XÖVFNAK
XUB
OBASTAN VİKİ
Xu Szintao
Hu Cintao (çin 胡錦濤, 胡锦涛, Hú Jǐntāo; azərb. transkripsiya /hu: cintao/; 21 dekabr 1942) — Çin Xalq Respublikasının dövlət xadimi, 2003–2013-cü illərdə Çin Xalq Respublikasının Sədri, 2002-ci il noyabr ayından 10 il müddətinə Çin Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş Katibi, 2005-ci ilin mart ayından 2013-cü ilin 14 mart tarixinədək ÇXR Mərkəzi Hərbi Şurasının, 2004-cü ilin sentyabr ayından 2012-ci il 15 noyabr tarixinədək ÇKP MK Mərkəzi Hərbi Komitəsinin sədri.
Xu Tsintao
Hu Cintao (çin 胡錦濤, 胡锦涛, Hú Jǐntāo; azərb. transkripsiya /hu: cintao/; 21 dekabr 1942) — Çin Xalq Respublikasının dövlət xadimi, 2003–2013-cü illərdə Çin Xalq Respublikasının Sədri, 2002-ci il noyabr ayından 10 il müddətinə Çin Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş Katibi, 2005-ci ilin mart ayından 2013-cü ilin 14 mart tarixinədək ÇXR Mərkəzi Hərbi Şurasının, 2004-cü ilin sentyabr ayından 2012-ci il 15 noyabr tarixinədək ÇKP MK Mərkəzi Hərbi Komitəsinin sədri.
Xu Yuhua
Syuy Yuyhua(çin 许昱华, pinyin Xǔ Yùhua; 29 oktyabr 1976[…], Çzinxua[d], Çjetszyan) — Çinli qrosmeyster və dünya çempionlarından biri (2006–2008). O, Çinin Se Tszyun və Zu Çendən sonra dünya çempionu olmuş üçüncü qadın şahmatçısıdır. 25 mart 2006-cı ildə Rusiyanın Yekaterinburq şəhərində keçirilən dünya çempionatında finalda Alisa Qallimovaya qalib gələrək, dünya çempionu olmuşdur. Syuy Yuyhua Çin Şahmat Liqasında Çjetszyan şahmat klubunu təmsil edir.
Xu Zenqcai
Xu Zenqcai (1 oktyabr 1961) — Çini təmsil edən stolüstü tennisçi. Xu Zenqcai Çini 1988-ci ildə Seul şəhərində baş tutan XXIV Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 9-cu, cüt turnirdə isə 5-ci pillənin sahibi olub.
Xu xanım
Hu Xanım - türk və altay mifologiyalarında qəzəb ilahəsi. Ku xanım və ya Huğ (Quğ) xanım olaraq da tanınmaqdadır. Çox mərhəmətsizdir. Fitnə çıxarır. Yeraltındakı qara suların ən dibində yaşayır. Qara tülkü qılığına girə bilər. Beşiyi ağ qayadır. Qayalardaki gözlə görünməz qapılar yalnız onun səsiylə açılar. Cinsi məzmunlu davranışları olur. Naməlumlar aləmindən xəbəri var.
