sif. və is. dan. Doymaz, çoxyeyən, qarınqulu (adam)
is. dan. Qarınqululuq
is. Pendir halına keçmək üzrə olan süd, pendir üçün mayalanmış süd. Qoyun sürüləri nə çox görünür; Bir dələmə tapıb içsək, pis olmaz
“Dələmələndirilmək” dən f.is
məch. Dələmə halına salınmaq (südü)
“Dələmələndirmək” dən f.is
f. Dələmə halına gətirmək (südü)
“Dələmələnmək”dən f.is
f. Dələmə olmaq, dələmə halına gəlmək (süd)
is. məh. Oxlov
sif. dan. Həddindən artıq uzun, irisümüklü, biçimsiz, nahamar. Dələngavaz adam
bax ağacdələn. …Uşaqlıqda ağaclara dırmaşıb dələyən balaları çıxardığı irigövdəli palıd ağaclarının dövrəsində dolanacaqdır
Bəzi mürəkkəb (adətən yabanı) bitki adlarının birinci tərkib hissəsi; məs.: dəlibəng, dəliböyürtkən
1. sif. Ağlı və şüuru yerində olmayan, ruhi xəstə; divanə. Dəli arvad. // İs. mənasında. Dəlilərə məxsus xəstəxana
bax dəli 1 və 4-cü mənalarda. Bu uçan pərvanədir; Qəlbi şanəşanədir; Mən xəbərsiz gəlmişəm; Yar dəlidivanədir
sif. dan. İntizamsız, danışığını, hərəkətini bilməyən. Dəli-dolu adam. // Dəlibaş. Hirsli, dəli-dolu bir gəncə bənzər; Atalar demişkən, acıqlı mərddir
is. Azğın, qudurğan (adam). [Tükəz:] Görəsən, gənə hansı dəliqudurmuşa rast gəldi, tovlayıb at, mal oğurluğuna götürüb getdi
sif. Dəlisov, dəlitəhər, azğın, qudurğan. Dəlibaş gənc. – Bu xəbər hamını bərk qorxuya salmışdı, çünki Səfər dəlibaş bir adam idi
is. Dəlisovluq, qudurğanlıq, azğınlıq. Dəlibaşlıq etmək. // Dəliqanlılıq
is. bot. Yarpaqlarından narkotik maddə hasil edilən birillik bitki; batbat. Dəlibəng – bir və ya ikiillik bitkidir, … çirkli-sarı rəngli, geniş qıf şə
is. bot. Moruğa bənzər tünd-qırmızı meyvəsi olan kol və onun meyvəsi
1. sif. Dəli kimi, dəlisoy. Dəlicə hərəkət. 2. zərf , məc. Çox bərk, son dərəcə, hədsiz, dəlicəsinə. Dəlicə sevmək
zərf 1. Dəli kimi, dəlilərə xas olan bir surətdə, özünü itirmiş halda. Dəlicəsinə hərəkət. Dəlicəsinə danışmaq
is. Dələn (deşən) alət, deşici alət. Dəlmə işləri elektrik dəliciləri vasitəsilə aparılır. // Sif. mənasında
is. bot. Dağlarda bitən və yeyilməyən acı meyvəsi olan yabanı gilas
is. 1. Ruhi xəstələri, dəliləri saxlamaq və müalicə etmək üçün xəstəxana. A kişi, bu məlun oğlu [Molla Abbas] genə buradadır? Bəs bunları aparacaq idi
sif. və is. dan. 1. Dəli xasiyyətləri göstərən. Onun sözlərinə çox bənd olma, dəlixək adamdır. 2. Gülməli hərəkətlər göstərən və gülməli sözlər danışa
is. Güldürücülük; təlxəklik
bax deşik. Dəlik açmaq. – [Molla Xəlil] bir dəlik axtarırdı ki, içəridəki qadının kim olduğunu görüb tanısın
1. sif. Çox deşikli, deşikdeşik. Dəlik-deşik bayraqların rəngi qana boyanmışdır. S.Vurğun. 2. top. Dəliklər, deşiklər
sif. Dəlik-deşikləri çox olan, başdan-başa deşik olan. Dəlik-deşikli damdan yağış damır
sif. Deşik-deşik, çox deşikli. Dəlik-dəlik taxta. □ Dəlik-dəlik etmək – deşik-deşik etmək. Naxçıvanda naçalnik … müsəlmanların qarnını yumruq ilə dəli
is. bot. Novruzçiçəyi fəsiləsindən olan bir, iki, bəzən çoxillik ot bitkisi
sif. Dəliyi olan; deşikli. Dəlikli sərnic. Dəlikli dolça. ◊ Dəlikli sümük anat. – qılça ilə birləşən sümük
1. is. Həddi-büluğa çatmış gənc, cavan oğlan. …Səfərin Sibirdən qaçıb, başına özü kimi dəliqanlıları cəm edərək quldurluq etməyi hər yerə yayılmışdır
is. 1. Həddi-büluğa çatmış gəncin hal və keyfiyyəti. 2. İgidlik, cəsurluq, cəsarət. // Qızğınlıq, coşqunluq
is. [ər.] Hər hansı bir şeyi sübut etmək üçün əsas; sübut. Tutarlı dəlil. Dəlil gətirmək. Bunu sübut etmək üçün dəlil lazımdır
“Dəliləşmək”dən f.is
f. Dəli olmaq, dəli halına gəlmək, özündən çıxmaq, azğınlaşmaq, dəli kimi hərəkət etmək. Onun acığı tutanda dəliləşir
is. 1. Ağlı başından çıxmış adamın halı. Dəlilik əlamətləri. 2. məc. Ağılsız iş və hərəkət, ağılsız söz; tərslik
“Dəlilləşdirilmək”dən f.is
məch. Dəlillərlə əsaslandırılmaq
“Dəlilləşdirmək”dən f.is
f. Dəlillərlə əsaslandırmaq
“Dəlilləşmək”dən f.is
f. Dəlillərlə əsaslanmaq
sif. Dəlili olan; sübutlu, əsaslı
sif. Dəlili olmayan; sübutsuz, əsassız. Dəlilsiz fikir sübuta yetməz
is. Dəlil, sübut olmaması; sübutsuzluq, əsassızlıq
“Dəlinmək”dən f.is