Qoşavəng

Qoşavəng — İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında, indi Ağin (Ani) rayonunda kənd.[2]

Kənd
Qoşavəng
40°31′46″ şm. e. 43°39′37″ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Region Şörəyel mahalı
Rayon Ağin rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.450 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
  • 542 nəf. (2012)[1]
Rəsmi dili
Xəritəni göstər/gizlə
Qoşavəng xəritədə
Qoşavəng
Qoşavəng
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir[3]. Rayon mərkəzindən 41 km məsafədə yerləşir.

Toponim Azərbaycan dilində "cüt, yanaşı" mənasını bildirən qoşa və "qala, istehkam, yaşayış yeri, "kilsə" mənasını bildirən vəng sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb toponimdir. Erm. SSR AS RH-nin 19.IV.1950-ci il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Haykadzor qoyulmuşdur. 1950-ci ildə kənd ermənicə Haykadzor adlandırılmışdır. Kənd orada orta əsrlərdən mə'lum olan "Qoşavəng" kilsəsinin[4][5] adındandır. Ani şəhərindən 4 km uzaqda yerləşən bu monastır X əsrdə tikilmişdir. Digər adı Horomos olmuşdur[6]ki, bu da erməni dilində bizanslara verilən Horom (əsli Urum) adındandır. Orta əsrlərdə Albaniyada Qoşavəng (XII və alban tarixçisi Mxitar Qoşun adından) kilsə adı ilə eynidir.[7]

1828–1832-ci illərdə Azərbaycan türklərindən ibarət əhalisi qovulmuş və ermənilər yerləşdirilmişdir[8]

  1. http://www.armstat.am/file/article/marz_12_42.pdf.
  2. PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  3. Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.143
  4. Симеон Ереванци. Джамбр. Перевод С.С.Малхасянца. М., 1958.
  5. Боченкова Ю. И. Словарь географических терминов и других слов, встречающеся в топопнимии Горно-Алтайской автономной области. М. 1969.
  6. Аракел Даврижеци. Книга историй. М., 1973.
  7. Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Гошавәнҝ // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
  8. Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи. Спб., 1852