Azərbaycan məməlilərinin siyahısı
Azərbaycan Respublikası ərazisində 109 məməli növü məlumdur.
Siyahıdakı 109 növdən, 2-si nəsli kəsilmə təhlükəsi olan növlər, 5-i həssas növlər və 13-ü nəsli kəsilmə təhlükəsinə yaxın olan növlər.
Aşağıdakı qısaltmalar IUCN dəyərləndirmələrinə əsasən növün nəslinin kəsilmə təhlükəsinin ifadə edir
| EX | Extinct | Nəsli kəsilmiş |
| CR | Critically Endangered | Son həddə çatmışlar |
| EN | Endangered | Nəsli kəsilmə təhlükəsi olanlar |
| VU | Vulnerable | Həssas növlər |
| NT | Near Threatened | Nəsli kəsilmə təhlükəsinə yaxın olanlar |
| LC | Least Concern | Kiçik təhlükə altında |
| DD | Data Deficient | Haqqında məlumat olmayanlar |
| NE | Not Evaluated | Ölçülməmişdir |
Siyahı
[redaktə | mənbəni redaktə et]| Dəstə | Növlərinin sayı |
|---|---|
| Yırtıcılar (Carnivora) | 16 |
| Cütdırnaqlılar (Artiodactyla) | 9 |
| Təkdırnaqlılar (Perissodactyla) | 1 |
| Yarasalar (Chiroptera) | 31 |
| Həşəratyeyənlər (Eulipotyphla) | 13 |
| Gəmiricilər (Rodentia) | 37 |
| Dovşankimilər (Lagomorpha) | 2 |
| Adı | Latınca adı | Müəllifi, Takson | IUCN statusu | Şəkil |
| Dəstə: Yırtıcılar (Carnivora) | ||||
| Fəsilə: İtlər (Canidae) | ||||
| Adi canavar | Canis lupus | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Adi tülkü | Vulpes vulpes | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Adi çaqqal | Canis aureus | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Fəsilə: Pişiklər (Felidae) | ||||
| Qamışlıq pişiyi | Felis chaus | Schreber, 1777 | LC | 
|
| Çöl pişiyi | Felis silvestris | Schreber, 1777 | LC | 
|
| Adi vaşaq | Lynx lynx | Linnaeus, 1758 | LC | .jpg)
|
| Manul | Felis manul | Pallas, 1776 | NT | 
|
| Bəbir | Panthera pardus | Linnaeus, 1758 | NT | 
|
| Fəsilə: Kaftarlar (Hyaenidae) | ||||
| Zolaqlı kaftar | Hyaena hyaena | Linnaeus, 1758 | NT | 
|
| Fəsilə: Dələlər (Mustelidae) | ||||
| Susamuru | Lutra lutra | Linnaeus, 1758 | NT | 
|
| Porsuq | Meles meles | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Daşlıq dələsi | Martes foina | Erxleben, 1777 | LC | 
|
| Qaqum | Mustela erminea | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Adi gəlincik | Mustela nivalis | Linnaeus, 1766 | LC | 
|
| Safsar | Vormela peregusna | Güldenstädt, 1770 | VU | 
|
| Fəsilə: Əsl suitilər (Phocidae) | ||||
| Xəzər suitisi | Pusa caspica | Gmelin, 1788 | EN | 
|
| Fəsilə: Yenotlar (Procyonidae) | ||||
| Amerika yenotu | Procyon lotor | Linnaeus, 1758 | LC | _1.jpg)
|
| Fəsilə: (Ursidae) | ||||
| Qonur ayı | Ursus arctos | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Dəstə: Cütdırnaqlılar (Artiodactyla) | ||||
| Fəsilə: (Bovidae) | ||||
| Bezoar keçisi | Capra aegagrus | Erxleben, 1777 | VU | 
|
| Dağıstan dağ keçisi | Capra cylindricornis | Blyth, 1841 | NT | 
|
| Ceyran | Gazella subgutturosa | Güldenstädt, 1780 | VU | 
|
| Asiya muflonu | Ovis vignei | Gmelin, 1774 | VU | 
|
| Qarapaça | Rupicapra rupicapra | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Erməni muflonu | "Ovis gmelini gmelini" | Blyth, 1841 | EN | |
| Avropa bizonu | "Bison bonasus" | Linnaeus, 1758 | CR | |
| Fəsilə: Marallar (Cervidae) | ||||
| Avropa cüyürü | Capreolus capreolus | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Nəcib maral | Cervus elaphus | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Xallı maral | Cervus nippon | Temminck, 1838 | LC | 
|
| Fəsilə: Donuzlar(Suidae) | ||||
| Çöldonuzu | Sus scrofa | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Dəstə: Təkdırnaqlılar (Perissodactyla) | ||||
| Fəsilə: Atlar (Equidae) | ||||