Han Xu (basketbol)
Han Xu 31 oktyabr 1999 Shijiazhuang, Hebei, Çin anadan olmuşdu Nyu York üçün Çinli basketbol oyunçusudur. Han Xu Nyu York üçün Çinli basketbol oyunçusudur.O Liberty Qadınların Milli Basketbol Assosiasiyası. Han 2019 WNBA Draft-da Liberty tərəfindən ikinci raundda (ümumi 14-cü) seçilib. O, Çini 2016-cı il FİBA U-17 Qadınlararası Dünya Çempionatı,2017 FIBA ​​U-19 Qadınlararası Basketbol Dünya Kuboku və 2018 FIBA ​​Qadınlararası Basketbol üzrə Dünya Kuboku və 2022 FIBA ​​Qadın Basketbol Dünya Kuboku qazandı Han 2019-cu il WNBA draftında Nyu-York Liberty tərəfindən 14-cü seçilib. O, draft sinfində ən gənc oyunçu idi.Liberty-nin yeniyetmə oyunçusu Yao Ming müqayisələrinin təzyiqini qəbul edir Yeni mövsümündə o,liqanın ən uzun boylu oyunçusu və liqa tarixində ikinci ən uzun oyunçu idi. O, Çinli beynəlxalq basketbolçu Yao Ming ilə müqayisələr apardı. 2020-ci ilin may ayında, Hanın koronavirus pandemiyası səbəbindən Çində qalmaq üçün 2020 WNBA mövsümündən kənarda qalacağı açıqlandı.Liberty oyunçuları xaricdə qalacaq, koronavirus pandemiyası fonunda istənilən növ 2020 mövsümündən imtina edib. Han Xu 2022 FIBA ​​Qadın Basketbol Dünya Kubokunda Google All-Star Five seçildi.O hər oyunda orta hesabla 12,4 xal,8,4 ribaund və 1,7 blok yığaraq, 1994-cü ildə Avstraliyada keçirilən tədbirdən sonra ilk gümüş medalını Çinə qazandırmağa kömək etdi.Avstraliya ilə yarımfinal oyununda Han Xu Çin üçün möhtəşəm bir karyera gecəsi keçirdi və o, bərabərləşdi. FIBA Qadınlararası Basketbol Dünya Kuboku 5 swatla rekord qırır. O, həmçinin 80 faiz yerdən atışdan 19 xal topladıqdan və 11 ribaundla dubl-doblunu tamamladıqdan sonra 33 səmərəlilik balı topladı.
Han Xu (basketbolçu)
Han Xu 31 oktyabr 1999 Shijiazhuang, Hebei, Çin anadan olmuşdu Nyu York üçün Çinli basketbol oyunçusudur. Han Xu Nyu York üçün Çinli basketbol oyunçusudur.O Liberty Qadınların Milli Basketbol Assosiasiyası. Han 2019 WNBA Draft-da Liberty tərəfindən ikinci raundda (ümumi 14-cü) seçilib. O, Çini 2016-cı il FİBA U-17 Qadınlararası Dünya Çempionatı,2017 FIBA ​​U-19 Qadınlararası Basketbol Dünya Kuboku və 2018 FIBA ​​Qadınlararası Basketbol üzrə Dünya Kuboku və 2022 FIBA ​​Qadın Basketbol Dünya Kuboku qazandı Han 2019-cu il WNBA draftında Nyu-York Liberty tərəfindən 14-cü seçilib. O, draft sinfində ən gənc oyunçu idi.Liberty-nin yeniyetmə oyunçusu Yao Ming müqayisələrinin təzyiqini qəbul edir Yeni mövsümündə o,liqanın ən uzun boylu oyunçusu və liqa tarixində ikinci ən uzun oyunçu idi. O, Çinli beynəlxalq basketbolçu Yao Ming ilə müqayisələr apardı. 2020-ci ilin may ayında, Hanın koronavirus pandemiyası səbəbindən Çində qalmaq üçün 2020 WNBA mövsümündən kənarda qalacağı açıqlandı.Liberty oyunçuları xaricdə qalacaq, koronavirus pandemiyası fonunda istənilən növ 2020 mövsümündən imtina edib. Han Xu 2022 FIBA ​​Qadın Basketbol Dünya Kubokunda Google All-Star Five seçildi.O hər oyunda orta hesabla 12,4 xal,8,4 ribaund və 1,7 blok yığaraq, 1994-cü ildə Avstraliyada keçirilən tədbirdən sonra ilk gümüş medalını Çinə qazandırmağa kömək etdi.Avstraliya ilə yarımfinal oyununda Han Xu Çin üçün möhtəşəm bir karyera gecəsi keçirdi və o, bərabərləşdi. FIBA Qadınlararası Basketbol Dünya Kuboku 5 swatla rekord qırır. O, həmçinin 80 faiz yerdən atışdan 19 xal topladıqdan və 11 ribaundla dubl-doblunu tamamladıqdan sonra 33 səmərəlilik balı topladı.
