qoş. köhn. klas. İçində, içərisində. Bağ içrə. Ev içrə. – Mən bülbüli-baği-firqətəm, zar; Amma qəfəs içrəyəm giriftar
sif. İçi olmayan, içi boş; ləpəsiz. İçsiz fındıq. // İçi, astarı olmayan. İçsiz çul
is. [ər.] 1. Hər hansı bir iş (dövləti, elmi, ictimai, ticarət, təsərrüfat və s.) sahəsinə baxan, müəyyən ştatı, müdiriyyəti olan təşkilat
1. is. İdarə edən, rəhbərlik edən, müdir. 2. sif. Evi yaxşı idarə edən, qənaətçi, qənaətcil, təsərrüfatçı, israfçı olmayan; idarədar
is. Rəsmiyyətçilik, quru rəsmiyyət. Təchizat təşkilatlarının işində də idarəçilik halları çoxdur. (Qəzetlərdən)
[ər. idarə və fars. …dar] bax idarəçi 2-ci mənada
is. köhn. 1. Evi yaxşı idarə etmə, qənaətçilik. 2. bax idarəçilik. O fikirləşirdi: – Bəzi yerlərdə bəzi mühərrirlər kağızpərəstliklə idarədarlığa nədə
f.sif. dilç. İdarə əlaqəsində tabeedici tərəf (söz)
is. 1. İdarə edən, başçılıq edən, rəhbərlik edən, rəhbər. İdarəedici partiya. 2. tex. İşlədən, hərəkətə gətirən, bir mexanizm və s
bax idarəolunan 1-ci mənada. İdarələnən qurğu
“İdarələnmək”dən f.is
f. İdarə edilmək, hərəkəti, işi idarə olunmaq
is. Müxtəlif idarələr arasında olan, aparılan, cərəyan edən. İdarələrarası yazışma
sif. 1. İdarə edəni, başçısı olan. 2. bax idarəçi 2-ci mənada
sif. 1. Hərəkəti, işi idarə oluna bilən. İdarəolunan raket. İdarəolunan təyyarə. İdarəolunan mərmi. 2
sif. 1. Rəhbəri, başçısı, idarə edəni olmayan. İdarəsiz ailə. 2. İsrafcıl, qənaətə riayət etməyən
[ər.] 1. sif. Çirkin, kifir, eybəcər. Rədd ol qapıdan, ağlama zar-zar, dilənçi; Vaqqıldama bayquş kimi, idbar dilənçi
is. Çirkinlik, kifirlik, eybəcərlik
is. [ər.] köhn. din. Ərindən boşanan və ya əri ölən qadının təkrar ərə gedə bilməsi üçün şəriətcə gözləməli olduğu vaxt (100 gün)
is. [ər.] 1. Tələb. [Ağamərdan:] Siz də mənim yerimə razı olub, hakimi-şər yanına adam göndərib bildiribsiniz ki, Hacı Qafur tapşırdığı pulu onun bacı
is. 1. Birindən iddiası olan, bir şeyi istəməyə, tələb etməyə əsası olan adam. 2. Böyük iddiası olan adam, özü haqqında böyük fikirdə olub, bunun başq
“İddialanmaq”dan f.is
f. Təşəxxüslənmək, özünə güvənmək, lovğalanmaq
sif. Özü haqqında böyük fikirdə olan, təkəbbürlü, təşəxxüslü, özünə çox güvənən, lovğa. İddialı adam
is. Özü haqqında böyük fikirdə olma; mütəkəbbirlik, təşəxxüslük, lovğalıq, özünə çox güvənmə
sif. 1. Heç bir iddiası, tələbi olmayan. İddiasız qız. – Qaraş üzüyola, başıaşağı, söz qaytarmayan, həlim xasiyyətli idi
is. 1. İddiası, tələbi olmama. 2. Sadəlik, təkəbbürsüzlük, təvazökarlıq
is. [fr.] 1. Ən yüksək məqsəd; qayə, amal. Yüksək ideallar uğrunda mübarizə. – Yazıçının yüksək idealı işıqlı bir ulduz kimi bizi irəliyə səsləyir
is. [fr.] 1. İdealist fəlsəfə tərəfdarı. İdealist sistemlər. Fəlsəfə tarixində obyektiv idealist təlimlər ilk əvvəl Şərqdə meydana gəlmişdir
zərf İdealist nəzəriyyə əsasında, idealist kimi, idealistə xas bir şəkildə. Məsələni idealistcəsinə izah etmək
is. İdealizm mahiyyətində olma, idealizmə aid olma, idealist ruhda olma; xəyalpərvərlik, xülyaçılıq
[fr.] : idealizə etmək – bir şeyi, həqiqətdə olduğundan daha yaxşı bir şəkildə təsvir etmək, göstərmək; əsassız yerə şişirtmək, tərifləmək, ideal bir
is. [fr. əsli yun.] 1. Ruhi olanın, qeyri-maddinin birinciliyi və maddi olanın ikinciliyi prinsiplərindən çıxış edən fəlsəfi cərəyan
“İdeallaşdırılmaq”dan f.is
məch. İdealizə edilmək (bax idealizə)
“İdeallaşdırmaq”dan f.is
f. İdealizə etmək (bax idealizə)
sif. [lat.] Eyni, birmənalı
sif. dilç. İdeoqrafiyaya əsaslanan, ideoqrafiyaya aid olan. İdeoqrafik yazı
[yun.] dilç. İdeoqramlar vasitəsilə yazı
[yun.] dilç. Bu və ya digər dildə səsləri deyil, bütöv məfhumu ifadə edən şərti yazı işarəsi
is. [yun.] İctimai şüurun müxtəlif formalarında – fəlsəfədə, siyasətdə, hüquqda, əxlaqda, incəsənətdə, dində ifadə olunan ideyalar, təsəvvürlər, məfhu
sif. İdeologiyaya aid olan, ideologiya ilə bağlı olan; məfkurəvi. İdeoloji məsələ. İdeoloji mübarizə
is. Hər hansı bir ictimai sinfin, qrupun, cərəyanın ideologiyasını ifadə və müdafiə edən adam. Proletariatın ideoloqları
[yun.] 1. İnsan şüurunda varlığı (həqiqi və ya yanlış şəkildə) əks etdirən və onun bizi əhatə edən mühitə münasibətini ifadə edən anlayış, təsəvvür
isteh. “İdeya”dan kiç. Vecsiz, mənasız, boş ideya, fikir
sif. Qabaqcıl ideyası olan, bu ideyalar uğrunda mübarizə edən, bunları təbliğ edən, yayan. Yüksək ideyalı əsərlər
is. Yüksək, qabaqcıl ideyada olma. Milli ədəbiyyatın yüksək ideyalılığı. İncəsənət əsərlərində yüksək ideyalılıq uğrunda mübarizə
sif. İdeyası olmayan, ideyadan məhrum; prinsipsiz. İdeyasız əsər. // Məsləksiz, məfkurəsiz, qayəsiz