Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • QƏNİMƏT

    is. [ər.] 1. Müharibədə düşməndən alınan hər cür şey. Atlı bölüklər meydandan çapıb keçərkən dünənki döyüşdə düşməndən qənimət aldıqları qara bayraqla

    Tam oxu »
  • QƏNİMƏTÇİ

    is. Hər şeyi qənimət bilən, fürsətdən istifadə edərək bir şey qoparmağa çalışan, cürbəcür yollarla öz işindən öz şəxsi xeyri üçün mümkün qədər daha ço

    Tam oxu »
  • QƏNİMƏTÇİLİK

    is. Hər şeyi qənimət bilmə, fürsətdən istifadə edərək, bir şey qoparmağa, cürbəcür yollarla öz işindən şəxsi xeyri üçün, mümkün qədər daha çox fayda g

    Tam oxu »
  • QƏNİR

    is. dan. Tay, misil, bərabər. [Zeynəb:] Yox, o, quş deyil, gəlindir. Özü də deyirlər, gözəl bir gəlin olub

    Tam oxu »
  • QƏNİRSİZ

    sif. dan. Tayı-bərabəri olmayan, misilsiz. El nağıllarında belə qızlara qənirsiz gözəl deyirlər. M.Hüseyn

    Tam oxu »
  • QƏNNADI

    is. Qənddən emal edilən hər növ şirniyyat. Qənnadı məmulatı. Qənnadı fabriki. – [Mirzə Qulam:] Yadımızdan çıxıb, – dedi, – burada bir yaxşı qənnadı ma

    Tam oxu »
  • QƏNNADIÇI

    is. Qənnadı (şirniyyat) hazırlamaqla məşğul olan adam; şirniyyatçı. Qəssab məsələni anlayıb, çobanı Şeytanbazara bir qənnadıçının yanına yollayır

    Tam oxu »
  • QƏNNADIÇILIQ

    is. Qənnadıçı sənəti, peşəsi. [Bakıda] əhalinin bir qismi də xırda ticarətlə – çayçılıq, kababçılıq, həlmaşıçılıq, qənnadıçılıqla məşğul olardı

    Tam oxu »
  • QƏNŞƏR

    is. Qarşı tərəf, ön tərəf; irəli, qabaq. Qapının qənşəri. Evin qənşərində. – Kəndlinin qənşərində bir sürü qaz; Bir çubuqla sürürdü çox saymaz

    Tam oxu »
  • QƏNŞƏRLƏMƏK

    f. Qabağa çıxmaq, qarşılamaq

    Tam oxu »
  • QƏNŞƏRLİK

    is. Önlük, döşlük

    Tam oxu »
  • QƏPİK

    is. [rus. копейка] Manatın ən kiçik ölçü vahidi. ◊ Qəpiyə güllə atmaq – heç pulu olmamaq. Bir qəpiyə dəyməz – heç bir qiyməti, dəyəri, əhəmiyyəti olma

    Tam oxu »
  • QƏPİK-QƏPİK

    zərf Qəpiklərdə, bir qəpikbir qəpik. Dama-dama göl olar, qəpik-qəpik yığılıb ağca manat əmələ gələr. N

    Tam oxu »
  • QƏPİK-QURUŞ

    is. Xırda pul, azacıq pul, əhəmiyyətsiz məbləğ. Gəlib-gedən məxluqa baş vururam; Bundan, ondan qəpikquruş alıram… A

    Tam oxu »
  • QƏPİKLİK

    is. Bir qəpik qiymətində olan. □ Bir qəpiklik – dəyərsiz, qiymətsiz, əhəmiyyətsiz şey haqqında. Bunun bir qəpiklik xeyri yoxdur

    Tam oxu »
  • QƏPİKPƏRƏSTLİK

    is. dan. Qəpikgüdmə, pulpərəstlik; xəsislik. Halva demək ilə ağız şirin olmaz, qəpikpərəstlik bizim evimizi yıxıb, gecə-gündüz vaxtbevaxt fikrimizzikr

