“Tutaqlaşmaq”dan f.is
bax tutaşmaq. Xırmançıların gəldiyini görən Alo ürəklənərək özünü qaratikan kollarının başından tulladı
ara s. Deyək ki, fərz edək ki, belə hesab edək ki. Tutalım, çox ağıllı tacirsən; İş aparmaqda xeyli mahirsən
is. Bir dəfədə və birdən tutulacaq miqdar. Bir tutam ot. – [Molla Nəsrəddin:] Padşah mənim bir tutam saqqalımı bir arşın görəndə onun kəndxudası da əl
is. Güc, qüvvət, taqət, təpər. [Əzimin] nə ayaqda durmağa halı, nə danışmağa tutarı vardı. A.Şaiq. Verdin öz ömrünü şeirə, sənətə; Qaynar gözlərində q
sif. 1. Əsaslı, yerli-yerində, sübutlu, inkaredilməz, hədəfə düşən, düzgün, dəqiq. Tutarlı sübut. Tutarlı cavab
is. Tutarlı şeyin xassəsi, tutarlı olma; sübutluluq, əsaslılıq. Sübutların tutarlılığı
sif. Tutarı olmayan, sübutsuz, dəlilsiz, əsassız. Tutarsız sözlərə inanan olmaz; Gərək uyğun gələ sözünlə işin
is. Sübutsuzluq, əsassızlıq, dəlilsizlik
sif. Qalın, sıx, yaxın, bitişik. Eloğlu kəndindən fərqli olaraq, Dağətəyi də Şahlı kimi qalın və tutaş meşəliyin əhatəsində idi
“Tutaşmaq”dan f.is
f. Vuruşmaq, döyüşmək, yaxalaşmaq, dalaşmaq, qovğa etmək, höcətləşmək. Vəziyyətdən aydın idi ki, Orucov alman kəşfiyyatçısı ilə tutaşmışdır
is. Kənd təsərrüfatının, yarpaqları barama qurdu üçün yem olan tut ağacları əkib-becərməklə məşğul olan sahəsi
“Tutdurmaq”dan f.is
icb. Yaxalatmaq, həbs etdirmək, həbsə saldırmaq, tutulmasına səbəb olmaq. [Şölə xanım:] Xan [Teymur ağanı] axtardır ki, tutdursun, öldürsün
is. Kütləvi miqyasda aparılan həbs
bax tutacaq. Körpünün tutqacından tutmaq. Çayniki tutqacla götürmək. – O gənc qadın, əri olan otağın qapısında bir əli tutqacda …durmuşdu
sif. 1. Batqın, batmış, batıq (səs haqqında). Mərsiyəxan … bir neçə nərə çəkib, tutqun səsi ilə çığırdı
“Tutqunlaşmaq”dan f.is
f. 1. Tutulmaq, tutqun olmaq, qaralmaq. Göyün üzü getdikcə tutqunlaşır, hava tutqunlaşmışdı, narın qar yağırdı
is. 1. Buludluluq, dumanlılıq; tutqun havanın, göyün vəziyyəti. Göyün üzünü qar havasına məxsus bir tutqunluq bürümüş, şiddətli küləklə qar yağırdı
1. “Tutmaq”dan f.is. [Ayrım qızı] cücələri tutmaması üçün əlinə böyük bir ağac alıb, “kiş, kiş” edərək qızılquşu qovlamağa başladı
f. 1. Əli və ya əlləri ilə bir şeydən yapışmaq. Məhəccərdən tutmaq. Divardan tutmaq. – Hacı Rəsul, Bəndalının zərbəsindən yıxılmamaq üçün qapıdan bərk
sif. Tez-tez tutmalara (2-ci mənada) məruz qalan, tutması olan. Tutmalı qoca
1. bax tutuquşu 1-ci mənada. Hər tərəfdə tutu, qumru; Coşur, oxur indən belə. “Əsli və Kərəm”. 2. məc
is. Bir şeyi tutmaq üçün düzəldilmiş mexanizm, qurğu və s. Tutucunu işə salmaq. // Sifət mənasında. Tutucu alətlər
bax tutqun. Verdiyev … tutuq səslə cavab verdi. Mir Cəlal
is. Tutqunluq. Havanın tutuqluğu. Səsin tutuqluğu
is. 1. zool. Tropik və subtropik ölkələrin meşələrində yaşayan alabəzək rəngli quş; tutu. 2. məc. dan
1. “Tutulmaq”dan f.is. [Valentinov:] Tutulması çətindir. Gerisindən qorxmayın. C.Cabbarlı. 2. is. Göy cisminin müvəqqəti olaraq başqa göy cismi ilə ör
1. “Tutmaq”dan məch. Xəstəliyə tutulmaq. 2. f. məc. Pərt olmaq, pozulmaq. Zahidoğlu danışa-danışa qaralır, çox bərk tutulurdu
sif. Tutula bilməyən, ələ keçirilə bilməyən, tutulması, yaxalanması mümkün olmayan
is. Müəyyən qədər şeyi tutmaq, öz içərisində yerləşdirmək qabiliyyəti; həcm. Sisternin tutumu
sif. Müəyyən miqdarda şey tuta bilən; həcmli. 5 litr tutumlu neft qabı. // Çoxlu miqdarda şey tutan; irihəcmli
sif. Az şey tutan, tutumu kiçik olan; kiçikhəcmli. Tutumsuz qazan
“Tutuşdurmaq”dan f.is
f. Oxşar və fərqli cəhətlərini, yaxud bir şeyin o biri şeydən üstünlüyünü müəyyən etmək üçün onları qarşılaşdırmaq, müqayisə etmək
“Tutuşmaq”dan f.is
1. bax tutaşmaq. [Nazlı] bu saat Camalın qardaşı ilə tutuşacağını zənn edirdi. Ə.Əbülhəsən. 2. Alışmaq, yanmağa başlamaq, alışıbyanmaq
“Tutuzdurmaq”dan f.is
f. dan. İlişdirmək, bərk vurmaq, çəkmək
is. [ər.] 1. köhn. Kimyəvi maddə – sink. 2. məc. Mövhumatçıların müqəddəs saydıqları hər hansı bir şey
sif. və zərf Tuva dilində. Tuvacarusca lüğət
cəm Tuva Respublikasının əsas əhalisini təşkil edən xalq
[pol. tuz, əsli alm. Dous] 1. Qumar kağızlarında: ortasında bir xal olan qiymətcə ən yüksək kart. Xaç tuz
is. [ər. “tacir” söz. cəmi] köhn. Tacirlər. Dedi: – Məşhur tacirəm məni-zar; Tanıyırlar məni hamı tüccar
is. [ər.] 1. biol. Başqa orqanizmin üzərində və ya içində yaşayıb onun hesabına qidalanan bitki; parazit
is. 1. biol. Bir orqanizmin o biri orqanizmdən qida mənbəyi kimi istifadə etməsi; parazitlik, parazitizm
is. Uzun, ya qısa lüləli, əllə tutulub atılan odlu silah. Ov tüfəngi. Qoşalülə tüfəng. Tüfəng atmaq. – Bəxtiyar tüfəngi doldurub qalxdı; Zilləyib gözü
sif. Tüfəngi olan, tüfənglə silahlanmış. Tüfəngli əsgər. – [Uşaqlar] tüfəngli fədai dəstələrinin nümayişini görərkən əvvəlcə bu nümayişləri də bundan