is. [fars. dərd və ər. hal] klas. bax dərd 3-cü mənada. Kənarda durmaqla millətin ehtiyacını və dərd-halını bilmək olmaz
bax dərd-qəm
is. [fars.] Qəm, qüssə, kədər. Gülsümün yükü və dərd-qəmi gündəngünə artmaqda idi. Ə.Haqverdiyev
sif. Qəmli, qüssəli, kədərli
is. [fars. dərd və ər. qüssə] bax dərd-qəm. Laləzar çəmənlərində, soyuq bulaqlarında, layla çalan meşələrində bir qarış yer yoxdur ki, balaların orada
bax dərd-qəmli
is. [fars. dərd və ər. möhnət] bax dərd-qəm
is. [fars.] klas. Başağrısı, əziyyət, narahatlıq; qayğı, qeyd. Ey xuda, kim çəkər axırda gülabın bu gülün; Dərdisər dəfinə aləmdə bu dərman gülüdür
is. Başqasının dərdini, kədərini, ürək sirrini duyan, başa düşən, ona acıyan və kömək edən adam. Dərdini dərdbilənə söylə
is. Başqasının dərdini, halını düşünməyən, ona acımayan, kömək etməyən adam. Dərdbilməzlər qanar məni, heç bilməz; Dərd ilə doludur döşüm, ağlaram
sif. Azarlı, dərdli, xəstə, nasaz, zəif. Dərdəcər adam. Dərdəcər uşaq. □ Dərdəcər olmaq – dərdə düşmək, azara düşmək
is. [fars.] Başağrısı, dərd, qayğı
sif. Çoxlu dərdi, qayğısı olan; başıbəlalı, dərdli
[fars.] : dərdəst etmək köhn. – tutmaq, ələ keçirmək, yaxalamaq, həbs etmək. Caniləri dərdəst etdilər
bax dərd-dil. Qasid gəlcək, dərdi-dilin bilmişəm; Möhnətilə didəm yaşın silmişəm. Aşıq Pəri
bax dərdmənd
“Dərdirilmək”dən f.is
“Dərdirmək”dən məch
“Dərdirmək”dən f.is
“Dərmək”dən icb. Almaları dərdirmək
is. [fars.] Dərd çəkən, dərdi olan; dərdli. Olma xali dərdkeşlər söhbətindən, ey könül! Füzuli
sif. Dərdlənməyə, kədərlənməyə, iztirab çəkməyə səbəb olan, dərd artıran; dərdverici
“Dərdləndirmək”dən f.is
bax dərdlətmək
“Dərdlənmək”dən f.is
f. 1. Kədərlənmək, xiffətlənmək, dərdə düşmək, dərd çəkmək. Mən də dərdlənmişəm küskün səsindən; Bir əsrin o qanlı faciəsindən… S
“Dərdləşmək”dən f.is
qarş. Dərdlərini birbirinə söyləmək; ümumiyyətlə, baş-başa verib söhbət etmək. [Soltan bəy:] Daha bundan gözəl nə olmuş ola
“Dərdlətmək”dən f.is
f. Dərdə salmaq, dərdləndirmək
sif. 1. Dərdi, kədəri olan. Mehriban dərdli başını məzlumanə bir tərzdə qaldırıb yaşı yanaqlarına doğru axan gözləri ilə baxdıqda Səlimi gördü
zərf Qəmli, qüssəli, dərdli halda, qəmgin-qəmgin, yanıqlı-yanıqlı. Bəzən dərdli-dərdli yaşmaq altından; Solğun baxışınla sakit baxırsan
is. Dərdli adamın halı, ürəyində dərd olma
is. və sif. [fars.] klas. 1. Dərdi, kədəri olan, ürəyi dərdli. Saqi, mədəd et ki, dərdməndəm; Qəm silsiləsinə paybəndəm
sif. və zərf [fars.] 1. klas. Dərdli, kədərli, qüssəli, ələmli. Dərdnak könül. – Qeys onu görüb həlak oldu; Min şövq ilə dərdnak oldu
sif. və is. Heç bir dərdi, qayğısı olmayan. Dərdsiz adam. Çaylar daşdı, çağladı; Dərd üstdən dərd bağladı; Getdim dərdsiz yanına; O məndən çox ağladı
sif. Dərdi, qayğısı olmayan. Ömrün-günün dərdsiz-qəmsiz deyildi; Çox ananın dərdi sənə deyildi. M.Araz
is. Heç bir dərd olmadığı hal
bax dərd-bəla. Ey qan olan könül, niyə düşdün bu halə sən? Bais nədir bu dərdü-bəlayə həvaləsən? S.Ə
bax dərd-qəm. Aləmin dərdü-qəmindən xəbərin yox, Seyyid! Mən ki meyxanəni illərdi pənah eyləmişəm. S
klas. bax dərd-qüssə
klas. bax dərd(ü)-möhnət. Ömür keçdi, insaf eylə, sevdiyim; Nə müddətdi dərdü-möhnət çəkirəm. Q.Zakir
bax dərdləndirici
is. 1. İki dağ və ya təpə arasında, eləcə də düzənlikdə uzun dərin çuxur; vadi. Ey söyüdlü dərə, ey dumanlı dağ; Səfaya daldığım yerdir bu yerlər
is. Dərəli-təpəli yer, düz olmayan yer. [Cahangir bəy:] Onda dərətəpələr dolardı qaçaqla. N.Vəzirov. [Kosaoğlu:] Deyəsən, İmran da ona uyub
sif. Dərə-təpəsi çox olan, düz olmayan. Dərə-təpəli sahələr
is. Dərə və təpələr olan yer. Vaxtı ilə çılpaq dərə-təpəlik o yuxarı dağlıq hissə indi gül-çiçəyə bəzənmişdir
is. tar. Keçmiş zamanlarda bir neçə kənd üzərində hökmü olan iri torpaq sahibi. // Feodal. Hər şeydən əvvəl, Mirzə Fətəlini köhnə Şərq dövlət idarəsi