Çatmaq, yetişmək, irişmək. Kərəm deyər, axırına irilməz, Ərəb at yorulur, könül yorulmaz, Könül bir saraydı, sınar, hörülməz, Əzəli, sonrası köç olur
Çatmaq, yetişmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der: gəldi döyüş sorağı, Dalda irür müxənnətin durağı
Yiyə, sahib. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
1. Xoş, yaxşı. 2. Salamat yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Rəhmətliyin oğlu, sən bizdə bir islahat qoydun ki
Tapşırıq; sifariş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yazarsan namarda hay, ismarişi, Görmüşük baharı, seyr etdün qışı
Haqqın bütün adlarını özündə toplayan ad, Allah. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
ər. isim – ad, əzəm – ən böyük, ulu Duaların ən böyüyü, yalnız Peyğəmbərlərin bildiyi dua kimi də qeyd olunur
Həşərat. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Boş, sahibsiz. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bəyənmə, xoşa gəlmə, yaxşı, yaxud gözəl olduğunu söyləmə. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
1. Gələcək. 2. Gələn adamın qarşısına çıxma; qarşılama. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda 2-ci mənada işlənir
Daha, artıq, budur. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Gizli iş, əməl, kələk. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Hasan paşa başa düşməsin ki, biz onun işdəklərini bilmişik
İşıl-işıl, par-par. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Özü də işım-işım işıldayır, par-par yanırdı. (“Alı kişi”)
Bax: işım-işım. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Bax: eyş-işrət. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məclis qurduram həmişə, İşrətim, damağım ola!.. Əmliklər çəkdirəm şişə, Bir ağır yığnağım ola!
Budur, bax. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mənəm deyən, ey qoç igid, Geymişəm dəmir donnan mən. İştə, meydan əlləşəlim, Dönməzəm beşdən, onnan mən
Naz, qəmzə, şivə; qəmzəli baxış. Ə.Fəhmi naz sözünün sinonimlərini belə izah edir: “1) Əgər naz gözəlin hərəkətlərindədirsə, ona işvəli gözəl deyirlər
Naz, qəmzə, şivə; qəmzəli baxış. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Əli Fəhmi naz sözünün sinonimlərini izah edərkən qeyd edir ki, əgər naz gözəlin hərəkət
Qabırğa. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bax: izzətli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bax: qaftan.
Kağız. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bax: kəkil. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
fars. kakul 1. Bəzi quşların başında topa şəklində tük; at və bəzi heyvanlarda qulaqları arasından sallanan tük topası
fars. kakul Bax: kəkil. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Eyvazın üzünü güldür, Siyah kakili sünbüldür. Öldürürsən Koroğlunu öldür! (Gürc
Bax: kəl. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kal qoşub kotan əkməyən, Nanın süfrəyə tökməyən, Arının qəhrin çəkməyən Balın qədrini nə bilir?
Camış balası. Dialektlərimizdə camışın bir yaşa qədər olan erkək balası belə adlanır. Qarı özün saxlaya bilmədi, başladı Abdullaya yetim kalça kimi ba
Bax: kəllahı. Hər yana gedirsən çağır Allahı, Qatardan üzlüb olma kallahı, Müjdə versin Səlminaza Əmrahı, Bir itkincə qulun bulundu, durna!
fars. kəman Oxatan yay. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qaşların kamandır, kirpiyin almaz, Hər yandan oxlasan, yaram sağalmaz
Oxatan, oxla silahlanmış. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kamandar atar oxunu Al eylədim mən çoxunu. Qırat tökər nal-mıxını, Daşdı qalanın yolları
Mədən yeri, mədən; bir şeyin çox olduğu yer; mənbə, məxəz. Dastanlarda “bu dünya” mənasında da işlənir
Mədən yeri, mədən; bir şeyin çox olduğu yer // mənbə, məxəz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanlarda “bu dünya” mənasında da işlənir
Dastanlarda kan “bu dünya”, məkan “o dünya” mənasında işlənir. Saleh sövdəyər ondan soruşdu: – Oğul, haradan gəlib, haraya gedirsən? Qurbani dedi: – Ə
Bax: kənkan.
fars. kankən Əl ilə quyuqazan, quyuçu. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) O, Bayaziddə kankan İrzaqulu deyilən bir kişinin oğluydu
İşə yaramamaq, nəticə hasil olmamaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Nizədən də kar aşmadı. (”Koroğlu ilə Dəli Həsən”)
İş, peşə, məşğələ. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qoç Koroğlu öz karında, Yalan olmaz ilqarında. Çəkib Hələb bazarında, Səni qul deyib sataram
İşə yaramaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Tutulur məclisdə igidin yası, Kar görmür qılıncı, polad libası, Gəlib bic əyyamı, namərd dünyası, Mənmi qoc
Bax: kar aşmamaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səhər açılanda Xəlil paşa gördü beləliklə bir kar hasil olmayacaq
Zöhrə ulduzunun digər adı. Dan ulduzuna bənzəyir, çox zaman ondan seçilmir. Bir əfsanəyə görə, onu dan ulduzu hesab edərək yola çıxan karvan çovğuna d
Yunu döyüb basmaqla hazırlanan sıx qalın material. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəli Həsən əlini Qıratın belinə çəkib onu tumarladı, keçə yəhəri onun
Keçid. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Aşırımlar aşdılar, keçirimlər keçdilər, özlərini Ruma yetirdilər
Pişik. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Ceyran. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Böyük. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Axtarın Hələbi, gəzin Misiri, Bağlayın yolları, kəsin cəsiri, Əl-qola bağlayın, tutun əsiri, Səğirin kəbirə qatın
Minik heyvanlarının (adətən, dəvənin) üstündə düzəldilən örtülü yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Nigar xanımı atdan düşürüb kəcavəyə mindirdilər
Açıq-şabalıdı rəngdə at. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Özü də, deyirlər, bir kəhər at gətirib, bir kisə də qızıl
fars. kakul 1. Bəzi quşların başında topa şəklində tük; // at və bəzi heyvanlarda qulaqları arasından sallanan tük topası