Azərbaycan tarixinin xronologiyası

Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri müzakirə səhifəsində diskussiya edərək həll edin. Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. (fevral 2024) Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir. Səhifəyə yenilənmiş məlumatlar əlavə etməklə Vikipediyanı zənginləşdirməyə kömək edə bilərsiniz. (fevral 2024) Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi göstərilməmişdir. Lütfən, etibarlı mənbələr əlavə etməklə məqaləni təkmilləşdirməyə kömək edin. Qərəz yaradan mənbəsiz hissələr müzakirəsiz silinə bilər. (fevral 2024) Bu məqalədə və ya bölmədə Vikipediya meyarlarına uyğun olmadığı üçün təkmilləşdirilməsinə ehtiyac olan hissələr var. Lütfən bu məqaləni redaktə edərək təkmilləşdirilməsinə kömək edin. Bu məqalənin və ya məqalənin bir hissəsinin təkmilləşdirilməsi üçün mütəxəssislərə ehtiyac var. Bu mövzuda mütəxxəsis tapmağa kömək edərək ya da məqaləyə ehtiyac olan məzmunu əlavə edərək Vikipediyaya töhfə verə bilərsiniz. (Learn how and when to remove this template message)

Azərbaycan tarixinin xronologiyası — Azərbaycanın ən qədim dövrdən müasir dövrə qədərki tarixinin xronologiyası.

Azərbaycan tarixi
Etimologiya  • Xronologiya  • Etnogenez
Ən qədim dövr Daş və Mis dövrü Quruçay mədəniyyəti Azıx mağarası Azıxantrop Tağlar mağarası Damcılı mağarası Zar mağarası Şuşa mağarası Şulaveri-Şomutəpə mədəniyyəti təxm.6500–3400 e.ə. Şomutəpə yaşayış yeri Kür-Araz mədəniyyəti təxm.3400–2000 e.ə. I Kültəpə yaşayış yeri (Babək) Qarğalartəpəsi yaşayış yeri Leylatəpə mədəniyyəti Tunc və Dəmir dövrü Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti təxm.XIII–VII əsrlər e.ə. Boyalı Qablar mədəniyyəti təxm.II minillik e.ə. II Kültəpə yaşayış yeri (Babək) Üzərliktəpə yaşayış yeri Erkən tayfa ittifaqları Aratta III min.I yar. e.ə. Lulubi XXIII əsr-II min. e.ə. Kuti III min.əvv.-III min.son. e.ə. Turukki XX–XIX əsr e.ə. Erkən dövlətlər Manna 850–616 e.ə. Midiya 728—549 e.ə. İşquz 652–625 e.ə. Kiçik Midiya 558–330 e.ə. Küp qəbirləri mədəniyyəti e.ə.IV əsr-b.e. VII əsr
Antik dövr İskəndər imperiyasından sonra Atropatena 328—224 e.ə. Atropatidlər Atropatena Arşakiləri Sasanilər dövrü Qafqaz Albaniyası e.ə.IV əsr—b.e.704 Aranoğulları Roma ilə əlaqələr Alban Arşakiləri Xristianlığın yayılması 301 Satraplıq 252-639 Akilisen sülhü 387 Fars-Göytürk müharibəsi 627-629 Mehranilər Leq çarlığı b.e III əsr Maskut b.e III əsr Kaspiana Şirvan
Orta əsrlər Ərəb dövrü İslamın yayılması VIII-IX əsrlər Arran Ərməniyyə 653–884 Xürrəmilər hərəkatı VIII-IX əsrlər Şəki dövləti VIII əsr—1117 Mehranilər Arevmanelilər Qriqol oğulları Orta əsrlər Azərbaycanı Layzanşahlar 861 — 917 Şirvanşahlar 861 — 1539 Məzyədilər 861-1027 Kəsranilər 1027-1382 Vikinq yürüşləri 914-1041 Gürcü təbəəliyi 1124-1239 Dərbəndilər 1382-1539 Dərbənd əmirliyi 869 — 1075 Sacilər 889-929 Salarilər 919-1062 Şəddadilər 951–1075 Ani əmirliyi 1072-1174 Rəvvadilər 955-1071 Vaspurakan çarlığı 908–1021 Sünik çarlığı 987— 1170 Artsak çarlığı 1000–1261 Xaçın knyazlığı X-XIV əsrlər Dəfnə sülaləsi Həsən-Cəlalyanlar sülaləsi Naxçıvanşahlıq X əsr — XI əsrin 60-cı illəri Əbuduləfilər Türk-Monqol dövrü Türkləşmə Ağsunqurlular 1108–1227 Azərbaycan Atabəyləri 1136-1225 Elxani təbəəliyində 1236–1335 Qarabağ 1230-cu illər Çobanilər 1335–1357 Cəlairilər 1336–1432 Teymurilər Hürufilik Şəki hakimliyi 1384–1551 Orlat sülaləsi Qara keşiş nəsli Qaraqoyunlular 1406–1468 Ağqoyunlular 1468–1508 Ərdəbil hakimliyi
Erkən müasir dövr İmperiyalar dövrü və parçalanma Səfəvilər 1501–1736 Azərbaycan tayfaları Şiələşdirmə Qarabağ bəylərbəyliyi Azərbaycan bəylərbəyliyi Şirvan bəylərbəyliyi Çuxursəəd bəylərbəyliyi Osmanlı ilə müharibələr Habsburqlarla ittifaq Naxçıvan sancağı Ordubadilər Əfşarlar 1736–1747 Xəmsə məlikləri Qacarlar 1796–1925 Azərbaycan xanlıqları 1747–1828 Azərbaycan sultanlıqları XVI əsr–1828 Car-Balakən camaatı XVII əsr–1830 Kürəkçay müqaviləsi Gülüstan müqaviləsi Türkmənçay müqaviləsi Rusiya dövrü Müsəlman əyalətləri rəisliyi 1804–1840 Hərbi dairə rəisliyi 1806–1840 Erməni vilayəti 1828–1840 Xəzər vilayəti 1840–1846 Şamaxı quberniyası 1846–1859 Bakı quberniyası 1859–1917 Yelizavetpol quberniyası 1868–1917 İrəvan quberniyası 1850–1917 Zaqatala dairəsi 1859–1917 Bakı tətili 1903 Milli oyanış Milli Azadlıq Hərəkatı Hümmət 1904 Müsavat 1911 Qafqaz cəbhəsi 1914–1918 Bakı qırğınları 1918 Quba qırğınları 1918 Şamaxı qırğınları 1918 Şuşa qırğınları 1918 Qafqaz İslam Ordusu Bakı döyüşü 1918 Göyçay savaşı 1918 Araz Türk Cümhuriyyəti 1918-1919 Muğan Hərbi Diktaturası 1918-1919 Müasir Azərbaycan İlk Azərbaycan Respublikası 1918–1920 Batum konfransı 1918 Muğan Sovet Respublikası 1919 Ermənistanla müharibə 1918–1920 Azadıstan 1920
Müasir dövr SSRİ dövrü Azərbaycan SSR 1920–1991 Qarabağ üsyanı 1920 Gəncə üsyanı 1920 Moskva müqaviləsi 1921 Qars müqaviləsi 1921 Stalin repressiyaları 1920-1950 Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti 1923 Naxçıvan Sovet Respublikası 1924 Azərbaycan Milli Hökuməti 1945-1946 II Dünya müharibəsi 1941-1945 Azərbaycan legionu Deportasiya 1947–1988 Sumqayıt hadisələri 1988 Meydan hərəkatı 1988-1991 Qarabağ müharibəsi 1989–1994 Qara Yanvar 1990 Müstəqillik dövrü Azərbaycan 1991-ci ildən Naxçıvan 1991-ci ildən Xəzərin statusu 1991-ci ildən Talış-Muğan 1993 Dağlıq Qarabağ 1994-cü ildən Qarabağ müharibəsi 1988-1994 Xocalı soyqırımı 1992 Gəncə hadisələri 1993 Mart hadisələri 1995 İkinci Qarabağ müharibəsi 2020 Böyük Qayıdış Azərbaycan diasporu
Azərbaycan portalı
b m r

İl	Tarix	Hadisə
E.ə 1,5 milyon — 150–120 minilliklər		Quruçay mədəniyyəti
40–35 min — 12–10 min il əvvəl		Paleolit dövrü
10–12 min il əvvəl		Qobustanda həyatın başlanması
E.ə. XII–VIII minilliklər		Mezolit dövrü
E.ə. VII–VI minilliklər		Eneolit dövrü
E.ə. IV minilliyin əvvəli		Sadə dulus çarxının yaranması
E.ə. IV min. II yarısı — II min. sonu		Tunc dövrü
E.ə. IV min. sonu — III minillik		Erkən Tunc dövrü
		Kür-Araz mədəniyyəti
E.ə. III minilliyin yarısı		Birinci böyük ictimai əmək bölgüsü
E.ə. III min. IV rübü — II min. I yarısı		Orta Tunc dövrü. İkinci böyük ictimai əmək bölgüsü
E.ə. II minilliyin I yarısı		Şəhərsalma mədəniyyətinin təşəkkülü
E.ə. II min. — I min. əvvəli		Naxçıvan mədəniyyəti
E.ə. XIV‒VIII əsrlər		Son Tunc və İlk Dəmir dövrü
		Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti
E.ə. XIV‒VII əsrlər		Talış-Muğan mədəniyyəti
E.ə. XIII‒XII əsrlər		Borsunlu kurqanı
E.ə. XIII‒XI əsrlər		Sarıçoban kurqanı
E.ə. VII‒V əsrlər		İnkişaf etmiş Dəmir dövrü

