“Əlinin hədiyyəsi” deməkdir. Niyaz farsca “arzu etmək”dir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“Sahib yerində Əli çıxış edir” deməkdir, ərəb mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ehtimal ki, Əli və əş hissələrindən əmələ gəlib, “Əlinin dostu” deməkdir (müq. et: Allahyar), ikinci yozum: Əli sözünün əzizləmə formasıdır (İbiş kimi
Ərəbcə alişan (adlı-sanlı) sözünün dəyişilmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“Əlinin aslanı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“Əlində lazımi şey (silah və s.) olmayan” deməkdir. Yalın “yoxluq” bildirir. Türkmənlər bunun yerinə “yalnız qol” işlədirlər
Cəhrədən qabaq yunu və s. ip halına salmaq üçün istifadə edilən alətin adıdır. Əl və iy sözlərindən düzəlib (əldə əyirmək)
Özbək dilində allam-kallam(aldam-kaldam) kimi işlədilir. Aldatmaq sözü ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov
Ərəbcə “Allahın buyurduğu” (Allah verən) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Əsli “yelli ol” deməkdir, yel isə sürət anlamı ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Üzüm salxımları ağacdan sallanır və deyirlər: salxımlar əmbiz-əmbiz sallanır. Konus şəklində yığılmış taxıl, meyvə və s
Əmik variantı da var. Əmmək feilindən dayanacaq qəlibi üzrə əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
İməcilik, əppək, iməkləmək, əmmək, əkmək, əmcək sözləri kökdaşdır, əmək, zəhmətanlayışı ilə bağlıdır
Sözün əsli əbəköməkcidir.Əbə - göbək nənəsidir, köməc isə dərman otunun adıdır. Uşağı tutan qadın həmin otla göbəyi müalicə edib
“Allahın bağışladığı” (aman verdiyi) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Mama sözü “əmiyə oxşayan” deməkdir (eyni məməni əmmiş olan). Dayza isə “doğana (anaya) oxşayan”dır. Latın dilində xalaya matertera (подобная матери) d
Ərəbcə “inanılmış” (etibarlı) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Amin sözünün qadın cinsidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcədir, qədimdə sərkərdə, sonra canişin, sonra “şah, başçı” anlamlarını əks etdirib. Əmirxan sinonimlər birləşməsidir
Mənası “Əmir Əli” (şah Əli, böyük Əli) kimi başa düşülə bilər. Görünür, “Əlinin əmri dünyaya gələn” deməkdir
“Allahın əmri ilə yaranan” deməkdir, ərəb mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Əmmək məsdəri ilə bağlıdır, o isə yemək feili ilə qohumdur. Qalx-ız, dur-ğuz, əm-iz tipli sözlərdə şəkilçi təsirli feil və ya icbar növ (əm-iz) əmələ
Durğuz, yedizdir tipli sözlərdə z əvəzinə r səsi olub, sonra dəyişib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Amma bağlayıcısı ərəb mənşəlidir və ziddiyyət bildirən cümlələr arasında işlədilir. Əmma qoymaq “ziddinə çıxmaq” deməkdir
Sözün mənası “sormaq” deməkdir. Əmcək, əmzik, məməcik, əmi, əmə, mama (yəni bibi) sözləri kökdaşdır. Güman etmək olar ki, əmmək və yemək eyni kökdən t
Ərəb sözüdür, misal, məsələ, təmsil kimi sözlərlə kökdaşdır. Əsl mənası “oxşarlıq”, “uyğunluq” deməkdir
Dişli balinalar yarımdəstəsindən suda yaşayan məməli heyvanlardan birinə indi “kaşalot” deyirik. 70 tona qədər çəkisi olur, mədəsindən 6 tona qədər ə
Encik kimi də işlədilib, “pişik balası” deməkdir. Ənik “bala” anlamını əks etdirir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Fars sözüdür, “qamətli, boylu-buxunlu” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Farscadır, 65 sm uzunluq ölçü vahidi olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə “bülbül”dür, cəmi “ənadil”dir (bizdə anadil adlı quş var). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
İspaniyada Əndəlis tarixi vilayətinin adından
Əsli ağdarmaq olub. Ağ –“yuxarı” deməkdir, əndər –yuxarıdan aşağı tökmək mənasını əks etdirir. Samosval maşınına da əndərici demək olar
Qərb dialektlərində “suda təngnəfəs olmaq” mənasında işlədilir. Qədim mənbələrdə nəfəs anlamını verən ənəf kəlməsi var (bəzi dillərdə indi də işlədili
Kökü geniş (dərin) mənasını verən enmək feilidir (indi işlədilmir). Qaqauz dilində yenqin kimi işlədilir
“Küçük” mənasında işlədilir (əlik sözü də var və tarixən “vəhşi keçinin dişisi” mənasında işlədilib)
Üz, sifət (yanaq) sözlərinin sinonimi kimi en sözümüz olub, yanaq əvəzinə enək işlətmişik. Ənlik həmin en kəlməsi əsasında düzəlib və xalis Azərbaycan
Onuncu imamın adı olub, mənası, “sadə” (təmiz) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Əsli ətiqə-foruş kimidir. Farsca foruş sözü foruxtən(satmaq) feili ilə bağlıdır. Mənası “qədim şeyləri satan” deməkdir
Ərəbcə nur sözünün cəmidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərz (torpaq) sözünün cəmi formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə rəbb (ağa, cənab) sözünün cəmidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“İgidlik, alicənablıq, insanlıq” deməkdir, ər (igid) sözündən əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Farscadır, hərfi mənası “hakimiyyət sahibi” (şah) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
İndi işlətdiyimiz rəqəmlər, əslində, hindlilərin olub, lakin Avropaya Ərəbistandan yayıldığı üçün ərəb rəqəmi kimi məşhurlaşıb
Güman edirəm ki, sözün ikinci hissəsi zənci kəlməsinin dəyişmiş formasıdır: ərəb zəncisi. İkinci yozum: ikinci hissə zəngulə kəlməsi ilə də bağlı ola
Dilimizdə mənaca yaxın olan qısır və ərəmik sözləri var. Ərəmik “ər”(kişi) sözü ilə bağlıdır: ərdən yarımayan (heç vaxt doğmayan) deməkdir
Kökü “igid” mənasını verən ər sözüdür. Kişi anlamında işlədilən ər sözü də yuxarıdakı ilə eyni olub. İndi Anadolu türkləri kişi əvəzinə erkək kəlməsin
Yetişmək, çatmaq mənasını verən ermək feili var. Ərgən həmin feildən əmələ gəlib, mənası yetişmiş deməkdir
Ər “yetişmək” deməkdir. Ərgən “yetişmiş oğlan, qız” anlamını verir. Ərgənlik cinsi yetişmə əlaməti olaraq üzdə əmələ gələn sızaqları bildirir