ərəb əlifbasının ilk iki hərfinin adı
Əlifba.
Alimdən dərs aldım əlif-bey üçün,
Sürahilər düzülübdü mey üçün,
Dəli könül, qəm çəkirsən nə üçün?
Qəmli günün şad günü var yanınca.
(“İrvahım”)
Əlif Hacıyev
Əlif Hacıyev (24 iyun 1953, Xocalı, DQMV – 26 fevral 1992, Xocalı) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Xocalı soyqırımı şəhidi.
Əlif Hacıyev 1953-cü il iyunun 24-də Xocalı şəhərində doğulmuşdur. O, ailənin üçüncü övladı idi. Uşaqlıqdan çörək qazanardı və balıq tutardı.
1970-ci ildə məktəbi bitirərək, Xankəndi şəhərində sürücülük peşəsinə yiyələnmişdir. 1971-ci ildə ordu sıralarına çağırılmışdır. Hərbi xidməti Minsk şəhərində keçmişdir. 1973-cü ildə ordudan tərxis olunaraq, Xankəndi Avtonəqliyyat Müəssisəsində sürücü işləmişdir. 1974–1984-cü illərdə Belorusiya DİN-nin və Azərbaycan SSR DQMV-nin daxili işlər orqanlarında müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir. 1976-cı ildə SSRİ DİN-nin Frunze adına Xüsusi Orta Milis məktəbinə daxil olmuşdur.
Əlif Piriyev
Əlif Piriyev (10.01.1922 - 20.04.1986) - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
10 yanvar, 1922-ci ildə Neftçala rayonu Z.O.Qoltuq kəndində anadan olmuşdur. Əmək fəaliyyəti dövründə neft sahəsində operator, sonralar sərnişindaşıma- nəqliyyat sahəsində işləmişdir.
1938-ci ildə 26 Bakı komissarı adına qəsəbədəki neft mədənində neftçıxarma operatorının köməkçisi kimi fəaliyyətə başlamışdır. 1941-ci ilin iyulunda cəbhəyə gedib müharibənin ilk günündən başlayaraq Şimali Qafqaz cəbhəsinin tərkibində alman-faşist işğalçılarına qarşı qəhrəmancasına döyüşmüşdür. Novorasiski yaxınlığında Kiçik torpaqda vuruşmuş, dəfələrlə kəşfiyyatda olmuş, Kerç desantının tərkibində Krım torpağına çıxarılmış bu döyüşlərdə dəfələrlə yaralansa da sağalan kimi döyüş meydanına qayıtmışdır. Krımın azad edilməsi uğrunda gedən döyüşlərdə göstərdiyi mərdlik və igidliyə, Sapundağa hücum zamanı şəxsi qorxmazlığı və qəhrəmanlığına görə Əlif Piriyev Sovet İttifaqı qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür. Müharibədən sonra uzun illər Azərbaycan SSR Avtomobil Nəqliyyatı Nazirliyinin Bakı sərnişin daşımaları istehsalat birliyi sistemində çalışmışdır. 1986-cı ildə vəfat etmişdir. Neftçala şəhər parkında büstü, şəhərdə adını daşıyan küçə vardır.
Böyük Vətən müharibəsinədək (1941–45) Neftçalada neft mə‘dənlərində işləmişdir.
Əlif məqsurə
Əlif məqsurə (ərəb. الألف المقصورة, "qüsurlu əlif") — ərəb əlifbasında hərf. Qadın cinsi sözlərin sonunda əlif (ا) əvəzinə istifadə olunur. Forması, ye (ي) hərfinin nöqtəsiz halıdır (ى, ى). Uyğur, qazax, qırğız kimi bəzi türk dillərinin ərəb qrafikalı əlifbalarında "i" səsini təmsil edir.
Əlif Eylül
Qurdlar Vadisi, Qurdlar Vadisi Terror və Qurtlar Vadisi Pusqu teleseriallarında Necati Şaşmaz və Raci Şaşmaz canlandırdığı obraz. (1–97)
Qurdlar Vadisi teleserialında Özgü Namal tərəfindən canlandırılmış obraz. (1–97)
16 fevral 1979-cu ildə doğulub. Gənc yaşda atasını itirib. O, anası Ayşə Eylül və qardaşı Ərən Eylül ilə həyat mübarizəsi apararkən Əli Candan ilə tanış olub. Əli Candan ilə lisey illərindən bəri sevgili olan gənc qadın onun qəfil ölümü ilə sarsılmışdır.
