bax acıdil
bax acıdillik
sif. dan. Dildən kobud, qabadanışan
is. [fr.] Keçmişdə dördtəkərli poçt, ya minik arabası
sif. Birinin yanında eybi, nöqsanı, qüsuru, yaxud sirri olduğu üçün hal və hərəkətində inamı və cəsarəti olmayan; danışmağa, söz söyləməyə, yaxud etir
is. Birinin yanında eybi, qüsuru, nöqsanı, yaxud sirri olduğu üçün danışmağa, söz söyləməyə, yaxud etiraz etməyə haqqı olmadığını hiss etmə
is. 1. Nəyinsə uzunsov hissəsi. 2. köhn. Bəzək
sif. 1. Kənarı diliklər şəklində olan. Kənarı dilik-dilik süfrə. 2. Tikə-tikə, parça-parça. □ Dilik-dilik etmək – parça-parça etmək, tikə-tikə etmək
bax diligödək
“Dilikləmək”dən f.is
f. Dilik-dilik etmək, diliklər şəklinə salmaq. Haşiyə taxtasını dilikləmək. Paltar ətəyini dilikləmək
“Diliklənmək”dən f.is
məch. Dilik-dilik edilmək, diliklər düzəldilmək
“Diliklətmək”dən f.is
icb. Dilik-dilik kəsdirmək, diliklər düzəltdirmək. Yaylığı diliklətmək
sif. Diliyi, ya dilikləri olan. Dilikli yaxalıq. Ətəyi dilikli paltar. Dilikli qala divarları
bax diligödəklik
is. Uzununa dil kimi kəsilmiş parça, ya bu cür hissələrə ayrılmış bir şeyin hər parçası. Portağal dilimi
zərf və sif. Dilimlər halında, dilimlər şəklində. Dilim-dilim kəsmək. Dilim-dilim etmək. Qovunu dilim-dilim doğrayıb boşqaba yığmaq
“Dilimləmək”dən f.is
f. Dilim şəklində doğramaq, dilim-dilim kəsmək. Qarpızı, qovunu dilimləmək. – Hamı evin qabağında qoyulan və üstünə xalça salınan taxta əyləşdi, yemiş
“Dilimləndirmək”dən f.is
f. Dilim şəklinə salmaq, dilimləmək
“Dilimlənmək”dən f.is
məch. Dilim şəklində doğranmaq, dilim-dilim kəsilmək. Yarımkürəyə oxşayan qarpız parçasının biri dilimlənərək yeyilmişdi
“Dilimlətmək”dən f.is
icb. Dilim şəklində doğratmaq, dilim-dilim kəsdirmək
sif. Dilimi olan, dilim-dilim
sif. [fars.] köhn. İgid, qəhrəman, şücaətli
sif. 1. Mehriban, sevimli, qanıisti. Dilişirin uşaq. 2. Danışarkən bəzi səsləri, məs.: “s”-ni “ş”, “k”-ni “c” kimi tələffüz edən adam haqqında
is. Mehribanlıq, qanıistilik, sevimlilik
sif. İşində, hərəkətində heç bir nöqsan və qüsur olmadığını duyduğu üçün, işində müvəffəq olduğu üçün cəsarətlə danışmağa, iddialanmağa özünü haqlı bi
is. Dili uzun olma. □ Diliuzunluq eləmək – yerli-yersiz danışmaq, yaxud özünə aid olmayan söhbətə qarışmaq
sif. [fars.] klas. 1. Ürəkaçan, könülaçan, qəlbi sevindirən. Ey camalı günəş, zülfləri dilkeş; Cana saldın atəş, çıxanda sərxoş
is. bot. Bəzi növlərinin tərkibində rəng və dərman maddələri olan birillik və çoxillik ot bitkisi
bax dilbilən
“Dilləndirilmək”dən f.is
məch. Dillənməyə, danışmağa, söyləməyə məcbur edilmək; danışdırılmaq, dilə gətirilmək
“Dilləndirmək”dən f.is
icb. 1. Dillənməyə, danışmağa, söyləməyə məcbur etmək. Dərdliyə söz deməyin; Dərd onu dilləndirər. (Bayatı)
“Dillənmək”dən f.is
f. 1. Danışmaq, dilə gəlmək, ağzını açıb söz söyləmək. Sevincindən gözləri yaşaran ana dilləndi. S.Rəhman
“Dilləşmək”dən f.is
f. 1. Danışmaq, bir-biri ilə söhbət etmək. Ləzzət olur yar-yar ilə dilləşə; Hicran çəkib çiçəklənə, gülləşə
sif. 1. Ağzında dili olan. // Danışa bilən, danışmağa qadir olan. 2. məc. Dilavər, danışmaqda usta və cəsarətli
Bir sıra sözlərə qoşularaq, dil (2, 5 və 7-ci mənalarda) ilə bağlı mürəkkəb sifətlər düzəldilir; məs
sif. Şirin danışıqlı, xoş danışan, nəzakətli; dilli (2-ci mənada). İnanırıq, görürük ki, [Həsənağa] çox dilliağızlı gənc olduğu kimi, … hər bir hərəkə
bax dilli 2-ci mənada. [Əsmərdə] bir duyğu oyanırdı: Ziba kimi bacarıqlı, dilli-dilavər, zirək bir qız olmaq
is. Dillilik, dilavərlik. Katib, qızın zirək, dilli-dilavərliyi haqqında ilk zənninin doğru olmağından məmnun bir halda … asfalt yola baxdı