İl	Tarix	Hadisə
E.ə. III minilliyin I yarısı		Aratta dövlət qurumu
E.ə. XXVIII‒XXIV əsrlər		Şumer şəhər-dövlətləri
E.ə. III minilliyin II yarısı		Kuti dövlət qurumu
		Lullubi dövlət qurumu
E.ə. t. 2240‒2220		Elam hökmdarı Kutik-İnşuşinakın hakimiyyəti
E.ə. t. 2236‒2200		Akkad hökmdarı Naram-Suenin hakimiyyəti
E.ə. t. 2230‒2200		Lullubi hökmdarı Satuninin hakimiyyəti
E.ə. t. 2225‒2205		Kuti hökmdarı Enridavazirin hakimiyyəti
E.ə. t. 2220‒2170		Lullubi hökmdarı İmmaşqunun hakimiyyəti
E.ə. t. 2204‒2197		Kuti hökmdarı İmtanın hakimiyyəti
E.ə. t. 2200‒2175		Akkad hökmdarı Şarkalişarrinin hakimiyyəti
E.ə. t. 2198‒2192		Kuti hökmdarı İnqeşauşun hakimiyyəti
E.ə. t. 2191‒2185		Kuti hökmdarı Sarlaqın hakimiyyəti
E.ə. t. 2184‒2178		Kuti hökmdarı Yarlaqaşın hakimiyyəti
E.ə. t. 2177‒2171		Kuti hökmdarı Elulumeşin hakimiyyəti
E.ə. t. 2175‒e.ə. 2104		Kuti sülaləsinin Mesopotamiyada hökmranlığı
E.ə. t. 2170‒2150		Lullubi hökmdarı Anubanininin hakimiyyəti
E.ə. t. 2135‒2133		Kuti hökmdarı Laharabın hakimiyyəti
E.ə. t. 2127‒2120		Kuti hökmdarı Puzur-Suenin hakimiyyəti
E.ə. t. 2120‒2113		Kuti hökmdarı Yarlaqandanın hakimiyyəti
E.ə. t. 2112‒2105		Kuti hökmdarı Siumun hakimiyyəti
E.ə. t. 2112‒2003		III Ur sülaləsinin hökmranlığı
E.ə. t. 2093‒2046		Ur hökmdarı Şulqinin hakimiyyəti
E.ə. II minillik		Dövlət qurumlarının parçalanması
E.ə. II minilliyin I yarısı		Turukki və su tayfalarının siyasi fəaliyyətinin başlanması
E.ə. 1813‒1781		Assuriya hökmdarı I Şamşi-Adadın hakimiyyəti
E.ə. 1797‒1757		Assuriya hökmdarı I İşme-Daqanın hakimiyyəti
E.ə. 1792‒1750		Babil hökmdarı Hammurapinin hakimiyyəti
E.ə. 1307‒1275		Assuriya hökmdarı Adadnirarinin hakimiyyəti
E.ə. 1274‒1245		Assuriya hökmdarı Salmanasarın hakimiyyəti
E.ə. 1244‒1208		Assuriya hökmdarı I Tükulti-Ninurtanın hakimiyyəti
E.ə. IX‒VIII əsrlər		Midiya ərazisində xırda vilayət hakimləri
E.ə. IX əsrin I yarısı		Zamua ölkəsində xırda dövlət qurumları
E.ə. 883‒859		Assuriya hökmdarı II Aşşurnasirpalın hakimiyyəti
E.ə. 880		II Aşşurnasirpalın Zamua ölkəsinə yürüşü
E.ə. 859‒824		Assuriya hökmdarı III Salmanasarın hakimiyyəti
E.ə. 825‒812		Urartu hökmdarı İşpuininin hakimiyyəti
E.ə. 823‒811		Assuriya hökmdarı V Şamşi-Adadın hakimiyyəti
E.ə. 820		V Şamşi-Adadın Nairi ölkəsinə hərbi səfəri
E.ə. 810‒783		Assuriya hökmdarı III Adadnirarinin hakimiyyəti
E.ə. 810‒781		Urartu hökmdarı Menuanın hakimiyyəti
E.ə. 781‒760		Urartu hökmdarı I Argiştinin hakimiyyəti
E.ə. 775		I Argiştinin Mannaya hücumu
E.ə. 773‒693		Skif padşahlığının mövcud olması
E.ə. 760‒730		Urartu hökmdarı II Sardurinin hakimiyyəti
E.ə. t. 750		II Sardurinin Mannada işğalı
E.ə. 744‒727		Assuriya hökmdarı III Tiqlatpalasarın hakimiyyəti
E.ə. 740‒719		Manna hökmdarı İranzunun hakimiyyəti
E.ə. 730‒714		Urartu hökmdarı I Rusanın hakimiyyəti
E.ə. 722‒705		Assuriya hökmdarı II Sarqonun hakimiyyəti
E.ə. 719		Mannada İranzuya qarşı üsyan
E.ə. 718‒716		Manna hökmdarı Azanın hakimiyyəti
E.ə. t. 716‒680		Manna hökmdarı Ullusununun hakimiyyəti
E.ə. 714		II Sarqonun Mannaya böyük yürüşü
E.ə. t. 712‒675		Midiya hökmdarı Deyokun hakimiyyəti
E.ə. VII əsr		Sakların Albaniyada məskunlaşması
E.ə. 681‒668		Assuriya hökmdarı Asarhaddonun hakimiyyəti
E.ə. t. 675‒563		Midiya hökmdarı Fraortun hakimiyyəti
E.ə. t. 675‒650		Manna hökmdarı Ahşerinin hakimiyyəti
E.ə. 668‒626		Assuriya hökmdarı Aşşurabanipalın hakimiyyəti
E.ə. 653‒625		Midiya skiflərin hakimiyyəti altında
E.ə. 650		Aşşurabanipalın Mannanı məğlub etməsi
E.ə. t. 650‒630		Manna hökmdarı Uallinin hakimiyyəti
E.ə. 640‒629		Fars hakimi I Kirin hakimiyyəti
E.ə. 625‒585		Midiya hökmdarı Kiaksarın hakimiyyəti
E.ə. 615‒612		Midiyanın Assuriya ilə müharibəsi
E.ə. 585		Kiaksarın Lidiya ilə sülh müqaviləsi bağlaması
E.ə. 585‒550		Midiya hökmdarı Astiaqın hakimiyyəti
E.ə. 584‒558		Fars hakimi I Kambizin hakimiyyəti
E.ə. 558‒530		Fars hakimi II Kirin hakimiyyəti
E.ə. 550‒330		Əhəmənilər sülaləsinin hakimiyyəti
E.ə. 550		Midiya dövlətinin süqutu
E.ə. 330		Əhəmənilər dövlətinin süqutu
E.ə. 327		İsgəndərin Baktriya və Soqdiananı tutması
		İsgəndərin Hindistana yürüşü
E.ə. 323		Atropatena dövlətinin yaranması
E.ə. 321‒281		Selevkilər sülaləsinin hakimiyyəti
E.ə. 223‒187		Selevki hökmdarı II Antioksun hakimiyyəti
E.ə. 222‒220		Midiya satrapı Molonun Selevkilərə qarşı üsyanı
E.ə. 220		Azərbaycanın Selevkilərdən asılılığı
E.ə. 209‒205		III Antioksun Şərq yürüşü
E.ə. II əsr		Albaniyada Aranilər sülaləsinin hakimiyyətə gəlməsi
E.ə. 189‒160		Erməni hökmdarı I Artaşesin hakimiyyəti
E.ə. 175‒163		Selevki hökmdarı IV Antioksun hakimiyyəti
E.ə. 171‒139		Parfiya hökmdarı I Mitridatın hakimiyyəti
E.ə. 148‒147		I Mitridatın Midiyanı işğal etməsi
E.ə. 95‒55		Erməni hökmdarı I Tiqranın hakimiyyəti
E.ə. 74‒64		Romanın VI Mitridatla müharibəsi
E.ə. 71		Lukulun yürüşü
E.ə. 67		I Tiqranın Kappadokiyanı tutması
E.ə. 63		VI Mitridatın ölümü
E.ə. 56‒34		Erməni hökmdarı II Tiqranın hakimiyyəti
E.ə. 37‒e. 3		Parfiya hökmdarı IV Fraatın hakimiyyəti
E.ə. 36		Antoninin Parfiyaya yürüşü
E.ə. 31	2 sentyabr	Antoni və Oktavian arasında Aksi döyüşü
I‒II əsrlər		Xristianlığın meydana gəlməsi
I‒III əsrlər		Roma‒Parfiya münaqişələri
63		Romanın Parfiya ilə sülh müqaviləsi bağlaması
68		Roma imperatoru Neronun albanlara qarşı yürüşə hazırlaşması
81‒96		Roma imperatoru Domisianın hakimiyyəti
96‒117		Roma imperatoru Trayanın hakimiyyəti
114		Trayanın Erməni krallığını tutması
115		Erməni krallığının Roma vilayətinə çevrilməsi

İl	Tarix	Hadisə
III‒V əsrlər		Azərbaycanda feodalizmə xas olan iqtisadi münasibətlərin bərqərar olması
III‒VII əsrlər		Sasanilər sülaləsinin hakimiyyəti
T. 215‒255		Alban hökmdarı I Vaçaqanın hakimiyyəti
215‒276		Maninin həyatı
226		Parfiyanın süqut etməsi
		Sasanilər sülaləsinin hakimiyyətə gəlməsi
241‒272		Sasani şahı I Şapurun hakimiyyəti
242		Mani təliminin yayılması
T. 255‒262		Alban hökmdarı I Vaçenin hakimiyyəti
260		I Şapurun Romanı məğlub etməsi
270‒275		Roma imperatoru Avrelinin hakimiyyəti
287‒332		Erməni hökmdarı III Trdatın hakimiyyəti
IV əsr		Ön Asiyada xristianlığın yayılması
309‒379		Sasani şahı II Şapurun hakimiyyəti
IV əsrin 30-cu illəri		Xristianlığın Roma imperiyasında dövlət dininə çevrilməsi
T. 332‒338		Erməni hökmdarı II Xosrov Kotakın hakimiyyəti
338‒345		Erməni hökmdarı Tiranın hakimiyyəti
T. 342‒350		Erməni krallığının Albaniyanı işğal etməsi
345‒367		Erməni hökmdarı II Arşakın hakimiyyəti
T. 359‒371		Alban hökmdarı Urnayrın hakimiyyəti
359		Amid döyüşü
364‒378		Roma imperatoru I Valentinianın hakimiyyəti
369‒374		Erməni hökmdarı Papın hakimiyyəti
371		Dzirav çölündə döyüş
387		Ermənistanın Roma və İran arasında bölüşdürülməsi
399‒421		Sasani şahı I Yezdəgirdin hakimiyyəti
421‒438		Sasani şahı V Bəhramın hakimiyyəti
428		Ermənistanın Sasani dövlətinin canişinliyinə çevrilməsi
T. 443‒451		Syuni hakimi Vasakın hakimiyyəti
457‒459		İranda hakimiyyət uğrunda mübarizə
459‒484		Sasani şahı Firuzun hakimiyyəti
462		Haylandur hunlarının Albaniyaya gəlməsi
481‒484		Ermənilərin Sasani şahına qarşı üsyanları
481‒529		Məzdəkilər hərəkatı
484‒488		Sasani şahı Balaşın hakimiyyəti
485		Nvarsak sülhü
488‒531		Sasani şahı I Kavadın hakimiyyəti
493‒510		Alban hökmdarı III Vaçaqanın hakimiyyəti
498		Aquen kilsə məsclisi
V əsrin sonu ‒ VI əsrin əvvəli		Albaniyada xristianlığın zorla yayılması
510‒629		Albaniyada sasani mərzbanlığı dövrü
529		Məzdəkin edam olunması
531‒579		İran şahı I Xosrovun hakimiyyəti
570‒590		Mehranın Girdiman məskəni
571‒591		İran‒Bizans müharibələri
579‒590		Sasani şahı IV Hömrüzün hakimiyyəti
582‒602		Bizans hökmdarı Mavrikinin hakimiyyəti
591		İranın Bizans ilə müqaviləsi
591‒628		Sasani şahı II Xosrovun hakimiyyəti
600‒615		Girdiman qalasının tikilməsi
602		İran‒Bizans müharibələrinin başlanması
602‒610		Bizans hökmdarı Fokanın hakimiyyəti
610‒641		Bizans hökmdarı II İraklinin hakimiyyəti
624		Bizansların Naxçıvanı tutması
T. 625‒636		Girdiman hökmdarı Varaz Qriqorun hakimiyyəti
628		Xəzərlərin Qafqaziyəyə yürüşü
628	3 aprel	II Kavadla İrakli arasında sülh müqaviləsi
630‒632		Albaniya türk xaqanlığının siyasi təsiri altında
632‒634		Xəlifə Əbu Bəkrin hakimiyyəti
632‒651		İran şahı III Yezdəgirdin hakimiyyəti
634‒636		Yərmuq döyüşü
634‒644		Xəlifə Ömərin hakimiyyəti
636‒680		Albaniya hökmdarı Cavanşirin hakimiyyəti
638		Qadsiyyə döyüşü
641‒668		Bizans imperatoru II Konstantinin hakimiyyəti
642	10 iyun	Nəhavənd döyüşü
		Ərəblərin Muğanı işğal etməsi və müqavilənin bağlanması
644		İsfəndiyarın ərəblərlə müqaviləsi
646		Ərəblərin Arrana hücumu
VII əsrin II yarısı		İslam dininin yayılması
651		Sasanilər imperiyasının süqutu
654		II Konstantinin Cavanşir ilə birinci görüşü
656‒661		Xəlifə Əlinin hakimiyyəti
660		II Konstantinin Cavanşir ilə ikinci görüşü
661‒680		Xəlifə I Muaviyənin hakimiyyəti
661‒750		Əməvilər sülaləsinin hakimiyyəti
680‒683		Xəlifə I Yezidin hakimiyyəti
705		Şeruyənin edam edilməsi
705‒715		Xəlifə I Validin hakimiyyəti
709		Xəzər-ərəb müharibələrinin başlanması
748		Beyləqan üsyanı
748‒752		Azərbaycanda üsyanlar
750‒1258		Abbasilər sülaləsinin hakimiyyəti
778		Xürrəmilərin ərəblərə qarşı birinci üsyanı
786‒809		Xəlifə Harun ər-Rəşidin hakimiyyəti
IX əsr		Slavyanların Azərbaycana yürüşü
		Xilafətin zəifləməsi
IX‒XI əsrlər		Azərbaycanda feodal dövlətlərin müstəqilləşməsi
808		Xürrəmilərin ərəblərə qarşı ikinci üsyanı
821‒822		Azərbaycanda xürrəmilər hərəkatının genişlənməsi
829	3 iyun	Həştadsər döyüşü
830		Xürrəmilərin Həmədan şəhərini tutması
833	25 dekabr	Həmədan yaxınlığında döyüş
836		Sərkərdə Tərxanın öldürülməsi
837	26 avqust	Bəzz qalasının süqutu
838	14 mart	Babəkin edam edilməsi