Daha sonra Polad Ələmdarla qarşılaşıb və özünü mafiyanın içində tapıb. Bütün bu çaşqınlıq içində təxmin edə bilmədiyi; Əli Candan və Polad Ələmdarın eyni adam olması idi.
Elif nə qədər Əliyə sadiq qalmaq istəsə də, Polad onun ağlını başından almışdı. Polad Ələmdara onun əslində keçmiş sevgilisi olduğunu bilmədən yenidən aşiq olur, amma sevgilərinin arasında həmişə üçüncü şəxs olur; Əli Candan.
Bey Yuymin
Yuy Min Pey (çin. 貝聿銘, ing. Ieoh Ming Pei; 26 aprel 1917[…], Quançjou, Çin Respublikası – 16 may 2019[…], Manhetten, Nyu-York, ABŞ) — Amerikalı memar, Massaçusets Texnologiya İnstitutunda və Harvard Universitetində Valter Qropiusun sinifdə təhsil alıb. "Mies van der Rohe" beynəlxalq tərzinin ənənələrini davam etdirir. Pritzker mükafatının ilk 5 qalibindən biri. Lyudviq Mis van der Roenin "Beynəlxalq stil" ənənəsini dəvam etdirmək üçün. İlk 5 Pritsker mükafatçılardan biri.
Boulari Bey
Boulari Bey və ya Baye de Boulari — Yeni Kaledoniyanın cənub-qərbində yerləşən körfəzdir. Bu buxta şərqdə Numeanın su sahəsini formalaşdırır.
Kips Bey
Kips Bey (ing. Kips Bay, sözbəsöz tərcümədə "Kipsin buxtası" deməkdir) — Nyu-York şəhərinin Manhetten borosunun şərq hissəində yerləşən kvartal. O, şimaldan 34-cü küçə, şərqdən İst-River, cənubdan Şərqi 27-ci və/və ya 23-cü küçələr və qərbdən Üçüncü prospekt ilə əhatələnib.
Kips Bey 10010 və 10016 əsas poçt kodları ilə Manhettenin 6-cı bölgəsinin bir hissəsidir. Nyu-York Polis Departamentinin 13 və 17-ci bölmələri tərəfindən patrul edilir.
Lyu Bey
Lyu Bey (çin. ənən. 刘备, sadə. 劉備), (161—223) — Çin ərazisində Üç çarlıq dövründə Şu çarlığının birinci hökmdarı və Şu sülaləsinin banisi.
== Həyatı ==
220-ci ildə sonuncu Han imperator hakimiyyətdən Veylər tərəfindən uzaqlaşdırıldıqdan sonra Lyu Bey bi əqəba kimi Han sülaləsi ailəsini öz tərəfinə çəkərək onlara itirilmiş hakimiyyət və ərazilərin qaytaracağını vəd edir. 221-ci ildə özünü yenidən qurmuş olduğu Han dövlətini imperatoru elan edir. Çin tarixində bu dövlət həm də Şu Han kimi tanınır. Bundqn iki il sonra Lyu Bey Sun Çyuanın üzərinə itirilmiş Hunan və Hubey əyalətlərini geri qaytarmaq məqsədilə yürüş edir. Yürüş uğursuz olan Lyu Bey geri paytaxta çəkilərkən yolda 223-cü ildə vəfat edir. Vəsiyyətinə əsasən oğlu Lyu Şan onun yerini tutur.
Maisa Bey
Maisa Bey (1950, Ksar əl-Buxari[d], Medea vilayəti[d]) — Əlcəzair yazıçısı.
== Həyatı ==
Maisa Bey 1950-ci ildə Əlcəzairin Ksar əl-Buxari şəhərində anadan olub və Sid Bel Abbes Universitetində fransız dili tədris edir. Maissa Bey müxtəlif ölkələrdə mədəni tədbirlərin təşkil edilməsi ilə məşhurlaşıb. O, “Əlcəzair xəbərləri”, “Dağlara çəkilin”, “Mavi, ağ, yaşıl” kimi romanların müəllifidir.
Maykl Bey
Maykl Bey (17 fevral 1965, Los-Anceles, Kaliforniya) — amerikalı kino rejissor və prodüser.
== Həyatı ==
Çəkdiyi filmlər arasında "Qaya", "Armageddon" (1998, ən yaxşı rejissorluğa görə Saturn mükafatı), "Pyörl-Harbor", "Ada" və "Transformerlər"dir. Prodüserləşdirdiyi filmlər arasında isə "Benzin mişarı ilə Texas qırğını" və "Cümə, ayın 13-ü" (2009), "Quşlar" (2009) və "Qarağac küçəsində dəhşət" (2010) trillerləri var.
