Lester Pirson

Lester Bouls "Mayk" Pirson (23 aprel 1897[1][2][…], Toronto – 27 dekabr 1972[1][2][…], Ottava) — Kanadalı alim, dövlət xadimi, əsgər, baş nazir və diplomatı,1957-ci ildə Süveyş böhranını həll etmək üçün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təcili Qüvvələrini təşkil etdiyinə görə Nobel sülh mükafatı laueratı.

Lester Pirson
Lester Bouls Prison
Kanadanın 14-cü baş naziri
22 aprel 1963-cü il – 20 aprel 1968-ci il
(ləqəbi: möhtərəm (ingilis dilli ölkələrdə titul))
MonarxII Elizabet
ƏvvəlkiCon Difenbeyker
SonrakıPyer Trüdo
Kanada Liberal partiyasının lideri
16 yanvar 1958-ci il – 6 aprel 1968-ci il
ƏvvəlkiLui Stefan Sen-Loran
SonrakıPyer Trüdo
Rəsmi müxalifət lideri
16 yanvar 1958-cu il – 22 aprel 1963-cü il
Baş nazirCon Difenbeyker
MonarxII Elizabet
ƏvvəlkiLui Stefan Sen-Loran
SonrakıCon Difenbeyker
Xarici İşlər üzrə 8-ci Dövlət Katibi
10 sentyabr 1948-ci il – 20 iyun 1957-ci il
Baş nazirVilyam Layon Makkenzi Kinq
Lui Stefan Sen-Loran
ƏvvəlkiLui Stefan Sen-Loran
SonrakıCon Difenbeyker
1944-ci il – 1946-ci il
Baş nazirVilyam Layon Makkenzi Kinq
ƏvvəlkiLeyton Qold Makarti
SonrakıHamfrey Hyum Ronq
Vəzifədədir
1952-ci il
ƏvvəlkiLuis Padilla Nervo
SonrakıVijaya Lakşmi Pandit
Alqoma Şərq üçün Kanada Parlamentinin üzvü
25 oktyabr 1948-ci il – 23 aprel 1968-ci il
ƏvvəlkiTomas Farquhar
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Lester Bowles Pearson
Doğum tarixi 23 aprel 1897(1897-04-23)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 27 dekabr 1972(1972-12-27)[1][2][…] (75 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi qaraciyər xərçəngi
Milliyyəti kanadalı
Vətəndaşlığı Kanada Kanada
Təhsili
İxtisası Diplomat
Tarixçi
Fəaliyyəti siyasətçi, xokkeyçi, diplomat, tarixçi, hərbi qulluqçu
Həyat yoldaşı Merin Pirson
Uşağı Qefri Pirson daxil olmaqla iki uşaq
Dini protestantlıq
Hərbi xidmət
Xidmət illəri 1915-1918-ci illər
Qoşun növü Kanada Ordusu
Daimi aktiv milis
Kral Uçuş korpusu
Döyüşlər
Rütbəsi Leytenant
Uçuş zabiti
Təltifləri "Britaniya imperiyası" ordeni zabiti Queen Elizabeth II Coronation Medal 1914–15 Star "Kanada" ordeninin üzvü Nobel sülh mükafatı "Xidmət" ordeni Qələbə medalı
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

1963-cü ildən 1968-ci ilə qədər Kanadanın 14-cü baş naziri, 1963-cü və 1965-ci illərdə keçirilən seçkilərdən sonra iki dəfə arxa-arxaya Liberal azlıq hökumətinin başçısı olmuşdur.

Pirsonun baş nazir olduğu dövrdə, onun Liberal azlıq hökumətləri universal səhiyyə, tələbə kreditləri, Kanada pensiya planı, Kanada ordeni və Kanada bayrağını təqdim etdi. Onun Liberal hökuməti Kanadanın silahlı qüvvələrini də birləşdirdi.[3] Pirson, Bilinqualizm və Bikurturalizm üzrə Kral Komissiyasını çağırdı(iki dil rəsmi dövlət dili olaraq qəbul edildi), və Kanadanı Vyetnam müharibəsindən kənarda saxladı. 1967-ci ildə, onun hökuməti, heç istifadə edilməmiş və 1976-cı ildə ləğv edilmiş faktiki olaraq Kanadada edam cəzasını bir neçə kapital cinayətinə məhdudlaşdıraraq ləğv edən Bill C-168-i qəbul etdi. Bu nailiyyətləri ilə, Birləşmiş Millətlər Təşkilatında və beynəlxalq diplomatiyada təməlqoyma işləri ilə birlikdə Pirson ümumiyyətlə XX əsrin ən nüfuzlu Kanadalılar sırasındadır və Kanadanın ən böyük baş nazirləri sırasında yer alır.[4][5]

Erkən həyatı, ailəsi və təhsili

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Doğulduğu yerdəki xatirə lövhəsi

Pirson Ontario (indiki Torontonun bir hissəsi), Yorkun Nyutonbruk şəhərində, Anni Sarahın və metodist nazir (sonradan Birləşmiş Kanada Kilsəsi) Edvin Artur Pirsonun oğlu olaraq anadan olub. O, Veyqhan Vayter Pirson və Marmadyuk Pirsonun qardaşı idi.[6] Lester Pirsonun atası, gənc ailəni, burada Yanq-Strit Orora metodist kilsəsində nazir olduğu Torontonun şimalındakı Orora(Ontario), şəhərinə köçürdü. Lester Ororoda böyüdü və Yanq stritdəki ictimai məktəbdə iştirak etdi. Ailə, Spryus və Ketrin küçələrinin küncündəkiMetodist mensedə yaşayırdı. Ev hələ də mövcuddur, ancaq şəxsi evdir. Pirson Orora Reqbi komandasının üzvü idi.