    Tam oxu »
  • QƏRABƏT₁

    is. [ər.] 1. Qəriblik; yurdundan, vətənindən ayrı düşmə. Məgər zülflərindən bəhs edən sünbül; Düşər ayaqlara qərabət çəkər

    Tam oxu »
  • QƏRABƏT₂

    is. [ər.] 1. Yaxınlıq. 2. Qohumluq. [Teymur ağa:] Məgər mən ölmüşəm ki, səni vəzir özgəsinə verə bilə? Axır bu qərabətdən onun mənzuru nədir? M

    Tam oxu »
  • QƏRAİB

    [ər. “qəribə” söz. cəmi] bax qəribə. Suraxanıda əcaib və qəraib adlara rast gəlmək olardı. H.Sarabski

    Tam oxu »
  • QƏRAR₁

    is. [ər.] 1. Bir məsələni müzakirə etdikdən sonra, hamı tərəfindən çıxarılan nəticə; qətnamə. Qərar layihəsi

    Tam oxu »
  • QƏRAR

    is. [ər.] Durma, durum, sakit durma. // Aram, rahatlıq. Dilbər, sən gedəndən bəri könlümün; Nə səbri, sükutu, nə qərarı var

    Tam oxu »
  • QƏRARDAD

    is. [ər. qərar və fars. …dad] köhn. Qərar, qətnamə; hökm, rəsmi sərəncam, əmr. [Əziz bəy:] Mənim xatirimi istəyir və vədə edibdir ki, mənə xidmət rücu

    Tam oxu »
  • QƏRARGAH

    is. [ər. qərar və fars. …gah] 1. Qərar tutulan yer, dincəlmək yeri; ev, məskən. Məcnunun bəxtiyar və gənc yaşında; Axır qərargahı oldu biyaban

    Tam oxu »
  • QƏRARLAŞDIRILMA

    “Qərarlaşdırılmaq” dan f.is

    Tam oxu »
  • QƏRARLAŞDIRILMAQ

    məch. 1. Yerbəyer edilmək, yerləşdirilmək, yeri müəyyənləşdirilmək, sabitləşdirilmək. 2. Müəyyənləşdirilmək, qət edilmək, söz bir araya gətirilmək

    Tam oxu »
  • QƏRARLAŞDIRMA

    “Qərarlaşdırmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • QƏRARLAŞDIRMAQ

    f. 1. Yerbəyer etmək, yerləşdirmək, yerini müəyyənləşdirmək. // Sabitləşdirmək, möhkəmlətmək. 2. Müəyyənləşdirmək, müəyyən fikrə gəlmək, bir qərara gə

    Tam oxu »
  • QƏRARLAŞMA

    “Qərarlaşmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • QƏRARLAŞMAQ

    f. 1. Yerbəyer olmaq, yerləşmək, qərar tapmaq, sakin olmaq. Təzə mənzildə qərarlaşmaq. // Müəyyənləşmək, sabitləşmək

    Tam oxu »
  • QƏRARLI

    sif. Sabit, səbatlı, dözümlü, sözündə, qərarında möhkəm

    Tam oxu »
  • QƏRARNAMƏ

    is. [ər. qərar və fars. …namə] bax qərar1 1-ci mənada. İclasın qərarnaməsi

    Tam oxu »
  • QƏRARSIZ

    sif. 1. Aramsız, durumsuz, bir yerdə qərar tapa bilməyən; səbirsiz, dözümsüz. Qərarsız uşaq. 2. Səbatsız, davamsız, mütərəddid, dəyişkən, daim dəyişən

    Tam oxu »
  • QƏRARSIZLIQ

    is. 1. Aramsızlıq, durumsuzluq, səbirsizlik, dözümsüzlük; bir yerdə qərar tapa bilməmə. 2. Səbatsızlıq, davamsızlıq, dəyişkənlik, daim dəyişmə; mütərə