| Qulan | Equus hemionus | Pallas, 1775 | EN | 
|
| Dəstə: Yarasalar (Chiroptera) | ||||
| Fəsilə: Buldoqkimilər (Molossidae) | ||||
| Enliqulaq bükükdodaq | Tadarida teniotis | Rafinesque, 1814 | LC | 
|
| Fəsilə: Nalburunlar (Rhinolophidae) | ||||
| Blazius nalburunu | Rhinolophus blasii | Peters, 1866 | LC | |
| Cənub nalburunu | Rhinolophus euryale | Blasius, 1853 | NT | 
|
| Böyük nalburun | Rhinolophus ferrumequinum | Schreber, 1774 | LC | 
|
| Kiçik nalburun | Rhinolophus hipposideros | Bechstein, 1800 | LC | .jpg)
|
| Meheli nalburunu | Rhinolophus mehelyi | Matschie, 1901 | VU | 
|
| Fəsilə: Hamarburunlar (Vespertilionidae) | ||||
| Avropa enliqulağı | Barbastella barbastellus | Schreber, 1774 | NT | 
|
| Asiya enliqulağı | Barbastella leucomelas | Cretzschmar, 1826 | LC | |
| Səhra yarasası | Eptesicus bottae | Peters, 1869 | LC | |
| Şimal gönlücəsi | Eptesicus nilssonii | Keyserling & Blasius, 1839 | LC | 
|
| Dağ gönlücəsi | Eptesicus serotinus | Schreber, 1774 | LC | 
|
| Şərq uzunqanad | Miniopterus fuliginosus | Hodgson, 1835 | LC | |
| Adi uzunqanad yarasa | Miniopterus schreibersii | Kuhl, 1817 | NT | 
|
| Çöl şəbpərəsi | Myotis aurascens | Kuzyakin, 1935 | LC | |
| Bexşteyn şəbpərəsi | Myotis bechsteinii | Kuhl, 1817 | NT | 
|
| İtiqulaq şəbpərə | Myotis blythii | Tomes, 1857 | LC | 
|
| Üçrəng gecə şəbpərəsi | Myotis emarginatus | É. Geoffroy, 1806 | LC | 
|
| Bığlı şəbpərə | Myotis mystacinus | Kuhl, 1817 | LC | 
|
| Natterer şəbpərəsi | Myotis nattereri | Kuhl, 1817 | LC | 
|
| Nepal şəbpərəsi | Myotis nipalensis | Dobson, 1871 | LC | |
| Böyük səhər yarasası | Nyctalus lasiopterus | Schreber, 1780 | NT | 
|
| Kiçik axşam yarasası | Nyctalus leisleri | Kuhl, 1817 | LC | 
|
| Kürən axşam yarasası | Nyctalus noctula | Schreber, 1780 | LC | 
|
| Pipistrellus kuhlii | Pipistrellus kuhlii | Khul, 1817 | LC | 
|
| Pipistrellus nathusii | Pipistrellus nathusii | Keyserling & Blasius, 1839 | LC | 
|
| Pipistrellus pipistrellus | Pipistrellus pipistrellus | Schreber, 1774 | LC | 
|
| Piqmey şəbpərə | Pipistrellus pygmaeus | Leach, 1825 | LC | 
|
| Hypsugo savii | Hypsugo savii | Bonaparte, 1837 | LC | 
|
| Qonur palazqulaq | Plecotus auritus | Linnaeus, 1758 | LC | .jpg)
|
| Alp uzunqulaq yarasa | Plecotus macrobullaris | Kuzjakin, 1965 | LC | |
| İkirəng hamarburun | Vespertilio murinus | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Dəstə: Həşəratyeyənlər (Eulipotyphla) | ||||
| Fəsilə: Kirpilər (Erinaceidae) | ||||
| Şərqi Avropa kirpisi | Erinaceus concolor | Martin, 1837 | LC | 
|
| Qulaqlı kirpi | Hedgehog cyprus | Gmelin, 1770 | LC | 
|
| Fəsilə: Yereşənlər (Soricidae) | ||||
| Crocidura armenica | Crocidura armenica | Gureev, 1963 | DD | |
| Xəzər ağdişi | Crocidura caspica | Thomas, 1907 | DD | |
| Ağqarın ağdiş | Crocidura leucodon | Hermann, 1780 | LC | 
|
| Crocidura serezkyensis | Crocidura serezkyensis | Laptev, 1929 | LC | |
| Kiçik ağdiş | Crocidura suaveolens | Pallas, 1811 | LC | 
|
| Şelkovnikov su kutorası | Neomys teres | Miller, 1908 | LC | |
| Kiçik qonurdiş | Sorex minutus | Linnaeus, 1766 | LC | 
|
| Radde qonurdişi | Sorex raddei | Satunin, 1895 | LC | |
| Qafqaz qonurdişi | Sorex satunini | Ognev, 1922 | LC | |
| Volnuxin qonurdişi | Sorex volnuchini | Ognev, 1922 | LC | |
| Cırtdan ağdiş | Suncus etruscus | Savi, 1822 | LC | 
|
| Fəsilə: Köstəbəklər (Talpidae) | ||||
| Kiçik köstəbək | Talpa levantis | Thomas, 1906 | LC | |
| Dəstə: Gəmiricilər (Rodentia) | ||||
| Fəsilə: Qunduzkimilər (Castoridae) | ||||
