Araqats rayonu

Araqats rayonu^[2], Alagöz rayonu^{[mənbə göstərin]}, Ələyəz rayonu^{[mənbə göstərin]} — Ermənistanda mövcud olmuş rayon. 1937-1951-ci illərdə mövcud olmuşdur. Mərkəzi Alagöz kəndi idi. 1972-ci ildə yenidən yaradılarkən Araqats rayonu adı ilə yaradılmış, mərkəzi isə Saxkaovit kəndi olmuşdur.

Rayon
Araqats rayonu
İnzibati mərkəz	Hacı Xəlil[1]
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	31.12.1937
Ləğv edilib	11 aprel 1995
Sahəsi	382,4 km²[1]

Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət heyətinin 15 mart 1972-ci il fərmanı ilə Abaran, Artik və Spitak rayonlarının bəzi əraziləri - kəndləri əsasında yaradılmışdır. Sahəsi 382,2 km² - dir. Rayonun adı Azərbaycan dilində Ələyəz formasında qeyd edilir. Ələyəz «Alagöz»ün fonetik formasıdır. Rayon Alagöz (Ələyəz) dağının ətəyində yerləşir^[3].

Toponim alagöz türk etnonimi^[4] əsasında əmələ gəlmişdir, Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.

Erməni mənbələrində rayonun adı Araqadz formasında qeyd edilir.

Rayon 17 kənddən ibarət olmuşdur.

• Alagöz (Abaran) Алагёзский,

Ахулинский, Гехадзорский, Джангийский,

• Carcaris Джарджарисский, Карвансаринский,
• Kondaxsaz Кондахсазский,
• Quruboğaz Курубогазский,
• Məlikkənd (Abaran) Меликгюхский,
• Mirək (Abaran) Миракский,

Памбский,

• Səngər (Abaran)Сангярский,
• Samadərviş Цахкаовитский,

Ципкарский,

• Çobanmaz Чобанмазский,
• Qırxdəyirman Хнабердский.

• Qərbi Azərbaycan: azərbaycanlılara qarşı genosid demoqrafik statistika güzgüsündə Arxivləşdirilib 2015-11-16 at the Wayback Machine
• PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
• Vandalizm: tarixi adlara qarşı soyqırımı. Bakı, «Təhsil», 2006, 92 səh.^{[ölü keçid]}
• İndiki Ermənistan qədim türk yurdu idi^{[ölü keçid]}
• Qərbi Azərbaycan ərazilərində yer adlarının soyqırımı^{[ölü keçid]}

• Qərbi Azərbaycan
• Azərbaycanlıların Qərbi Azərbaycandan deportasiyası
• Erməni əhalisinin tarixi miqrasiyası