“Qəşəngləşmək”dən f.is
f. Daha da qəşəng olmaq, gözəlləşmək. [Qəhrəman] ucalmış, qara saçları daha da sıxlaşmış, özü də dəyişib qəşəngləşmişdi
is. Qəşəng şeyin halı; gözəllik, gözəşirinlik. [Cəmilənin] sıx qara saçları … sifətinə bir qəşənglik, bir yaraşıq verir
is. [ər.] Özündən getmə, ürəyi getmə, bayılma, bayğınlıq. Mən qorxudan bihuş olub yıxıldım; Qəşş aləmində bir tamaşa qıldım
[ər.] : qət etmək – 1) kəsmək. Qət eylə aşinalığım ondan ki, qeyridir. Füzuli; 2) həll etmək, ayırd etmək, qurtarmaq
[ər.] köhn. bax qətiyyən. Ahim etməz heç əsər qəta sənə. Əmani. Məhəmməd Həsən əmi dünya malına əsla və qəta talib deyil… C
[ər.] bax qatar1. Nalan qəmi-eşqi-yardansan; Sən dəxi bizim qətardansan. Füzuli
sif. 1. Kəsici, qət edən. Qətedici xətt. 2. Həlledici, axırıncı; son. Qətedici söz
[ər.] köhn. bax qətiyyən. Belə insan kimi danışmağı mən; Sanki unutmuşdum ol zaman qətən. A.Səhhət
is. [ər.] Çiməndən sonra bədəni qurulamaq üçün böyük dəsmal. Camadarlar qətfə ilə gedirlər. Ü.Hacıbəyov
is. Hamamda çimənlərə qətfə verən xidmətçi; camadar
sif. və zərf [ər.] 1. Rədd edilməsi mümkün olmayan, etiraza yol verməyən; pozulmaz, möhkəm. Qəti əmr
[ər.] bax qətfə. O, qapını açıb gəldi, əlindəki qətifəni, kisəni və sabun torbasını atdı taxtın üstünə
bax qətfəçi
“Qətiləşdirilmək”dən f.is
məch. Qəti şəklə salınmaq, müəyyənləşdirilmək
“Qətiləşdirmək”dən f.is
f. 1. Qəti şəklə salmaq, müəyyənləşdirmək. Məsələni qətiləşdirmək. 2. Daha möhkəm, daha cəsarətli, yaxud daha təsirli etmək, ciddiləşdirmək
f. Qəti şəklə düşmək, müəyyənləşmək
is. bax qətiyyət
zərf [ər.] Əsla, heç, tamamilə, zərrə qədər də olsa, heç bir vəchlə, heç bir vaxt. Qətiyyən buna razı olmarıq
is. [ər.] Qətilik, rədd edilməsi mümkün olmama, müəyyənlik, möhkəmlik, tərəddüdsüzlük; əzm, səbat, cəsarət
sif. İşində və ya sözündə səbatlı, əzmli, dəyanətli, möhkəm; sözündən dönməz, cəsarətli. Qətiyyətli adam
is. İşdə və ya sözdə səbat, dayanıqlıq, möhkəmlik, dönməzlik; cəsarətlilik
sif. İşində və ya sözündə möhkəm olmayan; səbatsız, cəsarətsiz, zəif iradəli, bir fikirdə qalmayan, mütərəddid
is. İşdə və ya sözdə səbatsızlıq, mütərəddidlik, iradə zəifliyi
is. [ər.] 1. Öldürmə, öldürülmə. Dilbər əlində aşiqin qətli nədən həram ola; Aşiqə çün həlal edər vəslini qan bahasına
is. [ər.] Adam öldürməklə müşayiət edilən qarət, soyğunçuluq. Biz yalnız Təbrizdə qətl-qarətin qarşısını almaq üçün deyil, lazım görüldüyü zaman Təbri
is. [ər. qətl, fars. …gah] Adam öldürülən yer. Şah bağı indi həqiqi bir sallaqxana, qətlgah və işgəncə ocağını xatırladırdı
is. [ər. qət və fars. …namə] bax qərar1 1-ci mənada. İclasın qətnaməsi. Qətnamə yazmaq. – Qədirin iştirak etdiyi elə bir iclas yox idi ki, protokolun