Pirson 1913-cü ildə 16 yaşında Ontario, Hamiltondakı Hamilton Collejət İnstitutunu bitirdi. Elə həmin il Toronto Universitetindəki[6] Viktoriya Kollecinə daxil oldu, Qeyt Housdakı iqamətgahda yaşadı və qardaşı Dyuk ilə bir otağı paylaşdı. Daha sonra Toronto Universitetinə, tarixdə və psixologiyada heyrətamiz sxolastik dərslərinə görə Pi Gamma Mu ictimai elmlər fəxri cəmiyyətlər bölməsinə seçildi. Eynən Nortap Frey və onun tanınmış tələbəsi Marqaret Ətvudda olduğu kimi, Norman Cevison və E. J. Pratt kimi digər öncüllərlə birlikdə — Pirson The Bob Comedy Revue filminin teatr ənənəsində iştirak etdi.[7] Victoriya kollecindən sonra Pirson 1921–1923-cü illərdə Oksforddakı Sent Cons kollecində oxumaq üçün təqaüd qazandı.

İdman maraqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Toronto Universitetində Pirson,reqbi birliyində diqqətəlayiq bir idmançı oldu və eyni zamanda da basketbol oynayırdı. Daha sonra Oksford Universitetində təhsil alarkən ,1923-cü ildə ilk Spenqler Kubokunu qazanan komandada Oksford Universiteti Buz Hokkey Klubunda da oynamışdır. Pirson gənclik illərində beyzbol və lakrossda üstün performansa sahib idi. Bir infielder kimi onun beyzbol istedadı Qolf Məpl Lifs komandası ilə Ontario Şəhərlərarası Beyzbol Liqası yarı pro oyunu üçün kifayət qədər güclü idi. Pirson, 1923-cü ildə birləşmiş Oksford və Kəmbric Universitetləri lakross komandası ilə Şimali Amerikanı gəzdi. Toronto Universiteti Tarix Şöbəsinə təlimatçı olaraq qatıldıqdan sonra, futbol və hokkey komandalarına məşqçi kimi rəhbərlik etməyə köməklik göstərdi. Qolf və tennisi böyüklər kimi yüksək standartlara uyğun oynadı.[8]

Birinci Dünya Müharibəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Salonikidə Birinci Dünya Müharibəsində Kanada Ordusu Tibb Korpusunda xidmət edən Pirson

Birinci Dünya Müharibəsi zamanı, Pirson tibbi qaydada xidmət etmək üçün, Toronto Universiteti hospitalı ilə könüllü iştirak etdi. 1915-ci ildə, şəxsi rütbəsi olan bir yayıcı daşıyıcı kimi Kanada Ordusu Tibb Korpusunda xarici xidmətə girdi, müharibədə daha sonra leytenant kimi işə qəbul edildi. Bu xidmət dövründə, təxminən iki il Cənubi Avropada,Misirə göndərildikdən sonra Saloniki cəbhəsində xidmət etdi. Serbiya ordusu ilə yanaşı bir yefreytor olaraq və tibbi qaydada xidmət etdi.[9] 1917-ci ildə Pirson Kral Uçuş Korpusuna köçürüldü, çünki Kral Kanada Hərbi Hava Qüvvələri o vaxt mövcud deyildi;burada iki qəzadan xəsarət alaraq evə göndərilənə qədər uçuş zabit olaraq xidmət göstərdi. Pirson uçuşu İngiltərənin Hendon şəhərindəki təyyarə məktəbində öyrəndi. İlk uçuşu zamanı təyyarə qəzasından sağ çıxdı.[10][11][12]

1918-ci ildə Pirson, ümumşəhər miqyaslı bir işıqlandırma zamanı Londonda bir avtobusa dəydi və sağalmaq üçün evə göndərildi, ancaq sonra xidmətdən azad edildi. Bir pilot kimi "Lester" in bir hava yolşcusu üçün çox yumşaq bir ad olduğunu hiss edən uçuş təlimçisi tərəfindən ona "Mayk" ləqəbi verildi. Bundan sonra, Pirson rəsmi sənədlərdə və ictimai həyatda "Lester" adından istifadə edərdi, ancaq dostları və ailələr tərəfindən həmişə "Mayk" olaraq xatırlandı.[13]

Müharibədən sonrakı illər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müharibədən sonra 1919-cu ildə Toronto Universitetindən İncəsənət bakalavr dərəcəsi alıraq, məktəbə qayıtdı. Müharibə dövründə hərbi xidmətdə olduğu üçün, o dövrdə qüvvədə olan bir hökmlə daha uzun müddətə dərəcəsini bitirə bildi. Sonra bir il Hamilton, Ontario və Çikaqoda heç zövq almadığı ət qablaşdırma sənayesində işlədi.

Oksford

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Massi Fondundan təqaüd aldıqdan sonra, iki il Oksford Universitetindəki Sent-Cons kollecində oxudu, burada 1923-cü ildə Müasir tarix üzrə ikinci dərəcəli fərqlənmə ilə bakalavr dərəcəsini, 1925-ci ildə isə magistr dərəcəsini qazandı. Oksforddan sonra Kanadaya qayıtdı və Toronto Universitetində tarix müəllimliyi etdi.

Evlilik, ailə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1925-ci ildə Toronto Universitetində tələbələrindən biri olmuş Vaynpiqdən olan Merin Mudi ilə evləndi. Onların birlikdə, Qefri adlı oğlu və Patrisiya adlı bir qız övladları oldu. Merin əvvəlcə evliliyin ilk on iki ilində ara-sıra çox tənqidi xasiyyəti ilə bilinən bir qadın olsa da, həyat yoldaşını bütün siyasi işlərində hər zaman dəstəklədi.[14]

Diplomat, dövlət qulluqçusu

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Con Ross Maklin, Vinsent Messi və Corc Vanye ilə Pirson, Kanada Evi, London
Avropada buz hokkeyi; Oksford Universiteti, İsveçrə, 1922-ci il. Kanadanın gələcək Baş naziri Lester Pirson sağda öndədir. İsveçrəli ləqəbi "Herr Zig-Zag" idi.