Monteqo-Bey
Monteqo-Bey — Yamaykanın şimal-qərbində, Karib dənizin sahilində yerləşən kurort. Əhalisi 80 min nəfər (2010) olan şəhər Sent-Ceyms dairəsinin inzibati mərkəzidir. Beynəlxalq turizm; iri hava limanı.
Əlif (teleserial, 2014)
Kiçik Əlifin ağır həyatını mövzu alan serial Əlifin doğma atasının evinə bəsləmə kimi getməsilə başlayıb. Fermada Kənanın həyat yoldaşı Arzu Buna yaxşı Baxmırdı. Fermada Ayşə və Tarıq Əlifi Arzunun pisliyindən qoruyurlar. Ancaq sonra Tarıqın şübhəli ölümü, daha sonrada Ayşənin ölümü Əlifi yalnız buraxmışdır.
Berç-Bey (Vaşinqton)
Berç Bey (ing. Birch Bay) — ABŞ-nin Uatkom əyaləti, Vaşinqton ştatında siyahıyaalınma üçün müəyyənləşdirilmiş yaşayış məntəqəsi. 2010-cu il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına əsasən yaşayış məntəqəsinin əhalisi 8413 nəfər olmuşdur.
== Tarixi ==
Hələ on min il əvvəl Sahil Salişləri yayda burda dəniz məhsulları əldə etməyə gəlirdilər. Sahil Salişlərinin qədim yurdu olan bu ərazini Lummi dilində "Straf-a-wa", yəni molyuska yer adlanırdı. Çünki onlar burada molyuskaları qurudub və hisə verərək qışa azuqə toplayırdılar. 1792-ci ildə ərazidə ekspediya aparan Britaniyalı Corc Vankuver (1758-1798) ərazini İngiltərə ərazi olaraq elan etdi. Onun botaniki bu ərazidə çox miqdarda ağcaqayın olduğu üçün ərazini Berç Bey adlandırdı. 1871-ci ildə Çarles Voqt ərazini qeydə aldıraraq burada yaşamağa başladı. 1870-ci illərin axırlarında burada daimi yaşayış məskənləri əmələ gəlməyə başladı və əhali sayı artmağa başladı.
Hobart Bey (Alyaska)
Hobart Bey — Amerika Birləşmiş Ştatlarının Alyaska ştatına məxsus yaşayış məntəqələrindən biridir. ABŞ siyahıyaalma bürosunun 2010-cu il məlumatına əsasən yaşayış məntəqəsində 1 nəfər sakin yaşayır.
Yaşayış məntəqəsi 1889-cu ildə Hobart Bey olaraq adlandırılıb. Əhalisi son illərdə azalmağa doğru gedir. Hobart bey yaxınlığında Hunah-Angun Census bölgəsinin olduqca əhəmiyyətli bir hissəsi və iqtisadi mərkəzi sayılan Pitersburq şəhəri yerləşir.
== Coğrafiyası ==
ABŞ Siyahıyaalma Bürosunun məlumatına görə, yaşayış məntəqəsinin ümumi sahəsi 336 km² təşkil edir ki, bunun 304 km²-i quru sahəni, 32 km² isə su sahəsindən ibarətdir. Ümumi sahənin 9.54% hissəsi sudan ibarətdir.
== Əhalisi ==
ABŞ Siyahıyaalma Bürosunun məlumatına əsasən 2000-ci ildə burada 3 nəfər sakin iki yaşayış evində yaşayırdı. Sakinlərdən biri ağdərili, digəri isə yerli amerikan idi. Əhali sıxlığı 0/km² olan bu yaşayış məntəqəsində 0.1/km² ortalama sıxlığda yeddi mənzil yerləşirdi.
Nxata Bey (mahal)
Nxata Bey — Afrika ölkəsi olan Malavinin 28 mahalından biri. Şimal bölgəsinə aiddir.
Nxata Bey ölkənin üç bölgəsindən biri olsan Şimal bölgəsinə aiddir. Mahalın mərkəz şəhəri mahalla eyni adı daşıyan Nxata Bey şəhəridir. Mahal şimalda Rumfi mahalı, şərqdə Malavi gölü, cənubda Nxotakota mahalı, qərbdə isə Mzimba mahalı ilə qonşudur.
