Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • PARUSİN

    [rus. парусина – yelkənlik parça] Kobud bərk kətan parça növü. // Həmin parçadan tikilmiş. Parusin şalvar

    Tam oxu »
  • PAS₁

    is. 1. Havada və suda oksidləşmə nəticəsində dəmirin üzərində əmələ gələn qırmızı-qonur nazik təbəqə; paxır, cəng

    Tam oxu »
  • PAS₂

    is. [fr.] Oyunda növbəni buraxmaq (“məndən keçdi” mənasında)

    Tam oxu »
  • PAS₃

    is. [ing.] Topu bir-birinə ötürmə

    Tam oxu »
  • PASÁJ

    [fr.] Hər iki tərəfində dükanlar olan örtülü qalereya. Kitab pasajı. – [Oğlan] bir gün şəhərin ən məşhur pasajının anbarında olan meyxana qarşısında d

    Tam oxu »
  • PASAQ

    is. dan. Çirk, kir, his. Pasağını yumaq

    Tam oxu »
  • PASAQLI

    sif. dan. Çirkli, kirli, hisli. Pasaqlı paltar

    Tam oxu »
  • PASXA

    [qəd. yəh. pesah – keçmə] 1. Xristianlığın əfsanəvi banisi sayılan İsanın “dirilməsinə” həsr olunmuş xristian yaz bayramı

    Tam oxu »
  • PASİBAN

    is. [fars.] klas. 1. Qarovulçu, qoruyucu, keşikçi, nəzarətçi. Vardı Bozlar adında bir köpəyi; Qoyunun pasibanı, həm köməyi

    Tam oxu »
  • PASİBANLIQ

    is. köhn. 1. Pasibanın işi, vəzifəsi; qarovulçuluq. Şəhər yatmışdı. Təkbir şəhər pasibanlığı edən xoruzlar birbirlərinə oyaq olduqlarını xəbər verirdi

    Tam oxu »
  • PASİBANSIZ

    sif. köhn. Pasibanı olmayan (bax pasiban). Üç nəfər fələkzədə pasibansız dünya üzündə qaldı. C.Cabbarlı

    Tam oxu »
  • PASİFİST

    [lat.] Pasifizm tərəfdarı

    Tam oxu »
  • PASİFİ́ZM

    [lat. pacificus – sakitləşdirən] Hər cür müharibəni, o cümlədən milli azadlıq, inqilabi və b. ədalətli müharibələri inkar edən və əbədi sülhü kapitali

    Tam oxu »
  • PÁSKVİL

    is. [alm.] Təhqiredici, böhtançı əsər

    Tam oxu »
  • PASLANDIRMA

    “Paslandırmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • PASLANDIRMAQ

    f. Bir şeyin pas atmasına, paslanmasına səbəb olmaq. Yağış dəmiri paslandırdı

    Tam oxu »
  • PASLANMA

    “Paslanmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • PASLANMAQ

    f. Dəmir şeylərin üzərində pas əmələ gəlmək. [Ümid] açıq havada paslanmağa başlayan bir “Universal”a yaxınlaşıb baxdı

    Tam oxu »
  • PASLANMIŞ

    f.sif. Pas atmış, üstünü pas basmış, pasla örtülmüş; paslı. Paslanmış qıfıl. Paslanmış bıçaq. – O gündən şair ilə Afaq bağçalarını paslanmış nizə, qal

    Tam oxu »
  • PASLATMA

    “Paslatmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • PASLATMAQ

    bax paslandırmaq

    Tam oxu »
  • PASLI

    sif. Pası olan, pas atmış; paxırlı, cəngli. Paslı qazan. – Tez-gec qırılacaq paslı zəncirlər; Al geyib doğacaq azad bir səhər

    Tam oxu »
  • PASLILIQ

    is. Paslı şeyin hal və keyfiyyəti

    Tam oxu »
  • PÁSPORT

    [fr.] 1. Sahibinin şəxsiyyətini və vətəndaşlığını təsdiq edən sənəd. Xarici pasport. 2. Hər hansı bir maşın, avadanlıq, qurğu, təsərrüfat aləti və s

    Tam oxu »
  • PASPORTÇU

    is. Pasportları qeyd edən işçi. Pasportçunun qəbul saatları. Pasportu pasportçuya vermək

    Tam oxu »
  • PASPORTLAŞDIRILMA

    f.is. Pasport sistemi tətbiq edilmə, pasport verilmə, bir şey üçün pasport tərtib edilmə. Əhalinin pasportlaşdırılması

