sif. [fr. souverain] Beynəlxalq hüquqda: ali hakimiyyəti təmsil edən, öz dövlətinin daxili və xarici işlərində tamamilə müstəqil olan, başqa dövlətin
is. Müstəqillik, öz dövlətində hökmran olma, başqa dövlətlərdən asılı olmama; hakimiyyət hüququ. [Asiya ölkələri] müstəqil milli xarici siyasətlərini
is. Çimmək üçün daş və s. ilə axar suyun qarşısı tutulan yer; gölməçə. Suyacaq qayırıb səndə yay günü; Nə qədər çimmişəm mən sərin-sərin
is. Gəmi burnunun suyu yaran hissəsi
is. Binanın və s.-nin altında suyun axıb getməsi üçün balaca yol; arx. Ev sahibi qapısını bağlamışdısa da, altındakı suyolunu açıq buraxmışdı
sif. Gözə xoş gələn, yapışıqlı, yaraşıqlı, gözəşirin, qanışirin. Suyuşirin qız. Suyuşirin uşaq. – [Eyvaz] suyuşirin, çevik bir oğlan idi
is. Suyuşirin adamın xassəsi, yapışıqlılıq, qanışirinlilik
is. bot. Sulaq yerlərdə bitən çiçəkli su bitkisi. Suzanbağı fəsiləsinin nümayəndələri durğun və ya yavaş axan sularda bitən qədim (relikt) bitkilərdir
is. [ər.] Səhər erkən çağı, günün başlanğıcı, günün ilk saatları; səhər, sabah. Sübh tezdən. Sübh saat beşdə
[ər. sübh və fars. şam] klas. bax səhər-axşam
is. [ər.] Hər hansı bir şeyin həqiqiliyini, düzlüyünü göstərən fakt, mülahizə, müddəa, dəlil. [Almaz:] [Kəndin ağalarının] əlində sübut var
sif. Sübutu, dəlili olan
sif. Heç bir sübutu, dəlili olmayan, sübut edilə bilməyən. Sübutsuz ittiham. Sübutsuz iddialar
is. Heç bir dəlili, sübutu olmama, sübut edilə bilməyən şeyin halı
is. 1. Balalarını yedirib bəsləmək üçün qadınların və məməli heyvanların məmələrindən gələn ağ, qidalı maye
is. Südlüsıyıq, südlüaş
is. 1. Südsatan adam. Oba içində gəzinirdim. O gün südçülərdən biri şəhərə çox tez qayıtmışdı. A.Şaiq
is. 1. Südçünün işi, peşəsi. Südçülük eləmək. 2. Süd məhsulları hazırlama. Südçülüyün inkişafı
is. Süd tökmək üçün qab
sif. Eyni anadan süd əmən uşaqlardan hər biri; süd qardaşı (bacısı)
sif. Bir-birinin dalınca doğulan. Südəcər uşaqlar. – [Pəri nənə:] [Hümmətin] bir böyük külfəti vardır
sif. 1. Döş əmən, süd əmən; körpə, çağa. [Ceyran:] Qucağındakı südəmər uşağını nə etsin? S.Hüseyn. …[Fotoqraf] südəmər uşaq tutan qadın gördükdə diksi
is. 1. Süd məhsulları hazırlanan və saxlanılan yer, bina. Heyvandarlıq fermalarında tikilən köməkçi binalar: yem sexi və ya yem mətbəxi, qüvvətli yeml
is. bot. İçində süd kimi ağ maye olan bitki növü
sif. 1. Yaxşı süd verən, südü çox olan. Südlü inək. Südlü qoyun. 2. Südlə bişirilmiş, südlə hazırlanmış, südlə qarışıq
bax südlüplov. Aşpaz aşpazlığını artırıb, südlüaşa soğan doğrayır. (Məsəl)
is. Süd vermək üçün yetişdirilən, südverən, sağmal. Südlük cins
is. Ev heyvanlarının bu və başqa miqdarda südvermə qabiliyyəti. Heyvanların yüksək südlülüyü. Bu inək öz südlülüyü cəhətdən başqalarından fərqlənir
is. Südlə hazırlanan plov; südlüaş. Südlüplov yeyildikdən sonra süfrə yığılır. H.Sarabski. [Ramazan] nahar üçün hazırlanmış südlüplovu ləzzətlə yeyib,
is. Südlə düyüdən hazırlanan duru xörək; südaşı. Nəriman əllərini yuyub otağa girəndə, anası onun qabağına bir boşqab südlüsıyıq qoydu
bax südçü
sif. [ər.] köhn. Zahir olma, hasil olma, çıxma, baş vermə
bax südlü 1-ci mənada. Südverən inək
bax kəhkəşan
sif. [fars.] köhn. Deşilmiş, dəlinmiş
is. 1. Yemək stolunun üstünə, yaxud yerə salınan xüsusi parçadan tikilmiş örtük. Kətan süfrə. Tikməli süfrə
is. [ər. “səxr” söz. cəmi] Yer qabığının tərkib hissəsini təşkil edən, müəyyən dərəcədə sabit tərkibli mineral
[fr.] Ümumi bədii qayə və ya proqram cəhətdən eyni olan bir neçə müstəqil hissədən ibarət musiqi əsəri
[fr. sujet] 1. Ədəbiyyatda: əsərdə iştirak edən surətlərin xarakterlərini açıb göstərən və əsərin əsas konflikti ilə bağlı olan hadisələrin məcmusu; m
is. [ər.] 1. Gəmidə, avtomobildə, təyyarədə və s.-də istənilən istiqamətə yönəlmək üçün hərəkəti idarə edən qurğu
is. 1. Gəmidə sükanı idarə edən dənizçi. 2. məc. Rəhbər, başçı, idarə edən. [Almaz:] Bir də, yoldaşlar, sovet sədri kənddə ictimai işlərin sükançısı o
is. [ər.] klas. Sakitlik, asayiş, aram, iztirabsızlıq. Qurd-quş dəxi girmiş aşiyanə; Çökmüş də ağır sükun cahanə
is. [ər.] 1. Sakitlik, aram, asayiş, rahatlıq. Yandıraram sükutu da, sükunəti də; Qəlbimi alovlandıran yaşamaq-yaratmaq gözüylə
is. [ər.] 1. Susma, danışmama, dinməmə. // Sakitlik. Bir qədər sükutdan sonra Tahir söhbətin mövzusunu dəyişdi… M
is. [ər.] Düşmə, aşağı enmə, yıxılma, dağılma. Təhkimçilik üsulunun süqutu. Roma imperiyasının süqutu
is. [ər.] Qohumluq və varislik hüququna əsasən taxtda ardıcıl surətdə birbirini əvəz edən, eyni soydan olan padşahlar, hökmdarlar sırası
sif. [fars.] köhn. 1. Bərk, sərt, qatı. 2. Hissiz, heç nədən təsirlənməyən
is. [ər.] köhn. Sülalə, nəsil
is. [ər.] Güclü zəhər; dezinfeksiya vasitəsi kimi boya istehsalında və s.-də işlədilən ağ toz