ZƏHRİMAR

is. [ fars. ] Əsil mənası “ilan zəhəri” olub, aşağıdakı mənalarda işlənir: 1) zəhər, çox acı şey mənasında.
Haq bilir ki, beli şallı hacılar; Zəhrimartək xalqın ağzın acılar. Q.Zakir;

2) çox pis, mənfur, xoşagəlməz şey haqqında deyilir.
Əba-qabını qovza, bax, içində zəhrimarı gör. M.Ə.Sabir;

// söyüş məqamında.
[Vəzir:] Zəhrimar, zəqqum, sən mənə belə xörək yediribsən ki, bir ay da yeməsəm, acmanam. M.F.Axundzadə.
[Telli:] …Zəhrimar, Telli, dərd, Telli. Ü.Hacıbəyov.
[Mirzə Turab:] Zəhrimar, bəli! Neçə dəfədir ki, səni çağırıram, indi gəlib öküz kimi bəyirirsən. B.Talıblı;

// mənfur;
3) adı deyilmək istənilməyən şeyə işarə (acıqla deyilir).
[Mübaşir Məmməd:] …Musa kişi, bizi naümid eləmə, bir-iki şüşə o zəhrimardan tap! M.İbrahimov.

◊ Zəhrimar olmaq, zəhrimara dönmək – bax zəhərə dönmək (“zəhər”də).
Zəhrimara döndü ağzımın dadı; Əlimdə şərbətim ağı kəsildi. Aşıq Ələsgər.
Mənzilə getməyə yox cürətləri; Zəhrimar olubdur kef-ləzzətləri. H.K.Sanılı.

Zəhrimara qalsın, zəhrimara qalmış – söyüş, qarğış ifadəsi.
[Sevil:] Nə edim, Gülüş, zəhrimara qalsın o çörək ki biz yeyirik, yazıq Balaş gecə-gündüz ac-susuz işləyir. C.Cabbarlı.
[Usta Zəfər:] Yenə zəhrimara qalmış xəzri yeri-göyü süpürür. M.Süleymanov.

Sinonimlər (yaxın mənalı sözlər)

  • ZƏHRİMAR mənfur
  • ZƏHRİMAR zəqqum — acı

Etimologiya

  • ZƏHRİMAR Farsca “ilan (mar) zəhəri”deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
ZƏHR
ZƏHRİMARLANMA

Digər lüğətlərdə