1927-ci ildə Kanada xarici xidmət giriş imtahanında ən yüksək bal topladıqdan sonra,Kanada Xarici İşlər Nazirliyində karyerasına başladı.[8] Onun istedadı Baş nazir Riçard Bedford Bennettin diqqətini çəkdi. 1930-cu illərin əvvəllərində gənc Lester Pirsonu diqqətə aldı və həvəsləndirdi və Pirsonu iki böyük hökumət sorğusunda: 1931-ci ildə taxılın aqibəti üzrə Kral Komissiyası və 1934-cü ildə qiymətlərin yayılması üzrə Kral Komissiyasında əhəmiyyətli vəzifələrə təyin etdi. Bennett Pirsonun bu işdə parladığını gördükdən sonra onu Britaniya İmperiyası Ordeni ilə mükafatlandırdı, 1800 dollar mükafat təşkil etdi və onu London konfransına dəvət etdi. Pirson 1935-ci ildə Kanadanın Birləşmiş Krallığa Yüksək Komissiyasına təyin edildi və 1939–1942-ci illər arasında II Dünya Müharibəsi əsnasında Kanada Evində ikinci komandan olaraq hərbi xidmət və qaçqın problemlərini nizamlamış, Ali Komissar Vinsent Messinin köməkçisi vəzifəsini yerinə yetirmişdir.[8] Kitabında ("Mayk: Rt. Hon. Lester B. Pirson, Birinci Cild: 1897–1948" olaraq nəşr olundu), Pirson, 1940-cı ildə "Intrepid(Qorxmaz)" kimi tanınan müəmmalı II Dünya Müharibəsi casusu Ser Vilyam Stefenson tərəfindən "Kralın Elçisi" və ya gizli sənədləri Avropaya çatdıran kuryer olaraq işə götürüldüyünü qeyd edir.(Qorxmaz Çağrılan Adam — Gizli Müharibə, Vilyam Stefenson (1976)).

Pirson bir neçə aya Ottavaya qayıtdı, burada 1941–1942-ci illərdə katib köməkçisi oldu.[15] 1942-ci ilin iyun ayında Kanadanın Vaşinqtondakı səfirliyinə, bir nazir müşaviri olaraq göndərildi.[15] Təxminən iki il müddətində ikinci komandan vəzifəsini icra etdi. 1944-cü ildə səlahiyyətli nazir, 1 yanvar 1945-ci ildə Kanadanın ABŞ-dəki ikinci səfiri oldu. 1946-cı ilin sentyabr ayına qədər bu vəzifədə qaldı.[8][15]

Pirson həm Birləşmiş Millətlər Təşkilatının, həm də Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının qurulmasında mühüm rol oynamışdı.[16]

Pirson 1946-cı ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının ilk baş katibi oldu, ancaq Sovet İttifaqı tərəfindən veto qoyuldu.[8] İngilislərin onun adından güclü seçki kampaniya apardlğı zaman 1953-cü ildə keçirilən seçkidə də baş katibliyə aparıcı namizəd idi. Təhlükəsizlik Şurasında 11 səsdən 10 lehinə səs ilə birinci oldu, lakin tək əlryhinə səsvermə başqa bir Sovet vetosu idi.[17][18] Təhlükəsizlik Şurası əvəzinə İsveç diplomatı Daq Hammarşeld qərar verdi, bütün BMT Baş katibləri Soyuq müharibənin qalan hissəsi üçün neytral ölkələrdən gələcəklərdi.

Kanadanın Baş naziri Vilyam Layon Makkenzi Kinq, Pirsonu müharibə enişə keçən kimi hökumətinə cəlb etməyə çalışdı. Pirson Kinqin yanaşmasından şərəf duydu, amma müqavimət göstərdi, Kinqin zəif şəxsi üslubunu və siyasi metodlarını şəxsən bəyənməməsi səbəbindən o zaman buna qarşı çıxdı.[19] Pirson bir neçə il sonra siyasətə keçidi etmədi, yalnız, Kinq Kanadanın Baş naziri vəzifəsindən istefa etdiyini elan etdikdən sonra siyasətə keçdi.

Erkən siyasi karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Baş nazir Lui Stefan Sen-Loran (soldan) və Peirson (sağdan) Böyük Britaniyanın Baş naziri Vinston Çörçilli və Xarici İşlər Naziri Entoni Edeni 29 iyun 1954-cü ildə Ottavada, Rokkliff hava limanında qarşılayır.

1948-ci ildə, təqaüdə çıxmadan əvvəl, Baş nazir Kinq Liberal hökumətdə Pirsonu Xarici İşlər üzrə Dövlət katibi (xarici işlər naziri) təyin etdi. Bir qədər sonra Pirson Şimali Ontarioda Alqoma Şərqi federal gəzintisi üçün İcmalar Palatasında yer qazandı.[20] Pirson daha sonra,1957-ci ildə Sen-Loran hökumətinin məğlubiyyətinə qədər baş nazir Lui Stefan Sen-Loran üçün Xarici İşlər üzrə Dövlət Katibi olaraq vəzifə yerinə yetirdi.

Nobel Sülh Mükafatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sülhməramlı Abidə üzərində Lestor Pirsonun sitatı

1957-ci ildə Süveyş böhranının Birləşmiş Millətlər Təşkilatı vasitəsilə həll edilməsindəki roluna görə Pirson Nobel sülh mükafatına layiq görüldü.[21] Seçki komitəsi Pirsonun "dünyanı xilas etdiyini" iddia etdi, lakin tənqidçilər onu vətənə və Kanadanın İngiltərə ilə əlaqələrinə xəyanətdə ittiham etdilər. Pirson və BMT-nin ikinci baş katibi Daq Hammarşeld müasir sülhməramlı anlayışın ataları hesab olunurlar. Birlikdə, beş günlük uçuşda 1956-cı il noyabrın əvvəlində,Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təcili Qüvvələrini təşkil edə bildilər. Onun Nobel medalı,Kanada Xarici İşlər Nazirliyinin Ottavadakı qərargahında, Lester B. Pirson Binasının ön foyesində daimi nümayiş olunur.

Partiya rəhbərliyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pirson, 1945-ci ildə BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı təsis konfransının plenar iclasına sədrlik edir.

