bax naqqa
[fars.] köhn. İstəmədən, istəməyərək, istəməyə-istəməyə. Camaatla xan danışan əsnada Allahqulu kənarda durub dinməz qulaq asır
sif. [fars. na… və ər. xələf] Əcdadına, əslinə, əsli-nəsəbinə layiq olmayan. Naxələf övlad. – Cahıllıq zamanı keçibdir əgər; Yenə yüz naxələf oğlana d
is. Ata-anaya qarşı nankorluq; naşükürlük. Ürəyim ona sıxılırdı ki, üç uşağımın biri başlayıb naxələflik göstərməyə
is. Bir yerdə otlayan mal-qara sürüsü. …Şiddətli çovğun başladığı üçün naxır çöldən tez qayıtdı. S.Hüseyn
is. Mal-qara otaran, naxıra baxan adam. [Kərbəlayı Məmmədvəli:] Sən mənə havaxt naxırçı olmusan ki, mənim malımın sayını biləsən, qoçaq! N
is. Naxırçının işi, peşəsi. Naxırçılıq etmək
is. [ər. nəqş-dən] 1. Rənglərin, cizgilərin, kölgələrin kombinasiyasından ibarət şəkil, çəki, bəzək və s
sif. Naxışları olan, naxışlarla bəzəkli, naxışlı. Naxış-naxış köynək
is. Ağac, metal, daş və s. üzərində cürbəcür naxışlar salan, naxışlar həkk edən usta; naxış ustası. // Sif
is. Naxış vuran, naxış salan usta, naxışaçan
“Naxışlamaq”dan f.is
f. 1. Cürbəcür rənglər, boyalar, saplar və s. ilə şeylərin üzərinə naxış salmaq, naxış vurmaq. Evin divarlarını naxışlamaq
“Naxışlanmaq”dan f.is
məch. Naxış vurulmaq, naxış salınmaq, naxışla bəzənmək. Evin divarları naxışlanıb qurtarmışdır
f.sif. Üzərində naxış açılmış, naxış vurulmuş, naxışla bəzədilmiş; naxışlı. Naxışlanmış kəlağayı. Naxışlanmış divar
sif. 1. Naxış vurulmuş, naxış salınmış, naxışla bəzədilmiş. Naxışlı dəsmal. Naxışlı qab. Naxışlı mal
sif. Naxışı olmayan; saya. Naxışsız parça. Naxışsız qab
is. [fars.] Xəstə, azarlı. Bir naxoşun üstə həkim gətirəndə həkim əvvəl yapışır naxoşun nəbzindən… C
“Naxoşlamaq”dan f.is
f. Xəstələnmək, azarlamaq. [İmran:] Yadındadırmı, anacan, atam bir dəfə naxoşladı… Ə.Haqverdiyev. [Aydın Səkinəyə:] Əgər naxoşlayıb eləsən, yanıma gəl
“Naxoşlatmaq”dan f.is
f. Xəstələndirmək, azarlatmaq, xəstəliyə salmaq, naxoşlamasına səbəb olmaq. Uşağı soyuğa verib naxoşlatmaq
is. Xəstəlik, azarlılıq. Naxoşluğu uzun çəkmək. – [Əvvəlinci azarlı:] …Bu zəhrimar naxoşluq yapışıb yaxamdan
is. Birinin üzüyumşaqlığından istifadə edərək şeyini götürmə (adətən naxünək vurmaq, naxünək etmək şəklində işlənir)
is. Naxünək vurmağı adət etmiş adam. Naxünəkçinin cibi gen olar. (Məsəl)
is. Naxünəkçinin xasiyyəti, sifəti. Naxünəkçilik eləmək
is. [ər.] tar. 1. Böyük bir şəxsin yerini dolandıran şəxs; vəkil, canişin. Padşahın naibi. 2. Yerli inzibati idarə rəisi, kənd icması başçısı
is. 1. Naibin işi, vəzifəsi; vəkillik, canişinlik. 2. Naibin idarəsi altında olan yerlər
[ər.] : nail olmaq – əldə etmək, müvəffəq olmaq, çatmaq, yetmək. Məqsədə nail olmaq. İstəyinə nail olmaq
is. [ər.] 1. Hər hansı bir sahədə, işdə əldə edilmiş yaxşı nəticə; müvəffəqiyyət. Azərbaycan xalqı hər sahədə yeni və böyük nailiyyətlər əldə etmişdir
[fars. na… və ər. insaf] İnsafsız. Nainsaf qonşular Süleymanın bu qədər zəhmətinə baxmayıb, yenə də onu əvvəlki kimi “Süleyman” deyə çağırırdılar
is. İnsafsızlıq. Nainsaflıq etmək. – [Ana:] Hərgah Ülkər qızı aparmaq istəyirsə, üz vurma. Balanı anadan ayırmaq nainsaflıqdır
[fars.] bax kamsız. Nakam cavan. Nakam ölmək. Nakam məhəbbət. – [Əbdül:] Sara da getdi! Yazıq qız, nakam qız! Onun ölümü mənim sinəmə bir dağ çəkdi
is. Kama yetməmə; kamsızlıq. Olsa nakamlığım gər o pərinin kamı; Dilidivanəni həq dəhrdə nakam eləsin
sif. və is. [fars.] Şərəfsiz, yaramaz, alçaq, rəzil. Nakəs adam danışıqnan saz olu; Kərəmdən kəm, səxavətdən az olu
is. Alçaqlıq, rəzillik, yaramazlıq. Nakəslik eləmək
sif. Namərd, xain. Nakişi adam. // İs. mənasında. [Mürsəl:] İlqarından dönən, andını pozan, verdiyi sözə əməl eləməyən nakişidir! Ə
is. Namərdlik, xainlik. Onda nakişilik olardı, axı, sən Hacı Atakişisən, … uşaq-muşağa baş qoşmayacaqsan ki… – deyə Əmir gülümsündü
sif. [fars. na… və ər. qabil] 1. Nalayiq, yersiz, münasibətsiz. Müdir cənablarına minnətdar olub, naqabil sözümdən üzr istəyirəm
sif. və zərf [fars. na… və ər. qafil] Qəfildən, birdən, nagahan, gözlənilmədən, xəbərsiz. Naqafil azara düşmək
is. Gözlənilməzlik, nagahanlıq; gözlənilməz olma. Gəlişin naqafilliyi. Ölümün naqafilliyi
[xüs. is.-dən] Hərlənən topu (barabanı) olan tapança növü. [Balaqardaş:] Güldəstə! Bir gözümün içinə dürüst bax! Bu naqanı görürsənmi? N
is. [ər.] 1. xüs. bax keçirici. Metal elektrik naqilidir. 2. köhn. Daşıyan, bir yerdən başqa bir yerə aparan, nəql edən
is. fiz. Nəql etmə, keçirtmə, ötürmə qabiliyyəti; keçiricilik. Metalların naqillik qabiliyyəti
sif. [ər.] 1. Tam və mükəmməl olmayan, yarımçıq, natamam, əskik. Naqis kitab. Naqis məktub. – Çağırdı yarımı əğyar, qaldı ülfəti naqis
is. 1. Qüsurluluq, natamamlıq; qüsurlu, nöqsanlı olma. [Şagirdin] zəifliyi öz təbiətindən yox, bizim tərbiyə üsulumuzun naqisliyindən irəli gəlirmiş
sif. [ər.] köhn. Ağıldan naqis, ağıldan zəif, kəm
is. zool. Şirin suda yaşayan üstü pulsuz, bığlı, iri yırtıcı balıq. Dəryalar tutdu məni; Naqqalar uddu məni