XUN

f. qan. Xuni-cigər 1) ciyər qanı; 2) m. dərdqəm, qəm-qüssə; xuni-dil ürək qanı.

XUMAR
XUNAB
OBASTAN VİKİ
Xun Tsyuin
Xun Tsyuin (çin. 宏九印; d.
Ərgünə-xun
Ərgənəqon (türk. Ergenekon) və ya Ərgünə-xun (monq. Эргүнэ Хун/Ergüne xun) — mənbələrə görə Göytürklərin dirilişi ilə əlaqəli hekayə. Ərgənəqon türklərin Orta Asiyadakı əfsanəvi anayurdu. Rus tarixçi Gumilevin araşdırmalarına görə Dik Yamac mənasını daşıyır., Qədim əsərlərdəki təsvirlərə görə Ərgənəqonun Altay dağlarındakı, Beluça dağında olduğundan bəhs edilir. XIV əsrdə Rəşidəddin Fəzlullah ibn Əbil-Xeyrə Əli Həmədaninin qələmə aldığı Cəmi ət-Təvarix (Tarix toplusu) adlı əsərinin "Mujallad-i Awwal" (Birinci Kitabı: Monqol tarixi)in "Bab-i Awwal" (Birinci Bölüm: Türk ve Monqol qəbilələrinin tarixi)ində monqolların yaradılış dastanı olaraq qeyd edilmiş əfsanə, 17. yüzildə Şibanın nəvələrindən və Xivə xanlığının xanı olan Əbulqazi Bahadır xanın qələmə aldığı Şəcərəyi Türk adlı əsərdə də monqolların yaradılış dastanı olaraq qeyd edilmişdir, lakin bəzi mənbələrə görə də Türk dastanıdır. Bəhsi keçən hər iki tarixi mənbədə Nekuz (Nüküz) və Qiyan (Kıyan) adlı qardaşlar ilə xanımları tatarlar tərəfindən məğlub edildikdən sonra Ərgənəqon (Farsca:ارگنه قون; Ergene Qon) adı verilən dar və sıldırım bir yerə getmiş, 400 ildə sülaləsi çoxalıb Ərgənəqondan çıxmşdır. Ərgənəqondan çıxdıqları zaman yol göstərənin Börteçine olduğu düşünülməkdədir. Ancaq Göytürklərin diriliş dastanı ilə olan oxşarlıqları səbəb göstərərək Türklərə aid bir dastan olduğunu iddia edən tədqiqatçılar da var.
Bord xun
Bürdxun — İranın Buşehr ostanının Dəyyer şəhristanının Bürdxun bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 4 300 nəfər və 931 ailədən ibarət idi.
Fəzlullah ibn Ruzbehan Xunci
Əbülxeyr Fəzullah ibn Ruzbehan əl–Xunci əl–İsfahani əl–Əmini (1457–1521) — tarixçi. Xacə Mövlana-yi İsfahani kimi tanınan Əbülxeyr Fəzullah ibn Ruzbehan 1457-ci ildə İsfahanın Xunəc qəsəbəsində doğulmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Fəzullah Xunci 13 aprel 1521-ci ildə Buxara şəhərində vəfat etmişdir. Tarixi-aləm arayi-Əmini Mehmannameyi-Buxara. İsfahan farsı olan Fəzlullah ibn Ruzbihan Hunəcinin Səfəvilərə olan tükənməz nifrətini sübut edən sənədi Osmanlı dövlət yazışmasında saxlanıb: Bunlardan, "qeyri-vətənpərvər farsın(söhbət Rüzbihan Huncidən gedir)" sultan Səlimə ithafən yazdığı, onun İsmail Səfəvi üzərində qələbəsini alqışlayan iki poema aşkar olunub. Poemaları aşkar edən Əhsən ət-Təvarixin müəllifi Feridun bəy Fəzlullah İbn Rüzbihanı Xoca İsfahani adlandırır. Fars poemasında 28 beyt var və müəllif Osmanlı sultanının üzərinə hər cür xeyir dua diləyir, və onu Qızıl börklilər üzərində qələbəsini alqışlayaraq, İsmailın başını kəsərək, İskəndər Zülgərnəyn kimi İranı Ruma birləşdirməsini diləyir. Б.А. Ахмедов. Государство кочевых узбеков.