Lui Stefan Sen-Loran 1957-ci ildə keçirilən seçkidə Con Difenbeykerin rəhbərliyindəki Kanadanın Proqressiv Mühafizəkarlar partiyası tərəfindən məğlub edildi. Müxalifətin lideri olaraq bir neçə aydan sonra Sen-Loran təqaüdə çıxdı və Pirsonu varisi olaraq təsdiqlədi. Pirson,1958-ci ildə Kanada Liberal partiyasına keçirilən rəhbərlik seçimində, əsas rəqibi, keçmiş kabinet naziri Paul Martini məğlub edərək Liberal partiyasının lideri seçildi.

Müxalifət lideri kimi ilk parlament iclasında, Pirson, son iqtisadi böhran səbəbiylə Diefenbeykerdən seçki olmadan səlahiyyətləri geri verməsini istədi. Difenbeyker, iqtisadiyyatın həmin il bir enişlə üzləşəcəyini söyləyərək təsnif edilmiş Liberal sənədini göstərəndə bu strategiya dəstəkləndi. Bu,1957-ci il Liberalların kampaniya vədləri ilə çox ziddiyyətlidir.

Nəticə etibarilə,1958-ci il Kanada Federal seçkisində Pirsonun partiyası yönləndirildi. Liberallar yerlərinin yarısından çoxunu itirdilər, Difenbeykerin Mühafizəkarları Kanadada indiyə qədər görülən ən böyük səs çoxluğunu qazandı (265 yerdən 208-i). Bundan əlavə, seçki liberalların Kvebekdəki dayaqları hesabına başa gəldi. Bu əyalət 1917-ci il Hərbi Çağırış Böhranından bəri federal seçkilərdə əsasən Liberallara səs vermişdi, lakin Kvebekdə 1948-ci ildən bəri olduğu kimi sevimli oğul lideri yox idi.

Pirson ,1960-cı ildə Ontario, Kinqstonda "Düşünənlər Konfransı" adlı əhəmiyyətli yığıncaq təşkil etdi. Bu hadisə baş nazir olanda, sonradan həyata keçirilmiş bir çox ideyanı inkişaf etdirdi.[22]

1962-ci ildəki federal seçkilərddə Pirsonun rəhbərlik etdiyi Liberallar, 30 Sosial Kredit deputatının sürpriz seçimi,Toriləri çoxluqdan məhrum etdi. Nəticədə, artıq Difenbeyker azlıqların hökumətinə başçılıq etməli idi.

Seçkidən bir müddət sonra Pirson Mühafizəkarlar tərəfindən Amerikanın nüvə başlıqlarını Kanadanın CİM-10 BOMARK raketlərinə qəbul etməmək qərarını verdi. Difenbeykerin döyüş başlıqlarını qəbul etməsinə qarşı çıxdığı üçün Kanada Milli Müdafiə Naziri Daqlıs Harkness 4 fevral 1963-cü ildə Nazirlər Kabinetindən istefa verdi. Növbəti gün, hökumət milli seçkiyə məcbur edərək, məsələ ilə bağlı iki etibarsız vəsatətini itirdi. Həmin seçkidə Liberallar Torilərin 95 yerinə qarşı 129 yer aldılar. 41 faiz səs qazanmaqlarına baxmayaraq, liberallar səs çoxluğu ilə beş yerə çatdılar çünki Preridə cəmi üç yer qazanmışdılar. Kvebekdən olan altı Sosial Kredit deputatının dəstəyi ilə,[23] Pirson, general-qubernatora sabit hökuməti təmin edə bildi və Difenbeyker istefa verərək Pirsona azlıq hökumətini yaratmağa imkan verdi. O,22 aprel 1963-cü ildə Baş nazir olaraq and içdi. Sosial Kredit millət vəkillərinin dəstəyi tezliklə geri alınsa da, Pirson Yeni Demokrat partiyasının dəstəyi ilə hökuməti davam etdirə bildi.

Baş nazir (1963–1968)

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Parlament təpəsindəki heykəli

Pirson "60 gün qərar" vəd edən seçki dövründə təşviqat aparıb, CİM-10 Bomark yerüstü-hava raket proqramını dəstəklədi. Pirson İcmalar palatasında heç vaxt çoxluqda olmadı, lakin o, Kanadaya universal səhiyyə, Kanada Pensiya Planı və Kanada Tələbə Kreditləri də daxil olmaqla bir çox əsas yenilənmiş sosial proqramı gətirdi və Ağcaqayın yarpağının təsviri olan yeni milli bayrağı; Kanada bayrağını təsis etdi. O, həmçinin 40 saatlıq iş həftəsini, iki həftəlik tətil müddətini və yeni minimum əmək haqqını təsis etdi.

15 yanvar 1964-cü ildə Pirson Fransaya rəsmi dövlət səfəri edən ilk kanadalı Baş nazir oldu.[24]

Pirson, Kanada-Amerika Avtomobil Yolları Sazişini (və ya Auto Paktı) 1965-ci ilin yanvarında imzaladı və işsizlik son on ildə ən aşağı nisbətə düşdü.[25] Vəzifədə olarkən Pirson, ABŞ-nin Kanadalı döyüş qüvvələrini Vyetnam müharibəsinə göndərmək istəyini rədd etdi. Pirson 2 aprel 1965-ci ildə ABŞ-yə səfər edərkən Filadelfiyadakı Templ Universitetində nitq söylədi və Amerikanın Şimali Vyetnamı bombalamasına bir ara verdiyini dəstəklədiyini bildirdi, beləliklə böhranın diplomatik həlli yolu açıldı. Prezident Lindon Conson üçün Amerikanın xarici siyasətini Amerika torpaqlarında tənqid etmək dözülməz bir günah idi. Pirson nitqini bitirdikdən, bir gün sonra Consonla görüşmək üçün Merilend ştatındakı Kemp-Devidə çağrıldı. Siyasətdəki şəxsi təması ilə məşhur olan Consonun Pirsonu lapellərdən tutduğunu bildirirək, ona qışqırara bildirdi: "Qonaq otağıma girib xalçama baxma".[26][27] Filadelfiya çıxışının mətni, Pirsonun əslində prezident Consonun Vyetnamdakı siyasətini dəstəklədiyini göstərdi, hətta "Hökumət və ölkəmin böyük əksəriyyəti ABŞ-nin Vyetnamdakı sülhməramlı siyasətini ürəkdən dəstəklədi" ifadəsini istifadə etdi.[28][29][30]

