Nərgiz Məhəmmədi (farsca:Narges Mohammadi; 21 aprel 1972[1], Zəncan, Pəhləvilər İranı[d]) — iranlı hüquq müdafiəçisi və alimidir. O, Nobel Sülh Mükafatı laureatı Şirin Ebadinin rəhbərlik etdiyi İnsan Haqlarının Müdafiəçiləri Mərkəzinin (İHM) vitse-prezidentidir.[3] O, İranda hicaba itaətsizlik etməklə kütləvi feminist vətəndaş itaətsizliyinin səsli tərəfdarıdır və 2023-cü ilin hicab və iffət proqramının kəskin tənqidçisidir. 2016-cı ilin mayında o, Tehranda "ölüm cəzasının ləğvi üçün kampaniya aparan insan haqları hərəkatı" yaratdığına və idarə etdiyinə görə 16 il həbs cəzasına məhkum edildi. 2020-ci ildə azad edildi, lakin 2021-ci ildə yenidən həbsxanaya göndərildi.
Nərgiz Məhəmmədiyə 2022-ci il üzrə "Sərhədsiz Reportyorlar" Təşkilatının "Cəsarət" mükafatı verilib. O, 2023-cü ilin yanvarında "Olof Palme" mükafatına layiq görülüb. 2023-cü il mayın 3-də İranın məhbus jurnalistləri Nərgiz Məhəmmədi, Nilufər Həmidi və İlahə Məhəmmədi BMT-nin Təhsil, Elm və Mədəniyyət məsələləri üzrə Təşkilatının (UNESCO) Gilyermo Kano adına "Dünya Mətbuat Azadlığı" mükafatına layiq görülüblər. Nərgiz Məhəmmədi 2023-cü ildə Nobel Sülh Mükafatı laureatı olub.
|
---|
1901-1925 | | |
---|
1926-1950 | |
---|
1951-1975 | |
---|
1976-2000 | 1976: Betti Uilyams, Meyrid Korriqan • 1977: Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatı • 1978: Ənvər Sadat, Menaxem Begin • 1979: Tereza Ana • 1980: Adolfo Peres Eskivel • 1981: BMT Ali Komissarının Qaçqınların İşi üzrə İdarəsi • 1982: Alva Myurdal, Alfonso Robles • 1983: Lex Valensa • 1984: Desmond Tutu • 1985: Nüvə Müharibəsi Əleyhinə Dünya Həkimləri Hərəkatı • 1986: Eli Vizel • 1987: Oskar Sançes • 1988: BMT Sülhməramlı Qüvvələri • 1989: XIV Dalay Lama • 1990: Mixail Qorbaçov • 1991: Aun San Su Çji • 1992: Riqoberta Mençu • 1993: Nelson Mandela, Frederik de Klerk • 1994: Yasir Ərəfat, Şimon Peres, İshaq Rabin • 1995: Cozef Rotblat, Elm və dünya əlaqələri üzrə Paquoş konfransı • 1996: Karluş Belu, Jose Ramuş-Orta • 1997: Codi Vilyams, Piyadalar Əleyhinə Minaların Qadağan Olunması üzrə Beynəlxalq Hərəkat • 1998: Con Hyum, Devid Trimbl • 1999: Sərhədsiz Həkimlər • 2000: Kim De Çjun |
---|
2001-2025 | 2001: BMT, Kofi Annan • 2002: Cimmi Karter • 2003: Şirin Ebadi • 2004: Vanqari Maatai • 2005: Beynəlxalq Nüvə Enerjisi Agentliyi, Məhəmməd Əl-Baradei • 2006: Məhəmməd Yunus, Qremin Bank • 2007: İqlim Dəyişikliyi üzrə Beynəlxalq Mütəxəssislər Komissiyası, Albert Qor • 2008: Marti Axtisaari • 2009: Barak Obama • 2010: Lyu Syaobo • 2011: Elen Conson-Serlif, Leyma Qbovi, Təvəkkül Karman • 2012: Avropa İttifaqı • 2013: Kimyəvi Silahların Qadağan edilməsi Təşkilatı • 2014: Kaylaş Satyarti, Məlalə Yusəfzay • 2015: Tunis Milli Dialoq Dördlüyü • 2016: Xuan Manuel Santos • 2017: Nüvə Silahlarının Ləğv Edilməsi üzrə Beynəlxalq Kampaniya • 2018: Nadiya Murad, Deni Mukvege • 2019: Abiy Əhməd Əli • 2020: Dünya Qida Proqramı • 2021: Mariya Ressa, Dmitri Muradov • 2022: Ales Belyatski, Memorial (təşkilat), Vətəndaş Azadlıqları Mərkəzi • 2023: Nərgiz Məhəmmədi |
---|