mərz: Sünik mərzi
Rayon: Qafan rayonu (1930-1995)
İnzibati mərkəz Qafan
Əhalisi 0[1] (2001)
Saat qurşağı
Xəritədə yeri
Gərd xəritədə
Gərd
Gərd
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Gərd kəndi (1970–80-ci illərdə)

Erməni mənbələrində Garts, Gird, Kart, Karti kimi qeyd edilən kəndin adı fars dilində "lək", "gərdi", "əkilmiş tarla" mənasında işlənən "kərd" sözü əsasında yaranmışdır. Relyeflə bağlı yaranan toponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Ermənistan prezidentinin 19 aprel 1991-ci il tarixli fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilərək Kard (erm. Կարդ) edilib. XIX əsrdə Şimali Qafqazda Kuban əyalətinin Bədəlpaşa dairəsində Kərt Məmiçay, Ter əyalətinin Nalçik dairəsində Kertmen (dağ adı), Zəngəzur qəzasında Gerdözən (çay adı)[4], Qazax rayonunda Gərdindağ, Dağlıq Qarabağda Kert (digər adı Quzumkənd) kənd adı və başqa toponimlərlə mə’naca eynidir. Altay-türk dillərində gərd-"hasarlanmış yer"[5] sözündəndir.

1918-ci ildə kəndin əhalisi qovulmuş və Türkiyədən gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir. 1922-ci ildə əhalinin bir hissəsi qayıdaraq yenidən məskunlaşmış və ermənilərlə qarışıq yaşamışdır. 1988-ci ildə kəndin azərbaycanlı əhalisi qovulmuşdur. XIX əsrdə Zəngəzurda yaşamış Sarallı tayfasının qışlaqlarından birinin adıdır[6][7]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidməti: 2001-ci il Ermənistan siyahıyaalınmasının yekunlarına dair hesabat Arxivləşdirilib 2020-06-22 at the Wayback Machine
  2. Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Ҝәрд // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
  3. 2001-ci il Ermənistan siyahıyaalınmasının yekunlarına dair hesabat Arxivləşdirilib 2020-06-22 at the Wayback Machine, Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidməti
  4. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис. 1913.
  5. Мурзаев Э.М. . Словарь народных географических терминов. М.,. 1984.
  6. Зелинский С.П. Экономический быт государственный крестьян Зангезурского уезда Елизаветпольской губернии. “Материалы для изучения экономического быта гос. крестьян Закавказского края”. IV, . 1886.
  7. (#empty_citation)