GÖMÜ

Gömülmüş sistemlər (ing. Embedded System) — mikroprosessorlu sistemlər olub, xüsusi funksiya yerinə yetirən, mexaniki, elektrik və elektro-mexaniki sistemlərin içərisinə gömülmüş kompüter sistemləri. Personal kompüterlərdən fərqli olaraq gömülmüş sistemlər xüsusi əməliyyatların öhdəsindən gəlmək üçün dizayn edilir.

Gömülü – proqram təminatında: başqa bir proqram kodunun içərisinə yerləşdirilmiş xüsusi kod və ya komandalar. Məsələn, gömülü çap komandaları çapa verilən sənədin formatının (biçiminin) idarəedilməsi üçün sənəddə yerləşdirilmiş kodlardır. Gömülü assembler kodu C kimi yüksək səviyyəli dildə yazılmış proqramda yerləşdirilmiş assambler dilindəki komanda, funksiya və ya altproqramdır. Gömülü koddan proqramın çalışma sürətini və ya səmərəliliyini artırmaq və ya yüksək səviyyəli dillərdə olmayan imkanları gerçəkləşdirmək üçün istifadə edilir. Aparat təminatında: başqa bir qurğunun tərkibində fəaliyyət göstərən (yəni ona inteqrasiya olunmuş) xüsusi təyinatlı qurğu (məsələn, gömülü kompüter).

Gömülmüş sistemlər (ing. Embedded System) — mikroprosessorlu sistemlər olub, xüsusi funksiya yerinə yetirən, mexaniki, elektrik və elektro-mexaniki sistemlərin içərisinə gömülmüş kompüter sistemləri. Personal kompüterlərdən fərqli olaraq gömülmüş sistemlər xüsusi əməliyyatların öhdəsindən gəlmək üçün dizayn edilir.

Gömür kəndi — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonunda kənd. == Tarixi == Adı mənşəcə, türk sözü olub "gömmək", "basdırmaq" mənasını verir. Başqa bir bənzər versiyaya görə isə "Göy ömür" mənasındadır. == Mədəniyyəti == Kənddə yeni tipli orta məktəb(2006), icra numayəndəliyi (2014) binası vardır. Yolların asfaltlanmasi prosesi başa çatdırılıb. == Coğrafiyası == Kənd dəniz səviyyəsindən 2000 metr yüksəklikdə, dağlıq ərazidə yerləşir. Geniş otlaqlara və biçənəklərə sahibdir. Ərazidə çoxlu dərman mənşəli bitki əvəlik, şıbbık, ələyəz, qırxbuğum, səhləb, solmazçiçək, çobanyastığı, böyrəkotu və s.), kol meyvələri (yemişan, zirinc, itburnu, böyürtkən, mərmərik qoyungözü, qaraçöhrə və s. vardır. == Əhalisi == İvan İvanoviç Şopenin rəhbərliyi 1829-cu ilin aprel ayında başlanmış və 1832-ci ilin may ayında sona çatdırılmış əhalinin kameral siyahıyaalınmasının yekunlarına əsasən Erməni vilayətinin Naxçıvan əyalətinin Naxçıvan mahalında yerləşən Gömür kəndində 12 evdə 27 nəfəri kişilər 23 nəfəri isə qadınlar olmaqla 50 nəfər erməni (10 fevral 1828-ci ildə bağlanılmış Türkmənçay müqaviləsinin XV bəndinə əsasən 16 mart 1828-ci ildə Qacar dövlətindən köçürülmüşdülər) yaşayırdı.

Gömür mineral bulağı — Şahbuz rayonu ərazisində Gömür kəndindən 3 km cənub-qərbdə, Gömür çayın sol sahilində okean səviyyəsindən 2000 m. yüksəklikdədir. Burada 75 sayda bulaqlardan mineral hidrogen-sulfid qarışığı ilə birlikdə karbonqazı da çıxır. Bulaqlardan su çıxarkən yeraltı karst süxurlarını kükürdlü qarışıqla birlikdə tərkibindəki hidrogen-sulfid ionlarını zənginləşdirir. Zəif inerallaşmış sudan revmatik və dəri xəstəliklərinin müalicəsində vanna qəbul etməklə (hər kursda 10–15 dəqiqə, T 25–35 Cº) əhəmiyyətlidir. == Mənbə == Bağırov, Feyruz Abdulla oğlu. Naxçıvanın təbii sərvətləri- Naxçıvan, 2008.

