f. Tamahı, acgözlüyü daha da artmaq. Hələ istismarın gündəngünə artması, sahibkarların həddindən artıq hərisləşib həyasızlaşması ən avam fəhlələrdə be
is. 1. Bir şeyi etməyə, yaxud öyrənməyə, bilməyə göstərilən hədsiz həvəs, meyil, maraq; aludəlik. Dükan qabağına toplaşanların əhvalatı öyrənmək həris
is. Qayda-qanun, nizam-intizam olmadığı hal; özbaşınalıq, başlı-başınalıq, hərc-mərclik, qarışıqlıq. Kasıb kəndçilər firqəyə yazılardılar, fəqət işlər
1. “Hərləmək”dən f.is. 2. zərf Dairəvi, dövrəvi, dövrə vuraraq. Hərləmə durub tamaşa etmək. – [Dəmirov və Mürşüdoğlu] hərləmə oturub, kababın başına t
f. 1. Dairəvi şəkildə hərəkət etdirmək; fırlatmaq, dolandırmaq, hərləndirmək, aylandırmaq. Çarxı hərləmək
“Hərləndirmək”dən f.is
bax hərləmək 1 və 2-ci mənalarda. Onun [faytonçunun] əli tərpənir, şallağı havada hərləndirirdi. S.Rəhimov
“Hərlənmək”dən f.is
f. 1. Bir şeyin ətrafında dolanmaq, fırlanmaq, aylanmaq, dövrə vurmaq. Bağın ətrafına hərlənmək. – Keçəl Həmzə Çənlibeldə Dürata baxdığı zaman Qıratın
bax hərləmək 1-ci mənada
is. [ər.] Bir mülkün, şeyin ən çox pul verənə verilmək üzrə açıq satışa qoyulması; auksion, müzaidə. Bir yerdə ki, millətin haqqı hərrac malıdır; O öl
sif. Bir şeyin bütün cəhətlərini qavrayan, onun hər tərəfini nəzərdə tutan; ətraflı, hərcəhətli. Məsələnin hərtərəfli müzakirəsi
[ər.] 1. is. Mənasız söz, boş söz, hədyan, söyüş. Bu hərzəvü hədyanlara kimlər qulaq asdı; Kim verdi bu axmaq sözə qiymət, uçitellər? M
zərf Mənasız, boş-boş. Hərzə-hərzə danışıb gülməz idim; Ər nə şey olduğunu bilməz idim. M.Ə.Sabir. // sif
sif. və is. [ər. hərzə və fars. …kar, …gu] Hərzə danışan, boşboğazlıq edən; boşboğaz. Hərzəkar adam. Hərzəkarın biridir
is. Boşboğazlıq, naqqallıq, zəvzəklik; həyasızlıq, sırtıqlıq, ədəbsizlik, utanmazlıq, ağzıyavalıq, ağzıpərtövlük
təql. Minik və ya qoşqu heyvanını dala vermək üçün çıxarılan səs. “Həs” deyib atın yüyənini dartdı
is. [ər.] Baş-başa söhbət, hallaşma, dərdləşmə, bir-birinə öz halından danışma. Qocaların həsb-halı. – Arabir səssiz də danışır insan; Arabir sözsüz d
is. [ər.] 1. Paxıllıq. Onun saf qəlbində nə qəzəb, nə kin; Nə həsəd, nə də ki, bir xəyanət var. S.Vurğun
is. [ər.] Bəzi ağacların liflərindən, küləşdən, qamışdan və s.-dən toxunan məmulat (yerə sərmək və s
is. Həsir toxuyan adam, usta
“Həsləmək”dən f.is
f. Geri çəkilmək (bəzən qorxudan, ehtiyat edərək). Qorxudan həsləmək. Hərif həslədi. – [Kazım:] Xan … mənim zarafatımdan həslədi
is. [ər.] : həsr etmək – yalnız bir işə, bir şəxsə və s.-yə vermək, onun üçün ayırmaq, ona sərf etmək
