Qutqaşen sultanlığı


Sultanlıq
Qutqaşen sultanlığı
Qəbələ sultanlığı
 
 
 
1747 — 1841

Paytaxt Qəbələ
Dilləri Azərbaycan dili
Rəsmi dilləri Azərbaycan dili
Dövlət dini İslam
İdarəetmə forması Mütləq monarxiya

Qutqaşen sultanlığı və ya anaxronistik olaraq Qəbələ sultanlığı — XVIII əsrin ortalarında yaranmış kiçik feodal hökmdarlıqlarından biri. Şəki xanlığının tabeliyində olan Qutqaşen nahiyəsində yerləşmişdi. Nadir şahın ölümündən (1747) sonra müstəqil sultanlıq elan olunmuşdu, lakin kiçik bir ərazidə yerləşən Qutqaşen sultanlığının müstəqilliyi çox çəkmədi. Qutqaşenin yeni hakimi Kalbalı Sultan bir müddət Şəki və Ərəş feodallarının çəkişmələrindən istifadə edərək hakimiyyət başında qala bildi. Lakin feodal ara müharibələrindən birində həlak oldu. Bundan sonra Qutqaşen sultanlığı mahal kimi Şəki xanlığının tərkibinə daxil oldu. Mahalı Şəki xanları tərəfindən təyin olunan və yerli Qutqaşen sultanlarından olan naiblər idarə edirdi.

XVIII əsrin axırında qutqaşınlı Məhəmməd Şəfi sultan malikəsinin bir hissəsini şəkili Məhəmmədhəsən xana (1784-1796) satdı. Məhəmmədhəsən xan bu torpağa şəxsi kəndi olan Çaykənddən kəndlilər köçürdü.

Məşğuliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qutqaşen sultanlığında əhali əsasən maldarlıq və kənd təsərrüfatı ilə məşğul idi.