is. [yun.] tib. Qara ciyərin iltihabı
[lat. herbarius – bitkiyə aid] Qurudulmuş bitki kolleksiyası
is. k.t. Payızda şumlanıb dincə qoyulma. Qarğıdalıdan sonra əkilmiş buğdanın dəni herik edilmiş zəmidə yetişdirilən buğdanın dənindən ağır olur
is. [yun.] Kişi və qadın əlamətləri olan insan və ya heyvan
[yun.] İdeoqrafik yazı sistemində heca və ya səs bildirən fiqurlu işarə. Heroqlif yazısı. Heroqliflər müxtəlif sayda qrafik ünsürdən təşkil olunur
[xüs. is.-dən] fiz. Rəqs tezliyinin ölçü vahidi
[alm.] Qərbi Avropada yüksək zadəgan, knyaz titulu. // Belə titulu olan adam. // Orta əsrlərdə iri feodal
is. 1. Başında hersoq duran feodal dövləti. 2. Hersoq titulu
is. [ər.] 1. Hər hansı hesablamanın rəqəmlərlə ifadə olunan nəticəsi; say, miqdar. Əgərçi bizim qoşunumuz da hesab və ədəddə taifeyi-Osmaniyyədən kəm
is. Hesablama, siyahıyaalma yolu ilə bir şeyin miqdarını, sayını, ədədini müəyyənləşdirmə. Malları hesabaalma
sif. Hesablanması, sayılması mümkün olmayan; saysız-hesabsız, hesaba gəlməyən
is. Sayı-hesabı olmama; saysızlıq, hədsizlik
is. [ər. “hesab” söz. cəmi] 1. Öz işi, verilən tapşırığı yerinə yetirməsi, yaxud apardığı tədqiqatın nəticəsi və s
sif. Hər şeyin hesabına gedən, hesablamağı yaxşı bacaran, hesabını bilən. Hesabcıl adam
is. [ər. hesab və fars. …dar] Hesabdarlıq işçisi, mütəxəssisi. [Fərhad] bir il, iki il hesabdar, ferma müdiri, mühasib olmuşdu
is. 1. Hesablar üzrə əməliyyat uçotu aparılması; mühasibat (buxalteriya) uçotu. 2. Hesabdar vəzifəsi
sif. və zərf [ər.] dan. Düz, doğru, haqlı. Hesabi tələb. – [Teymur ağa:] Bu hesabi sözdür, amma yalqız bu ehtimal ilə xatircəm olmaq olmaz
“Hesablamaq”dan f.is. Hesablama işləri. Hesablamanın nəticəsi. // Sif. mənasında. Hesablamaq üçün olan hesablayıcı
f. 1. Hesablama işi aparmaq, sayıb yekunlaşdırmaq. Xərclədiyi pulu hesablamaq. Əməkgünlərini hesablamaq
“Hesablanmaq”dan f.is
“Hesablanmaq”dan məch. Layihənin xərci hesablandı. – Ulduzların həyatı milyard illərlə hesablanır… “Günəşin tarixi”
“Hesablaşmaq”dan f.is
qarş. 1. Çatası, çatmalı pulu tamamilə verərək və ya alaraq haqqhesabı qurtarmaq. – Bahadır ev yiyəsi ilə hesablaşıb, şeylərini gədəyə tapşırdı və özü
is. 1. Bir şeyi hesablamaqla, saymaqla, sayını müəyyən etməklə məşğul olan şəxs; sayıcı. Hesablayıcıların təlimat müşavirəsi
sif. Həddən artıq, çox, sayıhesabı olmayan. Dəhşətli, qüvvətli, hesabsız ləşkər; Şimaldan düz şərqə yürüş edirlər
sif. [yun.] Eyni cinsdən olmayan, müxtəlif tərkibli hissələrdən ibarət olan. Heterogen reaktor
is. Qüvvət, iqtidar, cismani enerji. Canında hey yoxdur. ◊ Heydən düşmək (kəsilmək) – gücdən düşmək, üzülmək, əldən düşmək