• 879–941-ci illər – Sacilər dövləti
• 889-cu il – Məhəmmədin Azərbaycanın hakimi təyin olunması
• 893-cü ildən başlayaraq – Məhəmmədin Ərməniyəyə yürüşləri
• 901-ci il – Məhəmmədin vəfatı
• 914-cü il – Rusların Azərbaycanın Xəzər sahili yaşayış məntəqələrinə basqınları.
• 919-cu il 16 iyul – Ərdəbil yaxınlığında döyüş
• 927-ci il 27 dekabr – Kufə şəhəri yaxınlığında döyüş. Yusifin öldürülməsi
• 942–981-ci illər – Salarilər sülaləsinin hakimiyyəti
• 944-cü il 24 avqust – Bərdə şəhərinin tutulması
• 945-ci il 12 avqust – Rusların Bərdəni tərk etməsi
• X əsrin II yarısı – Azərbaycanda Şəddadilər dövlətinin meydana gəlməsi
• 953-cü il – Məzrubanın Ərdəbildə hakimiyyəti ələ keçirməsi
• 957-ci ilin dekabrı – Məzrubanın ölümü
• 961–981-ci illər – İbrahimin hakimiyyəti
• 971-ci il – Şəddadilər dövlətinin fəaliyyətinin başlanması
• 981-ci il – İbrahimin məğlubiyyəti və Ərdəbilin tutulması
• 987-ci il – Əbdül-heycanın Ərməniyəyə hücumu
• 988–1030-cu illər – Sultan I Mahmudun hakimiyyəti
• 1010–1080-ci illər – Qətran Təbrizi
• 1020–1059-cu illər – Əbu Mənsur Vəhsudan
• 1027–1034-cü illər – Şirvanşah Mənuçöhrün hakimiyyəti
• 1027–1382-ci illər – Kəsranilər sülaləsi
• XI əsr. 30–40-cı illəri – Azərbaycanda rusların hücumlarının genişlənməsi
• 1038–1063-cü illər – Toğrul bəyin hakimiyyəti
• 1038–1157-ci illər – Səlcuq imperiyası
• 1042-ci ilin oktyabrı – Təbrizdə zəlzələ
• 1045-ci il – Həmədanın tutulması
• 1050-ci il – İsfahanın tutulması
• 1050–1067-ci illər – Əbdüləsfər Şavurun hakimiyyəti
• XI əsr. 50-ci illəri – Səlcuq qoşunlarının Azərbaycana daxil olması
• 1055-ci ilin yazı – Bağdadın tutulması
• 1063–1072-ci illər – Alp Arslanın hakimiyyəti
• 1067-ci il – Alp Arslanın Arrana gəlməsi
• XI əsr. 70–80-ci illəri – Şirvanşah Məzyədilər dövlətinin tənəzzülü
• 1071-ci il – Məlazgird yaxınlığında döyüş
• 1072–1092-ci illər – Məlikşahın hakimiyyəti
• 1074–1088-ci illər – III Fəzmunun hakimiyyəti
• 1088-ci il – Gəncənin tutulması
• 1089–1125-ci illər – IV Davidin hakimiyyəti
• 1108–1127-ci illər – Ağsunqurilər sülaləsi
• 1108–1146-cı illər – Fələki Şirvanı
• 1117-ci il – Şirvanın tutulması
• XII əsr. 20–30-cu illəri – Qafqaziyədə feodal dövlətinin istiqlaliyyət uğrunda mübarizəsi
• 1120-ci il – Qəbələ, Şəki, Şamaxının tutulması
• 1120–1160-cı illər – III Mənuçehrin hakimiyyəti
• 1120–1199-cu illər – Əfzələddin Xaqani (Xaqani Şirvani)
• 1121–1122-ci illər – IV Davidin Toğrulla müharibələri
• 1123-cü il – IV Davidin Şirvana gəlməsi
• 1123-cü il – Gülüstan qalasının tutulması
• XII əsr. 30-cu illəri – Azərbaycan Atabəylər dövlətinin meydana gəlməsi
• 1136–1225-ci illər – Atabəylər-Eldənizlər sülaləsinin hakimiyyəti
• 1136–1160-cı illər – Azərbaycan Eldənizlər dövlətinin təşəkkülü
• 1141–1209-cu illər – Nizami Gəncəvi
• 1160–1234-cü illər – İbn əl-Əsir
• 1161–1191-ci illər – Azərbaycan Eldənizlər dövlətinin çiçəklənməsi
• 1161-ci ilin yayı – III Georginin Gəncə və Dəbili qarət etməsi
• 1163-cü ilin yanvarı – Atabəy Eldənizin Gürcüstana hücumu
• 1164 və 1166-cı illər – Gürcülərin Azərbaycana hücumu
• 1174-cü il – Eldənizin Gürcüstana hücumu
• 1175–1186-cı illər – Atabəy Cahan Pəhləvanın hakimiyyəti
• 1184–1213-cü illər – Tamaranın hakimiyyəti
• 1186–1191-ci illər – Qızıl Arslanın hakimiyyəti
• 1188-ci ilin martı – Həmədan yaxınlığında döyüş
• 1190–1245-ci illər – Zülfüqar Şirvani
• 1191–1225-ci illər – Azərbaycan Eldənizlər dövlətinin tənəzzülü
• 1192-ci il – Şirvanda zəlzələ
• 1192-ci il – III Toğrulun Təbrizə hücumu
• XIII əsr. sonu 1447-ci il – Səfəvilər tarixinin birinci dövrü
• 1203–1225-ci illər – I Güstasp ibn Fərruxzadın hakimiyyəti
• 1206–1227-ci illər – Çingiz xanın hakimiyyəti
• 1210–1225-ci illər – Özbəyin hakimiyyəti
• 1219-cu il – Xarəzm dövlətinə basqın
• 1220-ci il – Monqolların Azərbaycana yürüşü
• 1221-ci il – Monqolların Təbrizə yürüşü
• 1222-ci il – Monqolların Şamaxını tutması
• 1224–1244-cü illər – III Fəribürzün Şirvanı idarə etməsi
• 1225-ci il – Azərbaycanın Xarəzmşah Cəlaləddinin hücumlarına məruz qalması
• 1225-ci il – Azərbaycanda Atabəylər Eldənizlər dövlətinin süqutu
• 1231-ci il – Gəncədə xalq üsyanı
• 1231-ci il – Monqolların ikinci dəfə Azərbaycana soxulması
• 1235-ci il – Gəncənin tutulması
• XIII əsr. ortaları – Azərbaycana türk-monqol qəbilələrin gəlməsi
• 1251–1260-cı illər – Menku xanın hakimiyyəti
• 1251–1234-cü illər – Şeyx Səfiyəddin İshaq əl-Musəvi-əl-Ərdəbilinin hakimiyyəti
• 1253-cü il – I Hetum Alinin Menku xan ilə ittifaqın bağlanması
• 1256-cı il – Azərbaycanın istila olunması
• 1258–1265-ci illər – Hülakü xanın hakimiyyəti
• 1265–1282-ci illər – Abaqa xanın hakimiyyəti
• 1275-ci il – Arranda üsyanın baş verməsi
• 1275–1338-ci illər – Əvhədi Marağayi
• 1282–1284-cü illər – Əhməd xanın hakimiyyəti
• 1284–1291-ci illər – Arqun xanın hakimiyyəti
• 1291–1295-ci illər – Kəyxatu xanın hakimiyyəti
• 1295–1304-cü illər – Qazan xanın hakimiyyəti
• 1304–1316-cı illər – Sultan Məhəmməd Xudabəndənin hakimiyyəti
• 1316–1335-ci illər – Əbu Səidin hakimiyyəti
• 1319, 1320 və 1322-ci illər – Azərbaycanda ixtişaşların qalxması
• 1334-cü il – Sultaniyyədə üsyan
• 1334–1392-ci illər – Şeyx Səfiəddin Musanın hakimiyyəti
• 1335-ci il – Özbək xanın yenidən Azərbaycana soxulması
• 1335–1336-cı illər – Arpa xanın hakimiyyəti
• 1336-cı il – Musa xanın hakimiyyəti
• 1336–1338-ci illər – Məhəmməd xanın hakimiyyəti
• 1338–1340-cı illər – Satı-bəy xanının hakimiyyəti
• 1338-ci il – Şirvanşahların yenidən müstəqilliyi əldə etmələri
• 1340–1344-cü illər – Süleyman xanın hakimiyyəti
• 1344-cü il – Azərbaycanda hakimiyyətin Məlik Əşrəfin əlinə keçməsi
• 1344–1355-ci illər – Ənuşirəvanın padşah elan edilməsi
• 1345–1372-ci illər – Kavusun hakimiyyəti
• 1347-ci il – Məlik Əşrəfin Şirvana və Bağdada yürüşü
• 1350-ci il – İsfahana yürüşü
• 1355-ci il – Həsən xanın səltənətə çıxması
• 1355–1433-cü illər – Qasım Ənvər
• 1356–1372-ci illər – Cəlairi Sultan Üveysin hakimiyyəti
• 1356–1410-cu illər – Cəlairilərin hakimiyyəti
• 1357-ci il – Canı bəyin Azərbaycanda hakimiyyəti ələ alması
• 1358-ci il – Toxtamışın Təbrizə yaxinlaşması
• 1359–1374-cü illər – Şeyx Üveysin hakimiyyəti
• 1357-ci illər – Şirvanın zəbt olunması
• 1370–1388-ci illər – Pəhləvan bəyin hakimiyyəti
• 1370–1405-ci illər – Teymurun (Teymurləngin) hakimiyyəti
• XIV əsr. 70-ci illər – Qaraqoyunluların Ağqoyunlularla, Cəlairilərə və Teymurilərə qarşı mübarizəsi
• 1372–1382-ci illər – Şirvanşah Huşəngin hakimiyyəti
• 1378-ci il – Bağdad əmirlərinin Ucana hücum etmələri
• 1380–1389-cu illər – Qara Məhəmmədin hakimiyyəti
• 1382–1410-cu illər – Sultan Əhmədin hakimiyyəti
• 1382–1417-ci illər – I İbrahimin Şirvanda hakimiyyəti
• 1382–1538-ci illər – Dərbəndlilər sülaləsinin hakimiyyəti
• 1386-cı il – Teymurun Azərbaycana hücumları
• 1386-cı il – Toxtamışın Azərbaycana hücumu
• 1387-ci il – Teymurun Azərbaycanı tərk etməsi
• 1387-ci il – Üçlük ittifaqının yaranması
• 1387–1392-ci illər – Təbrizə 17 dəfə hücum
• 1387–1399-cu illər – Əlincə qalasının müdafiəsi
• 1388-ci il – Qara Məhəmmədin Təbrizi tutması
• 1389–1412-ci illər – Qaraqoyunlu Kəmaləddin Qara Yusifin hakimiyyəti
• 1392–1427-ci illər – Şeyx Xacə Əlinin hakimiyyəti
• 1394–1434-cü illər – Qara Yuluq Osman bəyin hakimiyyəti
• 1395-ci il – Teymurun Səmərqəndə qayıtması və Hindistana səfəri
• 1402-ci il – Ankara yaxınlığında döyüş
• 1405-ci il – Teymurun ölümü
• 1406-cı il – Qara Yusif və Sultan Əhmədin Azərbaycana qayıtması
• 1406–1447-ci illər – Sultan Şahruxun hakimiyyəti
• 1410-cu il – Sultan Əhmədin Təbrizə yürüşü və ölümü
• 1410-cu il 30 avqust – Şənbi-Qazan adlı yerdə döyüş
• 1412-ci ilin sonu – Kür sahilində döyüş və İbrahimin məğlubiyyəti
• 1417–1462-ci illər – I Xəlilullahın hakimiyyəti
• 1418 və 1420-ci illər – Azərbaycana uğursuz yürüşlər
• 1422–1429 və 1431–1438-ci illər – İskəndərin hakimiyyəti
• 1427-ci il – İskəndərin Şirvana hücumu
• 1427–1447-ci illər – Şeyx İbrahimin hakimiyyəti
• 1429-cu ilin mayı – Şahruxun Azərbaycana gəlməsi
• 1429–1431-ci illər – Əbu Səidin hakimiyyəti
• 1429-cu il – Əbu Səidin Qarabağda və Ermənistanda hökmranlığı
• 1434–1444-cü illər – Əli bəyin hakimiyyəti
• 1435-ci il 16 yanvar – Əli bəyin Diyarbəkrə daxil olması
• 1435-ci ilin yayı – Təbriz yaxınlığında döyüçdə İskəndərin məğlubiyyəti
• 1438–1467-ci illər – Cahanşahın hakimiyyəti
• 1444–1453-cü illər – Cahangir bəyin hakimiyyəti
• 1447–1449-cu illər – Uluq bəyin hakimiyyəti
• 1447–1460-cı illər – Şeyx Cüneydin hakimiyyəti
• 1447–1501-ci illər – Səfəvilər tarixinin İkinci dövrü
• 1449–1470-ci illər – Şeyx Cəfərin Ərdəbilin hakimi olması
• 1453–1478-ci illər – Uzun Həsənin hakimiyyəti
• 1455–1535-ci illər – Kamal əf-din Behzad
• 1457-ci il – Cahanşahın Curcanı və Xorasanı tutması
• 1459-cu ilin yanvarı – Cahanşahla Əbu Səid arasında müqavilənin bağlanması
• 1460-cı il 3 mart – Cüneydin Dağıstana və Şirvana yürüşü
• 1460–1488-ci illər – Şeyx Heydərin hakimiyyəti
• 1461-ci il – Yassıçəməndə müqavilənin bağlanması
• 1462–1501-ci illər – Fərrux Yasarın hakimiyyəti
• 1463–1479-cu illər – Venesiya-Türkiyə müharibələri
• 1465-ci il – Təbrizdə "Göy məscid"in tikilməsi
• 1465-ci il – Moskvaya səfirin göndərilməsi
• 1467-ci ilin mayı – Muş düzündə döyüş
• 1468–1496-cı illər – Seyfəddin Qayıtbəyin hakimiyyəti
• 1472-ci ilin yazı – Venesiyanın Ağqoyunlu dövləti ilə hərbi ittifaq bağlaması
• 1472–1473-cü illər – Ağqoyunlu-Türkiyə müharibələri
• 1473-cü il 1 avqust – Malatiya döyüşü
• 1473-cü il 11 avqust – Otluqbeli döyüşü
• 1474-cü ilin mayı – Şirazda qiyamın baçlanması
• 1474–1477-ci illər – Uzun Həsənin Gürcüstana yürüşü
• 1475–1536-cı illər – Qiyasəddin ibn Hümaməddin əl-Hüseyn
• 1477-ci il – Uzun Həsənin VI Baqratla sülh müqaviləsi
• 1478–1490-cı illər – Yaqub Mirzənin fəaliyyəti
• 1480-ci il – Urfa yaxınlığında döyüş
• 1481–1512-ci illər – Türkiyə Sultanı II Bəyazidin hakimiyyəti
• 1483-cü il – Təbrizdə "Həşt behişt" saray dəstinin tikilməsi
• 1488-ci il 9 iyun – Şahdağın ətəyində Şirvanşahların birləşmiş qüvvələri ilə qızılbaşların döyüşü
• 1488–1495-ci illər – Şeyx Sultanəlinin hakimiyyəti
• 1494–1495-ci illər – Ağqoyunluların Ərdəbili və Səfəvilərin mülklərini zəbt etməsi

