məch. Dadına baxılmaq
is. Dad, tam, şirinlik
f. köhn. Yumurta döyüşdürərkən onun bərkliyini dişə vurub yoxlamaq. Məlumdur ki, uşaqlar yumurta döyüşəndə əvvəl bir dadışırlar, yəni yumurtalarını də
“Dadızdırılmaq”dan f.is
məch. Dadına baxdırılmaq, dadını, ləzzətini duyacaq dərəcədə yedirilmək, ya içirilmək
“Dadızdırmaq”dan f.is
bax daddırmaq. Südü uşağa dadızdırmaq. – [Qətibə:] Bəlkə də şair məni bu günün acılıqlarını dadızdırmaq üçün ölümdən qurtardı
“Dadızmaq”dan f.is
bax dadızdırmaq. [Arılar] bir qədər bal dadızdılar eşşəyə. S.Ə.Şirvani. Reyhan ürəyində bu xoruzdan bir tikə də olsa koxaya dadızmamağı qərara aldı
“Dadlandırmaq”dan f.is
f. Dad vermək, dada gətirmək, bir şey artıraraq dadlı etmək
“Dadlanmaq”dan f.is
f. Dada gəlmək, ləzzətli olmaq, dadlı olmaq. Qar dağa çıxır, dadlanır. (Ata. sözü)
1. sif. Yaxşı dadı olan, ləzzətli. Dadlı meyvə. Dadlı yeməklər. – Baxmaz guşeyi-çəşm ilə fəqiranə tərəf; Yüyürürsüz ora kim, dadlı, fisincanlı olur
1) sif. ləzzətli-ləzzətli, şirin-şirin. Doyammadım dadlı-dadlı dilindən; Aman, Əslim, öylə sözlər söyləmə! “Əsli və Kərəm”; 2) Zərf mənasında
sif. Xoşagələn, gözəşirin, qanışirin
sif. Çox dadlı, çox ləzzətli
is. Dadlı şeyin hal və keyfiyyəti; şirinlik, ləzzətlilik. Həyatın dadlılığı. Bulaq suyunun dadlılığı
“Dadmaq”dan f.is
f. 1. Dadını, tamını bilmək üçün bir az yemək və ya içmək. – Dadmaqla mal tükənməz. (Ata. sözü). [Xanmirzə bəy:] Sən məzhəbin haqqı, bu şərablardan bi
1. is. Yeməli, ya içməli şey. Beləliklə, bu adamlar barmaqlarını batırıb dadmalını dadardılar. S.Rəhimov
is. [fars.] klas. Köməkçi, müdafiəçi, himayəçi, dada çatan. Dildadələrin dadrəsi, yavəri sənsən. Q.Zakir
sif. Dadı olmayan; ləzzətsiz, tamsız. Dadsız xörək. Dadsız meyvə. // məc. Heç bir zövq və nəşə verməyən; mənasız, maraqsız
is. 1. Dadı, ləzzəti olmayan şeyin hal və keyfiyyəti. Xörəyin dadsızlığı. Yemişin dadsızlığı. 2. Dad, tam duymama, dad bilməmə
bax dad-bidad
bax dad-fəryad. Gör hesabın mən çəkdiyim azarın; Bu dadü-fəryadın, bu ahü-zarın. M.P.Vaqif. Əgər dadüfəryada tez yetişməsək, mümkündür ki, millətdən b
sif. Müəyyən dad verən, dadlandıran, dad gətirən. Dadverici maddələr. – Təbiətdə cirədən dadverici maddə kimi geniş miqyasda istifadə edilir
[fars.] 1. is. Damğa, qızdırılmış dəmirlə qoyulmuş iz. □ Dağ basmaq – qızdırılmış dəmirlə bədənə damğa basmaq
is. 1. Yerin hündür, dik, yamaclı və zirvəli hissəsi. Qafqaz dağları. – Dağ dağa rast gəlməz, adam adama rast gələr
sif. 1. Çox isti, qaynar. Dağdağ su. 2. məc. Çox dərdli. Ana yalqız dayanıb; Ananın qəlbi dağ-dağ. R
sif. Dağ kimi uca, çox yüksək
is. Yolu olmayan, yaşamaq üçün yararsız olan təpəlik və daşlıq yerlər. [Səlim qızı:] …Aydəmir də, bilirsən ki, dağdadaşda, ona qızmı yaraşar? C
is. bax dağ-daş. Dağ-dərəni dolannam; Dərya kimi bulannam. (Bayatı). [Kərimqulu:] Bir də bu qızı kola-kosa, dağdərəyə buraxma! S
sif. və is. dan. Cığal; davakar. Dağal adam. Oyuna dağal qatmaq (cığallıq eləmək)
is. dan. Cığallıq, davakarlıq. Zeyğəm, Bəşir və Məmmədağa dağallığa başlamışdılar. S.Rəhimov
is. köhn. 1. Qaramal dərisindən hazırlanan torba. Köçəri skiflər dəri qab – xəz torba (dağar) və matra (suqabı) işlədirdilər
is. Kiçik dağar; çox vaxt dəridən tikilən kiçik torba, çanta. Dağarcığını çuvala tay tutur. (Ata. sözü)
is. 1. zool. Dağlıq yerlərdə yaşayan ayı növü. 2. məc. dan. Mədəniyyətsiz, qaba, qanacaqsız adam haqqında
is. Dağətəyi, dağ həndəvəri. Dağbasarda yaşayanlar. Dağbasar havası
is. tar. Yayda dağa köçən köçərilərin inzibati işlərini idarə edən hökumət məmuru. Nəbi yenə burda bir ad elədi; Dağbəyini tutub nə ad elədi! “Qaçaq N
is. bot. Çətirçiçəklilər fəsiləsindən çoxillik ot bitkisi
is. məh. Kiçik taxta parçasından qayrılan və fırladarkən kəskin, uğultulu səs çıxaran uşaq oyuncağı
is. bax dəğdəğə. Çöllərdə var bağalar; Ürəkdə dağdağalar; Yarın vurduğu yara; Məhşər günü sağalar. (Bayatı)
is. bot. 1. Bərk oduncağı olan, meşələrdə bitən bir ağac və ya kol. 2. Dağdağan ağacının noxud iriliyində olan şirin meyvəsi
is. bot. Dağdağan ağacları bitən yer. Dağdağanlıqda bir ayı gördük. Dağdağanlıqda sərinlənmək
sif. [fars.] klas. Dağlı, ürəyi dağlı, çox kədərli, yaralı. Dağidar ürək. // İs. mənasında. Ürəyi dağlı adam
sif. Dağın lap aşağı hissəsində olan
is. Dağın ön və orta tərəfi, azca mail səthi. // sif. Dağın döşündə yerləşən. Dağdöşü otlaqlar
sif. Dağın düzənliyə qovuşan maili tərəflərində yerləşən. Dağətəyi zonalar. Azərbaycanın dağətəyi və dağlıq rayonlarında əkmək üçün xaşa ən münasib ço
sif. Dağıdan, dağıtmağa qadir olan. Zərbə dalğasının dağıdıcı təsiri. // Pozucu, pozğunluq salan, çox zərərli