Çağırış və ya müraciət bildirən nida – ey, ay. [İskəndər:] Hey Zeynəb, vallah, fəndini duymuşam… Qonağın yolunda bu qədər çalışırsan ki, ərin Kərbəlay
əd. Bir şeyin daim, arasıkəsilmədən və ya tez-tez təkrarlandığını və ya çox davam etdiyini bildirir. Yağış hey yağır
is. Çiyindən, bəzən də atın tərkindən aşırılan kiçik xurcun. Tahir xalı kimi rəngbərəng iplərdən toxunmuş balaca dolu heybəsini çiyninə aldı… M
is. Kiçik heybə. Heybəciyi çiyninə salmaq
is. [ər.] Qorxu və eyni zamanda hörmət hissi oyandıran hal, görkəm. Çalışqan, namuslu Ayrım qızının üzündə kişilərə məxsus bir heybət vardı
sif. Heybət doğuran, hörmət hissi ilə bərabər qorxu hissi doğuran; zəhmli. Heybətli görkəm. Heybətli baxış
is. [ər.] 1. Hər hansı bir təşkilatın, kollektivin tərkibini təşkil edən adamlar toplusu; tərkib. Redaksiya heyəti
nida [ər.] Əfsus, təəssüf, heyif. Şeirsiz, nəğməsiz gəzib bir ara; Heyhat, oynamamış könlüm yerindən
əd. [ər.] bax təəssüf. Əfsus, qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyif cavanlıq! M.Ə.Sabir. Heyif, çiçəklərin ömrü az olur; Sənə çatanacan bəlkə sola
“Heyiflənmək”dən f.is
bax heyifsilənmək. Mən həmişə heyiflənərdim ki, təhsil etməmişəm. C.Məmmədquluzadə
“Heyifsilənmək”dən f.is
1. bax təəssüflənmək. Amma mən ona heyifsilənirəm ki, bu sözlər ərəbcə yazılıb və camaat qanmayacaq. C
is. [ər.] 1. Heykəltəraş tərəfindən daşdan, tuncdan və s.-dən hazırlanmış insan və ya heyvan surəti. Mərmər heykəl
is. [ər. heykəl və fars. …təraş] Heykəltəraşlıq əsərləri yaradan sənətkar. Azərbaycan heykəltəraşları monumental abidələr yaratmışlar
is. 1. Təsviri sənətin qazıma, yonma, kəsmə, yapma və ya tökmə üsulu ilə həcmli təsvirlər (heykəl, büst, barelyef və s
is. [ər.] Gözəl və ya əzəmətli bir şey qarşısında vurulmuşcasına çaşıb qalma; valeh olma. [Nigar xanım:] Eyvazım bənzər laçına; Sonalar heyran saçına
sif. Valehedici, məftunedici; ecazkar. Heyranedici mənzərə. Heyranedici musiqi. – …Böyük sənətkarların qəlbini həyəcanla döyündürmüş ecazkar el ədəbiy
1. is. Gözəl və ya əzəmətli bir şey qarşısında vurğuncasına valehlik. [Afşinin] Babəkə zillənmiş baxışlarında heyranlıq və çaşqınlıq bir-birini əvəz e
is. [Herat şəhərinin adından] Şərq muğamlarından birinin adı. Heyratı oxumaq. – Bir pərdə Çahargah, bir sim Heyratı; Bir ağız Dilqəmi gətirin mənə
1. is. Qeyri-adi, gözlənilməz, qəribə, anlaşılmaz bir şeydən, hadisədən çaşqınlıq halı; təəccüb. Usta Murtuz heyrətindən qayıdıb aşağı baxdı
sif. [ər. heyrət və fars. …amiz] Heyrət doğuran, qəribə, heyrətə salan, təəccüblə, gözlənilməz, heyrətəngiz
[ər. heyrət və fars. …əngiz] bax heyrətamiz. Nigar heyrətəngiz bir sima ilə baxdı, düşündü və böyük qardaşına fikrini açıq söyləməyə cəsarət eləmədi