I Xunq
I Xunq — Müasir Vyetnamın şimalında yaranmış ən qədim dövlət qurumu olan Vanlanqın adı dövrümüzə qədər gəlib çatan ilk hökmdarıdır. O, e.ə. VII əsrdə hakimiyyətdə olmuşdur. Son on illiklərdə aparılan arxeoloji qazıntılar ölkədə insanın yaranmasını sübut edən çoxlu tapıntıları üzə çıxarmışdır. Lanqşon və Txanxoa əyalətlərində, o cümlədən Şərqi Çin dənizinin sahillərində Paleolit dövrünə aid insan qalıqları tapılmışdır. Yenbay və Nipbin əyalətlərində qəbilələrdə yaşayan insanların sümükləri və daş əmək alətləri əldə olunmuşdur. Üst Paleolit və Mezolit dövrlərinə aid Şonvi və Xoabin mədəni abidələri dünya mədəniyyətinin nümunələri sırasındadır. Sonrakı minilliklərdə Vyetnamda insanların daha geniş ərazilərə yayılması əlverişli iqlimlə əlaqədardır. E.ə. IV minillikdə Vyetnamda tuncun kəşf olunması ilə əhali daha da çoxaldı və iri tayfalar meydana çıxdı.
Kvançanok Xunbooncan
Vitis xunyangensis
Vitis xunyangensis (lat. Vitis xunyangensis) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.
XVIII Xunq
XVIII Xunq — Vanlanq dövlət qurumunun sonuncu hökmdarıdır. O, e.ə. 286–257-ci illərdə hakimiyyətdə olmuşdur. Atası XVII Xunqun vəfatından sonra taxta sahib olan XVIII Xunqun hakimiyyəti illərində Vanlanq dövlət qurumunun ərazisində tərəqqi bir müddət davam etmişdir. Vanlanq dövlət qurumunda dəmir alətlərin tətbiqi nəticəsində məhsuldarlıq xeyli artmış, əkin sahələri genişlənmişdi. Nəticədə zəhmətkeş kəndlilər cəngəllikləri qıraraq onları tarlalara çevirirdilər. Daşqınların qarşısını almaq üçün bəndlər ucaldılır , susuz yerlərə kanallar çəkilirdi. İstedadlı dövlət xadimi olan XVIII Xunq mərkəzi idarə aparatını xeyli təkmilləşdirmişdi. Onun hakimiyyəti illərində hərbi və iqtisadi sahəni idarə etmək üçün xüsusi vəzifələr təsis edilmişdi. Daxili işlərə isə "Botin" adlanan nazir baxırdı.
Xunan
Xunan (çin. sadə. 湖南, pinyin: Húnán ; , rəsmi olaraq: çin. sadə. 湖南省, pinyin: Húnán Shěng) — Çin Xalq Respublikasında əyalət. Ərazisi 211854.69 km², əhalisi 1 noyabr 2010-cu il siyahıyaalınmasına əsasən 65.700.762 nəfər, 31 dekabr 2012-ci il tarixinə olan rəsmi təxminə əsasən isə 66.389.300 nəfər, inzibati mərkəzi Çanqşa şəhəridir.
Xunan qalası
Xunan qalası — erkən orta əsrlərə aid alban abidəsi. Orta əsr müəlliflərinin məlumatlarında Xunan qalasının Kür və Ehram çaylarının kəsişməsində yerləşdiyi qeyd olunmuşdu. X əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahı əl-Müqəddəsi ərazi bütövlüyündən danışarkən Xunanın Arran tərkibində olmasını göstərmişdi. Digər tərəfdən orta əsr müəlliflərindən Məsud ibn Namdar Xunan qalasını Arran sərhədlərinin dayağı adlandırmış, Əl-İstəxri isə Xunan qalasının Kür və Xram çaylarının kəsişdiyi yerdə yerləşdiyini bildirməklə hündür bir təpəliyin üzərində olduğunu qeyd edirdi. Əl-Istəxrinin məlumatına görə, Bərdədən Gəncəyə 9 fərsəng, Gəncədən Şəmkirə 10 fərsəng, Şəmkirdən Xunana 21 fərsəng, Xunandan Qala ibn Qandamana 10 fərsəng, Qala ibn Qandamandan Tiflisə 12 fərsəngdir. Tiflisə yol Kür çayının sağ sahili ilə gedirdi. Tədqiqatçı N.M.Quliyevin məlumatına görə Əl-Istəxrinin Xunanı Qala-at-turab adlandırması təsadüfi deyil. “Turab” sözü ərəb dilində “torpaq” deməkdir. Görünür, Istəxri Xunan qalası ilə maraqlanarkən onun Xunandan başqa türkdilli digər adını - Torpaqqala eşitmişdir ki, onu ərəb dilində Qala-ət-Turab (“böyük təpə üzərində qala”) adlandırmışdır. M.Kalankatlı “Alban tarixi” əsərində Xunan qalasının adını çəkərək, yazırdı ki, Aran Araz çayından başlayaraq Hunan (Xunan) qalasına qədər uzanan Alban ölkəsinin düzənliklərini və dağlarını miras olaraq almışdır..
