is. [fars.] Nalə, fəryad, inləmə. [Abbas:] Gecə-gündüz qan ağlaram; Artıbdı fəğanım mənim! “Abbas və Gülgəz”
is. [ər.] İstehsalatda bir peşə kimi əməklə məşğul olan, işçi sinfinə mənsub əməkçi; əmələ. Fəhlə və kəndli təbəqəsi
is. Baş fəhlə, fəhlələrin başçısı
is. Fəhlənin işi, peşəsi; əmələlik. Fəhləlik etmək. Yazıçı ədəbiyyata fəhləlikdən gəlmişdir. – Aslan da hər gün öz fəhləliyində olub Fərhadın işindən
is. [ər.] Anlama, anlaq, dərrakə. Olmasın fəhmin, əqlin, idrakın; Var nə qəm ta ki vardır əmlakın. M
sif. Anlaqlı, idraklı, dərrakəli. Fəhmli adam. – [Ərknaz:] Ramiz çox qeyrətli, fərasətli uşaqdır. Çox qanacaqlı, mərifətli, fəhmli, qabiliyyətli uşaqd
sif. Anlaqsız, idraksız. Fəhmsiz oğlan
[ər.] 1. is. İftixar ediləcək, öyünüləcək şəxs, şey. Övlad atanın fəxridir. Doğma Vətənin fəxri. – [1-ci cəngavər:] Səyavuş bu yurdun fəxri, şanıdır
sif. [ər.] 1. Hər hansı xidmətə, nailiyyətə görə ehtiram, iftixar əlaməti olaraq verilən. Fəxri adlar
is. [ər.] ədəb. Orta əsrlərdə Şərq (o cümlədən Azərbaycan) ədəbiyyatında: məsnəvi, qəzəl və s. formalarda şairin öz fəzilətlərindən, yaxşı sifətlərind
is. [ər.] 1. anat. Fəqərə sütununun bir hissəsini təşkil edən ayrıca sümük (və ya bəzi heyvanlarda qığırdaq); onurğa sümüyü
bağl. [ər.] Lakin, amma. Söz verdi, fəqət gəlmədi. Xəbəri var, fəqət demək istəmir. – [Zaqs müdiri:] Adam evdə, – dedi, – əsəbiləşə bilər, bəlkə dalaş
[ər.] klas. bax fağır. [Kərbəlayı Məhəmməd:] Hər nə oldu, biz kasıba, biz fəqirlərə oldu. Çəmənzəminli
[ər. fəqir və fars. …anə] 1. zərf klas. Fağır kimi, yazıqcasına, acizcəsinə, yazıq-yazıq, fağır-fağır
klas. bax fağırlıq. Yetimliyi halətindən bəllidir; Fəqirliyi zillətindən bəllidir. A.Səhhət. O zaman fəqirlik [Ağabalaya] əsər edib başı xəyalat ilə d
is. [ər.] Böyük bəla, müsibət, afət, bədbəxtlik. Müharibənin törətdiyi fəlakətlər. – [Nüşabə:] Bir qığılcım böyüyüb yanğın olar; Bir xəta qanlı fəlakə
sif. Fəlakət törədən, bədbəxtliyə səbəb olan, müsibət gətirən. Fəlakətli müharibə illəri. Fəlakətli daşqın
sif. və is. [ər. fəlakət və fars. …zədə] Fəlakətə düçar olmuş, qəzaya uğramış; müsibətzədə, bədbəxt. Kiçik daxmada üç nəfər fəlakətzədə xəyalat içində
is. [ər.] 1. Göy, səma, asiman. Dün gecə fələkə çıxdı fəryadım. M.P.Vaqif. Hərlənib dövr edən yerlər, fələklər; Bu səsi hər zaman eşidəcəklər
is. [ər.; yun. phileo – sevirəm və sophio – müdriklik, müdrikliyi sevmək] 1. Təbiətin, cəmiyyətin və insan təfəkkürünün ən ümumi inkişaf qanunları haq
sif. [yun.] 1. Fəlsəfəyə aid olan, fəlsəfə ilə əlaqədar olan (bax fəlsəfə 1-ci mənada). Fəlsəfi traktat
is. [ər.] Yox olma, zaval. □ Fəna etmək, fənaya vermək – yox etmək, məhv etmək, bada vermək. [Şəfiqə:] Bunlar, qorxuram, axırda bizi fənaya verə