• 1499–1500-cü illər – İsmayılın Ərzincan səfəri
• 1494–1556-cı illər – Məhəmməd Füzuli
• 1500-cü ilin sonu – İsmayılın Fərrux Yasarla döyüşü
• 1501–1524-cü illər – Şah İsmayılın hakimiyyəti
• 1501–1587-ci illər – Səfəvilər tarixinin üçüncü dövrü
• 1503-cü il 21 iyun – Ağqoyunlu Muradın məğlubiyyəti
• 1504-cü il – Türkiyə sultanı II Bəyazidin Səfəvilər dövlətini tanıması
• 1510-cu il 1 dekabr – Mərv qalası yaxınlığında qızılbaşların özbəklərlə döyüşü
• 1512–1520-ci illər – Sultan Səlimin hakimiyyəti
• 1514-cü il 23 avqust – Çaldıran döyüşü
• 1516-cı ilin əvvəli – Qoçhisarda türklərin qələbəsi
• 1516–1535-ci illər – Mesxi çarı IV Kvarkvarenin hakimiyyəti
• 1520–1566-cı illər – I Süleyman Qanuninin hakimiyyəti
• 1520–1574-cü illər – Kaxetiya çarı Ləvənd xanın (Levan) hakimiyyəti
• 1524–1535-ci illər – II Xəlilullahın Şirvanda hakimiyyəti
• 1524–1576-cı illər – I Təhmasibin hakimiyyəti
• 1526-cı ilin mayı – Səksəncik və Xərzəvil adlı yerlərdə döyüş.
• 1527-ci il 30 iyun – Arpaçay sahilində döyüş
• 1527-ci ilin iyunu – Div Sultanın ölümü
• 1527–1531-ci illər – Təkəli əyanlarının hökmranlığı
• 1534-cü il 27 sentyabr – I Süleymanın Təbrizi tutması
• 1534–1612-ci illər – Sadıx bəy Əfşar
• 1535-ilin yazı – I Süleymanın ikinci dəfə Təbrizə yürüşü
• 1535–1538-ci illər – Şamaxı hakimi Şahruxun hakimiyyəti
• 1538-ci ilin yayı – Səfəvi qoşununun Şirvana daxil olması
• 1540-cı il – I Təhmasibin Bakını tutması
• 1541-ci il – I Təhmasibin Tiflisi tutması
• 1547–1549-cu illər – Şirvanda Səfəvilər əleyhinə üsyanlar
• 1547–1554-cü illər – Şirvanda üsyanların yatırılması
• 1548-ci il – I Süleymanın Azərbaycana üçüncü yürüşü
• 1551-ci il – Şəkinin Səfəvi dövlətinə birləşdirilməsi
• 1552–1553-cü illər – Səfəvilərin Osmanlı ərazisinə yürüşü
• 1554-cü ilin yazı – I Süleymanın Azərbaycana dördüncü yürüşü
• 1555-ci il 29 mart – Amasiyada Səfəvi-Osmanlı dövlətlər arasında sülh müqaviləsi
• XVI əsr. 70–80-ci illər – Şirvanda və Talışda feodallara qarşı üsyanlar
• 1571-ci il – Təbriz sənətkarları və şəhər yoxsullarının üsyanı
• 1574–1595-ci illər – Sultan III Muradın hakimiyyəti
• 1577-ci il – Kürd qiyamı
• 1577–1584-cü illər – Krım xanı II Məhəmməd Gərayın hakimiyyəti
• 1578-ci il – Çıldır döyüşü
• 1578-ci il 24 avqust – Türklərin Tiflisi tutması
• 1578-ci il 28 noyabr – Ağsu çayı sahilində Mollahəsən adlı yerdə döyüş. Səfəvilərin Şirvanda qələbəsi
• 1578–1579-cu illər – Krım tatarlarının Şirvana və Qarabağa hücumu
• 1578–1587-ci illər – Məhəmməd Xudabəndənin hakimiyyəti
• 1583-cü ilin yazı – İmamqulu xanın Şirvana daxil olması
• 1583-cü ilin yazı – Fərhad paşanın Azərbaycana yürüşü
• 1585-ci il – Türkmən və təkəli tayfalarının qiyamı
• 1586–1589-cu illər – Azərbaycanın sultan III Muradın ordusu tərəfindən zəbt olunması
• 1587–1629-cu illər – Şah Abbasın hakimiyyəti
• 1587-ci il – Şah Abbasın Qəzvini tutması
• 1587–1736-cı illər – Səfəvilər tarixinin dördüncü dövrü
• 1590–1613-cü illər – Şirvan ipəyinin Venesiyaya aparılması
• 1590-cı il – Səfəvi-Türkiyə sülh müqaviləsi
• 1590-cı il – Azərbaycanın müstəqilliyinin sonu
• 1591-ci il – Təbriz üsyanı
• 1593-cü il – "Azərbaycan"ın bəylərbəylik şəklində birləşməsi
• XVI əsr. 90-cı illəri-XVII əsr. – Cəlalilər hərəkatı əvvəli
• XVI əsr. sonu-XVII əsr. əvvəli – Azərbaycanın iqtisadi vəziyyətinin ağırlaşması
• XVI əsr. sonu-XVII əsr. əvvəli – Azərbaycanda kəndli çıxışları
• XVII əsr. əvvəli – Osmanlı imperiyasının tənəzzülü. Səfəvi dövlətinin dirçəlişi
• XVII əsr əvvəli – Tərzi Əfşar
• XVII əsr – Azərbaycan şəhərlərinin tənəzzülü
• XVII əsr – Azərbaycanda Yaxın və Orta Şərqin kənd təsərrüfatı məhsullarının bütün növlərinin yetişdirilməsi
• XVII əsr – Fars ədəbiyyatının tanəzzülü
• XVII əsr – Azərbaycan mədəniyyətinin zənginləşməsi
• XVII əsr – Sarı Aşıq
• XVII əsr – Aşıq Abbas Tufarqanlı
• 1603-cü il 21 oktyabr – I Şah Abbasın Təbrizi tutması
• 1603-cü il 16 noyabr – İrəvan qalasının mühasirəyə alınması
• 1603–1607-ci illər – Səfəvi-Osmanlı müharibələri
• 1604-cü il 8 iyun – I Abbasın İrəvan qalasını tutması
• 1605-ci il 7 noyabr – Təbriz yaxınlığında Süfiyan ətrafında döyüş
• 1606-cı il – Cəlalilərin Azərbaycan ərazisinə yiyələnməsi
• 1606-cı il 5 iyun – Gəncənin tutulması
• 1607-ci ilin yanvarı – Bakıda üsyan
• 1607-ci ilin martın əvvəli – Narınqalanın tutulması
• 1608-ci il – Ərzurum ətrafında osmanlı qoşununun cəlalilər ilə toqquşması
• 1610-cu ilin ortaları – Anadolu cəlalilərinin Səfəvi dövlətini tərk etməsi
• 1613-cü il 16 oktyabr – I Şah Abbasın Azərbaycanın şimal vilayətlərinə və Gürcüstana yürüşü
• 1616-cı ilin yazı – Sultan I Əhmədin Səfəvilərlə müharibəsi
• 1616-cı il – Səfəvi dövlətində ingilis tacirlərinə ticarət hüququnun verilməsi
• 1618-ci ilin sentyabrı – I Şah Abbasla Xəlil paşa arasında Mərənd sülhünün imzalanması
• 1623–1640-cı illər – IV Muradın hakimiyyəti
• 1624–1626-cı illər – Səfəvi qoşununun Bağdad uğrunda qələbəsi
• 1625-ci il 30 iyun – Şah Abbasın gürcülər üzərində qələbəsi
• 1628-ci il – Şah Abbasın Ost-Hind kompaniyasının nümayəndə heyətini qəbul etməsi
• 1629–1642-ci illər – I Səfəvinin hakimiyyəti
• 1631–1632-ci illər – Kazakların Azərbaycana və Bakıya basqını
• 1634-cü il 10 avqust – Sultan IV Muradın İrəvan qalasını tutması
• 1635-ci il 11 aprel – İrəvan qalasının geri alınması
• 1638-ci il 25 dekabr – Bağdadın Türkiyənin əlinə keçməsi
• 1639-cu il 17 may — Qəsri-Şirin sülh müqaviləsinin bağlanması
• 1639–1640-cı illər – Dərviş Rzanın tərəfdarlarının mübarizəsi
• XVII əsr. ortaları – Səfəvi dövlətində iqtisadi dirçəliş
• t. 1684–1760-cı illər – Xəstə Qasım
• XVIII əsr – Azərbaycan poeziyasının Qafqaz xalqlarının poeziyasına təsiri
• XVIII əsr. əvvəli – Səfəvi dövlətinin ağır iqtisadi və siyasi böhranı
• 1703–1730-cu illər – III Əhmədin hakimiyyəti
• 1707-ci il – Car və Balakən camaatının üsyanı
• 1709-cu il – Şəki və Şirvanda kəndlilərin üsyanı
• 1709 və 1711-ci illər – Təbriz üsyanı
• 1709–1715-ci illər – Soucbulağ və Muğanda üsyan
• 1720–1721-ci illər – Azərbaycanda və Cənubi Dağıstanda İrana qarşı mübarizə
• 1722-ci il 15 iyun – I Pyotrun Azərbaycan dilində "Bəyannamə" nəşr etməsi və Azərbaycan vilayətlərinə göndərilməsi
• 1722–1732-ci illər – II Təhmasibin hakimiyyəti
• 1722–1758-ci illər – Hüseynəli xanın hakimiyyəti
• 1723-cü il 12 iyul – Rus eskadrasının Bakını tutması
• 1723-cü il 12 sentyabr – Xəzərsahili vilayətlərin zorla Rusiyaya birləşdirilməsi
• 1723-cü ilin yazı – Ərzurum paşasının Gürcüstana daxil olması
• 1724-cü il 12 iyul – Rusiya ilə Türkiyə arasında sülh müqaviləsinin imzalanması
• 1724-ilin mayı – Abdulla paşanın Xoy qalasını tutması
• 1724-cü il – Qarabağın Osmanlı Türkiyəsi tərəfindən tutulması
• 1725-ci il iyul-avqustu – Təbrizin qismən tutulması
• 1725-ci ilin oktyabrı – Sarı Mustafa paşanın Gəncəni tutması
• 1725-ci ilin payızı – Türkiyənin Gürcüstan, Ermənistan və Azərbaycanı ələ keçirməsi
• 1726-cı il – Cavad xanlığının Rusiyaya tabe edilməsi
• 1726-cı il – Zəngəzurda üsyan
• 1731-ci il – Qarabağın bütünlüklə zəbt edilməsi
• 1732-ci il 16 yanvar – İranla Türkiyənin sülh müqaviləsi
• 1732-ci il 21 yanvar – Rusiya-İran müqaviləsi
• 1733-cü il – Bağdad ətrafında türk qoşununun məğlubiyyəti
• 1734-cü ilin oktyabrı – Gəncə qalasının mühasirəsi
• 1735-ci il 10 mart – Gəncə yaxınlığında Rusiya-İran müqaviləsinin imzalanması
• 1735-ci ilin sonu – Türk qoşununun Qafqaziyədən çıxması
• 1736–1747-ci illər – Nadir şahın hakimiyyəti
• 1738-ci il – Carda üsyan
• 1738-ci il – Pənahəli bəyin Qarabağa qayıtması
• 1741-ci ilin yazı – Nadir şah ordusunun Azərbaycan və Dağıstanda məğlubiyyəti
• 1743-cü ilin oktyabrı – Şirvan üsyançılarının Ağsuyu tutması
• 1743–1744-cü illər – Şirvan, Şəki, Təbriz, Xoy və Salmasda yeni üsyanlar
• 1744-cü il 31 iyul – Nadir şahın Qars istiqamətində yürüşü
• 1744-cü il 29 noyabr – Nadir şahın Şəkiyə yürüşü
• 1745-ci il 13 fevral – İran qoşununun Şəkiyə ikinci yürüşü
• 1745-ci ilin ortaları – Türkiyə-İran arasında hərbi əməliyyat
• 1748-ci il – Bayat qalasının tikilməsi
• 1748–1763-cü illər – Pənahəli xanın hakimiyyəti
• XVIII əsr. ortaları – Azərbaycanda müstəqil və yarımmüstəqil dövlətlərin meydana gəlməsi
• XVIII əsr. 2-ci yarısı – Azərbaycanda Rusiyaya meylin güclənməsi
• XVIII əsr. 2-ci yarısı – Azərbaycanın iqtisadiyyatında durğunluq
• 1752-ci il 21 mart – II İraklinin xəyanəti. Kartli və Kaxetiya krallarının xanlarla Gəncə yaxınlığında görüşü
• 1755-ci il – Çələbi xanın Şamaxı və Qubanın birləşmiş qüvvələrilə toqquşmada məğlubiyyəti
• 1755-ci il – Hacı Çələbinin ölümü
• 1755–1757-ci illər – Şuşa qalasının tikilməsi
• 1757-ci il – Məhəmməd Həsən xan Qacarın Qarabağa yürüşü
• 1757-ci il – Salyan xanlığının Qubaya birləşdirilməsi
• 1758–1789-cu illər – Fətəli xan Əfşarın hakimiyyəti
• 1759-cu ilin noyabrı – Dərbəndin Qubaya birləşdirilməsi
• VIII əsr. 60–80-ci illəri – Feodal zülmünə qarşı çıxışlar
• 1760-cı il – Fətəli xan Əfşarın Qarabağa hücumu
• 1762-ci il – Fətəli xan Əfşarın Azərbaycana yürüşü
• 1762-ci il – Kərim xan Zəndin Azərbaycana hücumu
• 1763–1806-cı illər – İbrahimxəlil xanın hakimiyyəti
• 1767-ci il – Bakının Qubaya birləşdirilməsi
• 1768-ci ilin avqustu – Fətəli xanın Şamaxını tutması
• 1768-ci il – Cavad xanlığının Qubaya birləşdirilməsi
• 1768–1774-cü illər – Rusiya-Türkiyə müharibəsi
• 1769-cu ilin iyulu – Fətəli xanın Hüseyn xanla müqaviləsi
• 1774-cü il – Birləşmiş qüvvələrin Qubaya hücumu
• 1774-cü il – II Yekaterinanın Türkiyə ilə müqaviləsi
• 1779-cu il – Nuxa qalasının tutulması
• 1780–1781-ci illər – Fətəli xanın Qarabağa yürüşləri
• 1782-ci il – İbrahimxəlil xanın Peterburqa elçi göndərməsi
• 1783-cü il – Gürcüstanın Rusiyanın tabeliyinə keçməsi
• 1783-cü il – Tərkinin Rusiyaya birləşdirilməsi
• 1784-cü il – Fətəli xanın Azərbaycanın cənubuna yürüşü
• 1785-ci il – Fətəli xanın Şəkini tutması
• 1785-ci il – Quba xanlığının Gürcüstan ilə ittifaqı
• 1786–1857-ci illər – Qasım bəy Zakir
• 1789-cu il – Mərənd yaxınlığında döyüş. Qarabağ qoşununun məğlubiyyəti
• 1794-cü il – İran qoşunlarının Əsgəran qalası yaxınlığında məğlubiyyəti
• 1794–1852-ci illər – Mirzə Şəfi Vazeh
• 1794–1847-ci illər – Abbasqulu ağa Bakıxanov
• 1795-ci il – Şuşanın mühasirəsi
• 1795-ci il – Ağa Məhəmməd xan Qacarın Azərbaycana I yürüşü
• 1796-cı il — Rus qoşunlarının Azərbaycana hərbi yürüşü
• 1797-ci il – Ağa Məhəmməd xan Qacarın Azərbaycana ikinci yürüşü
• 1797-ci il – Ağa Məhəmməd xan Qacarın Şuşaya gəlməsi