Xu Xiao (ağır atlet)
Xu Xiao (13 aprel 1979) — Çinli qadın ağır atlet. 75 kq çəki dərəcəsində yarışır və beynəlxalq yarışlarda Çini təmsil edir. Xu Xiao dünya çempionatlarında iştirak etmişdir. Son dəfə 1999 Ağır atletika üzrə Dünya Çempionatında mübarizə aparmışdır.
Cəfərabad (Xudafərin)
Cəfərabad (fars. جعفراباد‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 116 nəfər yaşayır (27 ailə).
Cəfərquluuşağı (Xudafərin)
Cəfərquluuşağı (fars. جعفرقلي اوشاغي‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 422 nəfər yaşayır (86 ailə).
Cəlil Xudiyev
Cəlil Xudiyev (tam adı: Cəlil Muxtar oğlu Xudiyev; 1895, Şuşa – 1988, Stepanakert) — Azərbaycan hərbçisi, Xankəndidə ermənilər tərəfindən diri-diri yandırılmış azərbaycanlı (1988). Cəlil Muxtar oğlu Xudiyev 1895-ci ildə Şuşa şəhərində zadəgan ailəsində anadan olmuşdur. Cəlil Xudiyev Rus-Tatar Məktəbini, sonralar isə Sankt-Peterburqda Hərbi Məktəbi bitirmiş, uzun müddət çox mühüm dövlət vəzifələrində çalışmışdır. Cəlil Xudiyev 1905–1918-ci illərdə baş vermiş erməni-müsəlman müharibəsinin ən fəal iştirakçısı olmuşdur. Cəlil Xudiyev 1918–1920-ci illərdə general Mehmandarovun rəhbərlik etdiyi Azərbaycan ordusunda çox mühüm vəzifədə çalışmış, ermənilərin qiyamının yatırılmasında və onların Əsgəran qalasından, Laçından, Dağlıq Qarabağdan çıxarılmasında iştirak edən hərbi hissənin rəhbərlərindən biri olmuşdur. 1967-ci ildə Xankəndində ermənilər əhalinin gözü qarşısında Ərşad adlı bir şəxsi və onunla birgə 2 nəfəri də yandıraraq qətlə yetirdikdən sonra Cəlil Xudiyevlə DTK-nın sədri vəzifəsində çalışan Heydər Əliyevin görüşü olmuşdur. Heydər Əliyev bu zaman general kimi ilk dəfə Xankəndinə gəlmişdir. O, Cəlal Xudiyevin evində onunla və digər şəxsiyyətlərlə görüşmüşdür. Cəlil Xudiyev həm yerli sakin kimi, həm də uzun müddət mühüm dövlət vəzifələrində çalışmış bir şəxsiyyət kimi razılaşmış və Azərbaycan dövləti tərəfindən addımlar atılmışdır. Ərşad adlı bir şəxs və onunla birgə 2 nəfər də yandırılaraq qətlə yetirildikdən sonra Xankəndi Vilayət Komitəsində SSRİ Baş Prokurorluğunun və Azərbaycanın yüksək vəzifəli şəxslərinin iştirakı ilə böyük iclas keçirilmişdir.
Daşlıca (Xudabəndə)
Daşlıca (fars. داشلوجه‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 522 nəfər yaşayır (108 ailə).
Daştəpə (Xudabəndə)
Daştəpə (fars. داش تپه‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 120 nəfər yaşayır (27 ailə).
Dedli (Xudafərin)
Dedli (fars. ددلو‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 70 nəfər yaşayır (18 ailə).
Deh-i Novruz (Xuzistan)
Deh-i Novruz (fars. ده نوروز‎) — İranda, Xuzistan ostanında, Həftkel şəhristanının Mərkəz bəxşinin Hövmə dehestanında kənd. 2011–ci il siyahıyaalınmasına əsasən kənddə əhali yaşamır.
Dehşir (Xudabəndə)
Dehşir (fars. ده شير‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 618 nəfər yaşayır (130 ailə).
Dotəpə-i Ülya (Xudabəndə)
Dotəpə-i Ülya (fars. دوتپه عليا‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 302 nəfər yaşayır (54 ailə).