is. [ər.] Pis, yaman. Əhvalı fənadır. Fəna xasiyyət. – Gördü fənadır işinin axırı; Qaçdı o saət ayı ordan geri
“Fənalaşmaq”dan f.is
f. Pisləşmək, xarablaşmaq. Getdikcə bu məhəllənin halı fənalaşdı. N.Nərimanov. [Zəhra Əzraya:] Bax, fənalaşdı büsbütün halım
is. Pislik, yamanlıq. [Cahangir:] Ana, bu adamlardan hər bir fənalıq baş verər, məni öldürə bilərlər, sənin namusuna sataşarlar
is. [fars.] 1. Hiylə, kələk, fırıldaq, dolab, qurğu, biclik. Fənd fəndi kəsər, Allah hər ikisini. (Ata
is. və sif. [fars.] Hiyləbaz, fırıldaqçı, fəndgir, fəndcil. [Əhməd:] Zalım oğlu nə fəndbazmış, a gədə! N
is. Hiyləbazlıq, fırıldaqçılıq, fəndgirlik. Fəndbazlıq etmək
bax fəndbaz. Fəndcil adam
bax fəndbazlıq
[fars.] bax fəndbaz. Fəndgir adam
is. [yun.] 1. Ətrafı və ya bir qismi şüşə, yaxud başqa şəffaf materialla örtülü işıq cihazı; fanus. Küçə fənəri
is. köhn. 1. Küçə fənərlərinin sazlığına və yanmasına nəzarət edən adam; fənəryandıran. Qalmışdı həyətdə keçən axşamdan; Fənərçi unutmuş bala nərdivan
köhn. bax fənərçi 1-ci mənada
is. [ər.] 1. Elm, bilik sahəsi, tədris obyekti. Riyaziyyat fənni. Zoologiya fənni kabineti. – [Teymur müəllim] yalnız sinifdə deyil, kənarda da öz sev
is. [ər.] Ayrılıq, hicran, firqət. Sevgililərin fəraqı. – Ələsgəri gözdən salma iraqa; Könül tab gətirmir dərdə, fəraqa
is. [fars.] klas. Unutma, yaddan çıxarma. □ Fəramuş etmək (qılmaq) – unutmaq, yaddan çıxarmaq. Bir mey mənə sun ki, məstü mədhuş; Daim özümü qılam fər
is. [ər.] Gizlicə qaçma. □ Fərar etmək – icazəsiz və gizlicə qaçmaq. O vaxtdan Seyid Cəmaləddin İstanbula fərar etdi
is. [ər.] Hərbi xidmətdən boyun qaçırmaq məqsədilə hərbi hissədən özbaşına gedən, fərar edən əsgər. [Nazir Ağagülə:] Bundan sonra fərariləri gizlədən
is. Əsgərlikdən qaçma və ya boyun qaçırma. [Ağagül nazirə:] İş tərsinə döndü, cənab nazir, yoldaşları qiy am qaldırıb Mustafanı qaçırtdılar və o gündə
is. [ər.] Dərhal anlama, başa düşmə, dərk etmə, qavrama bacarığı, zehin itiliyi; ayıqlıq. …Bu qədər uşaq içində hər kəs Qəhrəmanın zehnindən, fərasəti
sif. Dərhal anlayan, başa düşən, dərk edən, qavrayan; itizehinli, dərrakəli, ayıq. Fərasətli uşaq. – [Komandir:] Bilirsinizmi, komandir yaxşı əsgəri a
sif. Fərasəti olmayan, dərrakəsiz, bacarıqsız, zehni küt. Fərasətsiz adam
is. [ər.] 1. Ayrıca adam, şəxsiyyət. Qəm yemə, xəstə Vidadi, görüb ədanı kəsir; Haqqa ixlas ilə meydanə girən fərd olmaz
sif. [ər.] 1. Yalnız bir fərdə (şəxsə) xas olub onu başqalarından fərqləndirən; şəxsi. Fərdi üslub. 2
“Fərdiləşdirmək”dən f.is
f. Səciyyəvi fərdi əlamətlərinə görə fərqləndirmək. Surətlərin dilini fərdiləşdirmək. // Ayrı-ayrı adamlar, şeylər üçün xüsusiləşdirmək
is. [ər.] 1. Bir şəxs və ya hadisəni başqalarından ayıran səciyyəvi və tipik xüsusiyyətlərin məcmusu