1801-ci il – 12 sentyabr Şərqi Gürcüstanın, Qazax və Şəmsədilini Rusiyaya birləşdirilməsi
1802–1870-ci illər Mirzə Kazım bəy
1802-ci il 26 dekabr – Georgiyevsk anlaşması
1803-cü il 29 mart – Rus qoşunlarının Car-Balakəni tutması
1804-cü il 3 yanvar – Gəncənın rus qoşunları tərəfindən işğalı
1804-cü ilin əvvəli – Rus qoşunlarının Zaqatala yaxınlığında məğlubiyyəti
1804–1813-cü illər – Rusiya-İran müharibəsi
1805-ci il 14 may – Qarabağ xanlığının Rusiyaya ilhaq edilməsi haqqında Kürəkçay müqaviləsinin imzalanması
1805-ci il 21 may – Şəki xanlığının Rusiyaya birləşdirilməsi haqqında müqavilənin imzalanması
1805-ci il 25 (27) dekabr – Şirvan xanlığının Rusiyaya qatılması
1806-cı il 8 fevral – General Sisyanovun Bakı ətrafında öldürülməsi
1806-cı il – Qarabağ xanı İbrahim xanın ailəsi ilə birlikdə öldürülməsi
1806-cı il – Şəki xanlığında rus işğalına qarşı üsyan
1806-cı il 22 iyun – Dərbəndin işğalı
1806-cı il oktyabr – Bakı və Quba xanlığının işğalı
1806-cı il 3 oktyabr – Bakı xanlığının ləğv edilib Bakı dairəsinin yaradılması
1806–1812-ci illər – Rusiya-Türkiyə savaşı
1807-ci ilin sonu – Şəkidə çar idarə üsulunun bərqərar olması
1809–1894-cü illər – Mir Mehdi Xəzani
1810-cu il – Əsgəran danışıqları
1810-cu il – Quba xanlığının ləğv edilib Quba əyalətinin yaradılması
1810–1811-ci illər – Quzey Azərbaycanda çar ordusuna qarşı çıxışlar
1812-ci il 16 may – Rusiya və Türkiyə arasında Buxarest barışıq müqaviləsi
1812–1873-cü illər – Əbülqasim Nəbati
1812–1878-ci illər – Mirzə Fətəli Axundov
1813-cü il 1 yanvar – Lənkəran qalasının Rus qoşunları tərəfindən alınması
1813-cü il 12 oktyabr – Gülüstan sülh müqaviləsi
1818-ci il 31 mart – Qazax, Şəmsədil və Borçalıda ağa və kəndlilər arasında münasibətləri
nizamlayan "Əsasnamə"nin qəbul olunması
1819-cu il – Şəki xanlığının, Qazax və Şəmsədil sultanlıqlarının ləğv edilməsi
1819–1820-ci illər – Şəmsədildə rus ağalığına qarşı üsyan
1820-ci il – Şirvan xanlığının ləğv edilməsi
1821-ci il – Transqafqazda "İmtiyazlı gömrük" adlanan ticarət qanununun qəbul edilməsi
1822-ci il – Qarabağ xanlığının ləğv edilməsi
1824-cü il – Quba bəylərinin torpaq hüquqlarını nizamlayan "Əsasnamə"nin qəbul olunması
1825–1879-cu illər – Mirzə Qədim İrəvani
1826-cı il – Talış xanlığının ləğv edilməsi
1826–1828-ci illər – II Rusiya-İran müharibəsi
1826-cı il – Quzey Azərbaycanda "ümummüsəlman üsyanı"
1826-cı ilin sentyabrı – Şəmkir və Gəncə yaxınlığında rus ordusunun qələbəsi
1827-ci il yanvar – Rus qoşunlarının Əhəri işğal etməsi
1827-ci il 20 aprel – Xudafərin körpüsünün rus qoşunları tərəfindən tutulması
1827-ci il 26 iyun – Naxçıvanın ruslar tərəfindən tutulması
1827-ci il 1 oktyabr – İrəvanın ruslar tərəfindən işğalı
1827-ci il 13 oktyabr – Rusların Təbrizi işğal etməsi
1827-ci il – Şəkidə ilk ipək emalı fabrikinin təsis olunması
1828-ci il 28 yanvar – Urmiyanın işğalı
1828-ci il 8 fevral – Ərdəbilin işğalı
1828-ci il fevral – Şeyx Səfi məqbərəsindən 166 dəyərli əlyazmanın Sankt-Peterburqa aparəlması
1828-ci il 10 fevral – Türkmənçay müqaviləsi
1828-ci ilin apreli – Rusiya-Türkiyə münasibətlərinin kəskinləşməsi
1828–1830-cu illər – İran və Türkiyə ermənilərinin Qafqaza köçməsinin mütəşəkkil xarakter alması
1829-cu il – Ədirnədə Rusiya-Türkiyə müqaviləsinin imzalanması
1829–1897-ci illər – Hacı Mehdi Şükuri
1830-cu il – Car-Balakən üsyanı
1837-ci il – Quba üsyanı
1837–1907-ci illər – Mirzə Əli xan Ləli
1838-ci il – Şəki üsyanı
1838–1910-cu illər – Əfhədi Marağayi
1840-cı il – Komendant üsul-idarəsinin ləğvi
1840-cı il – İnzibati və aqrar islahatlar
1842–1907-ci illər – Həsən bəy Zərdabi
1846-cı il 6 dekabr – Bəylərin hüquqları haqqında fərman
1848–1852-ci illər – Babilər hərəkatı
1850-ci il – Zəncanda babilər üsyanı
XIX əsr. 2-ci yarısı – Kapitalizmin yaranması və inkişafı
XIX əsr. 2-ci yarısı – Kapitalist sənayesinin inkişafı
XIX əsr. 2-ci yarısı – Burjua və fəhlə sinfinin meydana çıxması
1854–1926-cı illər – Nəcəf bəy Vəzirov
1861–1943-cü illər – Cabbar Qaryağdı
1862–1911-ci illər – Mirzə Ələkbər Sabir
1864–1940-cı illər – Əli bəy Hüseynzadə
1865–1944-cü illər- Məhəmməd Sadıq bəy Ağabəyzadə
1865–1934-cü illər – Əlimərdan bəy Topçubaşov
1865–1944-cü illər- Məhəmməd Sadıq bəy Ağabəyzadə

1866–1932-ci illər – Cəlil Məmmədquluzadə
1866–1937-ci illər – Sultanməcid Qənizadə
1868–1939-cu illər – Əhməd bəy Ağaoğlu
1870-ci ildən başlayaraq – Fəhlə hərəkatı
1870-ci il – Kəndli və inzibati islahatlar
1870–1925-ci illər – Nəriman Nərimanov
1870–1933-cü illər – Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev
1871-ci il – Buruq üsulu ilə neft quyusunun qazılması
1872-ci il – Neft sənayesində iltizam sisteminin ləğvi
1872–1950-ci illər – Məhəmməd Səid Ordubadi
1873-cü il 22 mart – "Hacı Qara" komediyasının ilk tamaşası
1873–1934-cü illər – Mirzə Əli Möcüz Şəbistəri
1875-ci il – Təbriz dövlət məktəbinin (Təbriz Darülfünunun) açılması
1875-ci il 22 iyun – "Əkinçi" qəzetinin nəşrinin başlanması
1875–1939-cu illər – Süleyman Sani Axundov
1876-cı il – Qori seminariyasının açılması
1879-cu il – Qori seminariyasının Azərbaycan bölməsi
1879-cu il – "Ziya" qəzetinin çıxması
1897–1936-cı illər – İbrahim bəy Musabəyov
1880-ci il – İlk telefon rabitəsinin yaranması
1880–1890-cı illər – "Kaspi", "Bakinskiye izvestiya" və "Baku" qəzetləri (rus dilində)
1880–1891-ci illər – "Kəşkül" qəzeti
1880–1919-cu illər – Əliqulu Qəmküsar
1880–1943-cü illər – Əzim Əzimzadə
1882–1946-cı illər – Əli Nəzmi
1883-cü il – Qafqazda dəmir yolunun açılması
1884–1950-ci illər – Zülfüqar Hacıbəyov
1884–1955-ci illər – Məhəmməd Əmin Rəsulzadə
1885–1937-ci illər – Müslüm Maqomayev
1885–1948-ci illər – Üzeyir Hacıbəyov
1887–1943-cü illər – Yusif Vəzir Çəmənzəminli
1888–1909-cu illər – Səid Səlmasi
XIX əsr. son rübü – Qaçaq hərəkatı
1894-cü il – Bakıda ilk kitabxananın açılması
1895-ci il – İlk mütəşəkkil tətil
1896-cı il – Qaçaq Nəbinin öldürülməsi
1898–1922-ci illər – Bəhruz Kəngərli
1899-cu il – Bakıda 6 sosial-demokrat hərəkatının genişlənməsi
1900-cü il – Bakı-Vladiqafqaz dəmir yolunun işə düşməsi

• 1900 – Bakı-Petrovsk (Mahaçqala) dəmir yolu xəttinin istifadəyə verilməsi; əlvan metallurgiya sənayesinin inhisarlaşmasının əsasını qoyan müqavilənin bağlanması.
  

• 1 may 1900 – "Cənubi Qafqazda dövlət kəndlilərinin torpaq quruluşu haqqında qanun"un verilməsi.
  

• 18 mart 1901 – Nazirlər Komitəsinin Rusiyadan Mil və Muğan düzlərinə 40 min nəfərədək kəndli köçürmək haqqında qərar verməsi.
  

• 1901 – H. Z. Tağıyevin Bakıda qızlar məktəbi açdırması.
  

• 1902 – Bakıda ilk açıq siyasi nümayişin keçirilməsi. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin rəhbərliyi altında "Müsəlman gənclik təşkilatı"nın yaradılması.
  

• 21 aprel 1903 – "Cənubi Qafqazın beş qubernuyasında pay torpaqlarını müəyyənləşdirmək və torpaq

quruluşu işini aparmaq qaydası haqqında" əsasnamə verilməsi.

• 1–22 iyul 1903 – Bakıda ilk ümumi siyasi tətilin keçirilməsi.
  

• 1904 – Rəşid bəy İsmayılovun "Muxtəsər Qafqaz tarixi" əsərini yazması.
  

• 1904-cü ilin payızı – Müsəlman sosial-demokrat "Hümmət" təşkilatının yaradılması.
  

• 30 dekabr 1904 – Bakı fəhlələrinin ümumi tətilinin qələbə ilə başa çatması. Neft sənayeçiləri ilə fəhlələr arasında "müştərək müqavilə"nin imzalanması.
  

• 1904 – "Müsəlman artistləri cəmiyyəti"nin təşkil edilməsi.
  

• 6–9 fevral 1905 – Rusiya hakim dairələrinin təhriki ilə ermənilərin Bakıda azərbaycanlı soyqırımı törətmələri.
  

• 26 fevral 1905 – Qafqaz canişinliyinin bərpa edilməsi.
  

• 1905-ci ilin yaz və yayı – Azərbaycan milli burjuaziyanın Nazirlər Komitəsinə "Ərz-hallar" adlandırılan sənəd təqdim etməsi.
  

• 24 may 1905 – Ermənilərin İrəvanda azərbaycanlı soyqırımı törətmək cəhdlərinin iflasa uğraması.
  

• iyun 1905 – Erməni daşnaklarının Qaçar kəndi uğrunda döyüşlərdə darmadağın edilməsi.
  

• iyun 1905 – "Həyat" qəzetinin nəşrə başlaması.
  

• 16–21 avqust – Şuşa döyüşləri. Erməni quldurlarının ağır məğlubiyyətə düçar olması.
  

• 15 avqust 1905 – Ümum-Rusiya müsəlmanlarının I qurultayının keçirilməsi.
  

• 25 noyabr 1905 – Bakı fəhlə Deputatları Sovetinin yaradılması.
  

• 1905-ci ilin payızı – "Müsəlman cəmiyyəti xeyriyyəsi" və "Müdafiə və müsəlman kübarları və ziyalılarının ittifaqı cəmiyyəti" təşkilatının yaradılması.
  

• 12 dekabr 1905 −1905–1911-ci illər İran inqilabının başlanması.
  

• 1905 – "Qeyrət" mətbəəsinin yaradılması.
  

• 1905–1913 – Hacı Şeyx Həsən Mollazadə Gəncəvinin "Zübdətüt-tarix" əsərini nəşr etməsi.
  

• 1905-ci ilin yazı və payızı – Ə. B. Ağayev "Difai" ("Müdafiə") təşkilatının yaranması.
  