| Qunduz | Castor fiber | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Fəsilə: Siçanabənzər dağsiçanları (Calomyscidae) | ||||
| Əfqan dağsiçanı | Calomyscus mystax | Kashkarov, 1925 | LC | |
| Kəsəyən dağ siçancığı | Calomyscus urartensis | Vorontsov & Kartavseva, 1979 | LC | |
| Fəsilə: Dağsiçanları (Cricetidae) | ||||
| Su siçovulu | Arvicola amphibius | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Qafqaz qar çöl siçanı | Chionomys gud | Satunin, 1909 | LC | 
|
| Avropa qar çöl siçanı | Chionomys nivalis | Martins, 1842 | LC | 
|
| Kiçik Asiya qar çöl siçanı | Chionomys roberti | Thomas, 1906 | LC | |
| Boz siçancıq | Cricetulus migratorius | Pallas, 1773 | LC | |
| Dağ korcası | Ellobius lutescens | Thomas, 1897 | LC | |
| Kiçik Asiya siçancığı | Mesocricetus brandti | Nehring, 1898 | NT | |
| Adi tarlasiçanı | Microtus arvalis | Pallas, 1778 | LC | 
|
| Dağıstan çöl siçanı | Microtus dagestanicus | Shidlovsky, 1919 | LC | |
| Kiçik asiya kolluq siçanı | Microtus majori | Thomas, 1906 | LC | |
| Nəzərov çöl siçanı | Microtus nasarovi | Shidlovsky, 1938 | DD | |
| Şelkovnikov kolluq çöl siçanı | Microtus schelkovnikovi | Satunin, 1907 | NT | |
| İctimai çöl siçanı | Microtus socialis | Pallas, 1773 | LC | |
| Fəsilə: Ərəbdovşanlar (Dipodidae) | ||||
| Scarturus elater | Scarturus elater | Lichtenstein, 1825 | LC | 
|
| Allactaga williamsi | Allactaga williamsi | Thomas, 1897 | LC | |
| Ağcaqayın ərəbdovşanı | Sicista betulina | Pallas, 1779 | LC | 
|
| Fəsilə: Süleysinlər (Gliridae) | ||||
| Meşə süleysünü | Dryomys nitedula | Pallas, 1778 | LC | 
|
| Süleysin | Glis glis | Linnaeus, 1766 | LC | 
|
| Setzer süleysünü | Myomimus setzeri | Rossolimo, 1976 | DD | |
| Fəsilə: Tirəndazlar (Hystricidae) | ||||
| Hindistan tirəndazı | Hystrix indica | Kerr, 1792 | LC | 
|
| Fəsilə: Siçanlar (Muridae) | ||||
| Tarla siçanı | Apodemus agrarius | Pallas, 1771 | LC | 
|
| Talış meşə siçanı | Apodemus hyrcanicus | Vorontsov, Boyeskorov & Mezhzherin, 1992 | NT | |
| Qafqaz meşə siçanı | Apodemus ponticus | Sviridenko, 1936 | LC | |
| Kiçik meşə siçanı | Apodemus uralensis | Pallas, 1811 | LC | 
|
| Sarıqarın siçan | Apodemus witherbyi | Pallas, 1811 | LC | |
| Qırmızıquyruq qum siçanı | Meriones libycus | Lichtenstein, 1823 | LC | |
| İran qum siçanı | Meriones persicus | Blanford, 1875 | LC | 
|
| Kiçik Asiya qum siçanı | Meriones tristrami | Thomas, 1892 | LC | 
|
| Vinoqradov qum siçanı | Meriones vinogradovi | Heptner, 1931 | LC | |
| Cırtdan siçan | Micromys minutus | Pallas, 1771 | LC | 
|
| Makedoniya siçanı | Mus macedonicus | Petrov & Ruzic, 1983 | LC | |
| Ev siçanı | Mus musculus | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Boz siçovul | Rattus norvegicus | Berkenhout, 1769 | LC | 
|
| Fəsilə: Sincablar (Sciuridae) | ||||
| İran sincabı | Sciurus anomalus | Gmelin, 1778 | LC | 
|
| Adi sincab | Sciurus vulgaris | Linnaeus, 1758 | LC | 
|
| Dəstə: Dovşankimilər (Lagomorpha) | ||||
| Fəsilə: Dovşanlar (Leporidae) | ||||
| Boz dovşan | Lepus europaeus | Pallas, 1778 | LC | 
|
| Avropa adadovşanı | Oryctolagus cuniculus | Lilljeborg, 1873 | NT | 
|
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Məməlilər — Zoologiya. Az Arxivləşdirilib 2015-05-07 at the Wayback Machine Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Zoologiya İnstitutu
- Azərbaycanın Qırmızı Kitabına (2-ci nəşr) daxil edilmiş fauna növlərinin siyahısı — Eco. Gov. Az Arxivləşdirilib 2015-02-05 at the Wayback Machine Azərbaycan Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi
- Mammal Species of the World Smitsonian İnstitutu (ing.)