Xunan şəhəri
Xunan şəhəri — orta əsrlərdə indiki Azərbaycan ərazisində mövcud olmuş şəhər. Şəhərin qalıqları 2011-ci ilin may ayında Qazax rayonun İkinci Şıxlı kəndi yaxınlığında Kür və Xram çaylarının kəsişdiyi yerdə tapılıb.
Xuniq (Əhər)
Xuniq (fars. خونيق‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Əhər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 783 nəfər yaşayır (167 ailə).
Xunirud (Kəleybər)
Xunirud (fars. خونيرود‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Kəleybər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 23 nəfər yaşayır (6 ailə).
Xunkar-Paşa İsrapilov
Xunkar-Paşa Germanoviç İsrapilov (digər adları Xunkar, Xunkarpaşa, Xunker, Xunkerpaşa) (rus. Хункар-Паша Германович Исрапилов, 13 noyabr 1967, Alleroy – 1 fevral 2000, Qroznı) — Tanınmamış Çeçen İçkeriya Respublikası Silahlı Qüvvələrində yüksək vəzifələr tutmuş, 1990-2000-ci illərdə Çeçen münaqişəsinin fəal iştirakçısı, 1995-ci ildəki Qızılyar teraktının əsas liderlərindən biri. Çeçen İçkeriya Respublikasının səhra komandiri. Şamil Basayevin yaxın tərəfdarlarından biri. 13 noyabr 1967-ci ildə Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Kurçaloyevski rayonunun Alleroy kəndində anadan olub. Orconikidze Piyada Məktəbini bitirib. 1984-1986-cı illərdə SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunları sıralarında həqiqi hərbi xidmətdə olmuşdur. 1992-1993-cü illərdə Qafqaz Xalqları Konfederasiyasının tərkibində Abxaziyadakı hərbi əməliyyatlarda, həmçinin Azərbaycanın tərəfində Qarabağ müharibəsində iştirak etmişdir. 1992-ci ilin noyabrında İsrapilov Abxaziyaya müstəqilliyini özü elan etmiş respublikanın tərəfində hərbi əməliyyatlarda iştirak etmək üçün gəldi. İlk Şromskaya əməliyyatında iştirak etdi, burada özünü qəddar və cəsarətli bir döyüşçü olduğunu sübut etdi.
Xunta
Xunta (isp. junta, tərcümədə "toplantı", "komitə") - İspaniyada və ispandilli ölkələrdə dövlət idarəetmə orqanlarını bildirən söz. Lakin, bu söz digər dillərə də keçmiş və beynəlxalq aləmdə dövlət çevrilişi yolu ilə hakimiyyətə gəlmiş hərbi diktaturaları bildirmək üçün istifadə olunur. Məsələn, Pinoçet xuntası, yunan hərbi xuntası ("Qara polkovniklər"), Myanma xuntası və s.