Gömürdağ və ya Kömürdağ: Gömürdağ (dağ, Kəlbəcər) — Kəlbəcər rayonunun qərb hissəsində dağ. Hündürlüyü 3037 m. Gömürdağ (dağ, Naxçıvan) — Zəngəzur silsiləsinin mərkəzi hissəsində dağ. Naxçıvanla Ermənistan sərhədində Qapıcıq dağından şimaldadır. Hündürlüyü 3364 m.

Gömürdağ — Azərbaycan Respublikası Kəlbəcər rayonunun qərb hissəsində dağ. İstisu qəsəbəsi yaxınlığındadır. Hündürlüyü 3037 m. Vulkan mənşəlidir. Oronim Kömürdağ variantında da qeydə alındığından tədqiqatçılar cox vaxt bu dağı kömürlə (yanacaq) əlaqələndirirlər. Əslində, bu oronim "pik, zirvə" mənası ilə bağlıdır və bunu həmin coğrafi obyektin malik olduğu yüksəklik də təsdiq edir.

Gömürdağ, Kömürdağ — Azərbaycanın Ordubad rayonu ərazisində dağ. Zəngəzur silsiləsi aiddir. Sıldırım yamaclıdır (hünd. 3375,9 m). Zəngəzur silsiləsinin suayırıcısında, Gilançayın mənbə hissəsində zirvə. Orta Eosenin andezitli porfirit lavalarından təşkil olunmuş konusvari yüksəklikdir. Tektonik cəhətdən Ordubad qarılma zonasının Şahbuz seqmentinin cənub-şərq qurtaracağında müşahidə edilən Boyəhməd-Dəvəboynu antiklinalının şimal-şərq qanadında yerləşir. Şimal-qərb yamacında şimal-şərq istiqamətli fay qırılmaları izlənilir.

Gömürdəhnə — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Toponimikası == Gömürdəhnə oyk., mür. Quba r-nunun Qonaqkənd i.ə.v.-də kənd. Kömürçayın sahilində, dağətəyi ərazidədir. Kənd əvvəllər Dəhnə adlanırdı. Yaşayış məntəqəsi Gömürçayın düzənə çıxdığı ağız hissədə salınmışdır. Oykonim Gömür (çayın adı) və dəhnə (çayın dar yerdən axaraq düzənə çıxdığı sahə, ağız) komponentlərindən düzəlib, "Gömürçayın dəhnəsi" mənasındadır. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 167 nəfər əhali yaşayır. Əhalisi tamamilə tatlardan ibarətdir.

Gömürgöy — (tal. Kəmərku) Azərbaycan Respublikasında Talış silsiləsinin yüksək zirvəsi. Hündürlüyü 2,493 m-dir. Qayalıq və çöl landşaftı var. Lerik rayonu ərazisindədir. Zirvə talış dilində "Kəmərku" adlanır.

Gömürçay — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonu ərazisində çay. Naxçıvançayın sol qolu. == Haqqında == Mənsəbindən 58 km məsafədə ona tökülür. Uzunluğu 13 km, hövzəsinin sah. 36 kv. km-dir. Qar, qrunt və yağış suları ilə qidalanır. Yay aylarında yağan leysan yağışları daşqınlara səbəb olur. Tez-tez baş verən sel hadisələri nəticəsində yaşayış məntəqələrinə, yollara və əkin sahələrinə böyük ziyan dəyir. Suvarmada istifadə edilir.