Doğanlı (Xudabəndə)
Doğanlı (fars. دوغانلو‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 95 nəfər yaşayır (20 ailə).
Doğudərə (Xudafərin)
Doğudərə (fars. دوگي درق‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 32 nəfər yaşayır (6 ailə).
Duraqlı (Xudabəndə)
Duraqlı (fars. دوراخلو‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 70 nəfər yaşayır (13 ailə).
Durmuşxanlı (Xudafərin)
Durmuşxanlı (fars. دورميشكانلو‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 481 nəfər yaşayır (98 ailə).
Dərani (Xudafərin)
Dərani (fars. داراني‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 295 nəfər yaşayır (66 ailə).
Dərbənd (Xudabəndə)
Dərbənd (fars. دربند‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 218 nəfər yaşayır (39 ailə).
Dərili (Xudafərin)
Dərili (fars. دریلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 429 nəfər yaşayır (84 ailə).
Dərinlik xulu
Dərinlik xulu— (lat. Neogobius bathybius) Xəzərin endemik növlərindəndir. Başı, demək olar ki, üstdən basıq deyil. Ancaq eni adətən hündürlüyündən çoxdur. İkinci bel üzgəcinin hündürlüyü arxa tərəfdə bir qədər azalır. Rostrumu azca sivriləşmişdir. Başının hündürlüyü enindən xeyli azdır. Qarın üzgəcləri anusa qədər çatmır, onun uzunluğu bədəninin uzunluğuna 7 dəfədən artıq yerləşir. Bel üzgəcinin qurtaracağında heç bir ləkə yoxdur. Bədəni yarımşəffafdır.
Dərəcik (Xudafərin)
Dərəcik (fars. دره جيك‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 106 nəfər yaşayır (31 ailə).
Dərəgəzi (Xudafərin)
Dərəgəzi (fars. دارآغزی‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 68 nəfər yaşayır (22 ailə).
Elman Xudazarov
Elman Aslan oğlu Xudazarov (d. 3 dekabr 1959, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — Rusiya Federasiyası Komi Respublikası Baş Nazirinin müavini. İqtisadi elmlər namizədidir. Elman Xudazarov 3 dekabr 1959-cu ildə Bakı şəhərində anadan olub. Kiyev Politexnik İnstitutunu "elektroakustika və ultrasəs texnikası" ixtisası üzrə bitirib. 1982-ci ildən - SSRİ Hərbi Dəniz üvvələrində zabit 1985-ci ildən - "İttifaqneftavtomatika" birliyinin Uxta idarəsində çilingər-quraşdırıcı, mühəndis-sazlayıcı 1987-ci ildən - "Usinskneft" NQÇİ-nin böyük mühəndisi 1988-ci ildən - "Arxanqelskneft"NQÇi-nin kommersiya məsələləri üzrə təis müavini 1993-cü ildən -"Usinsərzitəchizat" idarəsinin kommersiya direktoru 1994-cü ildən - "Korporasiya İFK" investisiya-maliyyə şirkətinin Usinsk filialının direktoru 1998-ci ildən - "Korporasiya İFK" idarə rəisi 1999-cu ildən - Rusiya Federasiyası Hökumət ianında Federal Borc Mərkəzi Komi Rsepublikası üzrə bölməsinin rəis müavini 2002-ci ildən - Rusiya Federal Əmlak Fondu Komi Respublikası üzrə idarəsində şöbə müdiri 2003-cü ildən - Rusiya Federal Əmlak Fondu Komi Respublikası üzrə idarəsində əmlak satış şöbəsinin müdiri. 2007-ci года - "Belkomur" ASC baş direktoru. Komi Respublikası Başçısının 19 sentyabr 2014-cü il sərəncamı ilə Komi Respublikası Baş Nazirinin müavini təyin edilib.