Xunut dağı
Kömürlüdağ — Şərur rayonu ərazisində, Dərələyəz silsiləsindən şimal-qərbə ayrılan Saraybulaq qolunun suayırıcında, Bağırsaqdərəsi çayının mənbə hissəsində, Günnüt kəndindən 2,5 km şimal-şərqdə dağ (hünd. 2065,8 m). Erkən Pliosen maqmatizminin törəmələri olan andezit, andezit-dasit və dasitlərdən ibarət subvulkanik kütləyə uyğun gələn kəsik konusa bənzər yüksəklikdir. Yamacları eyniyaşlı Biçənək lay dəstəsinin andezit, andezit-dasit lavaları və piroklastolitlərlə örtülmüş və uzununa və eninə istiqamətlənmiş qırılmalarla mürəkkəbləşmişdir. Tektonik cəhətdən Şərur-Culfa qalxım zonasının Şərur seqmentinin şimal-şərq cinahının şimal-qərb hissəsində məskunlaşan Günnüt əyilməsinin mərkəzində yerləşir. Yerli əhali dağı Xunut da adlandırır. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir.
Xunxuayuan
Xunxuayuan — Əsası 1969-cu ildə müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərən bir qrup insan tərəfindən qoyulmuşdur. Onların arasında Milli Assambleyanın deputatları, tərxis edilmiş hərbçilər, universitet və kollec professorları vardır. Bu din aşkar siyasi oriyentasiyaya malikdir. Onun tərəfdarları hesab edirlər ki, tanrı bəşəriyyətə, xüsusən də Çinə üzləşdiyi problemləri dəf etməyə köməkçi olacaqdır. Bu dinin Taybey və ona yaxın bölgələrdə 10-dan çox məbədi mövcuddur.
Xunzak rayonu
Xunzax rayonu (avar. Хунзахъ мухъ) - Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. Rayonun sahəsi 551,91 km², inzibati mərkəzi Xunzax kəndidir. 2002-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən rayonun 30.203 nəfər əhalisi var. Rayonda əhalisinin çoxluğuna görə (2002-ci il siyahıya almasına əsasən) ən iri yaşayış mətəqəsi Xunzax (3.694 nəfər) kəndidir. 1989-cu ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən rayon əhalisinin 98%-ni Avarlar, 2%-ni digər xalqların nümayəndələri təşkil edir. Rayonda 59 kənd, 15 kənd soveti və 24 bələdiyyə vardır.
Xunzax
Xunzax (avar. Хунзахъ) — Dağıstan Respublikası, Xunzax rayonu ərazisində yerləşən kənd. İnzibati cəhətdən Xunzax rayonunun və Xunzax kənd sovetliyinin mərkəzidir. Levaşi kənd inzibati vahidliyinin yeganə yaşayış məntəqəsidir. Avar Sərir dövləti, Avar Xanlığı və Avar dairəsinin mərkəzi olmuşdur. Əhalisi 4,2 min nəfərdir (2010). Kənd əhalisinin böyük əksəriyyətini avarlar təşkil edir. Elmi dünyada kəndin adının mənşəyi ilə bağlı fikir birliyi yoxdur, bu səbəbdən fərqli, bir-birinə ziddiyyətli versiyalar mövcuddur: XI əsr gürcü tarixçisi Leonti Mroveli kəndin Nuh peyğənbərin nəslindən olan Xunzax tərəfindən salındığı bildirir. O, köçərilərin təzyiqindən dağlıq əraziyə köç etmək məcburiyyətində qalmış və burada bir şəhər salmışdır. öz adını isə bu yaşayış məntəqəsinə vermişdir.
Xunzax qalası
Xunzax qalası — XIX əsrdə Qafqaz müharibəsi zamanı Dağıstanda rus hakimiyyətini gücləndirmək üçün tikilmiş istehkam. Qala Dağıstanda Rusiyanın mədəni irsinin ən böyük və ən yaxşı qorunan obyektlərindən biridir. Qala Dağıstanın Xunzax rayonunun Arani kəndində Xunzax yaylasında (dəniz səviyyəsindən 1800 metr hündürlükdə), Tobot şəlaləsindən və Tsolotlinski kanyonundan 50–60 metr aralıda yerləşir. Qalanın sahəsi 3 hektardır (digər mənbələrə görə 3,5 hektar). Qalanın içərisində əsgərlər üçün kazarmalar, qospital, sexlər, anbarlar və digər xidmət otaqları var. Bütün divarlar mühasirə və top atəşi zamanı mişar daşı kimi davamlı materiallardan minimum 95 sm qalınlığında tikilmişdir. Binaların hasarlarında və divarlarında 600-ə yaxın boşluq var. İstehkamın hər küncündə qüllələr yerləşir. Üstəlik, aşağı mərtəbədə silahlar üçün üç pəncərə, yuxarı mərtəbədə isə beş top məntəqəsi var. Qala divarlarına hücum edən zaman qüllələrdən düşməni cinahda zərərsizləşdirmək mümkün idi.