is. [ər.] 1. Bir şeyi və ya birini bir daha görmək, qovuşmaq arzusu. Vətən həsrəti. Övlad həsrəti. – [Fitnə:] El qızıyam mən, Bəxtiyar; Ürəyimdə həsrə
sif. və is. [ər. həsrət və fars. …keş] Həsrət çəkən, bir şeyin həsrətində olan. Həsrətkeş ana. – İki həsrətkeş birbirinə sarmaşdı
sif. 1. Ürəyində həsrəti, arzusu, istəyi olan; diləkli, arzulu; həsrətkeş. Həsrətli valideyn. Həsrətli sevgililər
sif. [ər.] 1. Çox tez hiss edən, duyan, başa düşən, dərk edən, qavrayan. Həssas adam. – [Zakir:] Axı Mehriban həssas qızdır
is. 1. Həssas adamın xüsusiyyəti, keyfiyyəti. [Dilbər Əbdüləli bəyə:] Sizdə cəsarət və həssaslıq yoxsa, öz bəxtinizdən küsün
is. 1. Döyülmək üçün dərzdən açılıb xırmana tökülən taxıl. …Vələ qoşulmuş öküzlər, atlar həşəmin üstündə günortaya qədər hərlənir, birtəhər dəni küləş
is. [ər.] Əzəmət, böyüklük, ululuq, şan və calal. Tarxan Nüşabənin həşəmət və əzəmətinə heyran qalmışdır
sif. Əzəmətli, ulu, böyük, calallı. [Qətibə:] Bəli, həşəmətli mələkə! Hüsaməddin həzrətlərinin özü şəxsən məktubu mənə tapşırdı
is. [ər. “həşərə” söz. cəmi] 1. Cücülər. Həşəratın əkinlərə zərəri. Kimyəvi və bioloji üsulla həşəratı məhv etmək
sif. Həşəratla, cücülərlə qidalanan. Həşəratyeyən quşlar
is. [ər.] 1. bax qiyamət 1-ci mənada. 2. bax qiyamət 3-cü mənada. [Kəndlilər:] Bu həşir kimin evindədir? – deyə soruşurdular
[fars.] bax səksən. [Qoşatxan:] Həsənbəy hələ həştad il əvvəl demişdi ki, müəllim gərək çıraq kimi yanıb kəndçinin yolunu işıqlandırsın
bax səksəninci. Keçən əsrin həştadıncı illərində. Həştadıncı otaq
bax səksənillik
bax səksənyaşlı. Həştadyaşlı qoca
bağl. [ər.] Cümlədə aid olduğu sözü və ya söz birləşməsini ayırmaq və gücləndirmək üçün işlədilir – üstəlik, həm də, belə
is. [ər.] 1. Birinin üzərinə, öhdəsinə buraxma, qoyma, tərk etmə; birinə tapşırma. □ Həvalə edilmək (olunmaq) – üzərinə, öhdəsinə buraxılmaq, qoyulmaq
is. [ər.] Ətraf, ətraf yerlər, civar. Şəhər həvalisi. Bu həvalidə heç kəs yaşamır. – [Seyid Səməd:] Yaxşı olar ki, həvalidəki dövlətli kəndlərin birin
is. [ər.] Xristian dini rəvayətinə görə, İsa peyğəmbərin, İncilin ehkamlarını yaymaqla vəzifələnmiş 12 əshabəsinə – şagirdinə verilən ad (adətən cəm ş
is. Xalça, palaz və s. toxuyarkən ilməkləri döyüb yerində bərkitmək üçün (bəzi heyvanların buynuzundan, yaxud da metaldan və s
sif. Dişləri həvə dişi kimi iri olan. Həvədiş(li) kişi
“Həvələmək”dən f.is
f. Xalça, palaz və s. ilməklərini həvə ilə döyüb yerində bərkitmək (bax həvə)
“Həvələnmək”dən f.is