Fəqan Xudaverdiyev
Fəqan Xudaverdiyev (şəhid)
Fərəc Xuvəyyu mədrəsəsi
Fərəc Xuvəyyu mədrəsəsi — Xoy şəhərində 1127-ci ildə açılmış mədrəsə. Orta əsr mənbələri Azərbaycanın şəhərlərində fəaliyyət göstərən mədrəsələrlə yanaşı Xoydakı mədrəsə və orada fəaliyyət göstərən elm adamları haqqında məlumat verirlər. Bağdadda fiqhi Əbu İshaq Şirazidən və Əbu Səid əl-Mütəvəllidən öyrəndikdən sonra doğma Xoy şəhərinə qayıdan Əbur-Ruh Fərəc ibn Übeydullah ibn Xələf əl-Xoyi burada mədrəsə açaraq əldə etdiyi biliyi həmvətənlərinə öyrətmişdir. Mədrəsə 1127-ci ildə fəaliyyətə başlamışdı. Əl-Əsnəvi göstərirdi ki, Əbu-r-Ruh Azərbaycanın ürəyi kimi tanınırdı. Çoxlu alimin müəllimi olan Əbu-r-Ruh doğma şəhərində vəfat etmişdir. Bu mədrəsələr də bəzi digər mədrəsələr kimi, onun əsasını qoyanın adı ilə tanınırdı. Belə ki, Xoyda 1127-ci ildə əsası qoyulmuş “əl-Fərəc əl-Xuvəyyu” mədrəsəsi onu tikdirən Fərəc ibn Abdallah ibn Xələf əl-Xuveyyinin adı ilə məşhurlaşmışdı. Gəncə mədrəsəsi Ordubad mədrəsəsi Zaviyə mədrəsəsi Nizamiyyə mədrəsəsi (Gəncə) Beyləqan mədrəsəsi Marağa mədrəsələri Şamaxı mədrəsəsi Dəməşq Atabəylər mədrəsəsi Müstənsəriyyə mədrəsəsi Nərgiz Əliyeva. Orta əsrlərdə Azərbaycan alimlərinin elmi əlaqələri və tədris fəaliyyəti.
Fərəc yüzbaşı Xudayarlı
Fərəc yüzbaşı Xudayar yüzbaşı oğlu Xudayarlı (1839-?) - oba yüzbaşısı, xeyriyəçi, el ağsaqqalı. Fərəculla Xudayar yüzbaşı oğlu 1839-cu ildə Şuşa qəzasının Vərəndə sahəsinin Xudayarlı оbasında anadan оlmuşdu. Mоlla yanında оxumuşdu. Ailədə qısaca "Fərəc" çağrıldığından оbada da bu adla tanınmışdı. Atasından sоnra оbalarına yüzbaşılıq еtmişdi. Fərəc yüzbaşı Mahpəri xanımla və Xanımnisə xanımla evlənmişdi. Xanalı, Dünyamalı, Bəyalı, Əziz adlı оğulları, Hürü, Mələк və Zеynəb adlı qızları vardı. Fərəc yüzbaşının törəmələri Fərəcov, Fərəcli soyadlarını daşıyırlar. Ənvər Çingizoğlu. Yük üstü çadırlı, yük altı qatırlı oba: Xudayarlı, "Soy" dərgisinin özl nəşri, Bakı, 2005.
Fəzli İsfahani Xuzani
Fəzli İsfahani Xuzani (fars. فضلی اصفهانی خوزانی‎; 1592 – XVII əsr) — İran zadəganı, tarixçisi. O, Səfəvi xanədanının 1501-ci ildə I İsmayıl tərəfindən (1501–1524-cü illərdə hakimiyyətdə olmuşdur) qurulmasından I Abbasın (1588–1629-cu illərdə hakimiyyətdə olmuşdur) ölümünə qədərki dövrünü əhatə edən "Əfzal əl-Təvarix" salnaməsi ilə tanınır. O, həm də Səfəvi xidmətində məmur olmuş, 1616–1625-ci illərdə Bərdə və Kaxeti valisi olmuş Qaraçaqay xanın vəziri olmuşdur. Fəzlinin oğlu, "Tiraz əl-əxbar"ın müəllifi olan Nəcməddin Əhməd Xuzani Hindustanda moğol zadəganı Baqir Xanın qızı ilə evlənmişdir.

Digər lüğətlərdə