Qazıməmməd

Bu məqalə Hacıqabul şəhəri haqqındadır. Hacıqabul rayonu üçün Hacıqabul rayonu səhifəsinə baxın.

Hacıqabul (əvvəlki adı Qazı–məmməd olub[2]) — Azərbaycan Respublikasının Hacıqabul rayonunun Hacıqabul şəhər inzibati ərazi dairəsində şəhər,[3] Hacıqabul rayonunun inzibati mərkəzi.

Şəhər
Hacıqabul
40°02′15″ şm. e. 48°56′06″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əvvəlki adı Qazıməmməd
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 27 536 (2020) nəfər
Rəsmi dili
Xəritəni göstər/gizlə
Hacıqabul xəritədə
Hacıqabul
Hacıqabul

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

XX əsrin başlanğıcında Azərbaycanı işğal edən Rusiya kommunistləri bu yaşayış məntəqəsinin adını dəyişərək ona kommunist rəhbərlərdən olan Qazıməmməd Ağasıyevin adını veriblər. 1938-ci ildə bura rayon tabeli şəhər statusu verildi.[4] Azərbaycan müstəqilliyini qazandıqdan sonra 2000-ci ildə şəhərin və tabe olduğu rayonun adı dəyişdirilərək ona əvvəlki adı qaytarılıb.

Coğrafiyası və iqlimi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsasən düzənlikdir, lakin Böyük Qafqaz dağlarının bəzi təpəlikləri rayonun ərazisində aydın görünür. Torpaqları şoran, bitki örtüyü zəifdir. Kür çayı sahili boyunca tuqay meşələri uzanır. Meşələrdə çaqqal, canavar, tülükü, vəhşi pişik, porsuq, kirpi, dovşan və gürzə kimi zəhərli ilanlar yaşayır.

İqlimi olduqca sərtdir, yayda çox isti, qışda çox soyuq.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
1859-cu il 1923-cü il 1926-cı il 1939-cu il 1959-cu il 1979-cu il 1999-cu il 2009-cu il 2016-cı il 2020-ci il
13 ▲ 1 120 ▲ 1 889 ▲ 6 358 ▲ 12 238 ▲ 19 066 ▲ 22 350 ▲ 25 052 ▲ 26 800 ▲ 27 536

Dəmiryol

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hacıqabul, şərqdən qərbə doğru uzanan, Azərbaycanın paytaxtını Bakını ölkənin qalan hissəsi ilə birləşdirən Azərbaycanın əsas dəmir yolu xəttlərindən birində yerləşir. Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xətti şəhər boyunca işləyəcək. Dəmir yolu həm insanların daşınmasını, həm də neft və çınqıl kimi malların və malların daşınmasını təmin edir.

Hacıqabul Mərkəzi Stansiyası şəhərlə milli və beynəlxalq dəmir yolu əlaqələri üçün son dayanacaqdır. Türkiyə, Gürcüstan və Azərbaycanı birbaşa birləşdirən Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xəttinin tikintisi 2007-ci ildə başlamış və 2015-ci ildə başa çatdırılması planlaşdırılır. Tamamlanmış bir filial şəhəri Gürcüstanın Tiflisi ilə birləşdirəcək və oradan qatarlar Türkiyədəki Axalkalaki və Qars şəhərlərinə getməyə davam edəcəkdir.

İqtisadiyyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1979-cu ildə Qazı-məmməd-də Qazı-məmməd balıq fabriki, avtomobil dayanacağı, yerli sənaye zavodu, mexanikləşdirilmiş daş soba, stansiya, 4 on yaşlı uşaq, 3 səkkiz yaşlı uşaq bağçası, 2 məktəb, mədəniyyət evi və bir ev inşa edildi. 2 klinika, 2 uşaq bağçası. Şəhərdə 9 tam orta məktəb, humanitar fənlər üzrə məktəb-lisey, idman məktəbi, şahmat məktəbi, uşaq yaradıcılığı mərkəzi, texniki yaradıcılıq mərkəzi, regional mədəniyyət mərkəzi, 2 klub, 7 kitabxana, diyarşünaslıq muzeyi, Heydər Əliyev mərkəzi, rayon xəstəxanası və s. uşaq xəstəxanası. Şəhərdəki sənaye müəssisələrindən keramika plitələri fabriki, balıq fabriki, kərpic fabriki və quşçuluq fabriki var.

2019-cu ildə Hacıqabul avtomobil zavodunun inşasına başlandı, burada Scania avtobuslarının istehsalına başlanacaqdır. Kənd təsərrüfatı, əkinçilik, balıqçılıq, heyvandarlıq və bağçılıq geniş yayılıb.

Torpaqları şoran olsa da, bol məhsul əldə etmək mümkündür, xüsusən Kür çayı sahilindəki münbit torpaqlarda. Tuqay meşələrində bitən yulğun ağacları odun kimi yığılır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
  2. ↑ "Tarixi". 2022-12-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-24.
  3. ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2024-02-28. 2024-03-14 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-04-05.
  4. ↑ Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР. "Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года". Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 8

Real aikido ilk dəfə burada yaranıb banisi Nicat olub