f.sif. Əhli edilmiş, ələ öyrədilmiş. Əhliləşdirilmiş ayı. Əhliləşdirilmiş heyvan
“Əhliləşdirmək”dən f.is
f. 1. Vəhşi heyvanı əhli etmək, ələ öyrətmək. Bu gün bizə xidmət edən bütün heyvanları insanlar əhliləşdirmişlər
“Əhliləşmək”dən f.is. Əhliləşmə təsiri ilə heyvanlarda bir sıra dəyişikliklər əmələ gəlmişdir. “Ümumi zootexniya”
f. 1. Əhli olmaq, ələ öyrəşmək (vəhşi heyvan haqqında). 2. məc. zar. Adamlara uyuşmaq, alışmaq; adamlarla ünsiyyət, ülfət etməyə öyrəşmək; cəmiyyətdə
f.sif. Əhli olmuş, ələ öyrəşmiş. Əhliləşmiş dəvə
is. [ər.] 1. Ləyaqət, iqtidar, etibarlılıq, səlahiyyət. Əhliyyəti çatmır. Bu işdə onun əhliyyəti var
is. dan. Qəmsiz, dərdsiz, qayğısız adam. Əhmədi-biqəmin biridir. – Ancaq qızın bu qədər Əhmədi-biqəm olması, tənbəllik etməsi, qəsdən özünü işə verməm
[ər.] bax axmaq. Əlhəq, münəccimbaşı dəxi, görünür ki, əhməq imiş. M.F.Axundzadə. Gücümü mən bilə-bilə nahaq; Şirə qıldım hücum, mən əhməq
sif. [ər.] klas. Qırmızı. Hanı o sən görən əhmər yanaqlar; Müsəlsəl keysular, nəsrin buxaqlar. Q.Zakir
is. [ər.] 1. İndi piramida adlanan həndəsi cismin köhnə terminologiyadakı adı. 2. Qədim Misir fironlarının mumiyalanmış cənazələrinin saxlandığı, alt
sif. Əhrama oxşayan, əhram şəkilli, getdikcə yuxarısı daralan
is. [fars.] Zərdüşt dinində: şər allahı, şər və zülmət mənbəyi. // məc. Pis qüvvə, mənhus qüvvə, şər qüvvə
nida [ər.] 1. Bəyənmə, tərif bildirir – afərin! barakallah! eşq olsun! Əhsən sənə, ey vətənin qəhrəman oğlu! Əhsən onu yaradan əllərə! Əhsən bu kəlama
is. [ər. “hal” söz. cəmi] 1. Kef, hal, ruhi vəziyyət. Əhvalın necədir? – Bəli, dərd əhlinin əhvalını dərd əhli bilir; Kimsə bilməz ki, necə yardan old
is. [ər.] Hadisə, olmuş iş, olub keçən işlər, qəziyyə. Əhvalatı söylədi. Əhvalat vaqe olur… Əhvalatdan xəbərin varmı? – Alı kişi əhvalatı oğluna danış
is. 1. Ruhi hal, ruhi vəziyyət. Düşkün əhvali-ruhiyyə. – …Fərdiyyətçilik və xüsusiyyətçilik əhvali-ruhiyyəsi ölməkdədir
“Əhvallaşmaq”dan f.is
qarş. Bir-birinin əhvalını, kefini, halını soruşmaq; salamlaşmaq. Onlar əhvallaşıb dərdləşdilər. S.Rəhimov
sif. dan. 1. Yaxşı xasiyyətli, xoşagələn, deyib-gülən, xoşsöhbət. Əhvallı adam. Əhvallı kişidir. – [Müdir:] Amma əcəb də əhvallı zabit idi
is. [ər. əhval və fars. …pürsan] köhn.: əhvalpürsan olmaq – xəbər tutmaq, vəziyyəti öyrənmək. …Zəlzələnin nəticəsindən əhvalpürsan olduq
is. köhn. Bir-birinin əhvalını soruşma, salamlaşıb əhvallaşma. Elə bu yerdə Kərəmin bir neçə dostu əhvalpürsanlığa gəldilər
is. [ər.] klas. 1. Diriltmə, canlandırma, oyatma; dirilmə, canlanma, oyanma. Nola gər əmvatü əhya versə sübhün dəmləri; Zikri-ləlindir, kim eylər dəmb