Xunzax rayonu
Xunzax rayonu (avar. Хунзахъ мухъ) - Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. Rayonun sahəsi 551,91 km², inzibati mərkəzi Xunzax kəndidir. 2002-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən rayonun 30.203 nəfər əhalisi var. Rayonda əhalisinin çoxluğuna görə (2002-ci il siyahıya almasına əsasən) ən iri yaşayış mətəqəsi Xunzax (3.694 nəfər) kəndidir. 1989-cu ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən rayon əhalisinin 98%-ni Avarlar, 2%-ni digər xalqların nümayəndələri təşkil edir. Rayonda 59 kənd, 15 kənd soveti və 24 bələdiyyə vardır.
Xunə
Xunə və ya Xunəc — vaxtilə Azərbaycanda yerləşmiş şəhər. Bu şəhər sonralar Kağızkonan (Kağızkünan), yəni "kağız istehsal edənlər" adını daşımışdır. Keçmiş ərazisi hazırda İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanının Kağızkonan bəxşində yerləşir. 12–13-cü əsr coğrafiyaçısı Yaqut əl-Həməvi, Azərbaycanın ucqar hissəsində yerləşən Xunə şəhəri haqqında məlumat verərkən, onun Marağa ilə Zəncan arasında, Zəncandan iki günlük məsafədə yerləşdiyini qeyd etmişdir. Həmdullah Qəzvini isə Xunə ilə Ərdəbil arasında 7 fərsəx (39,79 km) məsafənin olduğunu qeyd etmişdir. Burada kağız istehsalına başlanandan sonra yerli əhali şəhərin adını "kağızqayıran, kağız buraxan yer" mənasında Kağızkunan adlandırmışdır. O zaman Azərbaycanın və ətraf bölgələrin inkişaf etmiş əsas şəhərləri Marağa, Xunəc, Miyanic (Miyanə), Ərdəbil, Təbriz, Mərənd, Naxçıvan, Bərdə, Gəncə və başqaları idi. Xunəc xaricə gedənlərin və xaricdən gələnlərin keçid yolu üstündə yerləşdiyinə görə yoxlanış məntəqəsi (gömrükxana) rolu oynayırdı. Bu yoldan keçənlər özləri ilə xaricə kağız da aparırdılar. Satıcılarla və alıcılarla hər gün dolu olan Xunəc (Kağızkünan) bazarında kağız, qələm və s.
Xunə şəhəri
Xunə və ya Xunəc — vaxtilə Azərbaycanda yerləşmiş şəhər. Bu şəhər sonralar Kağızkonan (Kağızkünan), yəni "kağız istehsal edənlər" adını daşımışdır. Keçmiş ərazisi hazırda İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanının Kağızkonan bəxşində yerləşir. 12–13-cü əsr coğrafiyaçısı Yaqut əl-Həməvi, Azərbaycanın ucqar hissəsində yerləşən Xunə şəhəri haqqında məlumat verərkən, onun Marağa ilə Zəncan arasında, Zəncandan iki günlük məsafədə yerləşdiyini qeyd etmişdir. Həmdullah Qəzvini isə Xunə ilə Ərdəbil arasında 7 fərsəx (39,79 km) məsafənin olduğunu qeyd etmişdir. Burada kağız istehsalına başlanandan sonra yerli əhali şəhərin adını "kağızqayıran, kağız buraxan yer" mənasında Kağızkunan adlandırmışdır. O zaman Azərbaycanın və ətraf bölgələrin inkişaf etmiş əsas şəhərləri Marağa, Xunəc, Miyanic (Miyanə), Ərdəbil, Təbriz, Mərənd, Naxçıvan, Bərdə, Gəncə və başqaları idi. Xunəc xaricə gedənlərin və xaricdən gələnlərin keçid yolu üstündə yerləşdiyinə görə yoxlanış məntəqəsi (gömrükxana) rolu oynayırdı. Bu yoldan keçənlər özləri ilə xaricə kağız da aparırdılar. Satıcılarla və alıcılarla hər gün dolu olan Xunəc (Kağızkünan) bazarında kağız, qələm və s.