15–23 yanvar 1906 – Ümum-Rusiya müsəlmanlarının II qurultayının keçirilməsi.
aprel 1906 – "Molla Nəsrəddin" jurnalının nəşrə başlaması.

• 31 may 1906 – Azərbaycanda I Dumaya seçkilərin keçirilməsi.
  

• 5 avqust 1906 – Müzəfərəddin şahin konstitusiya haqqında fərman verməsi.
  

• 16–23 avqust 1906 – Ümum-Rusiya müsəlmanlarının III qurultayının keçirilməsi.
  

avqust 1906 – Azərbaycan müəllimlərinin I qurultayının keçirilməsi.

• 1906 – "Nəşr maarif" və "Nicat" cəmiyyətlərinin yaradılması.
  

• 30 dekabr 1906 – Müzəfərəddin şahın Konstitusiyanın qüvvəyə minməsi haqqında fərman verməsi.

• 1906-cı ilin sonu – Azərbaycanda II Dumaya seçkilərin keçirilməsi.
  

• 1906 – Qalakənd mis zavodunun istehsalı dayandırması.
  

• may 1907 – Gəncədə İ. Ziyadxanov "Müdafiə" təşkilatını yaratması.
  

• 1907-ci ilin əvvəli-iyun 1907 – Azərbaycanda III Dumaya seçkilərin keçirilməsi.
  

• 12 yanvar 1908 – İlk Azərbaycan operası olan "Leyli və Məcnun"un tamaşaya qoyulması.

yanvar 1908 – Təbrizdə fədai mərkəzlərinin yaradılması.

• 23 iyun 1908 – Tehranda əks-inqilabi çevrilişin baş verməsi. Konstitusiya tərəfdarlarına və demokratik qüvvələrə divan tutulması.
  

• 18 iyul 1908 – Səttarxanın fədailəri tərəfindən Təbrizin ağ bayraqlardan təmizlənməsi.
  

• 19 mart 1910 – Səttarxan və Bağırxanın Tehrana yola salınması.
  

• 1910 – Qafur Rəşad Mirzəzadənin "Qafqaz coğrafiyası haqqında" əsərinin çap olunması.
  

• oktyabr 1911 – "Müsavat" partiyasının əsasının qoyulması.
  

• dekabr 1911 – Təbrizin rus qoşunları tərəfindən tutulması. İnqilabın məğlubiyyəti.
  

• 1912 – Rusiyanın və xarici ölkələrin 7 nəhəng bankı tərəfindən "Oyl" inhisar birliyinin təşkil edilməsi; Bakı və Tiflis şəhərləri arasında birbaşa teleqraf xəttinin çəkilməsi; Təbrizdə alman iş adamlarına məxsus
  

• May və sentyabr 1912 – Nuxa ipək sənayesi fəhlələrinin qələbə ilə nəticələnmiş tətillərinin başlanması.
  

• Sentyabr-oktyabr 1912 – Azərbaycanda IV Dövlət Dumasına seçkilərin keçirilməsi. Bütün Cənubi Qafqaz müsəlmanlarından yeganə deputat kimi hüquqşünas Məmmədyusif Cəfərovun deputat seçilməsi.
  

• 20 dekabr 1912 – "Cənubi Qafqaz quberniyalarında torpaqların məcburi surətdə satılması haqqında qanun"un verilməsi.
  

• 1913-cü ilin əvvəlləri – Azərbaycanın qərbində "Tovuz" portland sementi və digər tikinti materialları istehsalı səhmdar cəmiyyətinin təsis edilməsi.
  

• 7 iyul 1913 – Dağıstan və Zaqatala dairəsində feodal-asılı münasibətlərin ləğv edilməsi haqqında qanunun qəbul olunması.
  

• 4 dekabr 1914 – Sarıqamış əməliyyatı. Türk ordusunun məğlubiyyətə düçar olması.
  

• 15 yanvar 1915 – Rus qoşunlarının türk hərbi dəstələrini məğlubiyyətə uğratması.
  

• 17–20 yanvar 1915 – Rus qoşunlarının Təbrizi işğal etməsi.
  

• oktyabr 1915 – Gön-dəri sənayesini xammalla təmin etmək üçün xüsusi komitənin təşkil edilməsi.
  

• 1913 – Toxuculuq fabriklərinin istehsalını tənzim etmək və onları xammalla təchiz etmək üçün dövlət komitəsinin yaradılması.
  

• 1915 – "Açıq söz" qəzetinin nəşrə başlaması.
  

sentyabr 1916 – İlk azərbaycanlı təyyarəçi Fərrux ağa Qayıbovun Vilnüs üzərində uğurlu döyüş əməliyyatı keçirməsi.

• 1916 – Azərbaycanın tütün emalı fabriklərinin cəbhə üçün işləyən strateji müəssisələr sırasına daxil edilməsi.
  

• 1916 – İlk Azərbaycan filmi olan "Neft və milyonlar səltənətində" filminin ekranlaşdırılması; Təbrizdə ilk teatr binasının tikilməsi.
  

• 6 mart 1917 – Bakı Sovetinə seçkilərin keçirilməsi.
  

• 17 mart 1917 – Müvəqqəti hökumətin Bakıda yerli hakimiyyət orqanı olan "İctimai Təşkilatların İcraiyyə Komitəsi"-nin yaradılması.
  

• 27 mart 1917 – Bakıda Müsəlman Milli Şurasının Müvəqqəti İcraiyyə Komitəsinin seçilməsi.
  

• mart 1917 – Bakıda sosial-demokrat "Ədalət" təşkilatının yaradılması.
  

• 15–20 aprel 1917 – Bakıda Qafqaz müsəlmanları qurultayının keçirilməsi.
  

• may 1917 – Moskvada Ümum-Rusiya müsəlmanlar qurultayının keçirilməsi.
  

• 1917-ci il iyunun – "Müsavat" partiyası ilə "Türk Ədəmi Mərkəziyyət" ikinci yarısı partiyasının birləşməsi.
  

• avqust 1917 – "Birlik" təşkilatının yaradılması.
  

• sentyabr 1917 – "Rusiyada müsəlmançılıq partiyası" və Gəncədə "İttihadi-İslam" partiyasının yaradılması.
  

• 26 oktyabr 1917 – "Müsavat" partiyasının I qurultayının keçirilməsi
  

• 1917-ci ilin sonları-1918-ci ilin əvvəlləri – Cənubi Azərbaycanın Xoy, Salmas, Soucbulaq və başqa bölgələrində azərbaycanlılara qarşı erməni-aysor və kürd quldur dəstələrinin soyqırım törətmələri.
  

• 10 (23) fevral 1918 – Cənubi Qafqaz Seyminin yaradılması
  

• 30 mart-1 aprel 1918 -"Mart soyqırımı". Erməni-bolşevik qüvvələrinin Bakıda və ətraf ərazilərdə müsəlman soyqırımı törətmələri.
  

• 22 aprel 1918 – Cənubi Qafqaz Demokratik Federativ Respublikasının yaradılması.
  

• 25 aprel 1918 – Bakı XKS-nın yaradılması. Sədri daşnak-bolşevik Stepan Şaumyan seçildi.
  

• 26 may 1918 – Cənubi Qafqaz Seyminin son iclası. Gürcüstanın öz müstəqilliyini elan etməsi.
  

• 28 may 1918 – Tiflisdə Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin elan edilməsi.
  

• 28 may 1918 – F. X. Xoyski başda olmaqla I hökumət kabinetinin təşkili və fəaliyyət göstərməsi.
  

• 30 may 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması haqqında dünya parlamentlərinə radioqram göndərilməsi.
  

• 4 iyun 1918 – Batumda Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə Osmanlı dövləti arasında "Sülh və dostluq" müqaviləsinin imzalanması.
  

• 10 iyun 1918 – Bakı Sovetinin qoşunlarının Gəncə üzərinə yürüş
  

• 16 iyun 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin Tiflisdən Gəncəyə köçməsi.

• 19 iyun 1918 — Azərbaycan xallq Cümhuriyetinin bütün respublika ərazisinde hərbi vəziyyət elan etməsi

• 24 iyun 1918 — Azərbaycan üzərində ağ aypara və ağ səkkizguşəli ulduz əks olunmuş dövlət bayrağının qəbul olunması
  

• 26 iyun 1918 – Azərbaycan Milli ordusunun yaradılması.
  

• 27 iyun 1918 -Azərbaycan (türk) dilinin dövlət dili elan edilməsi.
  

• 31 iyun 1918 – Bakı XKS-nın istefa verməsi.
  

• 1 avqust 1918 – "Sentrokasp" diktaturasının hakimiyyəti ələ alması
  

• 23 avqust 1918 – Azərbaycan vətəndaşlığı haqqında qanun qəbul edilməsi.
  

• 28 avqust 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin xalq maarifinin, orta məktəblərin milliləşdirilməsi haqqında qanun qəbul etməsi.
  

• 15 sentyabr 1918 – Azərbaycan-Türk ordularının Bakını azad etməsi. "Sentrokaspi" diktaturasının devrilməsi.
  

• 17 sentyabr 1918 – Azərbaycan hökumətinin Bakıya köçməsi.
  

• 9 noyabr 1918 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin üçrəngli bayrağının qəbul edilməsi.
  

• 10 noyabr 1918 – Türk ordusunun Bakını tərk etməsi.
  

• 17 noyabr 1918 – General Tomsonun komandanlığı altında ingilis ordusunun Bakıya gəlməsi.
  

• 7 dekabr 1918 – Azərbaycan parlamentinin fəaliyyətə başlaması.
  

• 15 yanvar 1919 – Xosrovpaşa bəy Sultanovun Qarabağ general-qubernatoru təyin edilməsi.
  

• 28 may 1919 – Azərbaycan nümayəndə heyətinin Paris sülh konfransında ABŞ prezidenti Vilsonla görüşməsi

• 11 iyun 1919 — Əks-inqilab ilə mübarizə təşkilatı"nın yaradılması
  

• 1 sentyabr 1919 – Azərbaycan parlamentinin Bakı Unversitetinin açılması haqqında qanun qəbul etməsi.
  

• 15 noyabr 1919 – Bakı Dövlət Unversitetinin fəaliyyətə başlaması.
  

• 24 oktyabr 1919 – Naxçıvanda ABŞ general-qubernatorluğunun yaradılması.
  

• 7 dekabr 1919 – "İstiqlal" muzeyinin yaradılması.
  

• 24 dekabr 1919 – Nəsib bəy Yusifbəylinin rəhbərliyi ilə beşinci hökumət kabinetinin yaradılması.

• 2 yanvar 1920 – RSFSR xarici işlər komissarı Çiçerinin Azərbaycan xarici işlər naziri F. Xoyskiyə birinci notasının göndərilməsi.
  

• 11 yanvar 1920 – Versal sülh konfransının Ali Şurası tərəfindən Kerzonun təklifi ilə Azərbaycanın müstəqilliyini defakto tanınması.
  

• 15 yanvar 1920 – Azərbaycan nümayəndələrinə Azərbaycanın müstəqilliyinin defakto tanınması barədə Paris sülh konfransının rəsmi qərarının təqdim olunması.
  

• 23 yanvar 1920 – Çiçerinin Azərbaycana təcavüzkar ruhlu ikinci nota göndərməsi.
  

• 11–12 fevral 1920 – Azərbaycan K(b) P-nın yaradılması.
  

• 17 mart 1920 – Xoyskinin Çiçerinə növbəti nota göndərib cavab almaması.
  

• 17 mart 1920 – V. İ. Leninin Qafqaz Cəhəsi Hərbi İnqilab Şurasına Bakını işğal etmək barədə teleqram göndərməsi.
  

• 30 mart 1920 – Nəsib bəy Yusifbəylinin beşinci hökumət kabinetinin istefa verməsi.
  

• 15 aprel 1920 – Fətəli xan Xoyskinin Dərbənd rayonuna rus qoşunlarının toplanması səbəbləri barədə məlumat vermək üçün Çiçerinin adına növbəti nota göndərməsi
  

• 22 aprel 1920 – Məhəmmədhəsən Hacınskinin yeni hökumət təşkil etməkdən imtina etməsi.
  

• 27 aprel 1920 – XI Qırmızı Ordunun Bakını işğal etməsi.
  

• 1920 – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqut etməsi. Azərbaycanın bolşeviklər tərəfindən işğal olunması.
  

• 28 aprel 1920 – Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin elan edilməsi. Azərbaycan SSR-nin yaradılması. Bütün hakimiyyətin Müvəqqəti İnqilab Komitəsinə verilməsi.
  

• 1920 mayın ilk günləri – Qırmızı ordunun Azərbaycan Milli Ordusunun müqavimətini qıraraq Gəncəyə daxil olması, Qazaxı zəbt etməsi, Şamaxı, Göyçay, Şəki, Zaqatala və Balakəni ələ keçirməsi; Bakı limanına hərbi donanmanın daxil olması.
  

• 3 may 1920 – Rusiyanın hərbi-dəniz donanmasının Lənkərana və Astaraya desant çıxartması; Azərbaycan İnqilab Komitəsinin dekreti ilə yerlərdə qəza, mahal və kənd inqilab komitələrinin yaradılması.
  

• 5 may 1920 – Bütün xan, bəy və vəqf torpaqlarının müsadirə olunaraq əvəzi ödənilmədən kəndlilərin istifadəsinə verilməsi.
  

• 7 may 1920 – Ordunun və donanmanın yenidən təşkil edilməsi barədə dekret verilməsi.
  

• 12 may 1920 – İnqilab Komitəsinin xalq məhkəməsi yaradılması haqqında dekretinin verilməsi; "əksinqilab və təxribatçılığa qarşı mübarizə üçün Fövqəladə Komissiya və Ali inqilabi tribunal təsis edilməsi; silki və mülki rütbələrin ləğv edilməsi barədə dekret verilməsi.
  

