is. Ananın bacısı qızı
is. Ananın bacısı nəvəsi
is. Ananın bacısı oğlu. – Mən də Bakıya tərəf hazırlaşırdım, bizim xalaoğlu da yazmışdır. S.Rəhimov
is. [ər.] 1. Orta Asiya xalqlarının ətəkləri üst-üstə gələn, yaxası açıq üst geyimi. Zolaqlı xalat. Özbək xalatı
sif. 1. Xalat tikilməyə yarar. Xalatlıq parça. 2. Xalat tikiləcək parçanın miqdarı (adətən saylarda)
is. Divara vurmaq və ya döşəməyə salmaq üçün müxtəlif rəngli yun və ya iplik saplardan toxunmuş naxışlı döşənəcək
top. Xalça və palazdan ibarət döşənəcək. Ev xalça-palazla dolu idi. Otağa xalça-palaz döşəmək. – [Molla Xatın] sübh tezdən tut ağacının altını sulayıb
is. 1. Xalça toxuyan usta. Qonşuluqda Şərif adlı bir xalçaçı usta var idi. Savadlı qızlardan xalça fabrikinə adam yığırdı
is. Xalça toxuma sənəti; xalça toxuma işi (bir istehsal sahəsi kimi). Xalçaçılıq sexi. Xalçaçılıq ustası
is. [xalça və fars. …şünas] Xalçaçılıq işini yaxşı bilən adam, xalça mütəxəssisi
bax xalçaçı 1-ci mənada
sif. [fars.] Xallı, xalı olan (əsasən heyvanlar haqqında). Xaldar pələng. – [Pəricahan xanım:] Xaldar dayça mənim
“Xaldarlamaq”dan f.is
f. Xal-xal eləmək, xal salmaq, xallamaq. Xamırı yeyən siçanlar bu şəkilləri də xaldarlamışdılar. S.Rəhimov
“Xaldarlanmaq”dan f.is
məch. Xal-xal boyanmaq, xal-xal olmaq, xallarla örtülmək. Bu ortada uzanan mizin üstü təsadüfən tökülən mürəkkəblərdən boyanıb xaldarlanmışdı
tar. Van gölü həvalisində yaşamış və miladdan əvvəl XIV-XII əsrlərdə Urartu dövlətində hakimiyyət sürmüş tayfa
is. Keçmişdə qadınların yaraşıq üçün topuqlarına taxdıqları gümüş, qızıl və s.-dən düzəldilmiş zınqırovlu halqa
is. Heyvanlara məxsus binalarda ayrıca bölmə. Xalxalı təmiz saxlamalı. – [Zərnigar xanım] əlində çatı, buzov dalınca qaçanları da, malları xalxala dol
is. Böyük xalça. Azərbaycan xalıları. İran xalısı. – [Hacı Qambay] divardakı xalılara, rəfdəki qablara və bütün otaqdakı şeylərə ötəri göz gəzdirdi
is. top. Xalı və xalçalardan ibarət döşənək. Otağa xalı-xalça döşəmək
is. Xalı toxuyan usta, xalçatoxuyan
is. Xalı toxuma sənəti
bax kənarə 3-cü mənada
sif. [ər.] 1. Boş, adamsız, tənha. O qədər çıxmadın, gördü aqibət; Sən gəzən yerləri xali gözlərim. Q
is. [ər.] Xəlq edən, yaradan (Allahın adlarından biri). Yaxşılıq et, at dəryaya, balıq bilməsə də, xaliq bilər
sif. [fars.] 1. Heç bir qatışığı olmayan, saxta olmayan; saf, təmiz. Xalis gümüş. Xalis yun. Xalis spirt
is. Qatışıqsızlıq, saflıq, təmizlik; xalis şeyin halı, keyfiyyəti
is. 1. Ölkənin, dövlətin sakinləri, əhalisi. Azərbaycan xalqı. – Əsl qəhrəmandır; Əsl şair ki; Ömrü də xalqının ömrüylə birdir
is. tar. Xalqçılıq tərəfdarı
is. tar. XIX əsrin ikinci yarısında Rusiyada xırda burjua ziyalılarının, kəndli icmasını idealizə və fəhlə sinfinin rəhbərlik rolunu inkar edən ictima
köhn. bax etnoqraf
köhn. bax etnoqrafiya
“Xallamaq”dan f.is
f. Xal qoymaq. Üzünü xallamaq
“Xallanmaq”dan f.is
məch. 1. Xal qoyulmaq. 2. Xal-xal olmaq, xallar əmələ gəlmək. İstidən üzü xallandı
sif. 1. Üzündə xalı olan. İki övlad anası, xallı … xanım vaxtilə demişdi ki, siz Cəmilə xanım, bizim sənətkarı dərk edin
sif. oxş. İncə xalları olan, xallı, xal-xal. Qaraca qız [pişiyə] yaxınlaşıb gördü ki, xallıca gözəl bir pişik balasıdır
is. Üzündə çoxlu xal olma
[yun.] Kvars növündən mineral. Nazik laylı xalsedon əqiq adlanır
is. Heyvanların (əsasən itin) boynuna keçirilən qayış; boyun halqası. Axırda ayı dartınıb xaltanı başından çıxartdı və ildırım kimi özünü Yusifin üstü
“Xaltalamaq”dan f.is
f. 1. Boynuna xalta keçirmək. İtin boynunu xaltalamaq. 2. məc. Özünə tabe etmək, öz itaətində saxlamaq
sif. Boynunda xalta olan. Xaltalı it
[rus.] 1. Əsas, adi qazancdan başqa asan və əyri yolla əldə edilən əlavə qazanc. Xaltura ilə məşğul olmaq
is. 1. Başdansovma, atüstü iş görən, xaltura edən adam. 2. Xaltura yolu ilə pul qazanan adam
is. 1. Xaltura ilə məşğul olma, xaltura yolu ilə pul qazanma. 2. Başdansovma və bacarıqsız görülən iş
is. 1. Azərbaycanın müxtəlif yerlərində müxtəlif ağırlıqda (təxminən 400 kq ağırlığında) olan köhnə çəki ölçüsü
sif. 1. Ələ öyrənməmiş, əhliləşməmiş. Xam quş. – …Həmişə də qiymətli xam atı alıram ki, onu qoşquya öyrədim