is. [ər.] Müəyyən edilmiş qayda, üsul, qayda-qanun. İşdə nizamintizama riayət etmək. – Qabaq cərgələrdə nisbətən nizam-intizam vardı
sif. [ər.] 1. Düzgün, tərtibli, mütəşəkkil, müntəzəm. 2. Ardıcıl hərbi hazırlıq keçmiş. Bir dəfə bizə əmr etdilər ki, orduda aşpaz olanlar bir tərəfə,
“Nizamlamaq”dan f.is
f. Nizama salmaq, qaydaya salmaq, müəyyən sistemlə düzmək
“Nizamlanmaq”dan f.is
f. Nizama salınmaq, müəyyən qayda və sistemlə tənzimlənmək
sif. 1. Nizama salan, qoyulmuş nizamı, qaydanı həyata keçirən. Küçə uzunu təhlükəsizlik xətləri çəkilir, habelə nizamlayıcı milis nəfərinin budkası və
1. bax nizami. [Məmmədhəsən ağa:] Rusiyyə ilə, – dedi, – anlaşmaq lazımdır, vaxta ki, özləri də buna müştaqdır, böyük məmləkətdir, nizamlı qoşunu var
is. [ər. nizam və fars. namə] Hər hansı bir şeyin icrası və tətbiqi üçün müəyyən üsul və qaydalar; qanun, qərar, əmrnamə
sif. və zərf 1. Səliqəsiz, qaydasız, qarmaqarışıq. Nizamsız ev. – Qız saçı, başı nizamsız özünü bayıra atır
is. 1. Tərtibsizlik, qaydasızlıq, səliqəsizlik, qarı-şıqlıq, dağınıqlıq. Səltənət dərsə gedəndən sonra bəzən evdə nizamsızlıq olurdu
is. [fars.] köhn. Uzun ağaca keçirilmiş ucu şiş, deşici qədim silah; cida, mizraq. Qarovul çiynində nizə o tərəf-bu tərəfə gəzir və bəzən nizəsinə söy
is. köhn. Nizə ilə vuruşan; nizə gəzdirən, nizə ilə silahlanmış əsgər
“Nizələmək”dən f.is
f. Nizə ilə vurmaq, nizə ilə deşmək. ◊ Ürəyini nizələmək – bax ürək
is. İçərisinə keşniş tumu qoyulmuş xırda, üstü kələ-kötür, yumru şirni növü. Xalq batıbdır noğla, şəkərə, qəndə; Bizim evdə axta zoğal da yoxdur
is. Kiçik taxça. …Qız evində qıza cehiz üçün … taxçalara, noğuldanlara, buxarıya əlvan pərdələr tikəcəklər
is. Güclü yağışdan, seldən sonra su yığılmış çökək gölməçə yer. Küçələr palçıq, səkilərin qabağı nohur olurdu
is. Minik heyvanlarının başına salınan kəndir, qayış və s. At almamış noxta davası edir. (Ata. sözü)
“Noxtalamaq”dan f.is
f. 1. Heyvanın başına noxta vurmaq, noxta salmaq. Atı noxtalamaq. – [Alo] Yabını noxtalayıb yekə toxum xurcununun yanına çəkdi
“Noxtalanmaq”dan f.is
məch. Başına noxta salınmaq, noxta vurulmaq. At noxtalanıb
is. bot. Paxlalılar fəsiləsindən girdə dənəli birillik bostan bitkisi. Noxud əkmək. // Həmin bitkinin bişmişdə istifadə edilən dənələri
is. Noxud, su və azacıq ət qarışığı olan sulu xörək; noxud şorbası
is. Noxudla açılan fal. [Qızyetər:] Get, bir həmşəri Cahanı da çağır gəlsin. O, yaxşı noxudfalı açır
sif. İçərisinə noxud tökülmüş, noxudu olan. Noxudlu dovğa. – Noxudlu bozbaşdan aldığı iri loğmalar [Büləndin] boğazından aşağı ötdükcə o özündə dərin
is. 1. Noxud əkilmiş yer, sahə. Bostanın yarısı noxudluqdur. 2. dan. “Bir” sözü ilə – noxud boyda, noxud qədər
sif. Yaşılaçalan, sarı-boz (rəng). Noxudu şal. ◊ Noxudu gülüş – arası kəsilməyən, xırıltılı gülüş. [Salman] güləndə elə bil ki, daşın altında qurut əz
sif. Noxud kimi, noxuda oxşar. Noxudvari muncuq
is. [ing.] Boksçunun aldığı zərbə nəticəsində huşunu itirməsi. Döyüşü nokautla uduzan boksçuya üç ay müddətində yarışlarda iştirak etmək qadağan olunu
is. [ing.] Boksçunun aldığı zərbə nəticəsində başının gicəllənməsi. Nokdaun vəziyyətinə düşmüş boksçu hakim səkkiz sayınca özünə gəlib yarışı davam et
[fr.] Kiçik lirik musiqi əsəri. Noktürn (fransızca “gecə mahnısı” mənasını verən sözdən götürülmüş) kiçik instrumental əsərdir
is. Şimali Qafqazda yaşayan türk xalqlarından biri və həmin xalqa mənsub olan adam
“Nə ola”, “nə olaydı” sözünün klassik şeirdə sual məqamında işlənən ixtisar forması. Ey Füzuli, nola gər saxlar isəm canı əziz; Vaxt ola, kim ola ol ş
is. [yun.] 1. Qədim Misirdə mahal, vilayət. 2. Müasir Yunanıstanda inzibati-ərazi vahidi
is. [yun.] Nomun hökmdarı, başçısı
[lat. nomenclatura – siyahı, adların yazılışı] 1. Hər hansı elm, incəsənət, texnika və s. sahəsində işlənən adların, terminlərin məcmusu, ümumi siyahı
[lat. nominalis – adlı, üstündə ad yazılmış] Qiymətli kağızlarda, kağız pul nişanlarında, sikkələrdə göstərilən nominal dəyər
is. [lat.] 1. Ad, advermə. 2. Müsabiqəyə çıxarılan sahələr
is. [ital.] 1. Doqquz alət və ya səs üçün musiqi əsəri. 2. Doqquz ifaçıdan ibarət musiqi ansamblı
is. [alm.] Şimal
is. [rus.] Dələlər fəsiləsindən yırtıcı məməli heyvan cinsi və onun dərisi
[lat.] 1. Qanuna salınmış; qayda, üsul. Hüquq normaları. // Hamı tərəfindən qəbul edilmiş adi, məcburi qayda, nizam
is. Normalaşdırma işi ilə məşğul olan işçi. Normaçı əlində dəftər briqadaları gəzib qeyd götürürdü. Mir Cəlal
sif. [lat. normalis – düzxətli] 1. Normaya uyğun, necə lazımsa elə; təbii, adi. Normal temperatur. Normal artım
“Normalaşdırılmaq” dan f.is
f. Norma qoyulmaq, normaya tabe edilmək, hədd təyin edilmək
f.sif. Normaya salınmış, normaya tabe edilmiş, yaxud yaxınlaşdırılmış
“Normalaşdırmaq”dan f.is