bağl. dan. Əgər, hərgah, işdir. İşdi, əhyana birdən tutulsan, onda bir qurğu qurub Koroğlunu Bayazidə göndərəcəyəm
is. [ər. “xəbər” söz. cəmi] 1. Xəbərlər, məlumat. Çünki o məlumatların əxbarı əksər övqat nəticə bağışlayır, amma özləri yalançı və bədzatdırlar
is. [ər.] köhn. Qardaş. [Mirhaşım:] Hamınıza məlumdur ki, bəndənin kiçik əxəvisi banki-şahənşahidə qulluq edir
is. [ər.] köhn. Qardaşoğlu
is. [ər.] klas. 1. Qardaş. 2. tar. Cəm şəklində: əxilər – orta əsrlərdə Kiçik Asiyada və qismən Azərbaycanda meydana gəlmiş “Zəhmət qardaşlığı” deyilə
is. [ər.] 1. İnsanın mənəvi keyfiyyətini, əhvali-ruhiyyəsini müəyyən edən etik normalar; mənəviyyat. Mən … müsəlman xalqlarının əxlaq və rəftarını yax
sif. [ər.] Əxlaqa aid olan. Əxlaqi nəticələr. Əxlaqi prinsiplər. Məsələnin əxlaqi cəhəti. – Əxlaqi əsasları çürük olan bir cəmiyyətdə ədalət və haqqa
is. [ər.] köhn. Əxlaq elmi; əxlaqdan bəhs edən elm
sif. Əxlaqı çox yaxşı olan, əxlaq normalarına ciddi riayət edən; iffətli, ismətli, tərbiyəli. Əxlaqlı uşaq
is. Əxlaqlı adamın hal və sifəti; iffətlilik, ismətlilik
sif. 1. Əxlaqı pis, mənəvi cəhətdən pozğun. Əxlaqsız adam. – [Yaşlı kişi:] Burada bir gecədə neçə zəvvara siğə olan əxlaqsız qadınların olduğunu bilir
zərf Əxlaq normalarına zidd olaraq; ədəbsizcəsinə. Əxlaqsızcasına hərəkət etmək
is. 1. Əxlaq pozğunluğu, mənəviyyat pozğunluğu, əxlaq pisliyi; əxlaqsız adamın hal və sifəti. İndi Zeynal belə düşünürdü ki, onun hörmət və nüfuzunun
is. [fars.] şair. 1. Ulduz. Ulduzlar içində gözümə dəydi bir əxtər; Məftun olaraq sevdim onu, heyrətə daldım
is. [ər.] Alma, götürmə; alıb mənimsəmə. □ Əxz etmək – almaq, götürmək, alıb mənimsəmək. Elm əxz etmək
is. [fars.] 1. Ağzından od püskürən, insan və heyvanları udan, qanadlı nəhəng, ya ilan şəklində təsəvvür olunan mövhum bir heyvan
[fars.] bax əjdaha. [İsmət:] Gerçəkdən pək gözəl, pək süslü xəncər; Bir parçacıq polad, lakin bir əjdər… H
“Əkdirilmək”dən f.is
“Əkdirmək”dən məch. Bağda çoxlu ağac əkdirilmişdir
“Əkdirmək”dən f.is
icb. Əkmə işi gördürmək, basdırtmaq. Boş yerlərdə ağac əkdirmək. – [Hacı Nuru şair:] [Səfər bəy], mülkədarsan, sənə lazım idi ki, əkdirəydin, biçdirəy
icb. Başqası vasitəsilə ötürmək, başdan eləmək
“Əkdirtmək”dən f.is
bax əkdirmək1. Yerləri əkdirtmək
sif. Böyük, iri, yekə; əkəc. Əkə adam. Əkə kəl. – Əzizim, əkə dərdim; Yükləyib ləkə dərdim. (Bayatı)
sif. dan. Yaşlı, təcrübəli, həyat təcrübəsi olan; dünyagörmüş. Əkə-bikə qadın. – [Xumar:] Eh, bilirəm, əkə-bikə arvadlar kimi yenə başlayacaqsan məni