    Tam oxu »
  • QƏRAYİ

    is. [ər.] mus. Muğamatın bölündüyü hissələrdən birinin adı. “Əraq”dan sonra ilk mayəyə qayıtmaq tələb olunur

    Tam oxu »
  • QƏRB

    is. [ər.] 1. Dünyanın, günəşin batdığı cəhəti. Günəş şərqdən çıxıb qərbdə batır. // Şərqə müqabil olan səmt, cəhət

    Tam oxu »
  • QƏRBÇİ

    is. tar. Qərbçilik tərəfdarı (bax qərbçilik)

    Tam oxu »
  • QƏRBÇİLİK

    is. tar. Rusiyada təhkimçilik üsulunun pozulması dövründə ortaya çıxaraq, Rusiyanın Qərbi Avropa kimi kapitalizm inkişafı yolu ilə getməsi ideyasını m

    Tam oxu »
  • QƏRBİ

    sif. [ər.] Qərbə mənsub, günbatana mənsub və aid olan. Qərbi Avropa. Qərbi Sibir

    Tam oxu »
  • QƏRBİYYUN

    is. [ər.] köhn. 1. Qərb məmləkətləri əhalisi, qərblilər, avropalılar. 2. Qərb mədəniyyəti tərəfdarı (bax qərbçi)

    Tam oxu »
  • QƏRBLİ

    is. və sif. Qərb ölkələrinin birində doğulub yaşayan adam. Bəlkə də bir; Qərbli qonaq; Deyərdi ki, insana bax! M

    Tam oxu »
  • QƏRƏNFİL

    is. Rəngbərəng növləri olan ətirli gözəl bir çiçək. Qərənfil bağçanın yaraşığıdır. – Səni kimdir sevən bica, qərənfil! Sənə mən aşiqi-şeyda, qərənfil!

    Tam oxu »
  • QƏRƏNFİLÇİÇƏKLİLƏR

    cəm bot. Birillik ot və yarımkol bitkilər fəsiləsi

    Tam oxu »
  • QƏRƏNFİLLİK

    is. Çoxlu qərənfil bitən yer

    Tam oxu »
  • QƏRƏZ₁

    is. [ər.] 1. Məqsəd, niyyət, məram …Bu qələçələri təmir etməkdən qərəz bu idi ki, taifeyi-Xəzər Dərbəndə qələbə və təsəllüt edə bilməsinlər

    Tam oxu »
  • QƏRƏZ₂

    ara s. [ər.] Xülasə, sözün qısası (bəzən “ki” bağlayıcısı ilə birlikdə). Qərəz, Koroğlu çobanın paltarını alıb geyindi, çomağını da əlinə alıb obaya t

    Tam oxu »
  • QƏRƏZKAR

    sif. [ər. qərəz və fars. …kar] bax qərəzli. Qərəzkar oxudu axşamımızın; Uzaq məqsədini dan yerimizdən

    Tam oxu »
  • QƏRƏZKARANƏ

    zərf [ər. qərəz və fars. …karanə] Qərəzlə, qərəzkarlıqla, bədxahlıqla, pis məqsədlə, pis niyyətlə. İnsan dünyaya gəlir, təbiətin xain dayələri əlində

    Tam oxu »
  • QƏRƏZKARLIQ

    bax qərəzlilik. Pənahəli bəy Nadir şahın ona olan qorxunc baxışlarından və qərəzkarlıqla (z.) etdiyi rəftarından başa düşdü ki, o mütləq belə bir … ca

    Tam oxu »
  • QƏRƏZLİ

    sif. Qərəzi, ədavəti olan, gizli bir məqsəd və niyyəti olan; bədxah. [Hikmət İsfahani:] Qərəzli dost biqərəz düşməndən pisdir… M

    Tam oxu »
  • QƏRƏZLİK

    is. dan. bax qərəz1 2-ci mənada

    Tam oxu »