• 15 may 1920 – Xalq Maarif Komissarlığının qərarı ilə vicdan azadlığının elan edilməsi; dinin dövlətdən və məktəbdən ayrılması; Azərbaycan ərazisindəki meşələr, sular və yeraltı sərvətlərin

milliləşdirilərək dövlət mülkiyyətinə verilməsi.

• 24 may 1920 – Azərbaycan İnqilab Komitəsinin neft sənayesinin milliləşdirilməsi haqqında dekret verməsi.
  

• 25–31 may 1920 – Sovet rejiminə qarşı Gəncədə Cavad bəy Şıxlınksinin, Mirzə Məhəmməd Qacarın və Cahangir Bəy Kazımbəyovun başçılığı altında üsyan baş verməsi və üsyanın qəddarlıqla yatırılması.
  

• 1920 iyunun əvvəli – Xəzər ticarət donanmasının milliləşdirilməsi haqqında dekret verilməsi.
  

• 6–18 iyun 1920 – Zaqatalada Sovet rejiminin özbaşınalığına qarşı Əhmədiyevin və Molla Nafiz Əfəndinin başçılığı altnda xalq üsyanının baş verməsi.
  

• 9 iyun 1920 – Bankların milliləşdirilməsi.
  

• 15 iyun 1920 – Qarabağda Sovet işğal rejiminə qarşı Azərbaycan Milli Ordusunun hissələrinin üsyan etməsi.
  

• 15 iyul 1920 – Balıq sənayesinin milliləşdirilməsi.
  

• iyul 1920 – Şəmkir qəzasının Müşkürlü kəndində Namazın başçılığı altında üsyan baş verməsi.
  

• 5–9 avqust 1920 – Qırmızı ordu hissələrinin hücuma keçərək Dro və Nijdenin daşnak qüvvələrini Sisiyan, Qafan və Gorusdan qovması.
  

• avqust 19 – Quba qəzasının Dəvəçi və Quba dairələrində Həmdulla Əfəndinin və Qaçaq Mayılın başçılığı altında kəndli çıxışlarının baş verməsi.
  

• 26 avqust 1920 – Taxıl ticarətinin inhisara alınması haqqında dekret verilməsi.
  

• 23 sentyabr 1920 – Yoxsul komitələrinin yaradılması.
  

• 1–7 sentyabr 1920 – Bakıda Şərq xalqlarının I qurultayının keçirilməsi.
  

• 30 sentyabr 1920 – RSFSR ilə Azərbaycan SSR arasında Moskva müqaviləsinin bağlanması.
  

• 2 dekabr 1920 – Türkiyə ilə Ermənistan arasında Aleksandropol (Gümrü) müqaviləsinin bağlanması.
  

• 6 mart 1921 – Azərbaycan SSR-nin I Sovetlər qurultayının keçrilməsi.
  

• 16 mart 1921 – Türkiyə ilə RSFSR arasında Moskva müqaviləsinin imzalanması.
  

• 17 may 1921 – Azərbaycan İnqilab Komitəsinin dekreti ilə ərzaq sapalağının ləğv olunması.
  

• 19 may 1921 – Azərbaycan SSR-nin I Konstitusiyasının qəbul edilməsi. Azərbaycan İnqilab Komitəsinin ləğv olunması. Ali qanunverici, sərəncamverici, nəzarətedici orqan olan Azərbaycan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin yaradılması.
  

• aprel 1921 – Türk qoşunlarının Naxçıvandan çıxması.
  

• 27 iyun 1921 – Azərbaycan K(b)P MK-nın iclasında Ermənistanın Qarabağın yuxarı hissəsinə olan iddialarının rədd edilməsi.
  

• 4–5 iyul 1921 – RK(b)P-nın Qafqaz Bürosunun Qarabağın dağlıq hissəsinin Azərbaycan SSR-nin tərkibində saxlanması haqqında qərar qəbul etməsi.
  

• Sentyabr-oktyabr 1921 – Türkiyə ilə Cənubi Qafqazın Sovet respublikaları arasında Qars müqavilələrinin bağlanması. Naxçıvanın Azərbaycan hüquqlarında ərazi mənsubiyyətinin bir daha təsdiqlənməsi.
  

• 16 oktyabr 1921 – Azərbaycan Dövlət Bankının yaradılması.
  

• 12 mart 1922 – Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan MİK-nin səlahiyyətli nümayəndələrinin ZSFSR-in yaradılması haqqında müqaviləni təsdiq etməsi.
  

• iyun 1922 – Cənubi Qafqaz respublikalarının xarici siyasətinin birləşdirmək haqqında qərar qəbul edilməsi.
  

• 10 dekabr 1922 – ZSFR MİK-nin yaradılması. Azərbaycan SSR-nin Formal müstəqillikdən məhrum edilməsi.
  

• 22 dekabr 1922 – ZSFSR-in SSRİ tərkibinə qatılması.
  

• 1923 – Savadsızlıqla mübarizə üçün Xüsusi Komitənin yaradılması; "Azərbaycanı Öyrənən Cəmiyyət"in yaradılması.
  

• 7 iyul 1923 – DQMV-nin yaradılması.
  

• 9 fevral 1924 – Naxçıvan MSSR-in təşkil edilməsi.
  

• 1924 – Suraxanıda turbobur vasitəsilə ilk quyu qazılması; Azərbaycan Opera və Balet teatrının fəaliyyətə başlanması.
  

• 1929 – Latın qrafikasına keçidin başa çatdırılması; Qızılağac və Zaqatala qoruqlarının yaradılması.
  

• 1930 – Şəki-Zaqatala mahalında, Naxçıvanın Keçili kəndində, Şəmkirin Bitdili kəndində və s. antisovet üsyanların baş verməsi.
  

• 1930-cu ilin yayı – Bərdə və Qasım İsmayılov rayonlarında ilk MTS-lərin təşkil olunması.
  

• 1931-ci il – SSRİ Elmlər Akademiyası Azərbaycan şöbəsinin açılması; Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının yaradılması; Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının təşkil edilməsi.
  

• 10 mart 1937 – Azərbaycan SSR-nin yeni Konstitusiyasının qəbul edilməsi; Ü. Hacıbəyovun "Koroğlu" operasının tamaşaya qoyulması.
  

• 1939 – Azərbaycan SSRİ-də latın qrafikasından kiril qrafikalı əlifbaya keçməsi.
  

• 1939 – Ə. Bədəlbəylinin ilk Azərbaycan operası olan "Qız qalası"nı tamaşaya qoyması.
  

• 28 iyun 1941 – Azərbaycan SSR-də bütün işin müharibənin tələblərinə uyğun qurulması.
  

• avqust 1941 – 402-ci milli diviziyanın yaradılması.
  

• avqust 1941 – SSRİ və Böyük Britaniya qoşunlarının İrana müdaxiləsi.
  

• oktyabr 1941 – 223-cü milli diviziyanın yaradılması.
  

• oktyabr 1941 – İsrafil Məmmədovun ilk azərbaycanlı kimi Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adına layiq görülməsi.
  

• Mart-sentyabr 1942 – 416-cı (Taqanroq) milli diviziyanın yaradılması.
  

• may 1942 – 77-ci diviziyanın yenidən komplektləşdirilməsi.
  

• Avqust-sentyabr 1942 – 271-ci milli diviziyanın yaradılması.
  

• 9 sentyabr 1942 – Azərbaycan SSR-də hərbi vəziyyət elan edilməsi.
  

• 22 dekabr 1942 – Həzi Aslanovun birinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adını alması.
  

• 1943-cü ilin payızı – Berlində mühacir Azərbaycan Parlamenti və hökuməti seçilməsi.

• iyun 1944 – H. Aslanovun ikinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adın almaq üçün təqdim edilməsi.
  

• 27 mart 1945 – Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının yaradılması.
  

• 1945–1954 – Mingəçevir SES-nın tikilib istifadəyə verilməsi.
  

• 1947–10-mart-1948–23 dekabr – SSRİ Nazirlər Sovetinin Ermənistan SSRİ-dən azərbaycanlıların deportasiya edilməsi haqqında qərarlar qəbul etməsi.
  

• 1948 – Xəzər dənizində dünyada ilk dəfə olaraq neft-mədən estakadasının qurulması.
  

• 1949 – Azərbaycan SSR-də icbari yeddillik təhsilə keçilməsi.
  

• 1955 – Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin Ankarada vəfat etməsi.
  

• 1955 – Azərbaycan televiziyasının fəaliyyətə başlaması.
  

• 1959 – Azərbaycan SSR-də icbari səkkizillik təhsilə keçilməsi.
  

• 1962 – Bakı-Krasnovodsk gəmi-bərə yolunun istifadəyə verilməsi.
  

• 1966 – İcbari onillik orta təhsilə keçilməsi.
  

• iyul 1969 – H. Ə. Əliyevin Azərbaycan KP MK Birinci katibi seçilməsi.
  

• 1976 – H. Ə. Əliyevin Azərbaycan İKP MK Siyasi Bürosunun üzvlüyünə namizəd seçilməsi.
  

• 1978 – Azərbaycan SSR-nin Yeni Konstitusiyasının qəbul edilməsi.
  

• 1982 – H. Ə. Əliyevin Sov. İKP MK Siyasi Bürosuna üzv seçilməsi və SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin I müavini təyin edilməsi.
  

• 1987 – H. Ə. Əliyevin Moskvada öz vəzifəsindən istefaya göndərilməsi.
  

• 19 fevral 1988 – Bakıda-Dağlıq Qarabağ məsələsi ilə bağlı ilk etiraz mitinqinin keçirilməsi.
  

• Fevral-dekabr 1988 – Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistanın) azərbaycanlılar yaşayan 185 yaşayış məntəqəsindən 230 min nəfərədək azərbaycanlının qovulması, evlərinin və əmlakının talan edilməsi. Bununla da, Qərbi Azərbaycan torpaqlarından azərbaycanlıların zorakı deportasiyasının başa çatdırılması.
  

• 17 noyabr – Bakıda Azadlıq meydanında kütləvi etiraz mitinqlərinin keçirilməsi Azərbaycanda milli-azadlıq hərəkatının başlanması. 17 noyabr hazırda Dirçəliş günü kimi qeyd edilir.
  

• 12 yanvar 1989 – "Azərbaycan SSR-in DQMV-də xüsusi idarəçilik formasının tətbiqi haqqında" SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qərar qəbul etməsi. A. Volskinin başçılığı ilə Xüsusi İdarə Komitəsinin (XİK) yaradılması.
  

• 16 iyun 1989 – Bakıda yarımgizli şəraitdə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin təsis konfransının keçirilməsi. Əbülfəz Əliyevin (Elçibəy) AXC sədri seçilməsi.
  

• 23 sentyabr 1989 – Respublika Ali Sovetinin sessiyasının "Azərbaycan SSR-in suverenliyi haqqında" Konstitusiya qanununu qəbul etməsi.
  

• 28 noyabr 1989 – DQMV-də XİK ləğv edilməsi. Azərbaycan SSR- in Təşkilat Komitəsinin yaradılması.

• 30 dekabr 1989 – Gəncə şəhərinin tarixi adının bərpa olunması.
  

• 31 dekabr 1989 – Araz çayı boyunca 137 km-lik Sovet-İran sərhəddində qurğuların dağıdılması. Həmin gün hazırda Dünya Azərbaycanlıların həmrəylik günü kimi qeyd edilir.
  

• 20 yanvar 1990 – Bakıda fövqəladə vəziyyət elan edilməsi və Sovet qoşunlarının şəhərə hücum edərək dinc əhaliyə qarşı misli görünməmiş qanlı divan tutması.
  

• 19 may 1990 – Azərbaycan SSR Ali Sovetinin sessiyassında Azərbaycan Respublikasının prezidenti vəzifəsinin təsis edilməsi.
  

• 21 may 1990 – Respublika prezidentinin 28 Mayı Azərbaycan dövlətçiliyinin bərpası günü elan etmək haqqında fərman verməsi.
  

• 28 iyul 1990 – Respublikada demokratik qüvvələrin forumunun keçirilməsi. – 20-dən çox ictimai təşkilatın iştirak etdiyi demokratik blokun yaradılması.
  

• 5 fevral 1991 – Respublika Ali Sovetinin sessiyasında dövlətimizin adının Azərbaycan Respublikası adlandırılması haqqinda qərar qəbul edilməsi. 1918–1920-ci illərdə fəaliyyət göstərmiş Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin üçrəngli, ay-ulduzlu bayrağının dövlət bayrağı kimi təsdiq edilməsi.
  

• 30 avqust 1991 – Respublika Ali Sovetinin növbədənkənar sessiyasında"Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında bəyanat" qəbul edilməsi.
  

• 5 sentyabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirliyinin yaradılması.
  

• 8 sentyabr 1991 – Azərbaycanda ilk prezident seçkilərinin keçirilməsi.
  

• 14 sentyabr 1991 – Azərbaycan Kommunist Partiyasının fövqəladə XXXIII qurultayının keçirilməsi və partiyanın buraxılması haqqında qərar qəbul edilməsi.
  

• 9 oktyabr 1991 – Respublika Ali Sovetinin "Azərbaycan milli özünümüdafiə qüvvələri haqqında" qanun qəbul etməsi.
  

• 18 oktyabr 1991 – "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya aktının qəbul edilməsi. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi.
  

• 9 noyabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini ilk dəfə rəsmi olaraq Türkiyə tərəfindən tanınması.
  

• 20 noyabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının bir sıra yüksək vəzifəli şəxslərinin Dağlıq Qarabağda Qarakənd kəndi yaxınlığında vertolyotun vurulması nəticəsində həlak olması.
  