Nxata Bey dairəsi
Nxata Bey — Afrika ölkəsi olan Malavinin 28 mahalından biri. Şimal bölgəsinə aiddir.
Nxata Bey ölkənin üç bölgəsindən biri olsan Şimal bölgəsinə aiddir. Mahalın mərkəz şəhəri mahalla eyni adı daşıyan Nxata Bey şəhəridir. Mahal şimalda Rumfi mahalı, şərqdə Malavi gölü, cənubda Nxotakota mahalı, qərbdə isə Mzimba mahalı ilə qonşudur.
Osman Hamdi Bey
Osman Hamdi Bəy (30 dekabr 1842[…], Konstantinopol – 24 fevral 1910[…]) — Osmanlı dövrünün ilk arxeoloqu, rəssam, İstanbul Arxeologiya Müzeyinin qurucusu və direktoru, Kadıköyün ilk bələdiyyə başqanı.
Osman Hamdi Istanbulda sədrəzəm ailəsində dünyaya gəlmişdir. Atası İbrahim Ethem Paşa imperatorluqda sədrəzəm çalışırdı. Məhz bu üzdən balaca Osmanın ətrafı daha yaxşı idi və daha yüksək təhsil almaq şansı var idi. Osman Hamdi ilk təhsilini Beşiktaş yaxınlığında olan bir məktəbdə aldı. Bundan sonra atası onu maliyə məktəbinə göndərdi. Oxumaqla yanaşı Osman həm də rəsm çəkməklədə məşğul idi. On altı yaşı bitən zaman o atası ilə Vyanaya getdi. Ethem Paşa oğlunun sənətə olan həvəsini nəzər alıb bir çox muzey və sərgilərə apardı. Gördüklərindən Osmanı çox təsirlənmişdir.
Palm Bey (Florida)
Palm Bey, ABŞ-nin Florida ştatındakı Brevard qraflığında yerləşən bir şəhərdir. 26 Noyabr 2009-cu il tarixində şəhərin əhalisi 103.190 nəfər, aqlomerasiya regionunun əhalisi 543.376 nəfərdir.
15 Mart 2010-cu il tarixində həyata keçirilən bir siyahıya alınmaya görə, şəhərdə 40670 nəfər, 17200 ev və 11094 ailə var. Şəhərdəki əhali bölgüsü əhalinin 79.0% Ağ, 11.3 % Afroamerikalı, 0.3% Yerli Amerikalı, 5.2% Asiya mənşəli, 0.1% Sakit okean adaları mənşəli, 1.1% digər qruplardan ibarət olduğunu müəyyən etmişdir.
Xoks-Bey zəlzələsi
Xoks-Bey zəlzələsi — Yeni Zelandiyada adasının şimalında zəlzələ.
1931-ci il fevralın 3-də olan zəlzələnin gücündən Neypir və Qastinqs şəhərlərindəböyük uçuntular olmuş, körfəzin dərinliyi bir neçə metr dəyişilmişdir.
Zoltan Layoş Bey
Zoltan Layoş Bey (24 iyul, 1900 Dyula - 4 oktyabr, 1992 Vaşinqton) — mikrodalğa texnologiyası, o cümlədən volfram lampalarını inkişaf etdirmiş macarıstanlı fizik, professor və mühəndis. O, Aydan radar əks-sədalarını müşahidə edən ikinci şəxs idi. 1930-cu ildən etibarən o, Segeda Universitetində nəzəri fizika professoru kimi işləməyə başladı.
1923-cü ildə Tungsram Ltd.-də işıq mənbələrini, əsasən də elektrik lampaları inkişaf etdirmək üçün tədqiqat laboratoriyası yaradıldı. Laboratoriyanın rəhbəri İqnas Pfayfer idi. Tədqiqat heyətinə isə Zoltan Beylə bərabər Tivadar Millner, İmre Brodi, Qyorq Sigeti, Ernö Vinter və başqaları daxil idilər.
Qyorq Sigeti Zoltan Beylə birlikdə metal buxar lampaları və lüminessensiya işıq mənbələri üzərində işləyirdi. Onlar silisium karbiddən hazırladıqları "Elektrolüminissent işıq mənbələrinə" görə patent aldılar. Bu işıq mənbələri işıq diodlarının "əcdadları" hesab olunur.
1955-ci ildə Zoltan Bey Milli Standartlar Bürosunda (hal-hazırda Milli Standartlar və Texnologiya İnstitutu adlanır) Nüvə Fizikası şöbəsinin rəhbəri oldu.