zərf [fars.] klas. Dostcasına, dost kimi. Yad et məni, dustanə yad et. A.Səhhət
is. qəd. Yuxu, röya. [Kərəm:] Bilməm xəyalmıdır, yoxsa duş kimi; Gəldi keçdi boran kimi, qış kimi. “Əsli və Kərəm”
[fr.] 1. Su müalicəsi və ümumiyyətlə, çimmək üçün yuxarıdan su səpələyən cihaz, alət. [Tahir] sonra tamam çılpaqlaşıb, özünü soyuq duşun altına verdi
is. [fr. douche və fars. …xanə] Duş düzəldilmiş yer, duş qəbul edilən yer
“Dustaq” söz. qədim forması
is. 1. etnoqr. Gəlin gedən qızın üzünü örtən tül örtü. Gül düxtərinin ərusi yetmiş; Gülgün duvağın başına örtmüş
is. ədəb. Xalq dastanlarının axırında, adətən, gəlini tərifləyən və ona nəsihət verən aşıq şeri. Şadlıq məclisində ustad aşıq sazı döşünə basıb bu duv
“Duvaqlamaq”dan f.is
f. Üzünə duvaq çəkmək
“Duvaqlanmaq”dan f.is
məch. Üzünə duvaq çəkilmək
sif. Üzündə duvaq olan, üzüduvaqlı. Bir yandasa ağ eyvanlı təzə binalar; Ağ duvaqlı gəlin kimi gendən gülürdü
sif. Duvağa yarayan. Duvaqlıq tül
sif. Duvağı olmayan. // zərf Duvağı olmadan, duvaq örtmədən, üzüaçıq. Qızlar, qadınlar indi duvaqsız gəzirlər
“Duydurmaq”dan f.is
icb. Hiss etdirmək, sezdirmək, sözsüz başa salmaq, bildirmək
is. 1. Obyektiv aləmin hadisələrini qavrama, hiss etmə qabiliyyəti; hiss. Duyğu orqanları. 2. Öz hissləri, təəssüratı əsasında bir şeyi qavrama, dərk
sif. İncə duyğusu olan, tez və yaxşı duyan, hiss edən. Duyğulu adam
sif. 1. Duyğusu olmayan, heç bir şeyi hiss etməyən, duymayan, yaxud duyğusu kütləşmiş. // Üzgünlükdən, yorğunluqdan bayğınlıq dərəcəsinə gəlmiş
is. Duyğunun olmadığı hal; hissizlik
özünü duyluğa qoymaq dan. – özünü bilməməz kimi göstərmək, özünü bilməməzliyə qoymaq. Bu ittifaqda qız qəsdən özünü duyluğa qoyacaqdır ki, guya mən s
“Duymaq”dan f.is. Duyma qabiliyyəti
f. 1. Hiss etmək, hiss üzvlərinin biri vasitəsilə qavramaq. Ləhzə həvəsindən uymaz idim; Günüzlə gecəni duymaz idim
“Duyuxmaq”dan f.is
f. 1. Ayılmaq, ayıq düşmək, başa düşmək, duymaq. …Yatışan itlər duyuxmasın deyə, qəsdən daxmalardan uzaqlaşıb şenliyin baş tərəfindən dərəyə gedən ara
sif. 1. Duyğu hissi iti olan, tez duyan, ayıq. 2. Xəbər. Kəndə duyuq yayıldı. ◊ Duyuq düşmək – duymaq, xəbər tutmaq, xəbərdar olmaq
is. Tez duyma, tez hiss etmə, tez başa düşmə qabiliyyəti, ayıqlıq, sayıqlıq
sif. 1. Duyma qabiliyyəti olmayan. 2. zərf Xəbərsiz, xəbəri olmadan. Kəndlilərin hamısı bir-birindən duyuqsuz halda yavaşca dedilər… Ə
“Duyulmaq”dan f.is
məch. Hiss edilmək, sezilmək, başa düşülmək. Çadırdan-çadıra qonaq gəzərdin; Yazıq! Duyulmadı sənin də dərdin
sif. və zərf Duyula bilməyən, hissedilməz; sezilə bilməyən. Ürəkdə qaldı məramım, duyulmaz oldu səsim
is. Duyma. Qaz duyuşu
is. 1. Xörəyi dada gətirmək üçün ona qatılan kəskin dadlı, şor ağ kristal maddə. Xörək duzu. □ Daş duzu – bax daşduz
is. 1. Duz və çörək. Ağsaqqal-cavan, qoca-qarı, gəlin-qız hamı əllərində duz-çörək altdan-yuxarı çıxmağa başladı
is. Quş və vəhşi heyvan tutmaq üçün alət; tələ, cələ. Tülkü iki dəfə duzağa düşməz. (Ata. sözü). // məc
is. 1. Duz istehsalatı işçisi. 2. Duzsatan
is. Duz istehsalı, duz istehsal etmə
bax duzlaq. [Yaşar:] …Kəndimizin yanında ucsuz-bucaqsız geniş düzən vardır. O, duzdaqdır. C.Cabbarlı
is. [fars.] Cəhənnəm. Duzəxə girməz sitəmindən yanan; Qabili-cənnət degil əhli-əzab. Füzuli. Gedərəm duzəxə mərdü mərdanə; Əsli budur sözün sağı, səni
is. Təbii halda çıxarılan duzu qaynadıb xörəyə işlənmək üçün yararlı hala gətirən karxana
is. İçinə duz tökmək üçün kiçik qab; nəməkdan. Duzunu dadıb, duzqabını sındırmaq yaramaz. (Ata. sözü)
is. xüs. Duz mədənlərində sal duzu qırıb çıxaran fəhlə. // Sif. mənasında. Duzqıran maşın
“Duzladılmaq”dan f.is
“Duzlatmaq”dan məch
is. 1. Duz olan yer, duz mədəni. Şoranlıq duz duzlaq kimi ağarır, acı duz qoxusu beyinləri çatladırdı
“Duzlamaq”dan f.is
f. 1. Bir şeyin üstünə duz səpmək, duz vurmaq. Xörəyi duzlamaq. Balığı duzlamaq. – …İsti tərəflərdə əti saxlamaqdan ötrü duzlayıb, qurudub hisə verirl
“Duzlandırılmaq”dan f.is
məch. Duzlu hala gətirilmək, duzlu edilmək, duzluluğu artırılmaq
f.sif. Duzlu hala gətirilmiş, tərkibindəki mineral duzun miqdarı artırılmış