• 26 noyabr 1991 – Respublika Ali Sovetinin 50 deputatından ibarət Milli Şura yaranması.
  

• 26 noyabr 1991 – Respublika Ali Sovetinin DQMV-nin statusunu ləğv etməsi.
  

• 9 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının İslam Konfransı Təşkilatına üzv qəbul olunması.
  

• 11 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini Rumıniya tərəfindən tanınması.
  

• 13 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin Pakistan tərəfindən tanınması.
  

• 25 dekabr 1991–1992-1993-cü tədris ilində Azərbaycan Respublikasının ali və orta ixtisas məktəblərinə qəbul imtahanlarının test üsulu ilə keçirilməsi haqqında qərar qəbul olunması; Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurasının hər il dekabrın 31-nin Dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi günü elan olunması haqqında qərar qəbul etməsi; "Latın qrafikalı Azərbaycan əlifbasının bərpası haqqında" Azərbaycan Respublikası qanununun qəbul edilməsi.
  

• 29 dekabr 1991 – Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında Konstitusiya aktına münasibətlə bağlı referendum keçirilməsi və Respublika əhalisinin mütləq əksəriyyətinin Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinə tərəfdar çıxması.
  

• 25–26 fevral 1992 — Erməni silahlı birləşmələrinin Rusiyanın Xankəndindəki 366-cı polkunun yardımı ilə Xocalı şəhərini işğal etməsi və azərbaycanlılara qarşı dəhşətli soyqırımı törətməsi (Xocalı Soyqırımı).
  

• 2 mart 1992 – Azərbaycan Respublikasının BMT-yə üzv qəbul olunması.
  

• 6 mart 1992 – A. Mütəllibovun prezidentlikdən istefa verməsi.
  

• 4 aprel 1992 – Azərbaycan respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında diplomatik münasibətlər yaradılması haqqında protokol imzalanması.
  

• 8 may 1992 – Şuşa şəhərinin erməni silahlı birləşmələri tərəfindən işğal edilməsi.
  

• may 1992 – Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli şurasının Milli məclisə çevrilməsi.
  

• 18–19 may 1992 – Laçın rayonunun erməni silahlı birləşmələri tərəfindən işğal edilməsi.
  

• 6 iyun 1992 – Azərbaycan Ordusunun Goranboy və Ağdərə istiqamətində ilk uğurlu hücum əməliyyatına başlaması.
  

• 7 iyun 1992 – Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkilərinin keçirilməsi, Əbülfəz Elçibəyin prezident seçilməsi.
  

• 25 iyun 1992 – Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı yaradılması.
  

• 10 iyul 1992 -Azərbaycan Respublikasının Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Müqaviləsinə qoşularaq Helsinki Yekun aktını imzalaması, ATƏM-in üzvü olması.
  

• 15 avqust 1992 – Azərbaycanın milli valyutasının dövriyyəyə buraxılması.

• oktyabr 1992 – ABŞ konqresinin "Azadlığı müdafiə Aktı"na ədalətsiz 907-ci düzəliş etməsi və Azərbaycanın ABŞ-nin maliyyə yardımından məhrum edilməsi.
  

• 16 oktyabr 1992 – Respublikanın 91 nəfər tanınmış ictimai-siyasi xadiminin H. Əliyevə müraciət edərək təkidlə ölkə rəhbərliyinə dəvət etməsi.
  

• 3–4 aprel 1993 – Kəlbəcər rayonunun Ermənistandan və Dağlıq Qarabağdan erməni hərbi birləşmələrin hücumu nəticəsində işğal edilməsi.
  

• 30 aprel 1993 – BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında Azərbaycan ilə Ermənistan arasında münasibətlər məsələsinə dair 822 saylı qətnamə qəbul edilməsi və Kəlbəcərin işğalının pislənilməsi.
  

• may 1993 – Avropa Birliyinin Qafqaz və Mərkəzi Asiyada nəqliyyatın İnkişafına dair TRASEKA proqramını qəbul etməsi. Bu texniki yardım proqramı Avropadan Qərb-Şərq oxu ilə Qara dəniz-Cənubi Qafqaz-Xəzər dənizi Mərkəzi Asiya istiqamətində nəqliyyat dəhlizinin İnkişaf etdirilməsinə xidmət edir. 3 Cənubi Qafqaz və 5 Mərkəzi Asiya ölkəsi onun iştirakçısıdır.
  

• 4 iyun 1993 – Gəncədə S. Hüseynovun başçılığı ilə hərbi müxalifətin qiyam qaldırması.
  

• 15 iyun 1993 – H. Əliyevin Azərbaycan RespublikasınınAli Sovetinin sədri seçilməsi. Sonradan həmin günün "Qurtuluş" günü kimi qeyd edilməsi.
  

• 23 iyul 1993 – Ağdam rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunması.
  

• 18 avqust 1993 – Cəbrayıl rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunması.
  

21–23 avqust 1993 – Cənub bölgəsində Ə. Hümbətovun başçılıq etdiyi qiyamın yatırılması.

• 23 avqust 1993 – Ermənistan silahlı qüvvələrinin Füzuli rayonunu işğal etməsi.
  

• 31 avqust 1993 – Qubadlı rayonunun işğal edilməsi.
  

• 24 sentyabr 1993 – Azərbaycan Respublikasının MDB-yə daxil olması.
  

• 3 oktyabr 1993 – H. Əliyevin Respublika Prezidenti seçilməsi.
  

• 30 oktyabr 1993 – Zəngilan rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunması.
  

• 20 sentyabr 1994 – Qərbin aparıcı neft şirkətləri ilə Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (ADNŞ) arasında neft konfraktlarının ("Əsrin müqaviləsi"də adlanır) imzalanması.
  

• oktyabr 1994 – Dövlət çevrilişinə növbəti cəhdin iflasa uğraması.
  

• mart 1995 – Dövlət çevrilişinə cəhdin iflasa uğraması.
  

• 5 iyun 1995 – H. Əliyevin sədrliyi ilə Azərbaycan Respublkası Konstitusiyası layihəsini hazırlayan komissiyanın ilk iclasının keçirilməsi.
  

• 24 noyabr 1995 – Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin öz işinə başlaması.
  

• fevral 1996 – Müstəqil Azərbaycan Gənclərinin I forumunun keçirilməsi.
  

• 22 aprel 1996 – Azərbaycan Respublikası ilə Avropa birliyi arasında tərəfdaşlıq və əməkdaşlıq haqqında saziş imzalanması.
  

• 3 iyun 1996 – Azərbaycan, Gürcüstan, Ermənistan və Rusiya dövlət başçılarının Kislovodsk şəhərində "Qafqazda millətlərarası barışıq, sülh, iqtisadi və mədəni əməkdaşlıq uğrunda" bəyənnamə verməsi.
  

• iyul 1996 – Bakıda yeni televiziya qülləsinin istifadəyə verilməsi.
  

• avqust 1996 – "Dədə Qorqud" dəniz qazma qurğusunun istismara verilməsi.
  

• noyabr 1996 – Azərbaycanın dahi şairi M. Füzulinin anadan olmasının 500 illiyinə həsr olunmuş yubiley tədbirlərinin keçirilməsi.
  

• 2–3 dekabr 1996 – ATƏT-in Lissabonda keçirilmiş zirvə toplantısında Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tanınması haqqında təşkilatın 53 üzvü adından bəyanət qəbul edilməsi.
  

• 10 aprel 1997 – Azərbaycan Respublikasının prezidenti yanında Təhlükəsizlik Şurasının yaradılması.
  

• 20 aprel 1997 – "Kitabi Dədə Qorqud" dastanının 1300 illiyinin qeyd olunması haqqında prezident fərmanının verilməsi.
  

• 16 may 1997 – Azərbaycan Respublikasının Avropada adi silahlı qüvvələr haqqında müqaviləyə qoşulması.
  

• 19 iyun 1997 – Özbəkistanda Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Asiyada ilk səfirliyinin açılması.
  

• 25 oktyabr 1997 – Azərbaycan neftinin Şimal marşrutu-Bakı-Novorossiysk neft kəməri ilə nəql edilməsinə başlanması.
  

• 12 noyabr 1997 – ARDNŞ-lə xarici neft şirkətləri arasında bağlanmış "Əsrin müqaviləsi"əsasında qazılmış ilk neft quyusunun istismara verilməsi
  

• 18 dekabr 1997 – Azərbaycan Respublikası prezidentinin "1948–1953-cü illərdə azərbaycanlıların Ermənistan SSR ərazisindəki tarixi-etnik torpaqlarından kütləvi sürətdə deportasiyası haqqında" fərman imzalanması.
  

• 30 yanvar 1998 – Azərbaycan Respublikasının prezidentinin Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti yaradılmasının 80 illiyinin keçirilməsi haqqında sərəncam verməsi.
  

• 10 fevral 1998 – Milli Məclisin Azərbaycanda ölüm hökmünün ləğv edilməsi haqqında qanun qəbul etməsi.
  

• 26 mart 1998 – Azərbaycan Respublikası prezidentinin "Azərbaycanlıların soyqırımı haqqında" fərman imzalaması. Bu fərmanla martın 31-nin azərbaycanlıların soyqırımı günü elan edilməsi.
  

• 10 aprel 1998 – "Tarixi və mədəniyyət abidələrinin qorunması haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanununun qəbul edilməsi.
  

• 28 aprel 1998 – Naxçıvan Muxtar Respublikasının yeni Konstitusiyasının qəbul edilməsi.
  

• 18 iyun 1998 – İnsan hüquqlarının müdafiəsinə dair dövlət proqramının təsdiq edilməsi.
  

• 8 avqust 1998 – "Azərbaycan Respublikasında söz, fikir və məlumat azadlığının təmin edilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında" Azərbaycan Respublikası prezidentinin fərman imzalaması. Nazirlər Kabineti yanında mətbuatda və digər kütləvi informasiya vasitələrində dövlət sirlərini mühafizə edən baş idarənin-"Qlavlit"in ləğv edilməsi.
  

• 8 sentyabr 1998 – Bakıda tarixi İpək yolunun bərpası üzrə beynəlxalq konfrans keçirilməsi. "Avropa- Qafqaz-Asiya" dəhlizinin İnkişafı üzrə beynəlxalq nəqliyyat haqqında əsas çoxtərəfli saziş və Bakı bəyannaməsinin imzalanması.
  

• 14–15 sentyabr 1998 – Azərbaycan qadınlarının qurultayının keçirilməsi.
  

• 25 sentyabr 1998 – Azərbaycan müəllimlərinin qurultayının keçirilməsi.
  

• 11 oktyabr 1998 – Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkilərinin keçirilməsi, H. Əliyevin ikinci dəfə prezident seçilməsi.
  

• 29 dekabr 1998 – Naxçıvan Muxtar Respublikasının yeni Konstitusiyasının Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi tərəfindən təsdiq edilməsi.
  

• aprel 1999 – Bakı-Supsa neft kəmərinin işə salınması.
  

• 22 iyun 1999 – "Milli arxiv fondu haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanununun qəbul edilməsi.
  

• 30 sentyabr 1999 – Bakıda Binə beynəlxalq hava limanının yeni binasının açılması.
  

• 18 noyabr 1999 – Azərbaycan neftinin Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəməri vasitəsilə nəql edilməsinə dair Azərbaycan Respublikası, Gürcüstan və Türkiyə Respublikalari arasında saziş imzalanması.
  

• 12 dekabr 1999 – Azərbaycanda ilk dəfə bələdiyyə seçkilərinin keçirilməsi.
  

• aprel 2000 – "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanının 1300 illik yubileyinin təntənə ilə qeyd edilməsi.
  

• may 2000 – Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəməri ilə Azərbaycan neftinin nəqlinə dair müqaviləni ratifikasiya etməsi.
  

• 5 noyabr 2000 – Respublika Milli Məclisinə yeni seçkilərin keçirilməsi.
  

• noyabr 2000 – Bakı və Sumqayıt şəhərlərində güclü zəlzələnin baş verməsi.

Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir. Səhifəyə yenilənmiş məlumatlar əlavə etməklə Vikipediyanı zənginləşdirməyə kömək edə bilərsiniz.

• 25 yanvar 2001 – Azərbaycan Respublikasının Avropa Şurasına tamhüquqlu üzv qəbul edilməsi.
• 9 avqust 2001 – Azərbaycan Respublikasının Prezidenti H. Əliyevin fərmanı ilə avqustun 1-nin Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili günü elan edilməsi.
• 9–10 noyabr 2001 – Bakıda Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayının keçirilməsi.
• 14 oktyabr 2009 – Bursada keçirilən Türkiyə-Ermənistan milli matçı zamanı Azərbaycan bayraqlarının stadiona buraxılmaması ilə bağlı FİFA baş katibi və təşkilat komitəsi sədrinin imzası ilə Türkiyə Futbol Federasiyasının baş katibi Əhməd Güvənərə göndərilən məktubun^[1] icrasından sonra Azərbaycan və Türkiyə arasında bayraq qalmaqalı başlanmışdır.
• 27 sentyabr 2020 — Azərbaycan və Ermənistan arasında İkinci Qarabağ müharibəsi başladı.
• 10 noyabr 2020–2-ci Qarabağ döyüşləri bitdi və Azərbaycan qalib gəldi.

• 1988-h.h. Daha ətrflı: Müstəqillik ərəfəsində və müstəqillik illərində mühüm hadisələrin xronologiyası (hakimiyyətyönlü)

• Azərbaycanlılar
• Azərbaycan tarixi
• Azərbaycan (tarixi ərazi)
• Azərbaycan tarixi dövlətlərinin siyahısı
• Azərbaycan Tarixi (7 cilddə)