Daha sonra Pirson görüşün ürəkaçan olduğunu söyləsədə, ikisi də bu görüşdən ürəklə ayrıldı. Bu hadisədən sonra Lindon B. Conson Amerika Birləşmiş Ştatları olaraq Vyetnam müharibəsindəki səylərini artırmaq və davam etdirmək üçün Kanadanın[31] xammal və qaynaqlarına güvəndiyini bildirmək üçün Pirsonla daha iki dəfə Kanadada görüşdülər.[32]

Pirson da bir sıra Kral Komissiyalarını; o cümlədən Qadın Hüquqları üzrə və Biqualizm və Bikulturalizm üzrə Kral Komissiyalarını çağırdı. Bu təkliflər qadınlar üçün qanun bərabərliyini yaratmağa, rəsmi ikidilliyə kömək etdi. Pirson vəzifədə olandan sonra,fransız dili rəsmi dil oldu və Kanada hökuməti həm ingilis, həm də fransız dillərində xidmətlər göstərdi. Pirson özü ümid edirdi ki, Kanadanın son birdilli baş naziri olacaq və ingilis və fransız dillərində səlis danışma, Pirson vəzifədən getdikdən sonra Baş nazir namizədləri üçün qeyri-rəsmi bir tələb halına gəldi.

Pirson hökuməti,1964-cü ilin martında Müdafiə haqqında Ağ Kağızın müzakirəsindən sonra, 1960-cı illərin ortalarında Kanadanın hərbi xidmətlərində əhəmiyyətli mübahisələrə dözdü. Bu sənəd, Kral Kanada Hərbi Dəniz Qüvvələrini, Kral Kanada Hava Qüvvələrini və Kanada Ordusunu Kanada Qüvvələri adlanan vahid bir xidmət yaratmaq üçün birləşdirmək planını ortaya qoydu. Hərbi birləşmə, Kanada Qüvvələrinin Yenidənqurma Qanunu Royal Assent aldığı vaxt;1 fevral 1968-ci ildə qüvvəyə mindi.

Pirson dünyanın ilk irqsiz immiqrasiya sistemini qurdu.[33] Siyasəti kimin yaratması mübahisəli məsələdir və ehtimal ki, Con Difenbeyker ilə paylaşılmalıdır.[34] 1962-ci ildə Difenbeyker hökuməti yeni irqsiz siyasət tətbiq etdi; lakin, 1962-ci il siyasətinə görə amerikalılara yenə də üstünlük verildi.[35] 1967-ci ildə Pirson bu gün də mövcud olduğu sistemin öncülü olan Kanadaya immiqrasiyanı təşviq edən ayrı-seçkiliksiz bir nöqtəyə əsaslanan sistem təqdim etdi.

Pirson, təqaüdə çıxmadan əvvəl, 1967-ci ildə Kanadanın yüzillik qeyd etmələrinə nəzarət etdi. Kanada xəbər agentliyi olan Canadian Press, yüz illik qeyd etmələrindəki liderliyini əsas gətirərək,Yüzillik Alovu Parlament təpəsinə gətirərək həmin il onu "İlin xəbər aparıcısı" adlandırdı.

Həmçinin 1967-ci ildə Fransa Prezidenti Şarl de Qoll Kvebekə ziyarət etdi. Bu ziyarət əsnasında de Qoll, Kvebek separatizminin möhkəm vəkili idi, hətta Monrealdan gedişi,İkinci Dünya Müharibəsi zamanı faşistlərdən azad edildikdən sonra ona Parisə dönməsini xatırlatdı. Prezident de Qoll da səfər zamanı "Yaşasın azad Kvebek" nitqini söylədi. Kanadalıların hər iki dünya müharibəsi zamanı Fransaya kömək səyləri, Pirsonu qəzəbləndirdi. Ertəsi gün de Qoll bir çıxışında "Kanadalıların azad edilməsinə ehtiyac olmadığını" söylədi, de Qoll Kanadada artıq xoş qarşılanmadığını açıqladı.

Ali məhkəməyə təyinatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pirson, Baş qubernator tərəfindən Kanada Ali Məhkəməsinə hakim təyin ediləcək aşağıdakı hüquqşünasları seçdi:

  • Rober Taşro (Baş hakim olaraq 22 aprel 1963 – 1 sentyabr 1967-ci illər);9 fevral 1940-cı ildə Baş nazir Kinqin yanına hakim təyin etdi.)
  • Vişart Flett Spens (30 may 1963 – 29 dekabr 1978-ci illər)
  • Con Robert Kartrayt (Baş hakim olaraq 1 sentyabr 1967 – 23 mart 1970-ci illər; 22 dekabr 1949-cu ildə Baş Nazir Lui Stefan Sen-Loran yanına hakim təyin etdi.)
  • Luis Filip Picn (21 sentyabr 1967 – 8 fevral 1980-ci illər)

Təqaüdü

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pirsonun Kvebek, Uyekfilddəki qəbirüstü abidəsi

14 dekabr 1967-ci ildə siyasətdən geri çəkildiyini açıqlamasından sonra, onun rəhbərliyi ilə konfrans keçirildi. Pirsonun varisi, onu Pirsonun işə götürdüyü və kabinetində ədliyyə naziri olan Pyer Trüdo oldu. Digər iki kabinet nazirləri Con Törner və Jan Kretyeni, Pirson tərəfindən işə qəbul edildilər, Trüdonun təqaüdə çıxmasının ardından baş nazir vəzifəsini yerinə yetirdilər.