[ər.] bax qatran. Kaşanələr ağaların, qazma bizim, viran bizim; Eyş onların, nuş onların, zəhər bizim, qətran bizim
is. [ər.] Damcı. Otuz-qırx il bundan irəli bir müsəlman ki, bir rus məclisinə düşərdi, öldürsəydin də bir qətrə də içki dilinə vurmazdı
zərf Damcı-damcı. Qətrəqətrə saçılır didələrimdən qanlar. Füzuli. Çöhreyi-alında qətrə-qətrə yaş; Sanasan gülzara şəbnəm oturmuş
bax qətrə-qətrə. // Bir-bir. Vəzirləriniz əlimə düşsəydilər, sözləri qətrəbəqətrə düzərdim, qardaşlarım, ərz edərdim cənaba! N
is. [ər. “qaidə” söz. cəmi] köhn. Qaydalar, üsullar. Bu bilik sayəsində öz Şərq musiqimizin qəvaidini daha tez … dərk etmək və binaənileyh tərəqqisinə
sif. [ər.] Qüvvətli, güclü, möhkəm. Beşinci tühaf “Sofi Hüseyn” adı ilə məşhur uzunboylu, ağ uzun saqqallı, qəvi heykəl bir kişi idi
is. [ər.] köhn. Batmış şeyləri və s. çıxarmaq üçün dənizin dibinə dalıb çıxan üzgüçü; dalğıc. // Klassik şeirdə və folklorda məcazi mənada işlənmişdir
sif. [ər.] Qeyrətli, qeyrət çəkən, qeyrətkeş, çalışqan. Doğrudan da, Aslan qayət qəyur, çalışqan bir uşaq idi
is. [ər.] hüq. Həddi-büluğa çatmamış uşaqlara, yaxud ruhi xəstəlik üzündən öz işlərini idarə etməyə qabil olmayan şəxslərə və onların mal və mülkünə n
is. Özünü qəyyum kimi göstərmə meyli, himayəçilik (mənfi mənada)
is. Qəyyum vəzifəsi, qəyyum olma. Qəyyumluq etmək. – [Hacı Fərəc:] Ola bilərmi zəhmət çəkib Ziynət xanımı çağırasınız gəlsin bura, çünki qəyyumluğa da
is. [ər.] tar. 1917-ci il rus inqilabından qabaq quberniya və ya başqa böyük inzibati-ərazi vahidi tərkibində və SSRİ-də rayon bölgüsünə qədər olan in
is. [ər.] 1. Bədbəxt hadisə, fəlakət. Dəmiryol qəzası. Gəmi qəzası. Tramvay qəzası. Qəzaya uğramaq. – Keşlə yaxınlığında qatarımız dayanmağa məcbur ol
is. 1. Tale, qismət, müqəddərat. Müvərrixlər [Napoleona] qəzavü qədərin oğlu ləqəb veribdirlər. M.F.Axundzadə
zərf Gözlənilmədən, təsadüfi olaraq, təsadüfən, birdən. Sərçəni bir qırğı edərkən şikar; Bir tələyə oldu qəzadan düçar
is. [ər.] Ahu, buynuzu hələ çıxmamış ceyran balası (klassik şeirdə: gözəl, dilbər mənasında işlənmişdir)
is. [ər.] klas. 1. Dişi ceyran; dişi ceyran balası. Gərək gözlərinə millər çəkilə; Hər kim desə vəhşi qəzalə sənə
is. [ər.] din. köhn. Müsəlmanlıqda: islam dinindən olmayan xalqlarla din uğrunda aparılan müharibə; cihad
is. [ər.] din. köhn. Qazilik, qazi idarəsi, dini idarə. Mülki və siyasi işlər hökumətə aid məsələ olduğundan, qəzavət bu işə qarışmamışdır
is. [ər. qəzavət və fars. …xanə] Dini məhkəmə, qazıxana. Ruhaniləri və qazıları ancaq məscidlərdə və qəzavətxanalarda görməlidir