    Tam oxu »
  • PASSÁT

    is. [alm.] Şimal və cənub yarımkürələrində tropiklər və ekvator arasındakı sahələrdə əsən daimi şimal-şərq küləyi

    Tam oxu »
  • PASSİV₂

    [lat.] 1. sif. Qeyri-fəal, laqeyd. Passiv münasibət. Passiv mübarizə. Passiv rol. Passiv müşahidə. 2

    Tam oxu »
  • PASSİV₁

    [lat. passivus – fəaliyyətsiz] mal. Müəssisənin borc və təəhhüdlərinin məcmusu (aktiv2 əksi)

    Tam oxu »
  • PASSİVLƏŞMƏ

    “Passivləşmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • PASSİVLƏŞMƏK

    f. Passiv olmaq, fəaliyyətsizləşmək, getdikcə fəaliyyətsiz olmaq, fəaliyyətdən düşmək

    Tam oxu »
  • PASSİVLİK

    is. Fəaliyyətsizlik, laqeydlik, hərəkətsizlik. [Həsən] nöqsanları boynuna alır, üzvlərin kömək etmədiyindən, passivliyindən şikayətlənir

    Tam oxu »
  • PÁSTA

    [ital.] Kosmetikada, kulinariyada, təbabətdə və s.-də işlədilən müxtəlif xəmirəoxşar özlü maddələrin adı

    Tam oxu »
  • PASTÉL

    is. [fr.] 1. Boya, tabaşir və birləşdirici maddədən düzəldilən müxtəlif rəngli yumşaq qələmlər. 2. Bu qələmlərlə yaradılan sənət əsərləri

    Tam oxu »
  • PASTERİZƏ

    [fransız bakterioloqu Lui Pasterin adından] Yeyinti məhsullarının 100 dərəcədən yuxarı olmamaq şərtilə qızdırılması (bu halda zərərli mikroorqanizmlər

    Tam oxu »
  • PÁSTOR

    [alm. Pastor, əsli lat.] Protestant keşişi

    Tam oxu »
  • PASTORÁL

    [fr. pastorale; lat. pastoralis – çobansayağı] 1. XIV-XVIII əsrlər Avropa ədəbiyyatında və incəsənətində çobanların təbiət ağuşunda həyatını idillik ş

    Tam oxu »
  • PAŞA

    is. köhn. Keçmiş sultan Türkiyəsində, Misirdə və bəzi başqa müsəlman Şərq ölkələrində ali əsgəri vəzifə tutan şəxslərə və mülki məmurlara verilən fəxr

    Tam oxu »
  • PAŞTÉT

    [alm.] Ovulub pasta halına salınmış ət, balıq və s.-dən ibarət yemək

    Tam oxu »
  • PAT

    [fr.] Şahmat oyununda: növbəti gediş zamanı şahı zərbə altına qoymaq təhlükəsinin əmələ gəldiyi və oyunun heç-heçə qurtardığı vəziyyət

    Tam oxu »
  • PATAVA

    məh. bax dolaq 1-ci mənada. [Musa] yoğun baldırlarına boz patava dolaq, iri ayaqlarına qıvrıq çarıq geyərdi

    Tam oxu »
  • PATAVALI

    bax dolaqlı. Malik motal papaqlı, patavalı … kəndliləri uzaqdan süzüb, qeyri-adi həyəcan içində olduqlarını anladı

    Tam oxu »
  • PATEFÓN

    [fransız firmasının adı Pate və yun. fon] Xüsusi vallara yazılmış səsi təkrarlayan musiqi cihazı. [Firuzə] …quş kimi yüngül bir hərəkətlə qalxıb, bala

    Tam oxu »
  • PATÉNT

    [lat. patentis – açıq, aydın] 1. İxtiraçının ixtirasını təsdiq edən şəhadətnamə, sənəd. 2. Alver, sənət və s

    Tam oxu »
  • PATENTLƏMƏ

    “Patentləmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • PATENTLƏMƏK

    f. Bir iş haqqında patent vermək və ya patent almaq, onu patentlə birisinə aid etmək. İxtiranı patentləmək

    Tam oxu »
  • PATENTLİ

    sif. Patenti olan. Patentli dərmanlar

    Tam oxu »
  • PATENTSİZ

    sif. Patenti olmayan, patentlə birisinə aid edilməmiş. // Zərf mənasında. Patenti olmadan

    Tam oxu »
  • PATILTI

    bax tappıltı. [Azad] koridorda ayaq patıltısı eşidincə tez ayağa qalxıb qapı tərəfə gedir. A.Şaiq

    Tam oxu »
  • PATİSSÓN

    is. [fr.] Ağ qabaq növlərindən biri

    Tam oxu »