1968–1969-cu illərdə Pirson Dünya Bankı tərəfindən maliyyələşdirilən Beynəlxalq İnkişaf Komissiyasının (Pirson Komissiyası) sədri vəzifəsini icra etdi. Təqaüdə çıxdıqdan dərhal sonra, xatirələrini yazarkən Karlton Universitetində tarix və siyasi elmlərdən mühazirə oxuyub. 1970–1972-ci illərdə Beynəlxalq İnkişaf Tədqiqat Mərkəzinin İdarə Heyətinin ilk sədri oldu. 1969-cu ildən ildə ölümünə qədər(1972),Ottavadakı Karlton Universitetinin kansleri oldu.

Xəstəliyi və ölümü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1970-ci ildə, Pirson sağ gözündə olan şişi çıxarmaq üçün əməliyyat olundu.[36]

Pirson o zaman üç cildlik xatirə toplusu yazmağı planlaşdırmışdı və 1972-ci ilə qədər birinci cildini nəşr etdirmişdi. 1972-ci ilin noyabrında ikinci cildin bir neçə hissəsini bitirmişdi, sonradan təyin olunmamış müalicə üçün xəstəxanaya müraciət etdiyi, lakin proqnozun zəif olduğu bildirildi. Baş nazirlik karyerasının hekayəsini bu məqamda yazmağa çalışdı, amma vəziyyəti Milad bayramı ərəfəsində sürətlə pisləşməyə başladı.[37]

27 dekabr 1972-ci ildə xərçəngin qaraciyərə yayıldığı və Pirsonun komaya düşdüyü elan edildi. 27 dekabr 1972-ci il tarixində saat 11: 40-da Ottavadakı evində öldü.[38]

Pirson Kvebek, Uyekfilddə(Gatineau-dan yalnız şimalda) olan Maklaren qəbiristanlığında,[39] Xarici İşlər Naziləri olan yaxın dostları Hamfrey Hyum Vronq və Norman Robertsonun yanında dəfn olundu.

Fəxri fərmanlar və mükafatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]



Lent Təsvir Qeydlər
Fəxri Fərman (Böyük Britaniya)
Kanada ordeni şəriki
  • 28 iyun 1968-ci ildə təltif edilmişdir.[41]
 Britaniya İmperiyası Ordeni
  • 1931-ci il ilə 1935-ci illər arasında baş nazir Riçard Bedford Bennettin premyerası dövründə İmperator Fəxri adların qısa canlanması zamanı.
Ulsuz 1914–15-ci illər
  • Kanada Silahlı qüvvələrinin üzvü kimi
İngilis hərb medalı
  • Kanada Silahlı qüvvələrinin üzvü kimi
Qələbə Medalı(Birləşmiş Krallıq)
  • Kanada Silahlı qüvvələrinin üzvü kimi
II Elizabetin Tacqoyma Medalı
  • 1953
  • Kanada Kraliçasının Şəxsi Heyətinin üzvü və Kanada İcmalar Palatasının seçilmiş üzvü olaraq, daha sonra fəxri Lester B. Pirson, Britaniya İmperiyası Ordeni, Kanada üçün Kraliçanın Şəxsi Şurası ordenləri, Kanadalılar üçün üstünlük medalları ilə təltif ediləcəkdir.[42]
Kanada Yüzillik Medalı
  • 1967
  • Kanadanın Baş naziri və Kanadanın İcmalar Palatasının üzv seçildiyi üçün fəxri Lester B. Pirson, Kanadalılar üçün üstünlük medalları ilə təltif ediləcəkdir.[42]
  • 1957-ci ildə Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyasının xarici bir fəxri üzvü seçildi.[43]
  • Kanada mətbuatı Pirsonu 9 dəfə "İlin xəbər aparıcısı" adlandırdı, xələfi Pyer Trüdonun 2000-ci ilə qədər olan rekordunu üstələdi. O, həm əvvəl, həm də baş nazir olduqda (digəri Brayn Malruni olan) şərəf ordeninə layiq görülən iki baş nazirdən yalnız biri idi.
  • Pirson 2000-ci ildə Kanada Sülh Şöhrət Zalına induksiya olundu.[44]
  • 1979-cu ildə ilk dəfə təqdim olunan Pirson Barış Medalı, Kanadadakı Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən hər bir kanadalının "beynəlxalq xidmətə verdiyi töhfəni" tanıtması üçün verilən mükafatdır.
  • Şimali Yorkdakı Şimali Amerika Həyatı binasının şimal qurtaracağındakı lövhə, Villoudeyldəki Federal Liberal Partiyası Dərnəyi tərəfindən yerləşdirilmiş, Pirsonun əvvəllər doğulduğu yerin yerləşdiyi yeri xatırladır.[45] Digər lövhə, Ontario İnam İrs cəmiyyəti tərəfindən qoyulan, Nyutonbruk Birləşmiş Kilsəsi, sahib olduğu cəmiyyətin varisi cəmiyyəti əsasındadır.[45][46]
  • Kanadalı tarixçilərin Jan Kretyen vasitəsilə ilk 20 Baş Nazir arasında keçirdiyi sorğuda Pirson 6-cı yeri tutdu.
  • II Dünya Müharibəsindən sonra xidmət edən kanadalı baş nazirlərin kanadalı tarixçiləri tərəfindən edilən sorğusunda, Pirson birinci yeri tutdu.

Fəxri dərəcələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Lester B. Pirson, Kanadanın ABŞ-dəki səfiri, Toronto Universitetində, 1945-ci il
Yer Tarix Universitet Dərəcə
Ontario 1945 Toronto Universiteti Hüquq elmləri doktoru[47]
Nyu-York 1947 Roçester Universiteti Hüquq elmləri doktoru[48]
Ontario may 1948 Makmaster Universiteti Hüquq elmləri doktoru[49]
Men 1 iyun 1951 Beyts Kolleci Hüquq elmləri doktoru[50]
Massaçusets 1953 Harvard Universiteti Hüquq elmləri doktoru[51]
Nyu-Cersi 1956 Prinston Universiteti Hüquq elmləri doktoru[52]
Britaniya Kolumbiyası 25 sentyabr 1958 Britaniya Kolumbiyası Universiteti Hüquq elmləri doktoru[53]

[54]