Yanoş Xunyadi
Yanoş Hunyadi (mac. János Hunyadi , 1407- 11 avqust 1456) – Orta əsrlərdə Macarıstanda hərbi və siyasi xadimi XV əsrin əvvəllərində Transilvaniyada fermer ailəsində anadan olmuşdur. Macar kralı Siqismund tərəfindən 1409-cu ildə Hunyad qalası dərəbəyliyi atası Voyka verildiyi üçün sinifi təbəqələri yüksəldi. Bu hadisədən sonra ailəsi Hunyad soyadını qəbul edir. 1429-cu ildə soylu bir ailənin qızı olan Elizabet Szilaqi ilə evlənir. Həmin il Macar Kralı Siqismundun sarayında xidmətə başlayır. Soylu bir qadınla evlənməsi və Serb şahzadəsi Lazareviçin dəstəyi ilə krallıq nəzdində tanınmış bir şəxsə çevrilir. Hərbi səfərlər zamanı əldə etdiyi müvəffəqiyyətlər, reformist Yan Qusun edamı ilə əlaqədar çıxan çaxnaşmaların yatırdılmasındakı rolu onun məşhur bir döyüşçü kimi tanınmasına səbəb olur. 1431-ci ildə Macar kralı Siqismundun əmri ilə Milan Hersoqu Flippo Mariya Viskontinin dəstəsinə qoşulur. Burada 2 il xidmət göstərir.
Əfzələddin Xunəci
Əfzələddin Xunəci — əslən Cənubi Azərbaycanın Xunəc şəhərindən olan, 1194-cü ildə doğulmuş filosof. Onun haqqında ən qiymətli ilk mənbə öz şagirdi İbn Əbi Useybiənin "Təbiblər təbəqələri barədə xəbərlərin qaynaqları" kitabıdır. Ərəb alimi Azərbaycan filosofuna rəğbətini ifadə edərək yazır: "Ə.Xunəci bilikli başçıdır, kamil düşünəndir, alim və filosofların cənabıdır". O, Qahirədə, daha sonra Misirdə uzun müddət yaşayıb, orda dövlət işlərində çalışıb. Ömrünün son vaxtlarında Misirin və onun əyalətlərinin baş qazisi vəzifəsini tutub. Bu haqda tarixçi Cəlaləddin Suyitinin "Misir və Qahirə xəbərlərinə dair" əsərində qeyd edilib. Qahirədə vəfat edib və orda şagirdləri tərəfindən dəfn edilib. Alman alimi Hammer Purqştal 1856-cı ildə Vyanada çap etdirdiyi çoxcildli "Ərəb ədəbiyyatı tarixi" kitabında Xunəciyə xeyli yer ayırıb. Alman şərqşünası Karl Brokkelmanın da onun haqqında tədqiqatları var. Nikolas Resçer "Ərəbdilli məntiq tarixinə dair tədqiqatlar" (1963), "Ərəbdilli məntiqin inkişafı" (1964) adlı kitablarında Xunəcinin də üzərində geniş dayanıb.
Qərbi Xunnu
Qərbi Hun İmperiyası və ya Qərbi Hiunq-nu — M.ö. 58-ci ildə Hun İmperiyasının parçalanması nəticəsində yaranmış Türk dövləti. Qurucusu və yeganə tanhusu Çiçi xandır. M.ö. 58-ci ildə Tutsitan Tanhunun ölümündən sonra hakimiyyətə gələn I Huxanye Çin imperatoruna elçi göndərərək ona bağlılığını bildirdi. Bəlkə də, Huxanyenin bunu etməsinin səbəbi anası idi, çünki onun anası çinli idi. Buna əks olaraq onun türk qadınından olan qardaşı Çiçi Huxanyeyə üsyan edir. Nəticədə Hun İmperiyası parçalanır və Çiçi Tanhu dövlətin qərbini tamamən müstəqil idarə etməyə başlayır. O, Talas çayının ətrafında şəhər salır və buranı paytaxt elan edir. Amma Çiçinin imperiyası uzunömürlü olmur.

Digər lüğətlərdə