Sanbe Azukihara gömülü meşəsi (三瓶小豆原埋没林, Sanbe Azukihara maybotsurin) – Yaponiyanın Şimane prefekturasının Oda şəhərinin Sanbe rayonunda yerləşən gömülü meşə. Gömülü meşə 4000 il əvvəl Sanbe vulkanının püskürməsi nəticəsində yaranmışdır. Vulkandan çıxan lava axınları Azukihara dərəsində yerləşən meşələrin üstünü bağlamış və gömülü meşənin yaranmasına səbəb olmuşdur. Bu hadisə Comon dövründə baş verdiyi üçün meşəni Sanbe Comon gömülü meşəsi də adlandırırlar. Gömülü meşəyə aid ilk ağac gövdəsi 1983-cü ildə Azukihara dərəsində aparılmış çəltik plantasiyası tikintisi zamanı aşkar edilmişdir. 1998–2000-ci illərdə ərazidə geniş tədqiqat və qazıntı işləri aparılmış, nəticədə, gömülü meşəyə aid 30 ağac gövdəsi aşkarlanmışdır. Onların 80%-i yapon sidri, qalanları isə atşabalıdı, yapon zelkovası, ağ palıd və s. kimi ağaclardır. Aşkarlanmış ən böyük ağac gövdəsi 12,5 metr hündürlüyündə və 2,5 metr diametrində olan yapon sidridir. Meşənin qalıqlarını sərgiləmək üçün Sanbe Azukihara Gömülü Meşə Muzeyi (さんべ縄文の森ミュージアム) yaradılmışdır.

Sanbe Azukihara gömülü meşəsi (三瓶小豆原埋没林, Sanbe Azukihara maybotsurin) – Yaponiyanın Şimane prefekturasının Oda şəhərinin Sanbe rayonunda yerləşən gömülü meşə. Gömülü meşə 4000 il əvvəl Sanbe vulkanının püskürməsi nəticəsində yaranmışdır. Vulkandan çıxan lava axınları Azukihara dərəsində yerləşən meşələrin üstünü bağlamış və gömülü meşənin yaranmasına səbəb olmuşdur. Bu hadisə Comon dövründə baş verdiyi üçün meşəni Sanbe Comon gömülü meşəsi də adlandırırlar. Gömülü meşəyə aid ilk ağac gövdəsi 1983-cü ildə Azukihara dərəsində aparılmış çəltik plantasiyası tikintisi zamanı aşkar edilmişdir. 1998–2000-ci illərdə ərazidə geniş tədqiqat və qazıntı işləri aparılmış, nəticədə, gömülü meşəyə aid 30 ağac gövdəsi aşkarlanmışdır. Onların 80%-i yapon sidri, qalanları isə atşabalıdı, yapon zelkovası, ağ palıd və s. kimi ağaclardır. Aşkarlanmış ən böyük ağac gövdəsi 12,5 metr hündürlüyündə və 2,5 metr diametrində olan yapon sidridir. Meşənin qalıqlarını sərgiləmək üçün Sanbe Azukihara Gömülü Meşə Muzeyi (さんべ縄文の森ミュージアム) yaradılmışdır.

Uozu Gömülü Meşə Muzeyi (魚津埋没林博物館, Uozu Maybotsurin Hakubutsukan) – Yaponiyanın Toyama prefekturasının Uozu şəhərində yerləşən muzey. Muzey şəhərdə kəşf edilmiş gömülü meşənin qalıqlarına və Toyama körfəzində müşahidə olunan ilğım hadisəsinə həsr olunmuşdur. 1930-cu ildə liman tikintisi zamanı dəniz yatağının altında qalmış bütöv bir meşənin qalıqları kəşf edilmişdir. Əsasən yapon sidrlərindən ibarət olan bu meşə təxminən 2000 il əvvəl dəniz səviyyəsinin qalxması və çay daşqınları səbəbilə gömülmüşdür. Uozu Gömülü Meşə Muzeyi bu meşənin qalıqlarını nümayiş etdirmək məqsədilə 1955-ci ildə orijinal qazıntı işlərinin yerində açılmışdır. 1992-ci ildə muzeydə əsaslı yeniləmə işləri aparılmışdır. Muzey 2014-cü ildə yaradılmış Tateyama Kurobe geoparkının əsas təsisatlarından biridir. Muzey fərqli dizaynda olan 3 binadan ibarətdir. Hər bir bina Uozo şəhərinin tarixinə aid üç əsas şeyi təmsil edir: Tatemon festivalı, sidr ağacı və zaman kapsulu. Muzeydə Uozu gömülü meşəsinin kökləri və digər qalıqları (toxumlar, cücülər və s.) sərgilənir.