İndiana 9 iyun 1963 Notr-Dam Universiteti Hüquq elmləri doktoru[55]
Ontario 29 may 1964 Qərbi Ontario Universiteti Hüquq elmləri doktoru[56]
Nyufaundlend və Labrador sentyabr 1964 Nyufaundlend Memorial Universiteti Hüquq elmləri doktoru[57]
Ontario dekabr 1964 Uilfrid Lore Universiteti Hüquq elmləri doktoru[58]
Merilend 1964 Cons Hopkins Universiteti Hüquq elmləri doktoru[59]
Ontario 1965 Lavrenti Universiteti Hüquq elmləri doktoru[60]
Saskaçevan 17 may 1965 Redjayn Universiteti Hüquq elmləri doktoru[61]
 Kvebek 28 may 1965 MakGill Universiteti Hüquq elmləri doktoru[62]
Ontario 1965 Kinqston Kuins Universiteti Hüquq elmləri doktoru[63]
Yeni Şotlandiya 1967 Delhaus Universiteti Hüquq elmləri doktoru[64]
Alberta 29 mart 1967 Kalqari Universiteti [65][66][67]
Şahzadə Eduard Adası 1967 Prins of Vals Kolleci [68]
Kaliforniya 1967 Santa-Barbara Kaliforniya Universiteti
Ontario 1967 Ottava Universiteti Siyasi elmlər doktoru[69]
Ontario 22 may 1971 Kanada Kral Hərbi Kolleci Hüquq elmləri doktoru[70]
Nyu-York Kolumbiya Universiteti
 İngiltərə Oksford Universiteti Mülki hüquq doktoru

