TÜND

sif. [ fars. ]
1. Rəngi açıq olmayan, qaraya yaxın olan, tutqun. Tünd paltar. Tünd rəng.
// Qəliz, kəsif, tərkibində çoxlu miqdarda həll olmuş maddələr olan. Tünd qəhvə. Tünd məhlul.
– Qüdrət xörəyini həris bir iştaha ilə cəld yeyib, üstündən də iki stəkan tünd çay içdi. M.Hüseyn.
Yaqub … dəmlənmiş tünd çayı ləzzətlə içməyə başladı. S.Vəliyev.

2. Hiss orqanlarına bərk təsir edən; kəskin. Tünd tütün.
– Yenə də üz-üzə deyə qalxaraq; İçirtdi dostları ona tünd araq. M.Rahim.
Gəmi sahibi bir yandan içdiyi bol müftə və tünd şərabın, bir yandan da on qat artıq aldığı pulun nəşəsi ilə sərməst idi. M.Rzaquluzadə.

3. məc. Bərk, iti, becid. Tünd at.
– Məstan da özünə görə göyçəkdi, amma sağ topuğundan, tünd (z.) yeriyəndə bir balaca axsaqlığı vardı. (Nağıl).

4. məc. Hirsli, acıqlı, ağırxasiyyətli, tündməzac, ağır. Tünd adam.
[Əziz bəy:] (Tünd halda) Səkinə xanım, axır mənim günümü bu yerə yetirdin! M.F.Axundzadə.
[Sultan:] Yoldaşlardan biri mənə dedi, eşitmişik, xasiyyətin bir az tünddür, buna görə də raykoma müvəqqəti göndəririk. İ.Hüseynov.

□ Tünd olmaq – hirslənmək, qəzəblənmək, acıqlanmaq, hiddətlənmək, qanı qaralmaq.
Səni görcək özün soxar içəri; Tünd olub qapını bidəmaq çəkər. Q.Zakir.

5. məc. Bərk, şiddətli, güclü, qatı. …Cənab şəriətmədar küçə ilə gedərkən bir tünd yel əsdi. Axundun əmmaməsi düşdü yerə. “Mol. Nəsr.
” ◊ Tünd getmək məc. – ifrata varmaq, şişirtmək.
Salman Şirzadı danışmağa qoymayıb dedi: – Yoldaş Şirzad çox tünd gedir, nöqsanları şişirdir! M.İbrahimov.

Sinonimlər (yaxın mənalı sözlər)

  • TÜND sərt — bərk — qəliz — kobud — kəskin (adam)
  • TÜND bərk — acı (çay)
  • TÜND acıqlı — hirsli — qeyzli (xasiyyət)
  • TÜND cəld — iti — tez
  • TÜND 1. TÜND (xasiyyət haqqında), AĞIR, QƏLİZ 2. TÜND (maye haqqında), BƏRK, KƏSİF, KƏSKİN 3. TÜND, TUTQUN (rəng haqqında)

Omonimlər

  • TÜND TÜND I sif. Acı, bərk (çay). İndi də dalbadal tünd çay içməsi, çörək yeməməsi göstərirdi ki, Göyçək doğrudan da möhkəm acıqlanıbdır (Ə

Antonimlər (əks mənalı sözlər)

  • TÜND TÜND – MÜLAYİM Xasiyyətim tünddür (C.Əmirov); Gözəl xasiyyəti var, mülayim arvaddır (S.Qədirzadə)

Etimologiya

  • TÜND Fars sözüdür və “kəskin”, “ciddi”, “sərt”, “möhkəm” (bərk) anlamlarında işlədilir. Tünd-qırmızı, tünd-qara, tünd çay və s
TÜNBƏTÜN
TÜND...

Digər lüğətlərdə