YOXUŞ

is.
1. Yolun dağa, təpəyə qalxan hissəsi; ümumiyyətlə, getdikcə yuxarı qalxan yer (eniş müqabili).
Dərənin o biri tayında yoxuşun başında bir atlı dayanmışdı. Ə.Məmmədxanlı.
Yollar uzun, yoxuş dar. B.Vahabzadə.

// Dik (yer), dikdir.
İndi yuvasından uçacaq quşlar; Min rəngə girəcək düzlər, yoxuşlar. S.Vurğun.
Bu anda töyşüyətöyşüyə yoxuşu dırmanan Heydərli Bayrama yanaşdı. M.Hüseyn.
Cığır [Nizamini] bir yoxuşa gətirib çıxardı. Ə.Məmmədxanlı.

// sif. Yuxarıya qalxan.
O indi evlərinə tərəf uzanan yoxuş bir cığırı dırmanırdı. A.Şaiq.

2. məc. Çətinlik, dar gün mənasında. Hər yoxuşun bir enişi olar. ( Ata. sözü ).

Sinonimlər (yaxın mənalı sözlər)

  • YOXUŞ dik — dikdir
  • YOXUŞ YOXUŞ (yolun dağa, tapaya qalxan hissəsi) Duzlu göldən sonra topuğacan quma bata-bata yoxuşu qalxıb yenə də sal qayaların üstünə çıxdılar (Elçin); DİK

Antonimlər (əks mənalı sözlər)

  • YOXUŞ YOXUŞ – ENİŞ Enişi, yoxuşu, düzü bir olub; Məramı, məqsədi, üzü bir olub (H.Hüseynzadə)

Etimologiya

  • YOXUŞ Əsli ağuş olub, eniş kəlməsinin antonimi kimi yaranıb. Ağ “yuxarı qalxmaq” deməkdir, ağuş isə “aşağıdan yuxarı gedən” anlamını əks etdirir
YOXSULLUQ
YOXUŞ-ENİŞ
OBASTAN VİKİ
Yoxuş dağı
Yoxuş dağı — Ordubad rayonu ərazisində dağ (hünd. 2364,4 m). Zəngəzur silsiləsinin suayırıcısındakı Yağlıdərə yüksəkliyindən (3825,9 m) cənub-qərbə ayrılan Girdəni qolunun qərb istiqamətli eyniadlı şaxəsində zirvə. Düylünçayın sol sahilində, Urmis kəndindən 1,8 km cənub-qərbdədir. Alt Eosenin İpr mərtəbəsinin yuxarı hissəsinə aid Kələki lay dəstəsinin vulkanogen-çökmə süxurlarından təşkil olunmuş şimal yamacları sıldırımlı, konusvari yüksəklikdir. Tektonik cəhətdən Zəngəzur qalxım zonasının cənub-qərb kənarında, Kilit-Kotam qalxımının mərkəzi strukturu olan Kilit-Ağrıdağ antiklinalının cənub-qərb qanadında yerləşir.
Tufanlı Yoxuşlar
Tufanlı Yoxuşlar — XIX əsrin ingilis şairə və yazıçılarından biri olan Emili Bronte-nin ölümündən bir il öncə 1847-ci ildə yayımlanmış tək romanıdır. == Məzmunu == Romanda iki əsas qəhrəman olan Cənab Hitkliff və Xanım Ketrinin qarmaşıq və dramatik həyat hekayələri ələ alınır. Hadisələr, başlanğıç anlarından etibarən bütün gedişata şahid olmuş Ellen Din adlı bir xidmətcinin dilindən Cənab Hitkliffin mülkünə kirayənişin olaraq gəlmiş "Lokvud" adlı bir gəncə nağıl edilir. Məlum olur ki, Cənab Hitkliff illər öncə Ketrinin atası Ernşo tərəfindən kimsəsiz bir uşaq olaraq tapılaraq evə gətirilir. Bu andan etibarən Hitkliff və Ketrinin dostluğu başlayır. Bir neçə il sonra bu dostluq məhəbbətə çevrilsə də Ketrin Edqar adlı başqa bir gənclə ailə qurur. Onlar bir neçə müddət ayrı qalsalar da Hitkliff Ketrini təzədən tapır. Ardınca Ketrin öz adını daşıyacaq bir qız övladı dünyaya gətirərkən ölür. Hadisələrin cərəyanı nəticəsində Hitkliff bu qızı öz oğlu ilə evləndirsə də sevdiyi qadının əcəlinə səbəb olduğu üçün son günədək ona düşmən münasibəti bəsləyir. Ketrinin ölümü ilə qətiyyən barışa bilməyən Hitkliff onun ruhuna səslənərək belə deyir: O gündən etibarən Hitkliff qəribə və əsrarəngiz hadisələr yaşamağa başlayır.

Digər lüğətlərdə