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]
П: "Kanada" portalı

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France Pearson, Lester Bowles // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 3 4 Lester B. Pearson // Encyclopædia Britannica (ing.).
  3. ↑ Bothwell, Robert. "Lester B. Pearson". The Canadian Encyclopedia. 2020-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-20.
  4. ↑ MacDonald, L. Ian. "The Best Prime Minister of the Last 50 Years — Pearson, by a landslide", Arxivləşdirilib 2016-03-03 at the Wayback Machine Institute for Research on Public Policy, June–July 2003. Accessed 3 April 2014.
  5. ↑ S. Azzi, N. Hillmer. "Ranking Canada's best and worst prime ministers", Arxivləşdirilib 2020-11-12 at the Wayback MachineMaclean's, October 2016. Accessed 27 may 2017
  6. ↑ 1 2 "Pearson, Lester Bowles". Dictionary of Canadian Biography Online, 2019 –2018 (Volume XX). University of Toronto/Université Laval. 2000. 26 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 June 2011.
  7. ↑ O'Grady, Conner Arxivləşdirilib 2018-06-16 at the Wayback Machine "Despite cuts and critics, Bob carries on"; the newspaper; University of Toronto; 18 Dec. 2013.
  8. ↑ 1 2 3 4 5 English (1989–1992), Volume I
  9. ↑ Politika. "Najstarija plomba na svetu" (Serbian). 15 November 2008. 26 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 July 2012.
  10. ↑ Lester B. Pearson Arxivləşdirilib 2022-08-07 at the Wayback Machine at The Canadian Encyclopedia
  11. ↑ Lester Bowles Pearson Arxivləşdirilib 2022-09-18 at the Wayback Machine at Library and Archives Canada
  12. ↑ Lester Bowles Pearson (1897–1972) Arxivləşdirilib 2022-09-17 at the Wayback Machine, Canada and the First World War at Library and Archives Canada
  13. ↑ "Biography". The Nobel Peace Prize 1957 – Lester Bowles Pearson. Nobel Foundation. 1957. 9 January 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 October 2008.
  14. ↑ English, John. The Worldly Years: Life of Lester Pearson 1949-1972 (ingilis). Knopf Canada. 2011-09-14. ISBN 9780307375391. 2023-07-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-03.
  15. ↑ 1 2 3 EncyclopediaCanadiana (1972)
  16. ↑ EncyclopediaCanadiana (1972). "He attended many international conferences and was active in the U. N. from its inception." and "He signed the North Atlantic Treaty for Canada in 1949 and represented his country at subsequent NATO Council meetings, acting as the chairman in 1951–52."
  17. ↑ Hamilton, Thomas J. "Soviet Veto Blocks Pearson U.N. Boom; Romulo Also Fails". The New York Times. 13 March 1953. səh. 1.
  18. ↑ "Selecting the UN Secretary-General: Vetoes, Timing and Regional Rotation" (PDF). Security Council Report. September 20, 2015. 22 July 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 30 December 2016.
  19. ↑ Hutchison (1964)
  20. ↑ "History of Federal Ridings since 1867". lop.parl.ca. 2018-06-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-03.
  21. ↑ "Nobel peace Prize 1957 Lester Bowles Pearson". Norwegian Nobel Institute. 2022-02-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-08.
  22. ↑ English, John. Citizen of the World: The Life of Pierre Elliott Trudeau. Vol. I, 1919–1968. Toronto: Alfred A. Knopf Canada. 2006. ISBN 978-0-676-97521-5. OCLC 670444001.
  23. ↑ "Pearson Offered Majority". Pittsburgh Post Gazette. April 13, 1963. May 8, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 6, 2020.
  24. ↑ "On This Day – Jan. 15, 1964 – First state visit to France by a Canadian PM". CBC Digital Archives. Canadian Broadcasting Corporation. 28 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 January 2011.
  25. ↑ "The Auto Pact: En Route to Free Trade". CBC Digital Archives. Canadian Broadcasting Corporation. 2 December 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 August 2011.
  26. ↑ "The Week". National Review. 23 December 2002. 8 January 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 February 2009.
  27. ↑ FitzGerald, Frances. "The View From Out There". The Washington Post. 8 August 2004. 25 April 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 August 2011. A book review of Lindaman, Dana; Ward, Kyle Roy. History lessons : how textbooks from around the world portray U.S. history. New York City: The New Press. 2004. ISBN 978-1-56584-894-8. OCLC 54096924.
  28. ↑ Kitchen, Veronica M. The Globalization of NATO: Intervention, Security and Identity. 13 April 2010. ISBN 9781136955679. 26 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 October 2019.
  29. ↑ "Why does mainstream media keep repeating lies about Lester Pearson?". 15 March 2016. 15 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 April 2020.
  30. ↑ McQuaig, Linda. "Holding the Bully's Coat: Canada and the U.S. Empire". 11 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 October 2019.
  31. ↑ "Presidential visits with heads of state and chiefs of government". Lyndon Baines Johnson Library and Museum. 16 noyabr 2001 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 avqust 2011.
  32. ↑ Daume, Daphne; Watson, Louise, redaktorlar Britannica Book of the Year 1967. Chicago: Encyclopædia Britannica, Inc. 1967. səh. 191. OCLC 42780089. Strong exports to the United States resulting from the mounting demands of the war in Vietnam, combined with a booming domestic market, made 1966 a year of impressive economic growth for Canada. Also OCLC 19056858.
  33. ↑ Editorial Board. "Racist immigration policy must change". The McGill Daily. 3 November 2009. 5 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 August 2011.
  34. ↑ Korski, Tom. "Liberals abolished race-based immigration: Political myth". The Jewish Tribune (Canada). 3 November 2010. 5 September 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 August 2011.
  35. ↑ McIntyre, Tobi. "Visible majorities: History of Canadian immigration policy". Canadian Geographic. Royal Canadian Geographical Society. January–February 2001. ISSN 0706-2168. 6 July 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  36. ↑ "Pearson hovers near death as cancer spreads to his liver". The Globe and Mail. 28 December 1972. 14 August 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  37. ↑ Pearson, 1973. səh. i
  38. ↑ "Lester Pearson dies in Ottawa". The Globe and Mail. 28 December 1972. 22 June 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  39. ↑ "Historic Sites and Monuments Board of Canada – Former Prime Ministers and Their Grave Sites – The Right Honourable Lester Bowles Pearson". Parks Canada. Government of Canada. 20 dekabr 2010. 8 fevral 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 fevral 2014.
  40. ↑ Palmer, Alan Warwick. Who's Who in World Politics: From 1860 to the Present Day. London, New York City: Routledge. 1986. ISBN 978-0-415-13161-2. OCLC 33970883.
  41. ↑ "Lester B. Pearson, P.C., C.C., O.M., O.B.E., M.A., LL.D". Honours – Order of Canada. Governor General of Canada. 30 April 2009. 20 July 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 August 2011.
  42. ↑ 1 2 "Commemorative Medals of The Queen's Reign in Canada". 7 February 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 March 2017.
  43. ↑ "Book of Members, 1780–2010: Chapter P" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 15 May 2011 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 15 April 2011.
  44. ↑ "Canadian Peace Hall of Fame". Canadian Centres for Teaching Peace. 27 September 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 August 2011.
  45. ↑ 1 2 Brown, Alan L. "The Right Honourable Lester Bowles Pearson, 1897–1972". Toronto's Historical Plaques. 18 January 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 January 2018.
  46. ↑ "Right Honourable Lester Bowles Pearson 1897–1972, The". Plaque Information. Ontario Heritage Trust. 24 iyul 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 avqust 2011.
  47. ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2018-10-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  48. ↑ "Honorary Degrees :: Honors and Awards :: Office of the Provost :: University of Rochester". www.rochester.edu. 2018-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  49. ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2017-10-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  50. ↑ "List of Honorary Degree Recipients - Office of the President - Bates College". www.bates.edu. 2020-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  51. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-05-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  52. ↑ "Princeton - Honorary degrees Awarded". www.princeton.edu. 2015-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  53. ↑ "University of British Columbia Library – University Archives". Library.ubc.ca. 18 March 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 July 2010.
  54. ↑ "UBC Archives - Honorary Degree Citations 1958-1962". www.library.ubc.ca. 2022-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  55. ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2018-08-12 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  56. ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2021-07-23 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  57. ↑ "Honorary Graduates of Memorial University of Newfoundland 1960-2002". Memorial University of Newfoundland. November 26, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 10, 2020.
  58. ↑ "Honorary Degrees". Waterloo Lutheran University. July 28, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 10, 2020.
  59. ↑ "Honorary Degrees Awarded". Johns Hopkins University. February 21, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 10, 2020.
  60. ↑ "Honourary Doctorates". Laurentian University. 1 iyul 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 may 2018.
  61. ↑ "The Right Honorable Lester Bowles Pearson". University of Saskatchewan (Regina Campus). January 9, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 10, 2020.
  62. ↑ "Wayback Machine" (PDF). 17 March 2017. 17 March 2017 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
  63. ↑ "Honorary Degrees" (PDF). Queen's University. September 14, 2011. February 27, 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: March 10, 2020.
  64. ↑ "1892 ‑ 1999 Honorary Degree Recipients". Dalhousie University. 2019-04-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-07.
  65. ↑ "University of Calgary Honorary Degree List" (PDF). 27 March 2006 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 December 2005.
  66. ↑ [1] Arxivləşdirilib 15 iyun 2007 at the Wayback Machine
  67. ↑ https://www.ucalgary.ca/senate/files/senate/hd-recipients-by-last-name_february-2017.pdf[daimi ölü keçid]
  68. ↑ "Past Honorary Degree Recipients". University of Prince Edward Island. October 24, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 10, 2020.
  69. ↑ "PEARSON, Lester B." University of Ottawa. September 25, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 10, 2020.
  70. ↑ Bennett, Pete. "Royal Military College of Canada Honorary Degree Recipients". www.rmcc-cmrc.ca. 19 July 2016. 4 August 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 April 2020.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pirsonun əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Pearson, Lester B. Mike: The Memoirs of the Rt. Hon. Lester B. Pearson. 1. University of Toronto Press. 1972. [ online free]
  • Pearson, Lester B.; Munro, John A.; Inglis, Alexander I. Mike: The Memoirs of the Rt. Hon. Lester B. Pearson: 1948-1957. 2. University of Toronto Press. 1973.online free
  • Mike: The Memoirs of the Rt. Hon. Lester B. Pearson: 1957–1968 vol 3 online free

Pirson haqqında olan əsərlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]