“Səsləmək”dən f.is
f. Çağırmaq, haraylamaq. Uşağı səslə, gəlsin. Qonşunu səsləmək. – Bahadır çox sağ ol, – deyib Novruzu səslədi
“Səsləndirmək”dən f.is
f. Hər hansı bir musiqi alətini, yaxud zəngi və s.-ni çalmaq, səsini çıxartmaq. Tarı səsləndirmək. Sazı səsləndirmək
“Səslənmək”dən f.is. Əhməd öz işlərinin musiqi dilinə köçürülməsini, bütün hava dalğalarında səslənməsini istəyirdi
f. 1. Səs çıxartmaq. Budaqlar tərpəndi, ağaclar səsləndi. Mir Cəlal. Ağaclar başında səslənir külək; Yarpaqlar uzaqdan yelpiklənərək
“Səsləşmək”dən f.is. Arabir kənd qaydası səsləşmə yolu ilə də komanda verilirdi. P.Makulu
1. qarş. Bir-birini səsləmək. Qızlar bir-biri ilə səsləşdilər. – Hər evdən şən bir gənc səsi eşidilirdi
bax səs-küylü
sif. və zərf 1. Səs çıxarmayan, səs çıxarmadan, asta(dan), yavaş(dan). Lakin [Nuriyyənin] balaca qəlbi səssiz, lal nəğmələr oxuyaraq məchul bir ümidlə
sif. və zərf Tamam səssiz, sakit, tam sükut içində. Səssiz-səmirsiz gecələr. Səssiz-səmirsiz kənd. Səssiz-səmirsiz oturmaq
zərf Səssiz, səssiz-səmirsiz, sakitcə. Səssizcə oturmaq
is. Heç bir səs olmadığı hal; tam sakitlik, sükut
is. xüs. Təyyarənin, sualtı qayığın və s.-nin səsini tutmaq üçün cihaz. // Sif. mənasında. Səstutan aparat
is. Seçki zamanı və ya bir işi, məsələni kollektiv surətdə həll etdikdə öz səsini vermə, səs vermək vasitəsilə rəyini bildirmə; səs vermək vasitəsilə
is. xüs. Danışıq səsini, musiqini lentə, lövhəciyə və s.-yə yazmaq üçün xüsusi cihaz. // Sif. mənasında
is. [ər.] Bərk soyuqdəymə nəticəsində ağ ciyərdə əmələ gələn iltihab – xəstəlik. Hacı Nəsir… arvadının üstünə müalicə üçün bir neçə məşhur həkim gətir
is. [ər.] 1. Bir şeyin xarici tərəfi, üst tərəfi, üz tərəfi. Yer kürəsinin səthi. Taxtanın səthi. 2. Səviyyə
sif. və zərf [ər.] 1. Səthə aid olan. 2. məc. Dərin olmayan, dayaz, çox məhdud, qeyri-ciddi. Hadisələrə səthi münasibət
“Səthiləşdirilmək”dən f.is
məch. Səthi (2-ci mənada) hala salınmaq, bəsitləşdirilmək, sadələşdirilmək, bayağılaşdırılmaq
“Səthiləşdirmək”dən f.is
f. Səthi (2-ci mənada) hala salmaq, səthi etmək; bəsitləşdirmək, bayağılaşdırmaq. Bizcə, bu həm Kosaoğlunun təbiətinə ziddir, həm də surəti səthiləşdi
is. [ər.] Hər hansı bir mətnin bir xətdə yazılmış hissəsi, yazı sırası. İki sətir yazı. – Səmədin köməyilə sətirləri höccələyəhöccələyə oxuduqca çoban
sif. 1. Sətirlərin (səhifənin) altında olan. Sətiraltı qeyd, işarə. 2. məc. Gizli, örtülü. Sətiraltı məna
is. Mətnin hər hansı bir hissəsinin birinci sətrinin başında buraxılan açıq yer, boşluq; abzas
sif. [ər. sətir və fars. bitişdirici bə] Hər sətri ayrılıqda, sətir-sətir. Sətirbəsətir təhlil etmək
sif. [ər.] Sətirbəsətir, hərfi. Sətri tərcümə
sif. [ər.] köhn. Örtən, ört-basdır edən
klas. bax savayı. Candan səva dəhanına yox nəzri Seyyidin; Olsun qəsəm o canına kim, yoxu vardır. S.Ə
klas. bax savab. Mənim könlüm olubdur səngdil bütlər evi, Qövsi; Səvab üçün onu mən dəxi viyran etməyim, neylim? Q
klas. bax savayı. Munca kim etdim tamaşa, sözlərə asdım qulaq; Kizbüböhtandan səvayı bir hekayət görmədim
is. [ər.] 1. Suyun və b. bir mayenin qalxma, yüksəlmə dərəcəsi. Çayda suyun səviyyəsi xeyli qalxmışdır
is. [ər.] 1. Çalışma, çalışıb-çapalama, cəhd. Səyi bir nəticə vermədi. – Öhdəmizə götürdüyümüz vəzifəni əda etməkdə bacarığımızı və səyimizi əsirgəməy
is. [ər.] Müəyyən məqsədlə (elmi, bir yerlə tanışlıq, idman və s.) ayaqla, ya miniklə yaşadığı yerdən uzaqlara getmə, səfər etmə
is. Səyahət edən, səyahətə çıxan adam. Çayın üzərində bircə dənə də yelkən yox idi, çünki şəhərin bu tərəfləri uzaq olduğu üçün səyahətçilər mərkəzdə
is. [ər. səyahət və fars. …namə] Səyahət zamanı səyahətçinin görüb, gözdən keçirdiyi şeylərə dair yazdığı kitab və s
“Səyirmək”dən f.is
bax səyrimək. Naçalnik Qulam dayının gözlərinin içinə baxdı, onun üst dodağı azca səyirdi. M.Hüseyn
“Səyirtmək”dən f.is
f. 1. Çapmaq, dördnala sürmək (atı). [Ayaz] “Tərlanı” üzüyuxarı kəndə tərəf səyirtdi. Ə.Məmmədxanlı. Atımı dördnala səyirdərək mən; Nəhayət, Boz dağa
sif. 1. Səy edən, çalışqan, cəhdli. Səyli tələbə. – …Ağabalanın çənəsindən tutub: – Maşallah, çox səyli uşaqdır! – deyirdi
“Səyrimək”dən f.is
f. Hirsdən, acıqdan və s. hisslərdən əsmək, titrəmək (üz əzələləri). Ağzı səyrimək. Burun pərəkləri səyrimək
“Səyrişmək”dən f.is
f. 1. bax sayrışmaq 1-ci mənada. Böyük əgər desə gündüzə gecə; De, göydə ulduzlar səyrişir necə! Q.Zakir
is. [ər.] klas. Ovçu. Gəzmə, ey könlüm quşu, qafil fəzayi-eşqdə; Kim, bu səhranın güzərgahlarda çox səyyadı var
[ər.] bax səyahətçi. İki gündən bəri yeməmiş səyyahlar böyük bir iştaha ilə yeməyə başladılar. Çəmənzəminli
is. Səyyah olma, səyahətə çıxma. Teymur müəllim bunu da bilirdi ki, o öz maraqlı hekayələri ilə şagirdlərin qəlbində səyyahlığa, kəşfiyyatçılığa böyük