1. Tale, qismət.
O zülf qarə qılıb bəxtimi məgər, Seyyid? Mənim əzəl də bu bəxti-qarəliyim var idi.
Kişiyə hər şeydən qabaq bəxt lazımdır.
Mənim böyük düşmənim öz bəxtimdir.
2. Müvəffəqiyyət, uğur. Onun oyunda heç bəxti yoxdur.
3. Nisbət şəkilçisi ilə, çıxışlıq halda: bəxtimdən, bəxtimizdən (ara söz) – bir hadisə, keyfiyyət və s. münasibəti ilə məmnunluq, razılıq ifadə edir (bəzən mənfi mənada işlənir). Bəxtimizdən hava açıldı.
– Bəxtindən işıq sönməsi onun [Qulamın] işini daha asanlaşdırdı.
◊ Bəxt ulduzu şair. – bəxt simvolu.
Bir körpə tək oxşardı məni yaşlı gözəllər; Bəxt ulduzu parlaq və uzun saçlı gözəllər.
Bəxt əxtəri (sitarəsi) klas. – bax bəxt ulduzu.
Əxtəri-bəxtim vəbalin gör ki, ol məhdən gələn; Mehrlərdir özgəyə, cövrü cəfalərdir mana.
Ey bəxtimin sitarəsi, bu sübh açılmasın; Mahi-rüxün yetər bu gecə karivanə, şəm!
Bəxti ayaq üstə durmaq – işi avand olmaq, istədiyinə çatmaq.
Bəxti açılmaq – işi yaxşı gətirmək, işi düzəlmək, çətinlikdən, ağır və pis vəziyyətdən qurtarmaq.
[Musa kişi:] Bəlkə bu il bəxtimiz açıldı, … ərbabın su pulunu verdim, uşaqlara əyin-baş düzəldib, bir çərək torpaq ala bildim.
Bəxti dönmək – uğursuzluğa məruz qalmaq, işi bəd gətirmək, həyatında çətin və ağır dövr başlamaq.
Bəxtim dönüb, evim yıxılıb, izzətim gedib; Seyyid, o mah yar olub əğyarə, ağlaram.
Bəxti işləmək – bax bəxti gətirmək.
Bəxti gətirmək – müvəffəq olmaq, işi düz gətirmək, taleyi gətirmək.
[Puan Qay] bəxti gətirib 60-70 qəpikdən çox qazananda … balıq da alıb şad evlərinə gələrdi.
Bəxti çönmək – bax bəxti dönmək.
Bəxti çönüb, çünki zəmanə dönüb; Şadü xürrəm işi fəğanə dönüb.
Bəxtinə çıxmaq – 1) yaxşı, ya pis bir şeyə təsadüf etmək, rast olmaq;
2) udmaq, aparmaq (oyunda).
Xoş bəxtiniz olsun! – salamatlıq, xoşbəxtlik arzusunu bildirən ifadə.
